Slayt 1

advertisement
AD : ZEYNEP
SOYAD : DEMIR
SINIF : 7-D
NO : 1944
İÇİNDEKİLER










1- Güneş Sistemi
2- Güneş Sistemindeki Gezegenler
3- Gezegenlerin Özellikleri
4- Uydu
5- Ay ve Özellikleri
6- Ayın Evreleri
7- Gel–Git (Met–Cezir) Olayı
8- Gök Adalar (Galaksiler)
9- Dünya’nın Hareketleri
10-Güneş’in Hareketleri
GÜNEŞ SİSTEMİ
 Uzayda Güneş’in ve Güneş etrafında belirli yörüngelerde dolanan





gezegenlerin,
gezegenlerin uydularının, kuyruklu yıldızların bulunduğu gök
cisimleri topluluğuna Güneş Sistemi denir.
Güneş Sistemi’nde bulunan gezegenler, Güneş’e olan
uzaklıklarına göre sırayla
Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün
olmak üzere 8 tanedir.
Güneş Sistemi’nde bulunan gezegenlerin Güneş’e olan
uzaklıklarını ifade etmek için
astronomi birimi (AB) kullanılır. Bir astronomi birimi, Güneş ile
Dünya arasındaki uzaklığa eşittir. Buna göre bir astronomi birimi
149.600.000 km dir.
GÜNEŞ SİSTEMİ GEZEGENLERİ
 a) Merkür
 :▪ Güneş’e en yakın olan gezegendir.
 ▪ Güneş sistemindeki en küçük gezegendir.
 ▪ Uydusu ve halkası yoktur.
 ▪ Güneş etrafında en hızlı dönen iç (sıcak) gezegendir.
 ▪ Atmosferi yoktur.
 ▪ Küçük ve kayalıktır, üzerinde fazla sayıda krater bulunur.
 ▪ Güneş doğarken ve batarken görülür. Mart ve Nisan aylarında akşam yıldızı, Eylül
 ve Ekim aylarında sabah yıldızı olarak en iyi şekilde görülür.
 ▪ Küçük teleskoplarla bakıldığında yoğun, beyaz bir cisim halinde görülür.
 ▪ Kendi ekseni etrafında çok yavaş döndüğü için gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı
çok yüksektir.
 ▪ Güneş etrafında 88 günde döner.
 ▪ Atmosferi olmadığı ve sıcaklık çok yüksek olduğu için yaşam yoktur.
 ▪ Güneş’e uzaklığı 0,39 AB’dir.
 b) Venüs :
 ▪ Güneş’e en yakın ikinci gezegendir.
 ▪ Güneş sistemindeki en büyük altıncı gezegendir. Dünya ile büyüklüğü yakın olduğu için
Dünya’nın ikizi olarak adlandırılır.
 ▪ Uydusu ve halkası yoktur.
 ▪ Atmosferi olmasına rağmen atmosferinde CO2 ve azotlu gazların miktarı fazla
 olduğu için sera etkisi fazladır ve bu nedenle sıcaklık çok yüksektir.
 ▪ Yüzeyinde büyük çukurlar ve yüksek tepeler bulunur.
 ▪ Yılın belirli dönemlerinde yani Güneş’e yakın olmadığında ve en parlak olduğu dönemlerde çıplak
gözle gündüz de görülebilir.
 ▪ Güneş ve Ay’dan sonra gökyüzündeki en parlak cisimdir. Bunun nedeni, Güneş’e
 yakın olması ve Güneş’ten gelen ışığın % 80’ini yansıtmasıdır.
 ▪ Çıplak gözle bakıldığında sabit, beyaz ışıkla parlayan parlak bir cisim halinde
 görülür.
 ▪ Kendi ekseni etrafında, Güneş etrafında dönme yönünün tersine döner.
 ▪ En sıcak gezegendir.
 ▪ Atmosferinde yaşam için gerekli gazlar olmadığı ve sıcaklık çok yüksek olduğu için
 yaşam yoktur.
 ▪ Güneş’e uzaklığı 0,72 AB’dir.










c) Dünya :
▪ Güneş’e en yakın üçüncü gezegendir.
▪ Güneş sisteminin beşinci büyük gezegenidir.
▪ Ay denilen 1 uydusu vardır ve halkası yoktur.
▪ Atmosferi vardır ve atmosferinde yaşam için gerekli gazlar
bulunur.
▪ Yüzeyinin yaklaşık 2/3’ü sularla kaplıdır.
▪ Yüzeyinde dağlar, denizler, vadiler ve aktif volkanlar
bulunur.
▪ Yaşamın olduğu, suyun sıvı halde bulunduğu,
atmosferinde yaşam için gerekli
gazların bulunduğu tek gezegendir.
▪ Güneş’e uzaklığı 1 AB’dir.
 d) Mars :
 ▪ Güneş’e en yakın dördüncü gezegendir.
 ▪ Güneş sisteminin ikinci küçük gezegenidir.
 ▪ İki uydusu vardır ve halkası yoktur.
 ▪ Atmosferi vardır ve atmosferinde CO2, su buharı, N, Ar, O ve H gibi gazlar bulunur.
 ▪ Kırmızı gezegen olarak bilinir.
 ▪ Özellikleri Dünya’nın özelliklerine benzer ve Dünya’daki gibi ova, vadi ve dağlar
 bulunur ve bu yüzey şekilleri teleskopla görülebilir.
 ▪ Çıplak gözle bakıldığında gece gökyüzünde belirgin kırmızımsı turuncu renkli ışık
 noktası halinde görülür.
 ▪ Parlaklığı, Dünya’ya yaklaşıp uzaklaşmasına göre değişir. Dünya’ya en yakın
 konumdaki parlaklığı, en uzak konumdaki parlaklığının 50 katıdır.
 ▪ Mars, Dünya’ya karşı konumda olduğunda yani Dünya, Güneş ve Mars arasında
 iken, gün batımında doğar ve gece boyunca gökyüzünde kalır.
 ▪ Kendi ekseni etrafında 24 saat 15 dakikada döner.
 ▪ Mevsimler oluşur.
 ▪ Atmosferinde O ve su buharı olduğu için yaşamın olabileceği düşünülmektedir.
 ▪ Güneş Sisteminin en yüksek dağı burada bulunur.
 ▪ Güneş’e uzaklığı 1,5 AB’dir.













e) Jüpiter :
▪ Güneş’e en yakın beşinci gezegendir.
▪ Güneş sistemindeki en büyük gezegendir.
▪ 63 tane uydusu vardır.
▪ Etrafında toz ve taş parçacıklarından oluşan ince ve karanlık bir
tane halkası vardır.
▪ Çok kalın atmosfer tabakası bulunur.
▪ Güneş, Ay ve Venüs’ten sonra en parlak gök cismidir.
▪ Küçük teleskoplar ve dürbünler ile bakıldığında şeklinin
yuvarlak olduğu, orta boy
teleskoplar ile bakıldığında ise atmosferindeki bantlar ve büyük
kırmızı leke
görülebilir.
▪ Soğuk olduğu ve atmosferinde yaşam için gerekli gazları
bulunmadığı için yaşam
yoktur.
▪ Güneş’e uzaklığı 5,2 AB’dir.













f) Satürn :
▪ Güneş en yakın altıncı gezendir.
▪ Güneş sisteminin ikinci büyük gezegenidir.
▪ 56 uydusu vardır. En büyük uydusunun adı Titan’dır.
▪ Etrafında bulunan gaz, buz ve kaya parçalarından oluşan
halkaları vardır ve halkalı
gezegen olarak da bilinir.
▪ Kalın atmosferi vardır.
▪ Jüpiter’e göre daha küçük ve Güneş’ten daha uzak olduğu için
daha sönük görünür.
▪ Satürn’ün halkalan orta boy teleskoplar ile ayırt edilebilir.
Dünya her 15–17 yılda bir
Satürn’ün halkalarının düzleminden geçer ve bu durumda
halkalar görülemez.
▪ Soğuk olduğu ve atmosferinde yaşam için gerekli gazları
bulunmadığı için yaşam
yoktur.
▪ Güneş’e uzaklığı 9,5 AB’dir.












g) Uranüs :
▪ Güneş’e en yakın yedinci gezegendir.
▪ Güneş sisteminin üçüncü büyük gezegenidir.
▪ 5 büyük, 22 küçük uydusu vardır, uyduları da tamamen
buzullarla kaplıdır.
▪ Kaya ve tozlardan oluşan 10 halkası vardır.
▪ Atmosferi vardır ve mavi renklidir.
▪ Yüzeyi tamamen buzla kaplıdır.
▪ Küçük teleskoplarla yeşil, yuvarlak bir cisim halinde görünür.
Uyduları ancak çok büyük teleskoplar ile gözlemlenebilir.
▪ Güneş etrafındaki yörüngesinde yuvarlanan bir varil gibi yan
yatmış olarak döner.
▪ Soğuk olduğu ve atmosferinde yaşam için gerekli gazları
bulunmadığı için yaşam
yoktur.
▪ Güneş’e uzaklığı 19,2 AB’dir.














h) Neptün :
▪ Güneş’e en uzak gezegendir.
▪ Güneş sisteminin dördüncü büyük gezegenidir.
▪ 13 uydusu vardır.
▪ Halkası yoktur.
▪ Atmosferi vardır.
▪ Teleskoplarla açık yeşil renkli görülür.
▪ Oldukça sönük görünür. Gökyüzünde çok yavaş ilerler. Küçük
teleskoplar ile
bakıldığında küçük, yeşilimsi, yuvarlak bir cisim olarak görülür.
▪ Güneş’e en uzak ve en soğuk gezegendir.
▪ Güneş etrafında en yavaş dönen dış gezegendir.
▪ Soğuk olduğu ve atmosferinde yaşam için gerekli gazları
bulunmadığı için yaşam
yoktur.
▪ Güneş’e uzaklığı 30,1 AB’dir.
ÖRNEK:
 Neptün’ün Güneş’e uzaklığı 4.449.000.000 km ise bu




uzaklık kaç AB’dir?
1 AB = 149.600.000 km Þ
4.449.000.000 km = 4.449.000.000 ,
149.600.000
= 29 74 » 30 AB
NOT:
 Gezegenlerin Güneş’e olan uzaklıklarına göre sıralaması :
 Merkür – Venüs – Dünya – Mars – Jüpiter – Satürn – Uranüs –







Neptün
Mavi Valiz Dünyadan Marsa J et Skisiyle Uğrayıp Neptünde
Patladı
Meraklı Vedat Dünki Maçta Jaleye Sordu Umut Nasıldı
Meraklı Veli Dünya'dan Mars'a Jeton Satmaya Uçtu Neden
Gezegenlerin sıcaklıklarına göre sıralaması :
Venüs – Merkür – Dünya – Mars – Jüpiter – Satürn – Uranüs –
Neptün
Gezegenlerin büyüklüklerine göre sıralaması :
Jüpiter – Satürn – Uranüs – Neptün – Dünya – Venüs – Mars –
Merkür
 Gezegenlerin sıcaklıklarına göre sıralaması :
 Venüs – Merkür – Dünya – Mars – Jüpiter – Satürn –
Uranüs – Neptün
 Gezegenlerin büyüklüklerine göre sıralaması :
 Jüpiter – Satürn – Uranüs – Neptün – Dünya – Venüs –
Mars – Merkür
DEVAMI…
24 Ağustos 2006 yılına kadar güneş
sisteminin dokuzuncu gezegeni
olan Plüton, gezegen özelliği
taşımadığı için gezegen sınıfından
çıkartılarak cüce gezegen olarak
adlandırılmıştır.
GEZEGENLERİN ÖZELLİKLERİ:
Gezegen
l er
Büyüklük Yakınlık
Sıcaklık
Uydu
Halka
Uzaklık
(AB)
Merkür
8
1
2
Yok
Yok
0,39
Venüs
6
2
1
Yok
Yok
0,72
Dünya
5
3
3
1 Tane –
Ay
Yok
1
Mars
7
4
4
2 Tane
Yok
1,5
Jüpiter
1
5
5
63 Tane
Var
5,2
Uranüs
3
6
6
56 Tane
Var
9,5
Satürn
2
7
7
27 Tane
Var
19,2
Neptün
4
8
8
13 Tane
Yok
30,1
GEZEGENLERİN ÖZELLİKLERİ
 Bütün gezegenler Güneş etrafında elips şeklinde
yörüngelerde dolanırlar.
 Bütün gezegenler hem kendi ekseni etrafında, hem de
Güneş etrafında dolanırlar.
 Güneş’e Dünya’dan yakın olan gezegenlere iç (sıcak)
gezenler denir. Merkür ve Venüs iç (sıcak) gezegenlerdir.
 Güneş’e Dünya’dan uzak olan gezegenlere dış (soğuk)
gezenler denir. Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün dış
(soğuk) gezegenlerdir.
DEVAMI…
 Gezegenlerin Güneş’e olan uzaklıkları farklı olduğu için Güneş etrafındaki
dönme
 süreleri de farklıdır. Güneş’e yakın olan gezegenler, Güneş etrafında daha hızlı
dönerler.
 Gezegenlerin Güneş ve kendi eksenleri etrafında dönme yönleri aynıdır. (Saatin
 dönme yönünün tersine dönerler). Yalnız Venüs, kendi ekseni etrafında ters
yönde döner.
 En sıcak gezegen Venüs, en soğuk gezegen Güneş’e en uzak olan Neptün’dür.
 En büyük gezegen Jüpiter, en küçük gezegen Merkür’dür.
 Güneş etrafında en hızlı dönen gezegen Merkür, en yavaş dönen gezegen
Neptün’dür.
 Bir gezegende yaşamın olabilmesi için;
 Atmosferin olması gerekir.
 Suyun sıvı halde olması gerekir.
 Sıcaklığın yaşamaya elverişli olması gerekir.
 Atmosferdeki oksijen ve diğer gazların yaşamaya elverişli olması gerekir.
UYDU:
 Güneş sistemindeki gezegenlerin çevresinde dönen
gök cismine uydu denir. Ay, Dünya'nın tek doğal
uydusudur ve Güneş Sistemi içinde beşinci büyük
doğal uydudur. Ay, insanların üzerine iniş yaparak
yürüdükleri tek gökcismidir.
AY VE ÖZELLİKLERİ
 ▪ Ay, Dünya'nın tek doğal uydusudur.
 ▪ Ay’da oksijen, su ve atmosfer yoktur.
 ▪ Ay’da atmosfer olmadığı için gece gündüz arasındaki




sıcaklık farkı çok fazladır.
▪ Ay’da atmosfer olmadığı ve gece gündüz arasındaki
sıcaklık farkı çok fazla olduğu için yaşam yoktur.
▪ Ay çıplak gözle görülebilir ve yapısında dağ, tepe, ova,
krater ve kül gibi yapılar vardır.
▪ Ay, kendi etrafında, Dünya etrafında ve Dünya ile birlikte
Güneş etrafında dönme hareketlerini yapar.
▪ Ay, sabit yıldızlara göre Dünya’nın etrafında bir turunu
27,3 günde tamamlar.
DEVAMI…
 ▪ Ay, Dünya’ya göre hem kendi ekseni hem de Dünya etrafında bir turunu 29,5
günde tamamlar.
 ▪ Ay’ın Dünya ve kendi ekseni etrafında dönme süreleri eşit olduğu için
Dünya’dan Ay’ın hep aynı yüzü görünür.
 ▪ Dünya ile birlikte Güneş etrafındaki dönme hareketini 365 gün 6 saatte





tamamlar.
▪ Dünya’nın ve Ay’ın kendi eksenleri etrafındaki dönüşleri saatin dönme
yönünün tersi yönündedir.
▪ Dünya’nın kütlesi Ay’ın kütlesi kütlesinden 81,3 kat daha büyüktür.
▪ Ay ve Dünya’nın birbirleri üzerinde kütle çekim kuvvetinden dolayı çekim
etkileri vardır.
▪ Ay yüzeyinde kütle çekim etkisi yerçekiminin yaklaşık %17’sidir. (1/6’sı kadar).
▪ Ay günü 24 saat 50 dakikadır.
AYIN EVRELERİ
 Ay’ın, Dünya’nın etrafında dönüşü nedeniyle
Dünya’dan görülen farklı şekillerine Ay’ın evreleri
denir.
 a) Yeniay :
 Ay’ın Güneş hizasından yeni ayrıldığı andaki
görülemediği evresidir. Ay, Dünya ile Güneş arasında
olduğundan dolayı Güneş’e dönük olan parlak yüzü
Dünya’dan görülmez.
 b) Hilal :
 Ay’ın yeniay ile ilk dördün arasında hilal şeklinde
görüldüğü evredir. Yeniaydan 3 gün sonraki durumdur.
 c) İlk (Birinci) Dördün :
 Ay’ın eğri kısmı sağa doğru olacak şekilde yarım daire
biçimindeki görüldüğü evredir. Yeniaydan bir hafta
sonraki durumdur.
 d) İkinci Dördün :
 Ay’ın eğri kısmı sağa doğru olacak şekilde 3/4’ünün
aydınlık olarak görüldüğü evredir. Yeniaydan 11 gün
sonraki durumdur.
 e) Dolunay :
 Dünya’nın etrafındaki hareketinin yarısını tamamlayan
Ay’ın bütün yüzeyinin Güneş ışığını Dünya’ya
yansıttığı ve daire şeklinde görüldüğü evresidir.
Yeniaydan 14 gün sonraki durumdur.
 f) Üçüncü Dördün :
 Ay’ın eğri kısmı sola doğru olacak şekilde 3/4’ünün
aydınlık olarak görüldüğü evredir. Yeniaydan 17 gün
sonraki durumdur.
 g) Son (Dördüncü) Dördün :
 Ay’ın eğri kısmı sola doğru olacak şekilde yarım daire
biçimindeki görüldüğü evredir. Yeniaydan 22,6 gün
sonraki durumdur. Ay’ın aydınlık yüzünün yarısının
ikinci kez Dünya’dan görüldüğü evredir. Ay’ın 1/4’ü
Dünya’ya ışık yansıtarak görülür.
 h) Hilal :
 Ay’ın son dördün ile yeniay arasında hilal şeklinde
görüldüğü evredir. Yeniaydan 26 gün sonraki
durumdur.
GEL-GİT (MET-CEZİR) OLAYI
 Bir gök cismine, başka gök cisimlerinin uyguladığı kütle çekimi






kuvvetleri nedeniyle oluşan
biçim bozulmalarına gelgit denir. Gelgit olaylarından en çok bilineni,
Ay ve Güneşin birbirine göre
konumlarındaki değişmelerin etkisiyle Dünya’da ki deniz yüzeyinde
ortaya çıkan değişmelerdir.
Ay’ın ve Güneş’in kütle çekim kuvvetinin etkisiyle Dünya’da ki
denizlerin ve okyanusların yükselmesi ve alçalması olayına gelgit (met–
cezir) olayı denir.
Ay’ın Dünya etrafında dönüşü sırasında Dünya’nın Ay’a bakan
yüzündeki çekim etkisi,
Dünya’nın diğer tarafındaki çekim etkisinden daha fazladır. Bu çekim
etkisi karalar üzerinde fark
edilir fakat fazla etkili olmaz. Çekim etkisiyle okyanuslar ve denizler
Ay’a doğru bir miktar yükselir. Dünya’nın diğer tarafındaki sular da
alçalır.
DEVAMI…
 Ay’ın kütlesi Güneş’in kütlesine göre çok küçük olmasına rağmen Dünya’ya
daha büyük kuvvet uygulamasının nedeni Dünya’ya daha yakın olmasıdır. Bu
nedenle gelgitin oluşmasında Ay, Güneş’ten daha fazla etkilidir.
 Yeniay ve dolunay evrelerindeki alçalma ve yükselme büyük, ilk dördün ve son
 dördün evrelerindeki yükselme ve alçalma küçüktür. Bunun nedeni yeniay ve
 dolunay evrelerinde Ay, Güneş ve Dünya aynı doğrultuda bulunurken ilk
dördün ve son dördün evrelerinde aynı doğrultuda bulunmamasıdır.
 Yeryüzünde Güneş günü 24 saat iken Ay’da ay günü 24 saat 50 dakikadır. 50
 dakikalık farklılıktan dolayı gelgit olayı bir önceki güne göre 50 dakika daha geç
oluşur.
 Gelgit etkileri nedeniyle Dünya ile Ay arasındaki ortalama uzaklık her yüzyılda
3,8 artmaktadır.
 Bir bölgedeki gelgit nedeniyle okyanus sularının yükselip alçalması Dünya’nın
 günlük hareketine bağlı olarak 6 saatte ikişer kez tekrarlanır.
GÖK ADALAR (GALAKSİLER)
 Uzayda geniş yer kaplayan çok sayıda yıldız, yıldızlar arası toz ve gaz




bulutları (bulutsular), ve gezegenleri içine alan sisteme gök ada
(galaksi) denir.
Gök adalar biçimlerine göre sarmal biçimli, oval (eliptik) biçimli ve
düzensiz (belirli şekli olmayan) gök adalar olmak üzere üç çeşittir.
Çarpışmalar sonucu gök adaların şekilleri bozulabilir.
Dünya’nın içinde bulunduğu Güneş sistemi, Samanyolu gök adasında
(galaksisi’nde) yer alır. Samanyolu gök adası sarmal biçimli gök adadır
ve merkezindeki çekirdeğinin etrafında dışa doğru açılan dört kol
bulunur. Güneş sistemi bu kollardan avcı kolunda (yerel
kürede)bulunur.
Samanyolu gök adasında Güneş gibi birçok yıldız vardır fakat bu
yıldızlar çok uzak olduğu için çok küçük görünürler. Gerçekte
Güneş’ten çok daha büyüktürler.
Uzayda gök adaların bir araya gelerek oluşturdukları gök ada
topluluklarına süper kümeler denir.
 ▪ Samanyolu gök adasına en yakın gök ada Andromeda gök








adasıdır. Dünya’dan
teleskop kullanmadan çıplak gözle görülebilen tek gök adadır.
Andromeda sarmal biçimli gök adadır.
▪ Uzayda yaklaşık 100 milyar gök ada olduğu sanılmaktadır.
▪ En büyük gök adada 3 trilyon yıldız, en küçük gök adada 100
bin yıldız bulunur.
▪ Gök adaların hareketi yavaştır. Samanyolu gök adası kendi
çevresindeki bir dönüşünü 230 milyon yılda tamamlar.
▪ Güneş, Samanyolu gök adası etrafında saniyede 250 km’lik hızla
dolanır ve Samanyolu gök adası etrafındaki turunu 220 milyon
yılda tamamlar.
▪ Bilinen en uzak gök ada 10 milyar ışık yılı uzaklıktadır.
▪ Dünya’nın içinde bulunduğu Güneş Sistemi, Samanyolu gök
adasının merkezine 30 bin ışık yılı uzaklıktadır.
▪ Samanyolu gök adasının çapı 100 bin ışık yılı uzunluğundadır
NOT:
 Dünya, Samanyolu Gök Adası’nda ki Güneş
Sisteminde, Güneş’e en yakın üçüncü gezegendir.
DÜNYA’NIN HAREKETLERİ
 Dünya’nın Güneş Sistemi’nde iki türlü hareketi vardır.
Bunlar;
 ▪ Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki hareketi.
(Günlük).
 ▪ Dünya’nın Güneş etrafındaki hareketi. (Yıllık).
 Dünya’nın Kendi Ekseni Etrafındaki Hareketi :
 Dünya, kuzey ve güney kutuplardan geçtiği kabul edilen bir eksen etrafında
batıdan doğuya doğru döner. Bu dönüşü 24 saatte tamamlar. Bu süreye 1 gün
denir.
 Dünya kendi ekseni etrafında atmosferi ile birlikte döndüğü için bu dönüş
hissedilmez. Bu harekete eksen hareketi de denir.
 Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki hareketi sonucu; Gece – gündüz oluşur.
 Güneş ışınlarının geliş açıları değişir.
 Günlük sıcaklık ve basınç farklılıkları oluşur. Bunun sonucunda da meltem
rüzgarlar oluşur ve kayalar parçalanır.
 Cisimlerin gölge uzunlukları değişir.
 Yerel saat farkları ortaya çıkar.
 Doğu ve batı yönleri ortaya çıkar.
 Sürekli rüzgârların yönlerinde sapmalar olur.
 b) Dünya’nın Güneş Etrafındaki Hareketi :
 Dünya, Güneş etrafında elips şeklindeki yörüngede dolanır. Dünya, Güneş
 etrafındaki hareketini 365 gün ve 6 saatte tamamlar. Bu süreye 1 yıl denir.
 Dünya’nın ekvator düzlemiyle yörüngesi arasında 23 0 27 ı lık açı vardır. Yani Dünya
 ekseni eğiktir. Bu eğiklik nedeniyle Dünya’nın farklı bölgelerine Güneş ışığı farklı












açılarla
gelir ve bu nedenle de ısınma farklılığı oluşur. Bunun sonucunda mevsimler meydana
gelir.
Dünya, Güneş etrafında hep aynı hızda dönmez. Güneş’e yaklaştıkça dönme hızı
artar.
Dünya’nın Güneş etrafındaki hareketi sonucu;
▪ Güneş ışığının iki yarım küreye geliş açısı değişir ve bunun sonucunda da mevsimler
oluşur.
▪ Gece ve gündüz süreleri değişir.
▪ Güneş’in doğuş ve batış saatleri değişir.
▪ Kutup noktaları ile daireleri arasında sürekli gece ve gündüzler yaşanır.
▪ Kuzey ve Güney Yarım kürelerde farklı mevsimler yaşanır.
▪ Muson rüzgarları oluşur.
▪ Ekvatordan kutuplara gidildikçe gece–gündüz süreleri arasındaki fark artar.
 c) Dünya’nın Hareketlerinin Sonuçları :
 1-Dünya, yörüngesine göre paralel olsaydı Güneş
ışınları hep aynı açılarla gelirdi. Yani Güneş ışınları
ekvatora dik, kutuplara paralel düşerdi. Bunun
sonucunda da mevsimler oluşmaz ve gece – gündüz
süreleri değişmezdi.
DEVAMI…
 2-Dünya’nın kuzey yarım küresinde ve güney yarım








küresinde aynı tarihlerde farklı (zıt) mevsimler görülür.
▪ 21 Haziran – 23 Eylül → Kuzey Yarım Kürede : Yaz
Güney Yarım Kürede : Kış
▪ 23 Eylül – 21 Aralık → Kuzey Yarım Kürede : Sonbahar
Güney Yarım Kürede : İlkbahar
▪ 21 Aralık – 21 Mart → Kuzey Yarım Kürede : Kış
Güney Yarım Kürede : Yaz
▪ 21 Mart – 21 Haziran → Kuzey Yarım Kürede : İlkbahar
Güney Yarım Kürede : Sonbahar
DEVAMI…
 3-Dünya’nın kuzey yarım küresinde yaz aylarında
gündüzler uzun, kış aylarında ise geceler uzundur.
 ▪ 21 Haziran’da en uzun gündüz, en kısa gece olur.
(Gün dönümü).
 ▪ 21 Aralık’ta en uzun gece, en kısa gündüz olur. (Gün
dönümü).
 ▪ 21 Mart ve 23 Eylül’de gece ve gündüz süreleri eşit
olur. (Ekinoks = Gece, gündüz eşitliği).
GÜNEŞ ‘ İN HAREKETLERİ
 Güneş Dünya, diğer gezegenler, gezegenlerin uyduları, meteorlar,
gök taşları, asteroitler ve kuyruklu yıldızların bulunduğu
topluluğa Güneş Sistemi denir. Güneş sistemi, Samanyol
Galaksisi’nde yer alır.
 Güneş Sistemi’ndeki gök cisimleri toplu halde dönerler. Güneş,
Güneş Sistemi’nde hareketli değildir. Güneş’in etrafında
gezegenler belirli yörüngelerde dolanırlar. Dünya’da Güneş’in
etrafında dolandığı için Güneş hareketli görünür.
 Hareket eden Güneş değil, Dünya’dır. Samanyolu Galaksisi’nde
Güneş gibi çok sayıda yıldız vardır ve bu yıldızlar galaksinin
etrafında dolanırlar. Bu nedenle Güneş, Güneş Sistemi’nde
hareketsiz, Samanyolu Galaksisi’nde hareketlidir.
 Güneş Sistemi, Samanyolu Galaksisi’nde bir dönüşünü 220 milyon
yılda, kendi etrafında dönüşünü 24,7 – 33 saatte gerçekleştirir.
Download