HÜCRE ZARI FOSFOLİPİT fosfat gliserol Yağ asitleri Suyu seven Baş (hidrofilik) Suyu sevmeyen Kuyruklar (hidrofobik) Hücre zarının nasıl bir yapısı vardır ? HÜCRE ZARI HÜCRE ZARI ÇİFT KATLI FOSFOLİPİT TABAKASINDAN OLUŞMUŞTUR. Proteinler Protein Kanalı Karbonhidratlar Fosfolipitler Hücre zarı sıvı hallidir. Hücre zarı akıcı-mozaik bir yapıya sahiptir. HÜCRE ZARINI OLUŞTURAN MADDELER • Fosfolipitler • Kolesterol • Proteinler • Glikoprotein ve glikolipitler KOLESTEROL KOLESTEROL • Hücre zarının akışkanlığını azaltır ve daha sağlam bir yapıda olmasını sağlar. ZAR PROTEİNLERİ taşıyıcı tutunucu reseptör enzim Zar proteinleri • Fosfolipit tabakasına gömülü olarak bulunurlar. • Görevleri • Madde taşınması • Yüzeyler ile temas • Almaç(reseptör) • Enzim olarak çalışma RESEPTÖR • Hücre zarında bulunan ve çeşitli kimyasal maddelere karşı tepki gösteren maddelere RESEPTÖR(ALMAÇ) protein denir • Reseptör protein ile hücre dış ortamdan mesajlar alır. Glikoprotein ve Glikolipitler Glikoprotein Glikolipit Glikoprotein ve Glikolipitler • GLİKOPROTEİNLER VE GLİKOLİPİTLER HÜCREYE KİMLİK VERİR. (2010-YGS) HÜCRE ZARI SEÇİCİ-GEÇİRGEN ÖZELLİK TAŞIR. HANGİ MADDELER ? • Küçük maddeler, büyük maddelere göre; • Nötr maddeler iyonlara göre; • Negatif iyonlar pozitif iyonlara göre; • Yağda çözünen maddeler, çözünmeyenlere göre; • HÜCRE ZARINDAN DAHA KOLAYLIKLA GEÇER. HÜCRE ZARINDAN DOĞRUDAN GEÇEBİLECEK MADDELER • • • • SU KARBONDİOKSİT,OKSİJEN ve YAĞDA ÇÖZÜNEN MADDELER RAHATLIKLA HÜCRE ZARINDAN GEÇEBİLİR. HÜCRE ZARININ GÖREVLERİ NELERDİR ? • • • • • Hücreyi dış ortamdan ayırmak; Hücreyi dış ortamdan korumak; Madde alışverişini sağlamak; Diğer hücreler ile iletişimi sağlamak; Hücreye kimlik vermek. HÜCRE DUVARI HÜCRE DUVARI Bitki, mantar ve bakteri hücrelerinde, hücre zarının hemen üstünde kalın bir tabaka bulunur. • Bu tabakaya hücre duvarı adı verilir. Glikoprotein kitin glukan Mantarlarda hücre duvarı Ara lamel pektin Selüloz Hücre duvarı Hücre zarı Ara lamel Hücre duvarı Hücre zarı selüloz Hücre duvarı • Hücre duvarı çok olmasa da esnek bir yapıya sahiptir. • Tam geçirgendir. • Hücreyi mekanik etkilere karşı korur. Hücre duvarı hangi maddelerden yapılır ? • Bakterilerde peptidoglikan, • Mantarlarda kitin, • Bitkilerde ise selüloz,suberin,kutin ve lignin • Hücre duvarının yapı malzemesi olarak kullanılır. Hücreler arası geçit Hücre duvarı Sitoplazma Koful Hücreler arası geçitler • Bitki hücrelerinin duvarları arasında açıklıklar bulunur. • Bu açıklıklar hücreler arası geçitlerdir. • Bu geçitler ile iki hücre doğrudan madde alışverişini yapar