Elektroensefalogram (EEG) ve Olaya İlişkin Potansiyeller (OİP): Klinik Uygulamaları İnsandan kaydedilmiş olan ilk elektroansefalogram, Berger’in 1925’te oğlundan yaptığı kayıt (1929. Arch.Psychiatr.) Elektroensefalogram (EEG) Elektroensefalogram, serebral korteksteki senkronize postsinaptik potansiyellerden kaynaklanan ve kafa derisi yüzeyinden kaydedilebilen elektriksel potansiyel değişimleridir. (Korteks yüzeyine değen derin elektrodlarla kaydedildiğinde Elektrokortikogram (EKoG) adı verilir. Spontan EEG aktivitesi yaşam sürdükçe, derin koma durumları dışında ritmik doğada bir işaret olarak devam eder. Derin anestezi veya koma dışında EEG’nin sıfır hattında uzun süre kalması yasal bir ölüm kriteridir. EEG’nin Fizyolojik Temelleri Korteks Piramidal Hücrelerinin Dipol Yapısı Postsinaptik Potansiyeller Büyük Hücre Gruplarının Senkronizasyonu Geometri – Açık Alan Konfigürasyonu Korteks Yüzeyine Dik Elektroensefalogram (EEG) – Alfa (8-12 Hz, 50 mikroV, düzenli) • Uyanık ve gevşemiş durumda iken ve özellikle gözler kapatıldığında, en fazla parieto-oksipital bölgede – Beta (13-30 Hz, daha düşük genlikli, düzensiz) • Sinir sistemi aktif olarak bir duysal girdiyi işlerken veya zihinsel bir aktivite içindeyken – Teta (4-7 Hz) • Bebeklerde uyanıkken, erişkinde ise uykuda, emosyonel streste veya beyin patolojilerinde görülür – Delta (0-4 Hz) • Erişkinlerde uykuda görülür, fakat uyanık bebeklerde normaldir. • Uyanık erişkinde görülmesi beyin hasarını gösterir Elektroensefalogram (EEG) Elektroensefalogram: Beynin Durumu • Elektroensefalogram yaş, beynin uyanıklık durumu, duysal uyaranlar, beyin hastalıkları, droglar ve vücuttaki kimyasal değişimlere bağlı olarak değişimler gösterir • EEG beyin lezyonlarının, tümörlerinin, infarktüslerinin, enfeksiyonlarının, ve epileptik aktivitenin, psikozların ve beyin ölümünün tanısında kullanılabilir Epilepsi • Epilepsi, serebral korteksin gri maddesinde anormal ve aşırı nöral aktivitenin yarattığı çeşitli davranış ve algı değişimleri olarak tanımlanabilir. • Epilepsi yaklaşık olarak popülasyonun %1’inde görülen, en sık nörolojik bozukluklardan birisidir. • Beyin dokusunun eksitabilitesini yükselten herhangi bir durumdan kaynaklanabilir. Tanı Sınıflandırması • Parsiyel Nöbet – spesifik bölge. Basit veya kompleks olabilir: 1. Basit – 1 modalite (bilinç etkilenmez). 2. Kompleks – Çoğu (%80) temporal lobdan kaynaklanır. Temporal lob epilepsisi olarak da adlandırılır (TLE). (bilinç kaybı). Tanı Sınıflandırması • Jeneralize Nöbet – başlangıçtan itibaren tüm korteksi içine alır: 1. Konvülzif olmayan (petit mal) – bilinç kısa süreyle kaybolur, göz kırpma veya gözde dönme hareketleri. 2. Konvülzif (grand mal) Grand Mal Epilepsi – majör nöbetler, tüm vücutta konvülsiyonlar – Bilinç kaybı, düşer, tonik/klonik kasılmalar – İdrar, dışkı denetimi kalkar – genellikle 1-2 dakika sürer, saatler süren yorgunluk, uyku – Bir seri status epilepticus ciddi ve ölümcül olabilir Petit Mal – minör epilepsi – Genellikle çocukluk ve ergenlikte – Göz dalması, hızlı göz kırpma (10 s ila 2 dak) – Bilinç kaybı, genellikle düşme veya motor konvülsiyonlar yok – günde 100 petit mal nöbete kadar çıkabilir EEG • Epilepsi tanısında önemli yardım Beyin Tümörleri ve Diğer Yer Kaplayıcı Lezyonlar · Büyük tümör veya yer kaplayıcı lezyonlarda, ilgili bölgede elektriksel aktivitenin bloke olması saçlı deri üzerinden ölçülen EEG nin silikleşmesine yol açar. · Daha sık olarak, tümör çevresindeki nöronal dokuyu sıkıştırarak bu alanların anormal, yüksek voltajlı, senkron elektriksel etkinliğine yol açar. Yüksek genlikli senkron dalgaların genliklerinin maksimuma ulaştığı bölge tümör bölgesidir. Beyin Dolaşım Bozuklukları (Serebrovasküler Olaylar): Beyin dolaşımının bozulması genellikle temel EEG ritminde yavaşlama ve silikleşme ile karakterizedir. Psikozlar : Dikkat sırasındaki ritm reaksiyonu, alkaloz yaratan hiperventilasyondaki ritm değişmeleri, alfa iğcikleri ve teta dalgaları saptanır. EEG Aktivitesinin Tipleri Spontan EEG Olaya İlişkin Potansiyeller (OİP) Belirli olayların öncesi veya sonrasında ortaya çıkan, yinelenebilir, belirli bir zaman karakteristiğine sahip potansiyel değişimleri Uyarılma Potansiyelleri (UP) OİP’nin Özel Bir Durumu Duysal bir uyarana yanıt olarak oluşan OİP