avrupa birliği ve kamu sağlığı

AVRUPA BİRLİĞİ VE
KAMU SAĞLIĞI
YASAL ÇERÇEVE




Roma Antlaşması’nın 3. ve 152. maddelerine
göre kamu sağlığı politikalarının genel amacı:
Yüksek kaliteli bir sağlık hizmeti sunulmasına
katkıda bulunmak,
Kamu sağlığını iyileştirmek,
İnsan hastalıklarını engellemeyi teşvik etmek,
İnsan sağlığını tehdit eden sebepleri ortadan
kaldırmak.
SAĞLIK POLİTİKASININ
GENEL AMAÇLARI
 Toplumun sağlık kalitesini yükseltmek,
 Herkesin sağlık hizmetlerine ulaşılabilirliğini
sağlamak,
 Hakkaniyetli finansmanı sağlamak,
 Verimliliği sağlamak,
 Yüksek kaliteli ve uygun sağlık hizmetlerini
sağlamak,
 Sağlık harcamalarını kontrol etmek.
KAMU SAĞLIĞI ÇERÇEVESİ:
EYLEM PROGRAMI
 Kamu sağlığı alanındaki bilimsel altyapının
geliştirilmesi ile etkili sağlık müdahalelerinin ve verimli
sağlık sistemlerinin güçlendirilmesi,
 Sağlığı tehdit eden unsurlarla başa çıkabilmek için
kapasite ile erken uyarı sistemleri ve acil müdahale
mekanizmalarının güçlendirilmesi ve geliştirilmesi,
 Genel sağlığı teşvik faaliyetleri ile hastalık engelleme
eylemleri ve özel risk azaltımı ve yok etme araçlarını
destekleme ve geliştirme için sağlık göstergelerinin
(determinant) tespit edilmesi.
KAMU SAĞLIĞI ÇERÇEVESİ:
EYLEM PROGRAMI
Sağlık konusundaki bilginin geliştirilmesi
aşağıdaki eylemlerle sağlanacaktır:
 Sağlık tarama (monitoring) sistemin
kurulması ve işletilmesi,
 Analiz, rehberlik, raporlama ve danışmanlık
mekanizmaların kurulması ve geliştirilmesi.
KAMU SAĞLIĞI ÇERÇEVESİ:
EYLEM PROGRAMI
Sağlığı tehdit eden unsurlara acil müdahale
aşağıdaki eylemlerle gerçekleşecektir:
 Bulaşıcı hastalıkları önlemek için kurumsal
kapasitenin güçlendirilmesi,
 Diğer sağlık tehditlerini önlemek için
kurumsal kapasitenin geliştirilmesi.
KAMU SAĞLIĞI ÇERÇEVESİ:
EYLEM PROGRAMI
Sağlık göstergelerinin (determinant) tespit
edilmesi için aşağıdaki eylemler
gerçekleşecektir:
 Hayat tarzı ile ilgili sağlık göstergeleri hakkında
stratejiler ve önlemler geliştirme,
 Sosyo-ekonomik sağlık göstergeleri hakkında
stratejiler ve önlemler geliştirme,
 Çevresel sağlık göstergeleri hakkında
stratejiler ve önlemler geliştirme.
SAĞLIK GÖSTERGELERİ
Hayat tarzı ile ilgili sağlık göstergeleri:
 Gıda/obezite ve alkol, tütün politikası, HIV/AIDS, genetik
sorunlar ve sağlık eşitsizlikleri alanında stratejiler geliştirme.
Sosyo-ekonomik göstergeler:
 Dezavantajlı gruplar ve bunlara yönelik çalışmalar
(Konut/kent gelişimi, çalışma koşulları ve yaşlılık gibi),
 Sağlık alanındaki eşitsizlikleri yok etmek için yapılan yatırım.
Çevresel göstergeler:
 Ultra Viole ve optik radyasyon,
 Farkındalık oluşturma ile ilgili iyi uygulamalar.
KAMU SAĞLIĞI
ÇERÇEVESİNİN TEMEL
ÖZELLİKLERİ
 Görünürlük ve Sorumluluk: Açıklık
(openness) ve şeffaflıktır (transparency),
 Üye Devletlerin Katılımı: Yerindenlik
(subsidiarity) ve oransallıktır (proportionality),
 Uluslararası İşbirliği: Üçüncü ülkeler, EFTA,
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Ekonomik
İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ile işbirliği
yapma.
AB TOPLULUK
PROGRAMLARI
 Kamu sağlığı alanında Topluluk eylem
programı (2003-2008)
 E-Sağlık
KAMU SAĞLIĞI ALANINDA
TOPLULUK EYLEM PROGRAMI
(2003-2008)
Eylem programının genel amaçları:
 Kamu sağlık sisteminin gelişimi için sağlık bilgilerinin
arttırılması,
 Sağlık tehditlerine acil müdahale kapasitesi ile
koordinasyonunu güçlendirme,
 Sağlık göstergelerini tespit ederek hastalıkların
önlenmesi kamu sağlığının iyileştirilmesi,
 Sağlık eşitsizlikleri ile mücadele etme,
 Entegre ve sektörlerarası sağlık stratejileri geliştirilerek
üst seviyede insan sağlığının korunması.
KAMU SAĞLIĞI ALANINDA
TOPLULUK EYLEM PROGRAMI
(2003-2008)
Bütçe:
 2003-2008 arası dönem için geçerli olan
eylem programının toplam bütçesi 312
milyon avrodur.
 Her bir proje teklifinin bütçesinin %60’ını
fonlanmaktadır. %40’ı teklif sahibi
tarafından karşılanmalıdır.
KAMU SAĞLIĞI ALANINDA
TOPLULUK EYLEM PROGRAMI
(2003-2008)
Programa başvurabilecek ülkeler:
 AB üyesi 25 üye,
 Bulgaristan, Romanya ve Türkiye,
 EFTA/EEA ülkeleri (İzlanda,
Liechtenstein ve Norveç).
E-SAĞLIK
 E-Sağlık Eylem Programı, Bilgi Toplumu’nun
avantajlarından tüm Avrupa vatandaşlarının
faydalanmasını sağlayan E-Avrupa Eylem
Planı’nın bir parçasıdır.
 E-Sağlık Eylem Programı’nın temel amacı,
Avrupa E-Sağlık Alanı oluşturmak ve dünyanın
çeşitli yerlerindeki çevrimiçi (online) sağlık
sistemlerinden AB’nin faydalanmasını
sağlamak.
E-SAĞLIK
Programın temel hedefleri:



Üye Devletlerin karşılaştığı ortak sorunları
tespit etme ve e-sağlığı desteklemek için
doğru bir çerçevenin oluşmasını sağlamak,
E-sağlık uygulamalarının yaygınlaştırılması
için pilot uygulamalar yapmak,
İyi tecrübeleri paylaşmak ve gelişmeleri
değerlendirmek.
ORTAK SORUNLARI TESPİT
ETME
 Sağlık bilgi sistemlerinin birlikte işlerlik
standardı oluşturma,
 Hastaların ve sağlık çalışanlarının mobilitesi,
 Altyapı ve teknolojilerin geliştirilmesi,
 E-sağlık sistemlerinin uygunluğu ve
akreditasyonu,
 E-sağlık hizmetlerinin ve sistemlerinin
modernizasyonu için yatırım yapma.
PİLOT FAALİYETLER
YAPMA
 Sağlık eğitimi ve hastalıkla mücadele
hakkında halkın ve ilgili kurum personeline
eğitimlerin verilmesi,
 Entegre sağlık bilgi ağları kurma,
 Sağlık kartı ve sağlık sigorta kartı
kullanımını teşvik etme.
İYİ UYGULAMALARIN
GÖZDEN GEÇİRİLMESİ
 İyi uygulamaların yaygınlaştırılması,
 Değerlendirme.
SAĞLIK VE TÜKETİCİNİN KORUNMASI
ALANINDA TOPLULUK EYLEM
PROGRAMI (2007-2013)
Programın 3 kolu bulunmaktadır:
 Sağlık ve tüketicinin korunması alanlarının
genel amaçları ve alınacak önlemler,
 Sağlık alanına ilişkin özel amaçlar ve alınacak
önlemler,
 Tüketicinin korunmasına ilişkin özel amaçlar ve
alınacak önlemler.
SAĞLIK VE TÜKETİCİNİN KORUNMASI
ALANLARININ GENEL AMAÇLARI VE
ALINACAK ÖNLEMLER
 Bireylerin kontrolü dışındaki risklerden ve tehditlerden
vatandaşların korunması,
 Sağlıkları ve çıkarları hakkından daha iyi karar
vermeleri için bir tüketici olarak vatandaşların
kapasitesini artırmak,
 Sağlık ve tüketici politikasının amaçlarını bütün
politikalara dahil etmek,
 AB politika yapım sürecine sivil toplumun katılımını
artırmak,
 İki alanda da uluslararası işbirliğini teşvik etmek,
 İyi tecrübelerin ve bilgilerin paylaşılması için
uzmanlardan ve kurumlardan oluşan ulusötesi ağlar
kurmak,
 Güvenli ürünlerin (safety of products) kullanımı teşvik
etmek.
SAĞLIK ALANINA İLİŞKİN ÖZEL
AMAÇLAR VE ALINACAK ÖNLEMLER
 Sağlık tehditlerine karşı vatandaşların
korunması: Özellikle bulaşıcı (communicable)
hastalıkların önlenmesi amacıyla sağlık
sistemlerinin iyileştirilmesini amaçlamaktadır,
 Daha sağlıklı bir yaşamı temin edecek
politikaların teşvik edilmesi,
 Büyük hastalıkların tekrarlanmasını
engellemek için sağlık göstergelerinin tespit
edilmesi,
 Sağlık sistemlerinin etkinliğini ve verimliliğini
artıracak önlemleri alma.
TÜKETİCİNİN KORUNMASINA İLİŞKİN
ÖZEL AMAÇLAR VE ALINACAK
ÖNLEMLER
 Tüketicileri ve piyasayı daha iyi anlama,
 Tüketicilerin korunması için daha iyi yasal
düzenlemelerin yapılması,
 Kanunların daha iyi uygulanması, gözden
geçirilmesi ve düzeltilmesi,
 Tüketicilerin daha iyi bilgilendirilmesi ve
eğitilmesi.
PROGRAMA KATILABİLEN
AB ÜYESİ OLMAYAN
ÜLKELER
 EFTA-EEA ülkeleri (İzlanda, Lihtenştayn
ve Norveç),
 Aday ülkeler (Türkiye ve Hırvatistan),
 Batı Balkan ülkeleri (Arnavutluk,
Sırbistan, Karadağ, Bosna Hersek,
Makedonya),
 Uluslararası örgütler (DSÖ, DB gibi).