Okul başarısı göze gelmesin Eğitim çağına gelen her dört çocuktan birinde görme bozukluğu saptanıyor. Çocuklar şikayetlerini tam olarak anlatamadıkları için görme bozuklukları erken fark edilemiyor. Bu da okul başarısını olumsuz etkiliyor. SAĞLIK ILGIN ŞENYÜZ İnsanın en temel duyularından biri olan görme, bir çocuk dünyaya geldikten 3-4 ay sonra gelişmeye başlıyor. Görme yeteneğinin geliştiğinin ilk göstergesi ise bebeğin çevresindeki insanları gözleriyle takip etmesi. Görme fonksiyonlarının gelişmesi, 7 ila 10 yaş arasında tamamlanıyor. Genellikle çocuklar şikayetlerini tam olarak an- 38 l İSMMMO YAŞAM latamadıklarından görme bozuklukları bu dönemde fark edilemiyor. Çocukların eğitim çağının başında fark edilmeyen göz bozuklukları onların okuldan soğumasına, başarısızlık yaşamalarına neden oluyor. Yapılan araştırmalara göre Türkiye’de okul döneminde her 34 çocuktan birinde göz hastalığı görülüyor. Bu nedenle anne ve babalara öncelikle büyük görev düşüyor. Ebeveynler çocuklarının gözlerinin duruşuna ve bazı hareketlerine bakarak göz hastalıklarıyla EYLÜL-EKİM 2014 ilgili ilk belirtileri gözden kaçırmamalı. Medicine Hospital doktorlarından Op. Dr. Adem Öztekin, aileleri yeni eğitim-öğretim dönemine başlamadan önce çocuklarının göz muayenelerini yaptırmaları konusunda uyarıyor. Bu muayene yapılmasa bile çocukların bazı hareketlerinin göz rahatsızlıklarının habercisi olabileceğini kaydeden Öztekin, bu konuda şu uyarılarda bulunuyor: ‘GÖZ MUAYENESİ YAPTIRIN’ “Çocuğunuz sizinle göz teması kurduğunda her iki gözü birbirine paralel duruyor mu? Gözlerden birinde içe ya da dışa kayma ya da iki göz birbirinden bağımsız hareket ediyormuş izlenimi var mı? Okurken veya televizyon seyrederken başını sürekli bir yöne çevirme, başını eğme, bir gözünü kapalı tutma, sık sık göz kırpma, gözlerini kısma ya da ovalama gibi hareketler yapıyor mu? Okur veya yazarken çok yakından bakma, satır kaydırma veya sürekli parmakla takip etme, yakın işleri sevmeme, kısa sürede dikkat dağılması veya dalgınlaşma, oyun oynarken topu tutma, ayakkabı bağlama veya düğme ilikleme gibi el-göz koordinasyonu gerektiren işlerde zorlanıyor mu? Okulda tahtayı netleştirebilmek ve yazılara odaklanabilmek için sürekli kendini zorlayıp baş ağrısı yaşıyor mu?” Bu tür şikayetleri olan çocukların bilgisayarlı ya da retinoskopi denilen göz muayenesinden geçirilmesi gerektiğini söyleyen Op. Dr. Adem Öztekin, “Göz bozukluğu varsa tespit edilmeli ve tedavi edilmeli. Göz genişletici damlalar kullanılarak yapılan bu muayene sonucunda çocukta miyop, hipermetrop, astigmat olup olmadığı tespit edilebilir” diyor. KALİTELİ GÖRME ÖNEMLİ EYLÜL-EKİM 2014 Miyop: Halk arasında "uzağı net görememe" olarak biliniyor. 5 ile 18 yaş arası artan ciddi bir sorun. Hastaların bir kısmı iyi göremediğinin farkında olmuyor. Hipermetrop: “Yakını görememe" olarak bilinen hipermetrobu olan çocuklarda gözde zorlanma olduğundan dolayı, gözün sulanması ve ağrıması gibi bir takım komplikasyonlar ortaya çıkar. Özellikle çocukluk çağında tespit önemli. Bu sorun erken teşhis edilmediği takdirde "göz tembelliği" sorunu ortaya çıkıyor. Astigmat: Gözün kırıcı ortamlarında özellikle korneada değişik meridyenlerdeki kırılma miktarının aynı olmaması durumuna astigmatizma deniyor. Ağır astigmatı alan hastalar çevrelerindeki nesneleri çarpık ve bozuk görür. Bu bozukluğu olan çocuklar tembellik gelişmemesi açısından tedavi edilmelidirler. Konjonktivit: Gözlerde yanma, batma, kaşıntı, kanlanma ve çapaklanma gibi şikâyetler genellikle konjonktivit dediğimiz göz yüzeyini örten ince saydam zarın iltihabına işaret eder. Alerjik kökenli olan konjonktivitler genellikle bahar aylarında ortaya çıkmakla birlikte tüm mevsimlerde de görülebilir. Şaşılık: Bakılan yere her iki gözün birlikte bakması gerekir. Gözlerden biri istenen hedefe bakarken diğeri başka yönlere bakıyorsa kişide şaşılık var demektir. Şaşılık her yaşta görülmekle birlikte çocukluk döneminde daha sıktır. SAĞLIK Uzmanlara göre, göz sağlığı ile okul başarısı arasında doğrudan ilişki var. Özellikle miyop, hipermetrop ya da astigmat hastalığı olan bir çocuk, okulda tahtayı göremeyebilir ve bu da başarısız olmasına yol açar. Belli bir süre sonra çocuk dersten kopar. Zekâsında bir sorun olmadığı halde derse dikkat ve ilgilerinde hissedilir değişiklikler ortaya çıkar. Çocuklarda göz kusurlarının çok ihmal edildiğini belirten Adem Öztekin, şunları söylüyor: “Miyop, hipermetrop ya da astigmat bir çocuk okulda tahtayı göremiyorsa başarısız olacak demektir. Belli bir süre sonra çocuk dersten kopar. Ders çalışırken göz ağrısı, sulanma ve kaşıntıyla karşılaşabilir. Belli bir süre sonra çocuk yorulmaya başlar ve direk olarak derslere ilgisizleşmeye başlar. Bu nedenle çocukların okula başlamadan önce mutlaka göz muayenesi yapılmalı. Başarının yakalanmasında kaliteli görmenin çok büyük payı var." ÇOCUKLARDA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR İSMMMO YAŞAM l 39