MYOMA UTERİ

MYOMA UTERI
Hemşire Gönül ESER
Kadın Hast. ve Doğum Kliniği
Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com
MYOMA UTERİ
•
•
•
•
•
•
MYOM NEDİR?
RİSK FAKTÖRLERİ
MYOM NEDENLERİ
MYOM ÇEŞİTLERİ
BELİRTİLERİ VE
ŞİKAYETLER
MYOM TEDAVİSİ
MYOM NEDİR?
• Myomlar rahim düz kaslarından
•
•
•
gelişen iyi huylu tümörlerdir
Kadınlarda en sık rastlanan iyi
huylu tümörlerdir.
Doğurganlık çağındaki kadınların
%20-25 inde mevcuttur.
En çok 50 li yaş gruplarındaki
kadınlarda izlenmektedir.
RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?
• Hiç doğum yapmamış olmak
• Yumurtlamanın olmamasına bağlı gelişen
karşılanmamış östrojen yapımı
• Obesite(ideal vücut ağırlığının üzerindeki
her 10 kg için risk %10 artar)
• Irk(beyaz kadınlarda siyah ırka göre 3,9
kat daha sık görülmektedir)
• Kalıtsal faktörler
MYOM NEDENLERİ NELERDİR?
• Myom gelişimini
•
başlatan faktörler henüz
kesin olarak
bilinmemektedir ?
Ancak myom gelişimi ile
hormonların bağlantısı
olduğunu gösteren
kanıtlar vardır.
MYOM NEDENLERİ İLE
HORMONLARIN İLİŞKİSİ-1
1. Ergenlik öncesi myom gelişimi çok
nadirdir.
2. En sık rastlandığı dönem yumurtlamanın
bozulduğu,östrojen üretiminin
karşılanmadığı menapoz öncesi kırklı
yaşlardır.
3. Menapozdan sonra myomların
büyümeleri durur veya geriler.
MYOM NEDENLERİ İLE
HORMONLARIN İLİŞKİSİ-2
4.Myomlara östrojen fazlalığına bağlı olarak gelişen
diğer hastalıklar yani yumurtlama
bozuklukları,hiperplazi(rahim iç duvarının
kalınlaşması)ve polipler eşlik eder.
5.Myomlar kadınlık hormonlarında progesteronun
yüksek olduğu gebelik döneminde hızlı
büyürler.
6.Kadınlık hormonlarını baskılayan ve adeta
menapoza benzer durum yaratan ilaçlar
myomları küçültür.
MYOM ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
• Myomlar rahimin değişik bölgelerinde
bulunabilir.
• Rahimi tamamen büyüten myomlar olduğu
gibi rahim boşluğuna uzanan myomlar,
rahim duvarı dışına uzanan myomlar ve
hem rahim duvarını kalınlaştıran hemde
rahim boşluğuna doğru uzanan myomlar
gelişebilir.
MYOM ÇEŞİTLERİ
• Bazı hastalarda tek bir myom mevcutken
•
•
bazılarında çok sayıda myom görülebilir.
Myomlar çok büyük çaplara ulaşabilir ve bazı
durumlarda göbeğe kadar uzanan büyüklükte bir
tümör oluşturacak kadar büyürler.
Myomların hızlı büyümesi durumunda myomların
damarları ile beslenmesi bozulur ve myomlarda
dejeneratif değişiklikler ortaya çıkar.Bu
dejeneratif değişiklikler kendini özellikle ağrı ile
ortaya çıkarır.
MYOM ÇEŞİTLERİ
• Rahim boşluğuna doğru gelişen myomlar rahim
•
yüzeyini arttırdıkları ve düzensiz rahim duvarı
dökülmelerine yol açtıkları için adet(regl)
kanamalarının artması, uzaması veya düzensiz
kanamalar olması şeklinde belirti verebilirler.
Bazı myomlar rahim duvarına ince bir sap ile
bağlıdırlar ve bu sapın kendi etrafında
dönmesi(torsiyon) nedeniyle beslenmeleri
bozulur ve ağrı gibi belirtiler verebilirler.
MYOMLARDA GÖRÜLEN BELİRTİ
VE ŞİKAYETLER
• Kadınlarda oldukça sık görülen myomlar her
•
•
•
zaman bir belirti vermeyebilir.
Myomu olan kadınların sadece %20-30’unda
myoma bağlı şikayetler ortaya çıkar.
Tüm myomların tedavi edilmesi
gerekmemektedir.
Myomların çoğunda 6-12 ayda bir kadın doğum
kontrollerinin yapılması gerekmektedir.
MYOM TEDAVİSİ ENDİKASYONLARI
1. Myoma bağlı olarak kanama,
2.
3.
4.
ağrı veya mesane ve rektuma
baskı olması
Menapozda olan hastalarda
myomda büyüme
İdrar yollarına baskı ve idrar
akışında güçlük ortaya çıkması
Myomun kendi sapı etrafında
dönmesi(torsiyon)
MYOM TEDAVİSİ ENDİKASYONLARI
5.Myoma bağlı olarak karın
boşluğunda sıvı toplanması
6.Myomda dejeneratif değişikliklere
bağlı olarak ortaya çıkan akut
karın tablosu (bulantı ,kusma,
karında hassasiyet, gaz çıkarmada
güçlük)
7.Rahim ağzından hazneye uzanan
myom.
8.Myomun rahimi üç aylık gebelik
büyüklüğüne kadar büyütmesi
MYOM TEDAVİSİ ENDİKASYONLARI
9.Çocuk olmasına myomun engel olduğu durumlar.
Gebeliklerin %3’ünde gebelikle birlikte myomda
tesbit edilir.Gebelikle birlikte myom bulunduğu
hallerde myomun büyüklüğü, rahimde yerleşmiş
olduğu yere bağlı düşükler, erken doğum,
plasentanın erken ayrılması, doğum sonu
kanama ve iltihaplanma ortaya çıkabilir.
MYOM TEDAVİSİ
Myoma bağlı kanamalar uzun sürerse
kansızlığa yol açabilir .Birçok myomlu
kadının hastaneye geliş nedeni uzamış ,
artmış veya düzensizleşmiş adet
kanamaları ve kansızlıktır.Çocuğu olmayan
hastalardada myomlar myomun
büyüklüğü, yerleşim yerine göre çocuk
olmasını güçleştiren bir neden olarak
karşımıza çıkabilir.
MYOM TEDAVİSİ
Myomların tedavisi cerrahidir.Myom cerrahi tedavisi
öncesinde kadınlık hormonları baskılayıp adeta
bir menopoz yaratarak myom çapında küçülmeye
neden olan bazı hormonal ilaçlar kullanılabilir. Bu
ilaçların myomları küçültücü etkisi geçicidir, bu
ilaçlar bırakıldıktan 6 ay sonra myomlar eski
çaplarına dönerler.Bu nedenle bu ilaçlar ancak
cerrahi girişim öncesi bu cerrahi girişimi
kolaylaştıracaksa verilebilir.
MYOM TEDAVİSİ
İlaçların menapoza ve menapozun getirdiği
sorunlara ( ateş basması , uykusuzluk,
haznede kuruluk, kemiklerde zayıflama vb)
yol açmaları nedeniyle sürekli kullanımı
mümkün değildir .Myomlar doğurganlığın
korunmak istendiği ve myomun rahimi
koruyarak çıkarılabilmesinin mümkün
olduğu hallerde tek olarak çıkarılabilinir
.(myomektomi)
MYOM TEDAVİSİ
Bu işlem myomun yeri,büyüklüğü ve hastanın
genel durumu gözönünde bulundurularak açık
ameliyat ve endoskopik yöntemler kullanılarak
gerçekleştirilebilinir.Çocuk olmaması nedeniyle
myomlara cerrahi işlem uygulanılacak kişilerde
cerrahinin getireceği yarar ile yan etkiler iyice
karşılaştırılmalı ve ona göre ameliyata karar
verilmelidir.
MYOM TEDAVİSİ
Myomektomi ameliyatının istenmeyen
etkileri rahim boşluğunda bozulma,
yapışıklık veya karın içi yapışıklıklarla
tüplerin etkilenmesidir. Bu nedenle myomu
olan ve çocuk isteyen hastalarda ameliyat
öncesi tetkikler titizlikle yapılmalı
(ultrasonografi,hsg)ve ameliyatın yarar
getireceği durumlarda cerrahi girişime
karar verilmelidir.
MYOM TEDAVİSİ
Doğurganlık çağını geçmiş veya daha fazla çocuk
istemeyen hastalarda ve rahimin korunmasının
mümkün olamayacağı ileri derecede büyük
myomlarda rahimin tümüyle alınması
gerekebilir.Rahimi alınan kadınlar eğer
doğurganlık yaşlarında ise ve yumurtalıklarında
herhangi bir anormallik yoksa yumurtalıklar
ameliyat sırasında alınmaz ve bu hastalarda
menopoz belirtileri ortaya çıkmaz.
MYOM TEDAVİSİ
Hastaların çoğunda myomların zaman
içerisinde kötü bir hastalığa dönüşeceğine
dair korkular vardır.Myomlarda kanser
gelişimi oldukça düşük bir ihtimaldir, bu
nedenle tüm myomların operasyonuna
gerek yoktur.Tüm kadınların 6-12 ay
aralıklarla düzenli bir şekilde kadın doğum
muayenelerini yaptırmaları gerekmektedir.
HEMŞİRELİK BAKIMI
– Kadın Doğum Servisine yatışı yaptırılan
hastanın ilk önce vital bulgularını alıyoruz.
Daha sonra anamnez ve rutin kanlarını
alıyoruz. Hasta odasına götürülüp odası
tanıtılır. Preop olarak hazırlayacağımız hastaya
ilk önce yapılacak işlemler izah edilir. Hastaya
gece 22’de ve sabah 06’da lavman yapılır. Yine
gece ve sabah olmak üzere iki kez diazem tb.
5mg. verilir.
HEMŞİRELİK BAKIMI
• Hastaya 18’de oral laksatif verilir.Akşam
yemeğini hastanın sulu yemesi söylenir.
Gece 24’den sonra aç bırakılır.
• Hasta ameliyata gitmeden önce
antibiyotiği yapılır.Hastanın kıyafetleri
çıkarılarak ameliyat gömleği giydirilir,takı
,takma diş v.s. hasta yakınına teslim edilir.
HEMŞİRELİK BAKIMI
• Hasta bayan personel eşliğinde
ameliyathaneye gönderilir.
• Postop ilk gününde hastanın vital bulguları
sık takip edilir. İlk 2 saat 15 dakikada bir,
ikinci 2 saat 30 dakikada bir,daha sonra
saatlik takip edilir.
• Hastanın kanama pet takibi çok önemlidir.
HEMŞİRELİK BAKIMI
• Saat başı hastanın pedi kontrol edilerek
kirlenen pedler biriktirilir,böylece hastanın
kanama kontrolü yapılmış olur.
TEDAVİSİ:
• Tedavisi için hastaya antibiyotik, analjezik,
antiemetik ve kanaması için meterjin
ampul başlanır.
• Hasta ilk gün oral almadığı için mayi
desteği verilir , idrar çıkışı takip edilerek
mayisi arttırılabilir.
• Hastanın postop 1. gününde antibiyotik ve
analjezik tedavisi devam eder.
TEDAVİSİ:
• Hasta mobilize edilir. RI ile orale başlar.
Tolare ederse R2’ ye geçilir.Sondası postop
2. gününde çıkarılır.
• Hastanın bir problemi yoksa 2. gün
taburcu edilir.
• Taburcu edilirken hastaya evde yapması
gerekenleri anlatan bir broşür verilir.
ÖNERİLER:
• Ayrıca hastaya evde yapması gerekenlerde
anlatılır.
• Bir hafta sonra banyo yapabileceği ,
vaginada ve ameliyat yerinde kokulu akıntı
, kızarıklık ve ateş olursa hemen hastaneye
başvurması gerektiği anlatılır.
• Problemi olmayan hastaya 40 gün sonra
poliklinik konrolü önerilir.
ÖNERİLER
• Ameliyatta çıkarılan myom patolojiye
gönderilir, hastaya patoloji raporunu takip
edip sonuç çıkınca doktoruna başvurması
söylenir.
HEMŞİRELİK BAKIMI
• Hasta N.Ö.
• Yaş:40
• Bekar
• ŞİKAYETLERİ:Sağ arka yanda ağrı, sağ
kasıkta kasılma, adet düzensizliği ilk 3-4
gün kanama miktarında artış
• İLETİŞİM:Kopere,bir problemi yok
HEMŞİRELİK BAKIMI
• SOLUNUM: N.Ö sıkıntısı olmadığını
•
•
söylüyor.N.Ö’nün sigara içme öyküsü olduğu için
Göğüs hastalıkları poliklıniği N.Ö’ye ventolin
nebul 4*1, oksijen inhalasyonu başlamış.İki
gündür tedavisi devam ediyor.
YEME-İÇME:N.Ö. postop birinci gününde olduğu
için R1 aliyor.
BEDEN ISISI:Patolojik bir problemi yok.
HEMŞİRELİK BAKIMI:
• BOŞALTIM:Gaz çıkışı var henüz gaita çıkışı yok,
•
•
•
N.Ö. idrar çıkışının sık olduğunu tarif ediyor,
idrarda yanması yok, idrar rengi berrak.
HAREKET:Yatağa yatarken ve kalkarken
zorlanma hissediyor yürürken ilk 15-20 adımdan
sonra açıldığını söylüyor.
N.Ö cinselliğini ifade etmede sıkıntısı olmadığını
söylüyor.
Odadan memnun boş zamanlarında kitap okuyor.
HEMŞİRELİK BAKIMI
• ÖLÜM:N.Ö. hastaneye yattığı günden buyana hiç
•
ölüm korkusu duymamış. Ameliyata giderkende
ameliyatın biran önce olup bitmesini istemiş.
UYKU: Düzensiz olduğunu söylüyor, 1,5 ay önce
antidepresan ilaç kullanıyormuş 20 gün önce ilacı
kendi isteğiyle bırakmış.Şu anda arasıra ortaya
çıkan ağrılardan dolayı bazen uyuyamıyormuş
MYOM UTERI
TEŞEKKÜRLER…
HAZIRLAYAN VE SUNAN :
GÖNÜL ESER
Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com