Slayt 1 - Dış Politika Forumu

KÜRESEL TERÖRİZMİN
TAŞIMACILIĞA ETKİLERİ
Cahit SOYSAL
UND İcra Kurulu Başkanı
TERÖRİZM VE TAŞIMACILIK

TERÖRİZM, DİN, ULUS, SİYASAL VEYA SOSYAL
GÖRÜŞ AYRIMI YAPMAYAN VE ŞİDDETİ ARAÇ
OLARAK DEĞİL AMAÇ OLARAK KULLANAN BİR
AKIMDIR.

TERÖRİZM ULUSAL SINIR TANIMAMAKTADIR

TERÖRİST EYLEM VE FAALİYETLER TEK BİR
TAŞIMA MODUNA ODAKLANMAMAKTADIR
TAŞIMACILIKTA GÜVENLİK
AMAÇ
 Altyapının, araçların, çalışanların,
yolcuların, yüklerin uluslararası terör
eylemlerinden ve faaliyetlerinden
korunması.
ARAÇ
 Önleyici tedbirler
 İnsan kaynağı
 Maddi kaynaklar
KÜRESEL TERÖRİZMİN DÜNYA
EKONOMİSİNE ETKİLERİ
 ÜRETİM
GÜCÜNÜN AZALMASI
 FİNANS SEKTÖRÜNÜN ÇÖKMESİ
 TAŞIMA SİSTEMİNİN ZARAR GÖRMESİ
 DAHA YAVAŞ VE ÖNGÖRÜLEMEYEN
TESLİMAT SİSTEMİ
 ARTAN GÜVENLİK ÖNLEMLERİNİN
TAŞIMA MALİYETLERİNİ ARTIRMASI
MALİYET ARTIŞLARI
 Artırılan
güvenlik tedbirleri ve bir dizi
sürşarj, özellikle deniz ve havayoluyla
taşımaların maliyetini artırdı.
 Ticari sigorta primleri %0.03-0.05 arttı.
 Ortadoğu, Kızıldeniz, Süveyş Kanalı ve
Doğu Akdeniz’den geçen okyanus
yüklerinden savaş sürşarjları alınmaya
başladı. Komşu ülkelerin yanında AvrupaUzakdoğu güzergahları da etkilendi.
KÜRESEL TERÖRİZMİN DÜNYA
EKONOMİSİNE ETKİLERİ
 Terörizm
ve taşımacılıkta güvenlik
uluslararası ticaret sisteminin işleyişini
bütünüyle ve doğrudan etkilemektedir.
 Herhangi bir taşıma ağındaki güvenlik açığı
kişilerin, malların ve hizmetlerin serbest
dolaşımına engel olmakta ve dünya
ekonomisinin sürdürülebilir gelişimini
engellemektedir.
TAŞIMACILIKTA GÜVENLİK
 Farklı
taşıma modları arasında haksız
rekabetin önlenmesi için güvenliğe ÇOK
MODLU YAKLAŞIM gereklidir.
 Aksi
takdirde, güvenlik tedbirlerini hayata
geçiren taşıma modu ek maliyet yükü
üstlenecek, bu da ilgili modu diğer taşıma
modları karşısında zayıflatacaktır.
TEHDİTLER
 Yasal
taşımalar, yasadışı ticarette araç
olarak kullanılabilir ( ör; uyuşturucu,silah
ya da patlayıcı madde kaçakçılığı)
 Taşıma
araçları silah olarak kullanılabilir.
 Uluslararası
kaçakçılık faaliyetleri terörizmi
finanse etmek için kullanılabilir.
SORUNLAR
EKONOMİ İÇİN KİLİT ÖNEM TAŞIYAN ALTYAPILARIN
(terminaller, demiryolu hatları, köprüler, tüneller vb)
GÜVENLİĞİ İÇİN KOORDİNELİ YAKLAŞIM EKSİKLİĞİ
 TAŞIMACILIK ZİNCİRİNDEKİ FARKLI AKTÖRLERİN
FARKLI GÜVENLİK TEDBİRLERİ UYGULAMASI
 ULUSLARARASI NAKLİYECİLER İÇİN MİNİMUM
GÜVENLİK STANDARTLARININ OLMAYIŞI
 ETKİN RİSK YÖNETİMİ VE DENETİMİNİN OLMAYIŞI
 YÜK ÜNİTELERİNİN VE ARAÇLARIN YETERLİ
KONROLÜ İÇİN ORTAK PROSEDÜRLER VE
DONANIMIN (KİLİTLEME, MÜHÜRLEME, NAKİL)
OLMAYIŞI
 ULUSLARARASI KOORDİNASYON EKSİKLİĞİ

ÜLKELERE DÜŞEN GÖREVLER







Ülkelerdeki ulaştırma sistemlerindeki güvenliğin arttırılması ve
taşımacılığın terörist amaçlarla kullanılmasını ya da bu amaçlara hedef
olmasının önlenmesi
Bu amaçla ulusal planların oluşturulması
Taşımacılıkta güvenliğin temininde stratejik liderliğin ve ulusal uyumun
sağlanması
Farklı taşıma alanlarına yönelik önleyici uygulama çerçevelerinin
oluşturulması
Taşımacılığın tüm alanlarında etkin ve birbirine uyumlu önleyici
tedbirlerin uygulanması için kamu-özel sektör işbirliği
Taşımacılığı etkileyen terörist faaliyetlerin önlenmesi, gözler önüne
serilmesi, bastırılması ve araştırılması için ulusal ve uluslararası
düzeyde kapsamlı yasal tedbirler alınması
Terörizmle ortak mücadele için işbirliği tesis edecek uluslararası
anlaşmaların imzalanması
DÜNYAYA DÜŞEN GÖREV
Etkin bir uluslararası ulaştırma
güvenliği sistemi oluşturmak için tüm
ülkeler terörizme karşı güçlerini
birleştirmeli, tecrübelerini
paylaşmalıdır.
TERÖRİZMLE MÜCADELEYE İLİŞKİN
AB DEKLARASYONU (25 MART 2004)
Tüm taşıma sistemlerinin güçlendirilmesi gereklidir
 Vatandaşların ve hayati hizmetlerin daha güçlü
korunması amaçlı politikalar geliştirilmelidir.
Özel Ek:
 AB üyesi olmayan ülkelerin uluslararası havacılık ve
denizcilik standartlarına uymalarının sağlanması
 Limanlarda, havaalanlarında ve sınır kapılarında
teröristlerin ve terörist cihazların tanınması için gerekli
teknik ve idari kapasitenin artırılması
 Terör karşıtı planların AB organlarının çalışmalarına
entegrasyonu (ulaştırma,sınır denetimleri, kimlik
dokümantasyonu)

AB NELER YAPIYOR?






Haziran 2004, AB Konseyi terörizme karşı bir EYLEM PLANI
oluşturdu.
Avrupa Polis Teşkilatı “EUROPOL” ve Avrupa Suçla Mücadele
Örgütü “EUROJUST”ın yetkileri artırıldı
AB Konseyi,biyometrik göstergeli pasaport kullanımına ilişkin karara
vardı.
Mayıs 2005’te AB’nin dış sınırlarının korunması amacıyla, “Avrupa
Sınır Ajansı” (European Border Agency) faaliyete geçiyor.
Liman güvenliğinin artırılmasına ilişkin Konsey Direktifi (Haziran
2004: liman idarelerinin kurulması, liman güvenliğinin
değerlendirilmesi, güvenlik planları) yürürlüğe girdi.
Kombine taşımacılıkta güvenlik, lojistik zincirinde güvenliğin
artırılmasına ilişkin Konsey Direktifi yürürlüğe girdi.
AB NELER YAPIYOR?
Üçüncü ülkelerle işbirlikleri (savunmalarını
güçlendirmeleri için terörizm karşıtı uzmanlar
ağı, kapasitenin geliştirilmesi)
 Birleşmiş Milletler ile işbirliği (uluslararası
konvansiyonların onaylanması ve uygulanması)
 ABD ile işbirliği : “Policy Diyalogue on Border
and Transport Security” (Sınır ve Taşımacılık
Güvenliğine ilişkin Politika Diyaloğu)

AB: 2005 YILI ÖNCELİKLERİ
Kritik altyapıların, özellikle sınırlar arası ağların
korunmasına yönelik bir “Avrupa Programı”
oluşturulacak
 Kimyasal, biyolojik ya da nükleer saldırılardan
doğacak kriz durumları ile başa çıkmak için
doğru mekanizmaların kurulması, acil duruma
yanıt verme kapasitesinin arttırılması.
 Bilgi alışverişi : iletişim trafiğinin izlenmesi,
verilerin korunması
 Terörizmin finansmanına karşı mali istihbaratın
güçlendirilmesi

DÜNYA NELER YAPIYOR?



UNECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik
Komisyonu) : tedarik zincirinin bütününe yönelik bir
“güvenlik yaklaşımı” yönünde çalışmaları var.
WCO (Dünya Gümrük Örgütü ): “Resolution on Security
and Facilitation of the International Trade Supply Chain”
(Uluslararası Tedarik Zincirinin Güvenliği ve
Basitleştirilmesine ilişkin Önergeyi) kabul etti.
ABD : “Container Security Initiative”-Konteyner Güvenliği
Girişimi (2002 yılında dünyanın belli başlı limanlarından
ABD’ye gelen ve yüksek risk arz eden gemilerinkonteynerlerin- daha sıkı izlenmesi, dış limanlardan
çıkmadan kontrol edilmesi ve ön uyarı sistemi: bugüne
dek Kanada, Almanya, İtalya, Belçika,Hollanda,Japonya,
Singapur,Hong Kong gibi ülkeler taraf oldu)
ÖNERİLER
 Uluslararası
sözleşmelerin imzalanması
 Uluslararası terörist kuruluşlara,
teröristlere ilişkin ortak veri tabanlarının
oluşturulması
 Uluslararası nakliyecilere yönelik
taşımacılık güvenliği sertifikasyonu ve
lisans prosedürlerinin uygulanması
 Yasaların uygulanmamasına karşı
yaptırımların arttırılması
ÖNERİLER
 Zorunlu
sigorta prosedürlerinin
sıkılaştırılması
 Tehlikeli eşya taşımalarında daha sıkı
denetim ve yeni düzenlemeler
 Uluslararası konferanslar, seminerler
 Medya ile işbirliği, terörizmin kınanması
IRU GÜVENLİK TALİMATLARI
IRU (Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği)
tarafından yayınlanan “Güvenlik Talimatları”
UND tarafından Türkçeleştirilmekte olup, Şubat
ayında sektörün faydalanabileceği bir yayın
olarak hizmete sunulacaktır.
IRU Güvenlik Talimatları :
 Nakliyecilere yönelik talimatlar
 Yükleyicilere yönelik talimatlar
 Sürücülere yönelik talimatlar
 Resmi makamlara yönelik talimatlar
 Sivil Toplum kuruluşlarına yönelik talimatlar

IRAK’TA GÜVENLİK AÇIĞI
 Irak’ta
tek bir otorite yoktur.
 Irak’ta hukuk devleti oluşmamıştır.
 Irak’ta yol güvenliği yoktur.
 Irak’ta güvenli TIR Konaklama Tesisleri
yoktur.
 Irak’ta güvenliği sağlanmış eskort
uygulaması sözden öteye gidememektedir.
 Irak taşımaları sigorta edilmemektedir.
SONUÇLAR
Güvenlik, ulaştırma sistemlerinin gelişiminde
hayati bir faktör haline gelmiş olup, hükümet
politikalarının ve nakliye sektörünün normal
faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası olmuştur.
 Güvenli bir taşımacılık ortamının sağlanması için
hükümetler, uluslararası kuruluşlar ve özel
sektör arasında işbirliği kurulması “zorunludur”
 Ülkeler bir yandan yasadışı faaliyetleri en aza
indirmek için güvenlik rejimleri oluşturmak, diğer
yandan lojistik sistemlerinin etkinliğini sağlamak
konusunda ikilem yaşamaktadır.
 Bu dengenin kurulması, insanların ve
ekonomilerin yararına olacaktır.

Yasadışı Faaliyetler ve Terörizmle
Mücadelede
Yasal Ticaretin
Kolaylaştırılması ve Teşvik Edilmesinin
Önemi ve Gereği Unutulmamalıdır.
 DÜŞMAN AYNI
 AMAÇ AYNI:
: TERÖRİZM
TERÖRİZMLE MÜCADELE
 ÇÖZÜM AYNI:
İŞBİRLİĞİ
İzlediğiniz için teşekkür ederiz.
cahit.soysal@und.org.tr