PSİKOLOJİYE GİRİŞÖĞRENME YRD. DOÇ. DR. CEMALIYE DIREKTÖR Öğrenme Öğrenme yaşantı ve tekrarlar sonucu davranışta meydana gelen nispeten kalıcı değişikliklerdir. Davranış Türleri Doğuştan gelen davranışlar Refleksler İçgüdüsel Davranışlar Sonradan kazanılan edimler (öğrenilmiş davranışlar) Refleksler Doğuştan gelir Ani, basit ve beklenmedik Uyarıcıya verilen tepkiler İçgüdüsel Davranış Belli bir uyarıcıya ihtiyaç duymadan kendiliğinden ortaya çıkan, Türün tüm üyelerince aynı şekilde gözlenen, Karmaşık yapılardır. Kral Kelebeği Yeterli olgunlaşma ve yeterli çevresel uyarıcıların olması, bir davranışın kazanılmasını sağlar. Bunun yanı sıra öğrenmeyi etkileyen çeşitli faktörler vardır: Öğrenen organizma ile ilgili Öğrenilen malzeme ile ilgili Öğrenme ortamı ile ilgili Öğrenenle ilgili faktörler Türe özgü hazır oluş Genel uyarılmışlık hali Önceki öğrenmeler Zeka Yaş Dikkat Klasik Koşullanma-Pavlov Terimler Nötr Uyarıcı Koşulsuz Uyarıcı Koşulsuz Tepki Koşullu Uyarıcı Koşullu Tepki Koşullanmanın İlkeleri Bitişiklik Habercilik Fobiler Edimsel Koşullanma-Skinner Bir davranışın sonucu, onun tekrarlanma olasılığını artırır. Organizma Klasik koşullanmanın söz ettiği gibi pasif değildir, aktif bir şekilde kendi öğrenme sürecine katılır. İki tür davranış bulunur: Tepkisel davranış Edimsel davranış Terimler Pekiştireç Birincil İkincil Sosyal Etkinlik Simgesel Pekiştirme Olumlu Pekiştirme Olumsuz Pekiştirme Ceza Olumlu Ceza Olumsuz Ceza Batıl Davranış 40 kere söylersek olur mu? Sosyal Bilişsel Öğrenme Kuramı-Bandura İnsanlar çevrelerinde gözlemledikleri davranışları kendi repertuarlarına ekleme becerisine sahiptirler. Davranış, amaca dönüktür. Her bireyde kendi davranışını düzenleme kapasitesi vardır. Pekiştirme ve cezanın davranış üzerinde dolaylı etkisi vardır. Terimler Dolaylı Pekiştirme Dolaylı Ceza Dolaylı Duygusallık Şiddet şiddetti doğurur mu? Modelin Özellikleri Yaş Cinsiyet Benzerlik Statü Karşılıklı Belirleyicilik Birey Davranış Çevre Öğrenme-Algı-Gestalt Kuramı İnsanlar gördüklerini nasıl algılar? İnsanlar gördüklerini bir bütün olarak algılarlar. İnsanlar çevrelerini düzen içinde görürler. Davranış, kişinin karşılaştığı durumu algılamasına ve durumu kendi amaçları açısından yorumlamasına bağlıdır. Herhangi bir durumun veya konunun öğeleri birbiri ile ilgilidir ve bunlar bir bütünlük içinde algılanırlar. Algı Yasaları Şekil-zemin ilişkisi Yakınlık Benzerlik Tamamlama Basitlik Eureka! Eureka! (İçgörüsel Öğrenme)