"Bir asıldan tev`em olarak neşet eden eski Roma ve Yunan iki

advertisement
Sorularlarisale.com
"Bir asıldan tev’em olarak neşet eden eski Roma ve
Yunan iki dehâları, su ve yağ gibi mürur-u a’sâr ve
medeniyet ve Hıristiyanlığın temzicine çalıştığı halde,
yine istiklâllerini muhafaza, âdetâ tenasuhla o iki ruh..."
cümlesini izah eder misiniz? Buradaki "iki deha"
kimlerdir?
Bugünkü batı medeniyetinin kökü ve esası, eski Roma ve antik Yunan kültürüne
dayanır. Yani sıralama olarak antik Yunan kültürü birinci sırada, eski Roma ikinci
sırada, bugünkü Batı medeniyeti ise üçüncü sıradadır. Bu medeniyetlerin belki şekil
ve dış cephesi ayrı olabilir, lakin bu medeniyeti ayakta tutan ruh üçünde de aynıdır.
Bir cihetle bu ruh tenasüh ile önce Yunan, sonra Roma, en nihayetinde Batı
medeniyetinde devam etmektedir.
Antik Yunan medeniyetinin pagan (Putperest) kültürü, bir çok süreçlerden
geçmesine rağmen yine de temel felsefesi olan pagancılığı sonraki kültürlere
aktarabilmiştir.
Mesela Roma medeniyetinin Hristiyanlığa girmesi ile pagan kültürü başka isimlerle
hayatiyetini devam ettirmiştir. Hristiyanlıktaki teslis ve vasıtayı ilahlaştırma
hastalığı, antik Yunan ve eski Roma'nın pagan kültürünün bir devamı niteliğindedir.
Üstad Hazretlerinin burada asıl dikkat çekmek istediği husus, Yunan ve Roma
medeniyeti ile Hristiyanlık dini arasında bu kadar mezci gerektiren şartlar ve zemin
varken, yine de tam manası ile mezci mümkün olmuyor ise, nasıl olur da İslam ile
Yunan felsefesi arasında bir ortak nokta ve bir birliktelik temin edilebilir; diyerek
bazı müfessirleri ve İslam filozoflarını tekdir ediyor.
İslam hakikatleri hiçbir harici medeniyet ve felsefe ile izah edilip aşılanamaz. İslam
dininin hidayet yapısı İlahidir; beşerin karanlıklı ve karmaşık söylemleri ile onu şerh
ve izah etmeye kalkışmak veya ortak ve melez bir medeniyet oluşturmaya
yeltenmek, İslam dinine bir hıyanettir.
"Bir asıldan tev'em olarak neşet eden eski Roma ve Yunan iki
dehâları, su ve yağ gibi mürur-u a'sâr ve medeniyet ve
Hıristiyanlığın temzicine çalıştığı halde, yine istiklâllerini muhafaza,
âdetâ tenasuhla o iki ruh şimdi de başka şekillerde yaşıyorlar. Onlar
tev’em ve esbab-ı temzic varken imtizac olunmazsa, şeriatın ruhu
olan nur-u hidayet, o muzlim medeniyetin esası olan Roma
dehâsıyla hiçbir vakit mezc olunmaz, bel’ olunmaz.”(1)
page 1 / 2
Roma ve Yunan medeniyetleri tek yumurta ikizleri gibidir, bu yüzden birisi diğerinin
devamı niteliğindedir. Şimdi bu iki medeniyetin ruhu farklı bir ceset ile devam
etmektedir ki bu medeniyet "Batı medeniyeti"dir. Bu medeniyetin merkezinde
vahyin yerinde akıl ve rasyonalizm vardır.
Üstad'ın "iki deha" demesinin özünde, bu medeniyetlerin merkeze aklı koyması
vardır. Yani ister Roma ister Yunan medeniyeti olsun, bu medeniyetlerin özü ve ruhu
akıl ve akılcılıktır. Aristo, Sokrat, Descartes, Karl Marks gibi dahi derecesindeki
filozofların, bu medeniyetlerden çıkması buna şahit ve delildir.
(1) bk. Sünuhat, Rüyada Bir Hitabe
page 2 / 2
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Download