endokrin sistem patolojisi ilave ders notları

ENDOKRİN SİSTEM
PATOLOJİSİ
İLAVE DERS NOTLARI
Yrd.Doç.Dr. Gülbin ŞENNAZLI
Adenohipofiz
Nörohipofiz
Hipotalamus-ön hipofiz hormonları ilişki
1. hipotalamus
2. hipofiz sapı
3. arka lob
4. ön lob
5. ADH
6. böbrek tübülleri
7. oksitosin
8. rahim kasları
9. kemik
10. meme bezleri
11. testis
12. GH
13. prolaktin
14. yumurtalık
15. tiroid
16. adrenal korteks
17. ACTH
18. TSH
19. FSH, LH
Hipofiz bezinden vücudun her
yerine sürekli olarak emirler gider.
Bu emirler sayesinde vücut
içindeki kusursuz organizasyonun
önemli bir bölümü gerçekleştirilir.
Hipofiz (Pitüiter bez)
Oksitosin ve ADH
bu hücrelerde sentezlenir
Arka Hipofizin Hipotalamus Tarafından
Kontrolü
Hipotalamus sinir
hücrelerinden:
• ADH: supraoptik
nükleus.
• Oksitosin:
paraventriküler
nükleus.
• Hipotalamo-hipofizeal
yol boyunca taşınım.
• Arka hipofizde
(nörohipofiz) depolanır
ve salınır.
• Salınım nöroendokrin
refleksler ile kontrol
edilir.
Nörohipofiz ve Oksitosin Hormonu
1.beyin
2. kafatası
3. hipotalamus
4. ön lob
5. arka lob
6. aksonlar
7. arka lob
8. hormonlar
Oksitosin hormonu, hipotalamus
tarafından üretilir ve hipofizin arka
bölümünde depolanır. Gerektiği zaman
hipotalamustan gelen sinirsel bir emirle
hipofiz tarafından salgılanır. Görevi, süt
kanallarının ve doğum yaklaştığı zaman
rahim kaslarının kasılmasını sağlamaktır.
Böylece doğumun kolay gerçekleşmesini
sağlar.
Nörohipofiz ve ADH
Kandaki su miktarı
düştüğünde, hipotalamusa
uyarı gelir. Bunun sonucunda
hipotalamustaki sinir
hücreleri, ADH salgılanması
için uyarıda bulunurlar. ADH
hormonu, gönderdiği mesajla
böbreklerden daha fazla
suyun geri emilmesini sağlar.
Kan yeteri kadar sulandıktan
sonra ADH salgılanması sona
erer.
Ön Hipofizin Hipotalamus
Tarafından Kontrolü
Nöralden çok hormonal
kontrol vardır.
• Hipotalamus sinir
hücreleri salgılatıcı
(releasing) ve baskılayıcı
(inhibiting)hormonlar
salgılar.
• Hormonlar median
eminensdeki akson
uçlarına taşınır.
• Hormonlar ön hipofizin
salgılarını düzenleyen
hipotalamo-hipofizer
portal sisteme salgılanır.
Dişilerde Hormonal
Düzenleme: Hipofiz
bezinden salgılanan LH
yumurtanın serbest hale
gelmesini ve progesteron
isimli hormonun
salgılanmasını sağlar. FSH
adlı hormon ise dişilerde
yumurtalığın içinde
bulunan yumurta
hücrelerinin oluşumlarını
ve gelişmelerini sağlar.
Erkeklerde Hormonal
Düzenleme: Hipofizden
salgılanan LH isimli hormon,
testislerde bulunan bir grup
özel hücreyi (leyding
hücreleri) uyarır ve
testosteron isimli hormonun
salgılanmasını sağlar.
Erkeklerde salgılanan FSH
hormonu ise testis
hücrelerini uyarır ve sperm
üretimini başlatır.
TİROİD BEZİ
Tiroid ve Paratiroid Bezleri
TİROİD BEZİ
16
Follikül epiteli; yassı
kübik
silindirik
Folliküllerin çevresi bazal lamina,
retiküler lifler ve kapiller pleksus ile
kuşatılmıştır.
Tiroid Bezin Folliküler Yapısı
1. Hipotalamus kanda
düşük miktarda hormon
olduğu tespit eder
2. hipotalamus
3. kan damarı
4. hipotalamus ön hipofiz
bezine uyarı gönderir
5. Ön hipofiz bezi dolaşım
sistemine daha fazla tiroid
serbestleştirici hormon
(TSH) salgılar
6. tiroid bezi
ön hipofiz bezi
7. hedef dokular
Yeterli tiroid hormonu
üretildiğinde hipotalamus
tiroid serbestleştirici
hormonu üretmeyi
durdurur.
Tiroid hormonu sentezi ve
sekresyonu
Tiroglobülin iodinasyonu
4
3
Kolloidin
endositozu
4
Lizozom ve kolloidin füzyonu
İodürün
oksidasyonu
3
Enzimlerce
sindirim ve
T 3, T 4
salınımı
5
Tiroglobülin
sentezi
1
2
İodürün
alınması
Lizozomal
enzim
sentezi 2
TSH’ın reseptöre
1
bağlanması
21
HİPOTİROİDİSM
Tiroid Bezinin İdiopatik Folliküler
Atrofisi:
Lenfositik Tiroiditis
Hipotiroidism
HİPERTİROİDİSM
(Tirotoksikozis)
TİROİD BEZİ HİPERPLAZİSİ GUATR
Tiroid bezinin yangısel ve neoplastik olmayan
büyümesine “Guatr” denir
Tiroid ve Paratiroid Bezleri
TİROİD BEZİ
37
Paratiroid bezin histolojik görünümü
Paratiroid bezin çalışma mekanizması
ADRENAL BEZLERBÖBREK ÜSTÜ BEZİ
Böbreküstü Bezi
Aldesteron hormonunun
sentez ve salınması
Kan basıncı düştüğünde bazı böbrek hücrelerinin salgıladığı renin ile
karaciğerde salgılanan anjiotensinojen isimli maddeler bir araya gelir ve bir
logonun birbirine uygun iki parçası gibi birleşirler. Bu birleşmeden sonra
devreye giren ACE isimli enzim ile oluşan anjiotensin 2 isimli molekül hem
kan damarını daraltır hem de böbreklerde aldosteron isimli hormonun
salgılanmasını sağlar. Bu hormon ise böbreklerin daha çok suyu geri
emmesine neden olur Tüm bu zincirleme gelişmeler ise düşen kan
basıncının yükselmesi ile sonuçlanır.
Cushing sendromu (Karın bölgesinde şişlik)
Cusing Sendroma İlgili Deri Lezyonu (Kalsinozis kutis)
PANKREAS ADACIKLARILANGERHANS ADACIKLARI