Triyaj görevlisi hasta-hasta yak*n* ileti*imi

Triyaj görevlisi hasta-hasta
yakını iletişimi
Doç. Dr. Sedat KOÇAK
NEÜ Meram Tıp Fak. Acil Tıp AD
KONYA
Amaç
• Triyaj sürecinin etkinliğini ve sağlıklı yürümesini
sağlamada hasta ve hasta yakını ile iletişimin
önemini vurgulamak
• Triyajda etkin iletişimin önündeki engelleri
belirleyebilmek
• Kullanılan triyaj yöntemi ile birlikte, aciliyet
değerlendirmesi üzerine iletişim kalitesinin
etkilerinin nasıl olduğunu tartışmak.
• Kendi triyaj ortamı içerisinde iletişim sürecini
sağlıklı yürütme stratejilerini tartışmak.
İletişim
• Dinamik bir ortam
içerisinde fertler arasında
mesaj gönderme ve alma
sürecidir.
• Her fert mesajları hem
veren hem alan olarak
sorumluluklar taşır.
• İletişim karşılaşması
bütünüyle faktörlerden ve
uyaranlardan etkilenir.
İletişim
• Hasta - Triyaj görevlisi – Çevre
• Gürültü
– Eksternal veya fiziksel gürültü,
– İnternal veya psikolojik gürültü
– Anlamsal veya yorumsal gürültü.
İletişim
• Hastalar,
• triyajın doğasında olan gürültüye bağlı olarak,
• iletişimin göndericisi ve alıcısı olma
sorumluluklarını yerine getirmede güçlük
yaşayabilirler
• Triyaj Görevlileri,
• hem kendileri hem hastalar açısından etki
edebilen faktörlerin farkında olabilme ve
yönetebilme sorumluluğunu taşımalıdırlar.
Triyajda iletişim süreci
FAZ 1
Hasta sağlık sorununu
TG’ne iletir
HASTA
TG
FAZ 2
Triyaj kararı
verilir
HASTA
TG soru sorar, hasta
cevap verir, TG anladığını
kontrol eder
TG
FAZ 3
HASTA
TG triyajın sonucu ile ilgili
hastaya bilgi verir,
anladığını kontrol eder
TG
FAZ 4
Hasta duruma
uygun davranır
TG diğer
hastaya geçer
HASTA
Hasta beklerken her iki
taraf için de daha fazla
iletişim fırsatı vardır
ETKİLEYEN FAKTÖRLER
TG
Triyaj sürecini etkileyen faktörler
•
•
•
•
•
•
•
•
Fiziksel çevre
Zaman
Kullanılan dil
Vücut dili
Kültürel farklılık
Sağlık sorunlarının tabiatı
Beklentiler, varsayımlar, önyargılar
Duygular
Fiziksel çevre
Zaman
Kullanılan dil
• "Ne kadar anlatırsan anlat, anlatabildiklerin
karşındakinin anladığı kadardır.“
Hz. Mevlana
Sözsüz iletişim (Vücut dili)
Sözsüz iletişim (Vücut dili)
Sözsüz iletişim (Vücut dili)
Kültürel farklılık
Sağlık sorunlarının tabiatı
Beklentiler, varsayımlar, önyargılar
Duygular
Problemli iletişim-Ne zaman?
• Dört temel insan
ihtiyacı
– Anlaşılır olmak
– İyi hissetmek
– Önemli hissetmek
(benlik kavramı)
– Rahatlama ihtiyacı
Anlaşılmak
Göstergeler
• Aynı mesajı tekrarlamak,
• yavaş ve/veya gürültülü
konuşmak,
• sinirlenmek;
• onlar için konuşmaya destek
birini getirmek
Anlaşılmak
Başa çıkma yöntemleri
• İçeriği duygulardan ayırın
• Soru sorun, konuşmanın
odağını duygulardan sağlık
sorununu tespit etmeye doğru
kaydırın
• Hislerini onaylayın, endişeleri
ile empati kurun
• Anladığınızı ona yansıtın, ne
yapacağınızı ve ne için
yapacağınızı ona bildirin
• Kişisel olarak öfkenizi dışa
vurmayın
• Kendi tepkilerinizi kontrol edin
Hoş karşılanmak
Göstergeler
• Girmeden önce etrafa
bakınmak,
• kaybolmuş veya güvensiz
görünmek
Hoş karşılanmak
Başa çıkma yöntemleri
• Sıcak ve dostça karşılayın
• Uygun bir dil kullanın
• Triyaj karşılaşması sonunda
iletişim hatlarını açık tutun
Önemli hissetmek
Göstergeler
• Kendine dikkat çekmek;
• sinirlenmek;
• çaresiz görünmek;
• kontrol kaybı
Önemli hissetmek
Başa çıkma yöntemleri
• Kişileri isimleri ile çağırın;
• sorunlarını onaylayın;
• kişisel ihtiyaçlarına duyarlı
olun
• Sinirinin yatışmasına izin verindinleyin , hiçbir şey
söylemeyin;
• duygularını açığa vurmasına
göz yumun
• Duygularına tepki vermemeye
çalışın
Rahatlama ihtiyacı – psikolojik ve
fiziksel
Göstergeler
• Endişeli, gergin, güvensiz
görünmek;
• destek/yardım istemek
• Sakin ve dikkatlice işlemleri
açıklayın;
• güven verin
Anahtar noktalar
• Triyajda hasta eylemleri ve tepkileri triyaj personelinin
iletişim sürecini yönetme becerisinden etkilenir.
• İletişim sözlü ve sözsüz eşdeğer bileşenler içeren iki
yönlü bir süreçtir.
• Daha iyi iletişim; daha fazla veri elde etme ve daha
bilinçli ve doğru triyaj değerlendirmesi demektir.
• İletişim konusunu etkileyen faktörleri ve çevrenin
katkısını asla küçümsemeyin.
• Sakin olun, dinleyin, yorumlayın, özenle açıklayın,
anladığından emin olun.
• Kendi tepkilerinizin, bunları tetikleyenlerin ve ne zaman
yardım alacağınızın farkında olun.