SÜRTÜNME KUVVETİ YAPANIN SINIFI: 5/F ADI SOYADI: AKİF ERCİYAS Sürtünme Kuvveti • Sürtünme kuvveti; *. Sürtünen cisimlerin cinsine bağlıdır. *. Pürüzlü yüzeylerde daha büyüktür. *. Cismin ağırlığına bağlıdır. *. Cismin hızını azaltır. *. Cisimlerin hareketine karşı koyan bir kuvvettir. DİKKAT: Sürtünme temasa gerektiren bir kuvvettir. Sürtünme kuvveti; *. Hareketli cisimleri durdurmaya, *. Duran cisimlerin ise hareketini engellemeye çalışır. *. Cisimleri harekete geçirebilmek için sürtünme kuvvetine eşit ya da daha büyük kuvvet uygulamak gerekir HAVA DİRENCİ Hava ortamında hareket eden cismin, hareketini zorlaştıran kuvvete hava direnci denir. Hava direnci; *. Temas kuvvetlerinden biridir. *. Cisim yüzeyi ile, hava arasındaki sürtünme sonucunda meydana gelir. *. Cismin hareket yönü ile ters yönde olduğu için hızını azaltır. *. Cisim ne kadar hızlı hareket ederse hava direnci o kadar büyük olur. ÖRNEKLER 1. Hava direnci; paraşütle atlayan birinin hızını azaltarak güvenli bir şekilde yere inmesini sağlar. 2. çok hızlı uçan jet uçakların kısa pistlere inerken, paraşüt açarak durmasını kolaylaştırır. 3. hava taşıtlarının hava ile temasını azaltmak için burun kısmı sivri olarak tasarlanır. Sürtünme Kuvveti SU DİRENCİ Su içerisinde hareket eden cismin hareketini zorlaştıran kuvvete su direnci denir. Su direnci; *. Temas kuvvetlerinden biridir. *. Su içindeki cismin yüzeyi ile su arasındaki sürtünme sonucunda meydana gelir. *. Cismin hareket yönü ile ters yönde olduğu için hızını azaltır. *. Suyun yoğunluğu arttıkça su direnci artar. SÜRTÜNME KUVVETİ • SÜRTÜNME KUVVETİ GÜNLÜK YAŞANTIMIZI NASIL ETKİLER *. Bir yere tutunmadan, güvenli bir şekilde ve kaymadan yürüyebilmemizi ayakkabı tabanımızla yer arasındaki sürtünme kuvvetine borçluyuz. *. Sürtünme kuvveti sayesinde cisimler bıraktığımız yerde kalır. *. Otomobilinizin frenlerini sıktığınızda, fren pabuçları tekerleğin metal kısmına doğru çekilerek bastırılır. Aralarındaki sürtünme artar ve otomobil durur. SÜRTÜNME KUVVETİNİ AZALTAN VE ARTIRAN YÖNTEMLER *. Makine parçalarının sürtünerek aşınmasını önlemek için yüzeyler arasında yağ kullanılır. *. Bir çok ağır makinelerin hareketini kolaylaştırmak için altına tekerlek konarak, sürtünen yüzeyler küçültülür. Bunun sonucunda sürtünme azalır. *. Kışın karlı ve buzlu yollarda kaymadan hareket edebilmek için; I. Ayakkabı ve botların tabanlarının girintili, çıkıntılı olması,