İlaç Yönetim Prosedürü - Manisa Sağlık Müdürlüğü

MANİSA İL AMBULANS KKM BAŞHEKİMLİĞİ
İLAÇ YÖNETİM PROSEDÜRÜ
KOD
YÖN.PR.05
YAY. TRH
05.12.2011
REV.TRH
01.05.2014
REV. NO
0002
SYF NO
1/3
1.Amaç: İl Ambulans Komuta Kontrol Merkezi Başhekimliği ’ne bağlı Acil Sağlık Hizmetleri
İstasyonlarında ilaç hatalarının önlenmesi amacıyla stratejilerin belirlenmesi, ilaç temin sürecinin, ilaç
kullanımının tüm safhalarında görev alan sağlık personelinin rollerinin belirlenmesi, kırmızı yeşil reçeteli ilaç
yönetiminin belirlenmesi, ilaç hatalarında ve istenmeyen olaylarda izlenecek uygulamaları ile ilgili usul ve
esasların belirlenmesini amaçlar.
2.Kapsam: İl Ambulans Komuta Kontrol Merkezi Başhekimliği’ne bağlı ilaç ve malzemelerin
teminini, yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçların yönetimini, ilaç hataları ve istenmeyen reaksiyon
geliştiğinde yapılacakları, ilaçların saklama koşullarını ve imhasını kapsar.
3.Sorumlular: İl Ambulans Komuta Kontrol Merkezi Başhekimliği ve Acil Sağlık Hizmetleri
İstasyonları personeli bu prosedüre uymakla sorumludur.
4.Tanımlar:
Ters Etki: İnsanda, ilaç kullanımıyla ilgili ortaya çıkan herhangi bir yan etkiye denir.
Beklenen Ters Etki: İlaçların Sağlık Bakanlığı’nca onaylanmış prospektüslerinde belirtilen ters
etkilerdir.
Ani Ters Etki: Oluştuğu anda insan hayatını tehdit eden ters etkilerdir. Ölüme yol açan ters
etkiler bu kapsamda yer almaz.
Beklenmedik Ters Etki: İlaçların Sağlık Bakanlığı’nca onaylanmış prospektüslerinde belirtilmeyen
ters etkilerdir. Şiddet veya önem açısından, beklenen ters etkilerden farklı olan ters etkileri de içerir.
İlaç Hatası: İlacın, sağlık çalışanları, hasta ve yakınının kontrolünde olduğu sırada yanlış ilaç
kullanımına veya hastanın zarar görmesine sebep olabilecek tüm olaylardır.
Advers Etki/İlaç Advers Etkisi: Bir beşeri ürünün hastalıktan korunma, bir hastalığın teşhis
veya bir fizyolojik fonksiyonun iyileştirilmesi, düzeltilmesi veya değiştirilmesi amacıyla kabul edilen normal
kullanımda ortaya çıkan zararlı ve amaçlanmamış bir etkiyi ifade eder. Bu çerçevede advers etki, şüpheli
ilaç advers etkisi ile eşanlamlı olarak kabul edilmektedir.
Tehlikeli Ters Etkiler: Oluştuğunda aşağıdaki sonuçlara yol açan deneyimlerdir.

Ölüm

İnsan hayatını tehdit eden ters etki oluşması

Hastanın oluşan ters etki sonucunda hastaneye yatırılması

Hastanın, ters etkiye bağlı olarak hastanede kaldığı sürenin uzaması

Ciddi ya da bir türlü geçmeyen yetersizlik/sakatlık oluşması

Doğuştan gelen anormallik/doğum hatası(fetüste oluşanlar dahil)
MANİSA İL AMBULANS KKM BAŞHEKİMLİĞİ
İLAÇ YÖNETİM PROSEDÜRÜ
KOD
YÖN.PR.05
YAY. TRH
05.12.2011
REV.TRH
01.05.2014
REV. NO
0002
SYF NO
2/3
5.Uygulama:
5.1 İlaç ve tıbbi sarf malzeme temini:
5.1.1 Ambulanslarda kullanılan ilaçların kritik-minimum ve maximum stok miktarları ile
miadlarının kayıtlı olduğu liste bulundurulur.Kritik stok seviyesinin altına düşen ilaçlar için istem yapılır.
5.1.2 Ambulansı nöbet devrinde teslim alan kişiler, ilaç ve tıbbi sarf malzemelerini miktar
ve miad yönünden kontrol ve kaydeder.
5.1.3 Nöbetçi doktor ve sağlık personeli vaka esnasında kullanılan veya zayi olan veya
eklenen ilaçları takip formunda belirtir. Ayrıca zayi olan ilacı tutanakla Merkez Depo Sorumlusuna bildirir.
5.1.4 Eksik ilaçlar, taşınır işlem fişi doldurularak Merkez Depo Sorumlusuna ulaştırılmak
üzere faks yoluyla veya elden iletilir. Hazırlandıktan sonra depo sorumlusunun bildirimi doğrultusunda
teslim fişi imzalanılarak teslim alınır ve gerekli kayıtlar yapılır. İlaçlar ambulansa yerleştirildikten sonra
kontrolleri tekrar yapılır.
5.2 Yeşil ve Kırmızı Reçeteye Tabi İlaçların Yönetimi;
5.2.1 Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçlar kilitli alanlarda bulundurulur.
5.2.2 Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçların günlük devir teslim kayıtları tutulur.
5.2.3 Kayıtta ilacın kullanıldığı tarih, ilacı kimin uyguladığı, kime uygulandığı, kime kaç
adet ilaç teslim edildiği, teslim eden ve teslim alanların imzaları bulunur.
5.2.4 Devir teslim kayıtlarında hangi ilacın, hangi tarihte, hangi hastaya kaç adet
kullanıldığı, ilacı kimin uyguladığı yazılır. Kullanılan ilaçlar ve ilaçların kullanım sırasında kaza sonucu
kırılması veya kullanılamaz hale gelmesi durumunda ilgili bilgiler “Narkotik İlaç Kullanım Bildirim
Formu” na yazılıp bir nüshası istasyonda kalacak şekilde bağlı bulundukları Toplum Sağlığı Merkezi veya
İlçe Sağlık Müdürlükleri aracılığıyla İl Ambulans KKM Başhekimliği depo sorumlusuna aylık olarak
gönderilir.
5.2.5 İlaçlar teslim alınırken kritik stok seviyeleri ve miad kontrolü yapılır. Sayıları kontrol
edilerek ilgili form imzalanır. Miadının dolmasına altı ay kalan ilaçlar başhekimliğe “ İlaç ve Malzeme
İade Formu” doldurularak bildirimi yapılır. Bu ilaçlar imha edilemez.
5.3 İlaç Hatası Durumunda veya İlaçla İlgili İstenmeyen Bir Reaksiyon
Geliştiğinde;
5.3.1 İlaç verilmeye devam ediliyor ise hemen sonlandırılır.
5.3.2 Komuta Kontrol Merkezi danışman hekimin direktifleri doğrultusunda hareket edilir.
Ayrıca Komuta Kontrol Merkezi 114 (Zehir Danışma Merkezi) ne bilgi verir.
MANİSA İL AMBULANS KKM BAŞHEKİMLİĞİ
İLAÇ YÖNETİM PROSEDÜRÜ
KOD
YÖN.PR.05
YAY. TRH
05.12.2011
REV.TRH
01.05.2014
REV. NO
0002
SYF NO
3/3
5.3.3 Komuta Kontrol Merkezi tarafından sevk edilen hastanenin bilgilendirilmesi sağlanır.
5.3.4 Gelişen reaksiyonun sebepleri araştırılır.
5.3.5 Gelişen reaksiyon sonucunda Güvenlik Raporlama Sistemi Formu doldurulur.
5.4 İlaç ve tıbbi sarf malzemeleri saklanma koşulları:
5.4.1 İlaçlar cinslerine göre sınıflandırılarak depolanır.
5.4.2 Yeşil ve kırmızı reçeteli ilaçlar kilitli dolapta, pediatrik ilaçlar diğerlerinden ayrı
olarak, ışıktan korunması gereken ilaçlar ışık almayacak şekilde yerleştirilir.
5.4.3 Ortam ısısı +15 - +250C, nem oranı %30- % 50 arası olmalıdır.
5.4.4 Kritik-minimum-maximum stok seviyeleri ve periyodik miad takibi sürekli yapılır.
Kayıt altına alınır. Miadının dolmasına altı ay kalan ilaçlar ve ilaçların stok seviyeleri İl Ambulans KKM
Başhekimliğine bildirilir.
5.5 İlaç ve malzeme imhası:
5.5.1 Son kullanma tarihi altı ay kalan tüm ilaç ve malzemeler ana depo sorumlusuna
“İlaç ve malzeme İade Formu” ile bildirilir.
5.5.2 Ana depo sorumlusu İl Sağlık Müdürlüğü’ ne yazı ile bildirir.
5.5.3 İlgili firmalardan değişim sağlanır. Değişim sağlanamıyorsa son kullanma tarihine
kadar beklenir.
5.5.4 İlaç imhası hakkında 19.07.2005 tarihli genelge doğrultusunda 13.05.2005 tarih ve
24343 sayılı yönetmelik gereği ilaçlar tehlikeli atık olarak kabul edilmiştir. Bu sebeple imhaların lisanslı
kuruluşlar tarafından yapılması gerekmektedir.
5.5.5 Miadı geçmiş ilaçlar tutanak tutularak tespit edilir, Müdürlük eczacısı tarafından
İZAYDAŞ ‘da imha ettirilmesi sağlanır, imha edildikten sonra firma eczacıya tutanakla geri bildirim yapar.
6. İlgili Dokümanlar
6.1 Ambulansta Bulunması Gereken İlaç ve Serumlar Listesi
6.2 Taşınır İstek Formları
6.3 Narkotik İlaç Kullanım Bildirim Formu
6.4 İlaç ve Malzeme İade Formu
HAZIRLAYAN
KONTROL EDEN
ONAYLAYAN
TAŞINIR KAYIT KONTROL BİRİMİ
KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ
BAŞHEKİM
Halise KARAKILINÇ
Dr. Engin YILDIRIM