OKUL ÇAĞINDA BESLENME BESLENME NEDİR? • BESLENME, insanın büyüme, gelişme, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için gerekli olan besin öğelerini yeterli ve dengeli bir şekilde alıp vücudunda kullanmasıdır. BESİN ÖĞELERİ • • • • • 1-Proteinler, 2-Karbonhidratlar, 3-Yağlar, 4-Vitamin ve mineraller, 5-Su ve Posa. • 1-PROTEİNLER: Et, tavuk, balık, yumurta,kurubaklagiller,süt,yoğurt ve peynir • Et, tavuk veya balıktan 2-3 köfte kadar yemek gerekir. • Yumurta- 1 adet • Kurubaklagil- haftada en az 2 porsiyon Büyüme,gelişme ve yara iyileşmesinde rol alır.Demir, çinko ve B grubu vitaminleri bakımından zengindir. • Süt ve türevleri • Süt- 2 su bardağı • Yoğurt- 1 kase • Peynir- 1 kibrit kutusu İçeriğinde bulunan bol kalsiyum sayesinde Kemik ve dişlerin yapısını oluşturur ve sağlamlığını artırır.Bu gruptaki besinler (Süt, yoğurt, peynir, ayran) protein, kalsiyum ve B2 vitamini açısından zengindir. 2-KARBONHİDRATLAR: Tahıllardan ekmek, pirinç, bulgur, makarna, un,patates ve meyvelerde belli oranda bulunur. • Ekmek- 6 orta dilim • Pilav veya makarna- 2 porsiyon • 1 dilim börek veya kek veya 1 adet poğaça • 3-VİTAMİN ve MİNERALLER Tüm sebze ve meyveler,tahıllar ve et ve süt ürünleri,balık,yumurta • Sebze- 2 porsiyon pişmiş yemek ve 1 tabak iyi yıkanmış sebzelerden yapılmış salata • Meyve- 2- 3 porsiyon meyve 4-YAĞ VE TATLI: Zeytin,ayçekirdeği,pamuk,susam,mısır, soya,fındık,fıstık,ceviz,badem vb.bulunur. • Yüksek enerjili olup,yağda eriyen vitaminlerin emilimini sağlarlar. • Kahvaltıda 1 tatlı kaşığı tereyağı ve 1 porsiyon ceviz,fındık vb. 5-SU ve POSA: • Günlük 8-10 bardak su içilmeli,sıvı alımı artırılmalı • Posa içeriği yüksek olan meyve ve sebzeler,kurubaklagiller ve tam tahıllı besinler menüde yer almalıdır. Okul Çağı Beslenme Menüsü Kahvaltı :Bir su bardağı süt veya taze sıkılmış meyve suyu 1 Kibrit kutusu peynir ya da bir yumurta 1 tatlı kaşığı tereyağ ya da 5 adet zeytin 2 tatlı kaşığı bal, reçel ya da pekmez 2 dilim (orta büyüklükte) ekmek Ara Öğün: Bir porsiyon meyve Öğle: 1 Kepçe etli sebze yemeği 1 porsiyon pilav 1 kase cacık 1 kase salata 2 dilim ekmek İkindi : 1 ayran 1 dilim börek,kek ya da 1 poğaça Akşam : 2 köfte et,tavuk veya balık 1 kepçe zeytinyağlı sebze yemeği 1 porsiyon pilav 1 kase çorba 2 dilim ekmek Yemekten sonra : 1 orta boy meyve 7-8 adet fındık veya 2-3 adet ceviz Yatmadan önce: 1 su bardağı süt Not : Bu menü örneği 1800-2000 kalori, 45-50 gr protein içerir. Kahvaltı çok önemli ! Uzmanlara göre beynin performansı için en önemli öğün kahvaltı.Düzenli kahvaltı yapmayan öğrencilerde; • Zor öğrenme, • Derse karşı ilgisizlik • Başarı düzeylerinde düşme görülmüştür. Abur cubura dikkat! Cips,cola, kraker, çikolata ve şekerlemeler gibi yiyeceklerin sıkça ve fazla tüketilmesi sağlığı kötü yönde etkileyerek; Çocuklarda; .Kilo alamama, .Düzensiz ve dengesiz beslenme, .İştahsızlık, .Şişmanlık, .Sık hastalanma görülebilir. Hazır besinlere eklenen katkı maddeleri alerji veya ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor. MUTLAKA GÜVENLİ BESİN SEÇİN Organik urun tercih edin Etiket okuyun Helal sertifikali urun tercih edin Ürünleri dış görünüşünden anlamaya imkan yok.Bu nedenle riski azaltmak gerek. Organik ürünler yemeye dikkat edin.Bu ürünlerin üretiminde ekolojik sertifikalı tohumluk kullanılır. Her organik veya ekolojik denen ürüne itibar etmeyin.Mutlaka sertifikasını görmek isteyin. Alışveriş yaptığınız marketlerde organik ürün talep edin. Gıdaları mevsiminde tüketin. Mevsimi dışında yetiştirilen sebze ve meyveler için doğal olmayan zorlama yöntemler kullanılmaktadır. Doğal yöntemlerin kullanılmadığı seralarda çok fazla tarım ilacı kullanıldığını da unutmayın. Gıdalarınızı yerel olanlardan seçin.ABD veya Arjantin gibi dünyada en çok GDO üreten ülkelerden gelen ürünlerin GDO lu olma riski yüksek. Ülkemizde üretilen ve kaynağını bildiğimiz ürünler tüketerek yerel çeşitlerin korunmasına da katkıda bulunun. Ayrıca dünyanın farklı bölgelerinden gelen ürünlerin ulaştırılması için harcanan yakıtın yarattığı kirliliği unutmayın. Organik gıdalar, basit olarak, yetiştirilmesinde ve işlenmesinde, genetik mühendisliğin, yapay ve benzeri gübrelerin, böcek ilaçlarının, yabani ot ve mantar öldürücü ilaçlarının, büyütme düzenleyicilerinin, hormonların, antibiyotiklerin , koruyucuların , renklendiricilerin, katkı maddelerinin, kimyasal kaplama ve parlatıcı maddelerinin ve kimyasal ambalaj malzemelerinin kullanılmadığı gıda maddeleridir. Organik gıdalar, bitkisel ve hayvansal gıdaları içerir. **** En önemlisi, zırai ilaçlardan arınmış olduğunu biliyoruz. Ayrıca, bu terim, asgari üç yıl için, bu ürünlerin hiçbir zirai ilaç veya kimyasalın kullanılmadığı tarlada yetiştirildiği gerçeğini de işaret etmektedir. Organik gıdalar, hiçbir yapay koruyucu, renk verici, parlatıcı veya diğer katkı maddeleri kullanılmadan işlenmiş ve paketlenmiştir. www.gimdes.org • GİMDES (Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Denetleme ve Sertifikalama Araştırmaları Derneği) ve bu derneğe bağlı İktisadi İşletme Kurumu (GİMDES Helal Ürünleri Araştırma Enstitüsü) Ülkemizde sağlıklı yaşamın temel unsuru olduğuna inandığımız helal ve sağlıklı ürünleri araştırma ve sertifikalandırma çalışmaları yapmak üzere kurulmuş bir sivil toplum kuruluşudur. İlgi alanı olarak gıda, kozmetik ve sağlık ürünlerini kapsamaktadır. Obezite çocukları da tehdit ediyor! • Genetik, • Anne ve babası obez olan çocuklar, • Beslenme alışkanlıkları, 'fast-food' denilen yüksek kalorili gıdaların tüketilmesi, • Hareketsizlik, fazla yemek yemek ancak alınan kalorilerin hareketsizlik sebebiyle yakılamaması. • Bilgisayar ve televizyon bağımlılığı da obezitede artışa neden oluyor. Fast-food beslenme kalpten götürüyor! • Fast-food besinler hazırlanırken uygulanan yüksek ısıda pişirme tekniği, doğal yağların içeriğinde kimyasal değişiklikler yaratarak, başta Kalp ve damar hastalıkları olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına davetiye çıkarıyor. UYKU DÜZENİ çok önemli…! En az 10 saat uyku şart.Uykuda; • • • • • Büyüme hormonu hızla artıyor, Stres hormonları azalıyor , Sindirim sistemi hızla çalışıyor, Bağışıklık sistemi faaliyete geçiyor, Melatonin hormonu karanlıkta artış göstererek cilt yenilenmesini sağlıyor. Beyni Çalıştıran Besinler • • • • • Odaklanma için ceviz,fındık, Lahana stressiz öğrenmeyi sağlar, Ezber için havuç, Yeni fikirler üretmek için zencefil, Sınav öncesi strese karşı kalsiyum (sütürünleri,yeşilsebzeler),magnezyum (baklagiller,bal kabağı,ay çekirdeği),B vitaminleri (et,balık,yeşil sebze ve meyveler)faydalıdır. UNUTMAYINIZ…! • • • • • • Az az, sık sık günde 4-6 öğün beslenmeyi Sabah kahvaltısını mutlaka yapmayı Günde 2 su bardağı süt,yoğurt 2-3 köfte kadar et,tavuk tüketmeyi Günde en az 8-10 bardak su içmeyi Sportif faaliyetler ve grup oyunlarına katılarak hareketimizi artırmayı UNUTMAYINIZ…! • Çikolatayı seyrek, meyveyi sık yemeyi • Yemeklerden,özellikle tatlı besinler yedikten sonra dişleri fırçalamayı • Yemeklerden önce ve sonra mutlaka ELLERİMİZİ YIKAMAYI Şimdiden sağlıklı beslenen nesiller ancak, ilerinin daha sağlıklı,başarılı ve yüksek bireyleri olabilir. TEŞEKKÜRLER