tinnitus - İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

TİNNİTUS
Dr. Ender İNCİ
İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fak. KBB. ABD
Tinnitus Nedir?
 Herhangi bir akustik uyarı olmadan ses
algılanmasına tinnitus denilmektedir.
 Tinnitus bir hastalık değil semptomdur.
 Saf ton veya değişik tonlarda olabilen tinnitus
genellikle yüksek veya alçak düzeyde çınlama,
vızıldama, gürleme, tıslama gibi pulsatil veya sabit
seslerden oluşur.
 40-70 yaşlarında erkek ve kadınlarda eşit olarak
görülürken çocuklarda görülmesi nadirdir.
Tinnitus
 Objektif ve subjektif olarak iki ana gruba ayrılır.
 Objektif tinnitus: Hastaların duydukları ses doktor veya
başka biri tarafından da duyulan genellikle pulsatil
karakteri olan bir sestir.
 Subjektif tinnitus: Daha sıktır ve hastalar etraflarında
oluşmayan seslerden şikayetçidirler. Bu sesi sadece
hasta ifade etmektedir.
Objektif Tinnitus
Nedenleri
1- Vasküler
- AV fistüller
Kongenital AV malformasyonlar
Edinsel AV fistüller
- Vasküler neoplazmlar
. Glomus jugulare
. Glomus timpanikum
-Karotis arter anomalileri
- Karotis stenozu
- Persistan stapedial arter
-Dehisan jugüler bulbus
-Hipertansiyon
Objektif Tinnitus
Nedenleri
2- Patent östaki tübü
3- Palatal miyoklonus
4- İdiopatik stapedial kas spazmı
Subjektif Tinnitus
Nedenleri Nedenleri
1- Otolojik faktörler
a- Presbiakuzi
4- Farmokolojik faktörler
b- Gürültüye bağlı işitme kaybı
a- Aspirin
c- Meniere hastalığı
b- NSAİD
d- Otoskleroz
c- Aminoglikozitler
2- Metabolik fonksiyon
a- Hipertiroidizm
b- Hipotiroidizm
d- Ağır metaller
5- Dental faktörler
Temporomandibular eklem sendromu
6- Psikolojik faktörler
c- Hiperlipidemi
a- Depresyon
d- Çinko eksikliği
e- Vitamin eksikliği
3- Nörolojik bozukluklar
a- Kafa travması
b- Multiple skleroz
c- Menenjitik etkiler
b- Anksiyete
Tinnitus Çeşitleri
1.Fizyolojik
2.Patofizyolojik
3.Patolojik
4.Psödotinnitus
Fizyolojik :
Kafa içerisinde oluşan normal vücut seslerinin duyulmasıdır.
Eğer normal insanlar sessiz bir ortamda kendilerini dinlerlerse, çoğu
içlerinden bazı seslerin geldiğini hissederler.
Bu sesler, dolaşım sesleri, kas tremorları, timpan zar ve koklear sıvı
hareketleri ile oluşan seslerdir.
Patofizyoloji
k
I. Gürültüye Bağlı:
Yüksek
gürültüye
maruz
kalmadan sonra saniyeler ile
günler
süren
tinnitus
oluşabilir.
Patofizyoloji
k
II. İlaca bağlı:
Alkol (ensık ilaca bağlı geçici tinnitus nedenidir)
Salisilatlar, NSAİDlar
Kinin
Loop diüretikler
Aminoglikozidler
Antineoplastik ilaçlar
Antidepresanlar
Antihistaminikler
Beta-blokerler
Kafein
Patofizyoloji
k
III. İlaç kesilmesi :
Bazı sedatif ve bağımlılık yapıcı ilaçların aniden
kesilmesi geçici tinnitusa sebep olabilir
IV. Toksemi:
Bazı toksemik durumlar kokleada, disfonsiyon
ve kalıcı veya geçici tinnitusa sebep olabilir
PATOLOJİK
A. Extra-odituar:
a) Muskuler :
-Palatal Myoklonus
-Orta kulak kas myoklonusu
-Temporomandibular eklem bozukluğu
b) Respiratuar :
-Patent östaki tüpü
c) Vasküler:
-AV fistüller
Kongenital AV malformasyonlar
Edinsel AV fistüller
-Arter anomalileri
PATOLOJİK
B. İletimsel:
İletimsel tinnitus, herhangi bir orta kulak bozukluğu ile ortaya çıkan
veya artan bir durumdur.
İletimsel işitme kaybı ile oluşan tinnitusun oluşma mekanizması,
çevresel seslerin maskeleyici etkisinin azalması sonucunda
vestibulokoklear sinir aktivitesinde azalma ve buna bağlı olarak
tinnitus algılanması veya spontan otoakustik emisyonların artması
veya var olan sensorinöral, fizyolojik veya ekstra-odituar tinnitusun
artması ile açıklanabilir
PATOLOJİK
C. Sensorinöral:
Tinnitus vakalarının çoğu koklea içerisindeki bir bozukluk sebebiyle
ortaya çıkar. Yaşa bağlı işitme kaybı, gürültüye bağlı işitme kaybı, baş
veya kulak travması, endolenfatik hidrops, koklear vasküler yetmezlikler
veya viral enfeksiyonlar en sık etyolojik etkenlerdir. Koklea dışında VIII.
sinir patolojileri ve santral patolojiler de tinnitusa sebep olabilir.
PATOLOJİK
D. İlişkili :
Temporomandibular eklem problemleri
Isırma bozuklukları
Servikal spondiloz
Servikal yaralanma
Vertebral arter basısı veya spazmı
PATOLOJİK
E. Psikolojik :
-Halüsinasyonlar
-Hayali
Pseudotinnitus
Çevresel seslerin tinnitus olarak algılanması
veya tinnitusu arttırıcı rol oynaması sık bir
durumdur.
Ev
içi makinelerinden, su borularından,
kablolardan ve uzaktaki trafikten gelen
sesler tinnitus gibi algılanabilir.
Bunun tanısında, hikaye önemli rol oynamaktadır. Bu seslerin
sadece belli odalarda veya belli ortamlarda duyulması ile tanı
konulabilir.
DEĞERLENDİRME
 Tinnitus hastalarını değerlendirirken anamnez ve muayene ile
otolojik, KVS, metabolik, nörolojik, dental ve psikolojik
problemler araştırılmalıdır.
 Anamnezde öncelikle öğrenilmesi gereken çınlamanın
karakteridir.
DEĞERLENDİRME
 Pulsatil bir tinnitus öncelikle kardiovasküler problemleri düşündürmelidir.
 Yüksek tonlu, zil çalış şeklinde veya fısıltı şeklindeki kulak çınlaması ototoksik ilaç
kullanımı sonucunda oluşan koklear hasara bağlı olabilir.
 Kaba tonlu ve uğultu tipindeki tinnitus otoskleroz ve diğer ileti tipi işitme kayıplarında
duyulur.
 Zil sesi, çan sesi ve fısıltı gibi çınlamalar sensorinöral işitme kayıplarının karakteristiğidir.
 Deniz dalgalarının vuruşu ve rüzgar uğultusu gibi sesler ise Menier hastalığında duyulur
ve nöbetler halinde hissedilir.

Dış kulak yolu fronküllerinin başlangıç safhasında veya yaygın eksternal otitlerde kalp
atımının kulakta duyulması gibi bir şikayet alınabilir.

Orta kulak iltihaplarında kulakta sıvı sesi, kaba tonlu ve uğultu şeklinde çınlama, ağrı ve
kulakta dolgunluk mevcuttur.
DEĞERLENDİRME
 Akustik nörinomda tinnitus ilk şikayetlerden biridir ve tek taraflı işitme kaybı ile
birlikte bulunduğunda tanı için bir kriter teşkil edebilir.
 Masseter kas miyozitine bağlı çiğneme sırasında bazı sesler işitilebilir.
 Levator veli palatini kas disfonksiyonunda çıtırtı veya şaklama gibi sesler duyulur.
 Mandibular eklem bozukluklarında tiz bir zil sesi, uğultu ve dolgunluk mevcuttur.
Çınlama çoğunlukla geceleri ve diğer kulak yastığa gelerek yatıldığı zaman artma
karakterindedir.
 Glomus tümörlerinde çınlama pulsatil bir karakterdedir mastoid bölge ve boyun
uzunluğunca duyulan hışırtı şeklinde bir sufldur.
 Manası olmayan fısıldama, hışırdama, üfleme gibi sesler ve müzikal melodiler,
tekrar eden anlamlı kelimeler ve çağrışımlar psikolojik kökenli tinnitusta duyulan
seslerdir.
DEĞERLENDİRME
Tinnitus ayırıcı tanısında duyulan sesin karakteristiğinin dışında beraberinde
bulunan başka şikayetler de çok önemlidir.
Ağrı
işitme kaybı
dolgunluk
kulak akıntısı
baş dönmesi
sistemik şikayetler
DEĞERLENDİRME
Hipertansiyon, ateroskleroz ve diğer vasküler hastalıklar akım
bozukluğuna bağlı
Tiroid disfonksiyonu ve anemi
Hiperlipidemi, vitamin A ve B eksikliği
tinnitusa yol açabilirler.
DEĞERLENDİRME
Anamnezde
Hastanın çalışma ortamı
Ailesinde işitme kaybı hiayesi
Yaşı
Kullandığı ilaçlar
Geçirilmiş kafa travması
Yüksek sese maruz kalma gibi etiolojik faktörler öğrenilmelidir.
DEĞERLENDİRME
Tinnitus hastalarını değerlendirirken tam bir fizik muayene ile birlikte baş ,
boyun ve kulak bölgesinin bir steteskop yardımı ile dinlenmesi ve
mikroskopik otoskopik muayene, ağız ve yumuşak damağın
inspeksiyonu ve temporomandibular eklem muayenesi gereklidir.
Tüm hastaların kan basınçları her iki koldan da ölçülmeli, tam kan sayımı ve
biyokimya incelenmesi yapılmalıdır.
DEĞERLENDİRME
Tüm bu testlerin dışında odiolojik incelemeler tinnitus tanısında çok önemli bir yer
tutmaktadır.
Bunların dışında çeşitli radyolojik incelemeler ( Temporal BT, serebellopontin köşeye
yönelik MR, servikal grafiler) yardımcı tanı metodları olarak kullanılabilir.
TEDAVİ
Etyolojik nedeni tesbit edilen hastalarda etyolojik faktörün tedavisine
yönelik girişimlerde bulunulmalıdır.
Hastalar çikolata, kahve, çay, kola ve kafein içeren maddelerden
kaçınmalı, sigara ve içkiyi kesmeli ve tinnitusa yol açabilecek ilaçları
kullanmamalıdır.
Bunların dışında gürültülü ortamlardan kaçınması öğütlenmeli.
Depresyon veya anksiyete gibi psikolojik bozukluğu olan hastalar
psikiyatrik tedavi altına alınmalıdırlar.
Uzun süreli ve rahatsız edici tinnitusun da bazı psikolojik bozukluklara
yol açabileceği unutulmamalı ve tinnitus hastalarına psikolojik destek
verilmelidir.
Spesifik tedavi
protokolü
 Medikal tedavi
 Maskeleme (işitme cihazı veya maskeleme cihazı kullanımı ile)
 Cerrahi tedavi
 Elektrik, elektromagnetik ve magnetik uyarı ile supresyon
 Hiperbarik oksijen Tedavisi
 Akupunktur
 Telkin
Medikal Tedavi

Lidocain (IV) 1-2mg/kg ( Nöronal hipersensitiviteyi inhibe ederek etki ettiği düşünülüyor) Maalesef
sadece IV verilebildiğinden yarılanma ömrü çok kısadır (dakikalarla sayılıdır) ve bazen istenmeyen yan
etkiler ( disequilibrium, kelimeleri yanlış telafuz etme, uyuşukluk) görülür.

Tocainid 200mg/gün, lidocainin anoloğu olarak IV kullanım zorunluluğunu ortadan kaldırması, uzun
yarılanma ömrü(yaklaşık 11 saat) olması avantaj sağlasada araştımalar etkisinin az olduğunu
göstermektedir.

Carbamazepin 100-400mg/gün tinnitusun şiddetine göre ayarlanır (Sensoriyel inputları azaltarak etki
eder).Ayrıca daha az etkili olduğu düşünülen Phentoin(Dilantin) ve primidone(Mysoline) gibi
antikonvülzan ilaçlar kullanılır.

Oxazepam

Clonazepam

Amylobarbitone

Koklear vazodilatörler ( betahistin) ve ginkgo biloba ekstreleri ( arterial vazodilatasyon, trombosit
agregasyon inhibisyonu etkisi) gibi ilaçlar tinnitus tedavisinde kullanılmaktadır.

Nicotinic acid

CO2

Steroid tedavisi
Maskeleme
Maskelemenin dayandığı kural bir sesin başka bir ses ile maskelenebileceğidir.
Maskeleme işitme cihazları veya özel çınlama aygıtları yardımı ile
yapılabilir.
İlk olarak 1928 yılında Jones ve Knudsen tinnitus tedavisi için ses üreten bir cihaz
geliştirmişlerdir.1947 yılında Salzman ve Ersner işitme cihazlarının sesi amplifiye
ederek tinnitusu maskelediğini bildirmişlerdir.
Vernon (1977), hasta tarafından ses şiddetinin ayarlanabildiği bir tinnitus maskeleme
cihazı geliştirmiştir. Coles (1987) daha sonra kanal içi maskeleyiciyi geliştirmiştir.
İşitme azlığı ile birlikte olan tinnituslarda öncelikle iştime cihazı denenmelidir.
Tinnituslu hastaların % 20 si maskelemeye uygundur ve bunların %60'ı maskelemeden
fayda görebilir.
Bundan dolayı hastalar kullanım kısıtlılığından haberdar olmalı ve bu yöntemin tam bir
tedavi metodu olmadığını bilmelidirler.
Cerrahi Tedavi
Etiolojiye yönelik cerrahi (Glomus tm, Akustik
nörinom, Meniere, Otoskleroz )
Primer tinnitusa yönelik cerrahide koklear ve
vestibüler sinir kesilmesi.
Diğer bir cerrahi yaklaşım iskemi teorisine
dayanmaktadır. Stellat ganglion blokajı veya
çıkartılması.
Elektrik, elektromagnetik
ve magnetik uyarı ile
supresyon
 Ekstrakoklear
-transkütan (preauriküller ve postauriküler)
-Promontor
-Yuvarlak pencere
-Timpanik membran
 İntrakoklear
-Koklear implantlar
 Bunların dışında dış kulak yoluna (+) ucu medial olarak yerleştirilen
küçük ve güçlü mıknatıslarla tedavinin başarılı olacağını bildiren yazarlar
vardır. Elektromagnetik uyarı ile etkilenen bölgelerde kan akımının
artması ve hücre zarında polarizasyon değişmesi sonucunda tinnitusun
azaldığı bildirilmiştir.
Sabrınız için
teşekkür ederim.