Konu Anlatımlı Videolar, Ders Notları, Çözümlü Sorular, Çıkmış

www.derscalisiyorum.com
Kadınların Çalışma Yaşamında Korunması
Kadınların korunmalarına yönelik sosyal politikalar, tarihsel gelişim süreci içinde nasıl oluşup,
gelişmiştir?
• Sanayi Devrimi ile birlikte yaygın ve yoğun biçimde çalışma yaşamında yer almaya başlayan kadınların önceleri, daha
çok biyolojik özellikleri göz önünde tutularak çalışma yaşamında özel olarak korunmaları öngörülmüştür. iş
Hukuku’nun genel nitelikteki koruyucu hükümlerinden yararlanan kadın işçilere, yürürlüğe konulan buyurucu
nitelikteki hukuk kuralları ile özel bir koruma rejimi de yaratılmıştır. Bu bağlamda kadın işçilere haklı(meşru) olarak
nitelendirilebilecek, hukuki bir ayrıcalık getirilmiştir.
• Kadın işçilerin çalışma yaşamında analık durumları nedeniyle korunabilmelerine yönelik sosyal politikalar ve bu
politikalara işlerlik kazandıran hukuki düzenlemeler ise daha sonra, 19. yüzyılın son çeyreğinde uygulamaya
konulmuştur.
• Kadın erkek arasında sağlanılmak istenilen eşitlik hedefine, kadınların salt biyolojik ve genetik özellikleri nedeniyle
korunmaları yolu ile varılamayacağının anlaşılmıştır. Böylece hukuk sistemlerinin kadın ve erkek arasında mutlak
eşitliği sağlayabilecek biçimde yeniden yapılanmasına yönelik politikalara işlerlik kazandırılmaya başlanmıştır.
• Çalışma yaşamının kadınlar yönünden özel olarak düzenlemesi ve mutlak eşitlik ilkesi, kadınlara yönelik açık
(dolaysız) ayrımcılığın ortadan kaldırılabilmesinde belki yeterli olmuştur. Ancak, ayrımcılığın büyük bölümünü
oluşturan örtülü (kapalı, dolaylı) ayrımcı uygulamaların bu yön ve biçimdeki politikalarla giderilemeyeceği yaşanılan
deneyimlerle zamanla görülmüştür. Böylece, “olumlu ayrımcılık” (affirmative action) olarak adlandırılan yeni ve
önceki aşamalardakilere göre daha radikal araçları içeren sosyal politikalara yönel inmiştir.
Çalışma yaşamında kadınlar hangi nedenlerle korunulurlar?
• Kadınların çalışma yaşamında yer almalarının ekonomik, sosyal ve kültürel yönlerden mikro ve makro bağlamda
yararları vardır. Kadınların iş ilişkileri ve yaşamında karşılaşabilecekleri engelleri aşabilmelerine yardımcı olmak ve
çalışma haklarını korumak da bu politikaların hedefleri arasında yer alır.
Kadınların çalışma yaşamında korunmasını öngören sosyal politikalar hangi hukuki dayanaklara
sahiptir?
• T.C. Anayasası’nın 50. maddesinde yer alan hükümler, ulusal sosyal politikamızın hukuki temelini oluşturur. Bu
hükümler doğrultusunda kadınların çalışma koşullarının biyolojik ve genetik özellikleri göz önünde tutularak özel
olarak düzenlenmesini öngörmektedir. Nitekim, ülkemizde yürürlükte bulunan iş kanunları ile çalışma yaşamı
Anayasa’nın hükümleri doğrultusunda kadınlar yönünden özel olarak düzenlenmiştir. 4857 sayılı iş Kanunu ayrıca,
cinsel kökenli ücret ayrımcılığını engelleyen hükümleri de içerir.
• Kadınların korunması, sosyal politikaların uluslar arası kaynakları içinde de önemli bir yer tutar. BM, UNESCO, AB,
AK, OECD gibi çeşitli uluslararası kuruluşun kararları, belgeleri, pek çok ülkenin taraf olduğu sözleşmeleri kadınların
korunmasına yönelik ilkeler ve normlar içerir.
Sosyal politikalar, kadınlar çalışma yaşamının hangi alanlarında, hangi yön ve biçimde korunmasını
öngörür?
• Biyolojik ve genetik özellikleri gözönünde tutularak kadınların yer ve su altındaki işlerde, gece dönemlerinde, ağır ve
tehlikeli olarak nitelendirilen işlerde çalıştırılmaları buyurucu nitelikteki hukuki düzenlemelerle engellenir.
www.derscalisiyorum.com
• Kadınların analık durumları nedeniyle çalışma yaşamında korunmaları, doğumdan önce başlar ve doğumdan sonra
da sürer.
• Kadınların çalışma yaşamında ayrımcılığa karşı korunmasında hukuki eşitliği öngören ve kadınlardan yana
ayrımcılık gözeten hukuki düzenlemelerden birlikte yararlanılır.
SORULAR
1. Kadınların iş ilişkileri ve yaşamında korunulmalarını öngören ilk hukuki düzenlemeler, hangi ülkede yürürlüğe
konulmuştur?
a. Almanya
b. ingiltere
c. isviçre
d. Fransa
e. Rusya
2. Sosyal politikalarla, kadınların ilk önce hangi alanda korunmaları öngörmüştür?
a. Ayrımcı davranışlar
b. iş süreleri
c. Analık durumu
d Ücret
e. Kadın erkek arasındaki hukuki eşitlik
3. Aşağıdakilerden hangisi, kadın işgücünün iş ilişkileri ve yaşamında korunmalarının nedenlerinden biri değildir?
a. Biyolojik özellikleri
b. Yaratıcı yeteneklerindeki sınırlılık
c. Genetik özellikleri
d. Analık durumları
e. Cinsiyetler arasında ayrım gözetilmesi
4. Kadınlardan yana olumlu ayrımcı uygulamalar, hangi ayrımcılık türü ile savaşımda yararlanılan bir Sosyal Politika
aracıdır?
a. Açık
b. Doğrudan
c. Örtülü
d. Hukuki
e. Mutlak
5. Sosyal politikalar, kadınların iş ilişkileri ve yaşamının hangi alanında özel olarak korunulmalarını öngörmez?
a. Gece dönemlerinde
b. Ağır ve tehlikeli işlerde
c. Doğum öncesinde
d. Doğum sonrasında
e. izin ve tatil dönemlerinde
www.derscalisiyorum.com
6. Emzikli kadınların yararlanabilecekleri isteğe bağlı izin düzenlemeleri, aşağıdaki özelliklerden hangisini taşımaz?
a. işe tekrar dönebilme hakkının tanınması
b. Ücretsiz olması
c. Kadının isteğe bağlı tutulması
d. Sınırlandırılmış bir süreye bağlanması
e. işverenin izninin aranılması
7. 1982 Anayasası’nın hangi maddesi, kadınların korunmasını öngören ulusal sosyal politikalara yön ve biçim
vermektedir?
a. 25
b. 33
c. 50
d. 88
e. 100
8. Kreş ve emzirme odası açma yükümlülüğü, işyeri ile ilgili hangi göstergeye bağlı kılınmalıdır?
a. işletmenin ekonomik koşulları
b. işyerinde çalışanların sayıları
c. Kadınların yaş ve cinsiyetleri
d. işyerinde sürdürülen işin niteliği
e. işyerinde çalışan kadınların sayıları
9. 4857 Sayılı iş Kanunu’na göre, kadın işçilere verilen emzirme (süt) izinleri, ne zamana dek sürer?
a. 6 hafta
b. 3 ay
c. 6 ay
d. Emzirme dönemi boyunca
e. Çocuk 1 yaşına gelinceye dek
10. Sosyal politikalar aşağıdaki iş ya da mesleklerin hangisinde kadınların çalıştırılabilmelerini öngörür?
a. Maden işletmesinin büro işlerinde
b. Tünel inşaatında
c. Kanalizasyon şebekesinin döşenmesinde
d. Sünger çıkartılmasında
e. Metro tunelleri yapımında
CEVAPLAR
12345
BBBCE
6 7 8 9 10
ECEEA
www.derscalisiyorum.com
www.derscalisiyorum.com
Konu Anlatımlı Videolar, Ders Notları, Çözümlü Sorular, Çıkmış Sorular,Denemeler ve daha
fazlası
Türkiye'nin En Büyük ve Güncel Eğitim Sitesinde
www.derscalisiyorum.com