Sorularlarisale.com "Bir asıldan tev’em olarak neşet eden eski Roma ve Yunan iki dehâları, su ve yağ gibi mürur-u a’sâr ve medeniyet ve Hıristiyanlığın temzicine çalıştığı halde, yine istiklâllerini muhafaza, âdetâ tenasuhla o iki ruh..." cümlesini izah eder misiniz? Buradaki "iki deha" kimlerdir? Bugünkü batı medeniyetinin kökü ve esası, eski Roma ve antik Yunan kültürüne dayanır. Yani sıralama olarak antik Yunan kültürü birinci sırada, eski Roma ikinci sırada, bugünkü Batı medeniyeti ise üçüncü sıradadır. Bu medeniyetlerin belki şekil ve dış cephesi ayrı olabilir, lakin bu medeniyeti ayakta tutan ruh üçünde de aynıdır. Bir cihetle bu ruh tenasüh ile önce Yunan, sonra Roma, en nihayetinde Batı medeniyetinde devam etmektedir. Antik Yunan medeniyetinin pagan (Putperest) kültürü, bir çok süreçlerden geçmesine rağmen yine de temel felsefesi olan pagancılığı sonraki kültürlere aktarabilmiştir. Mesela Roma medeniyetinin Hristiyanlığa girmesi ile pagan kültürü başka isimlerle hayatiyetini devam ettirmiştir. Hristiyanlıktaki teslis ve vasıtayı ilahlaştırma hastalığı, antik Yunan ve eski Roma'nın pagan kültürünün bir devamı niteliğindedir. Üstad Hazretlerinin burada asıl dikkat çekmek istediği husus, Yunan ve Roma medeniyeti ile Hristiyanlık dini arasında bu kadar mezci gerektiren şartlar ve zemin varken, yine de tam manası ile mezci mümkün olmuyor ise, nasıl olur da İslam ile Yunan felsefesi arasında bir ortak nokta ve bir birliktelik temin edilebilir; diyerek bazı müfessirleri ve İslam filozoflarını tekdir ediyor. İslam hakikatleri hiçbir harici medeniyet ve felsefe ile izah edilip aşılanamaz. İslam dininin hidayet yapısı İlahidir; beşerin karanlıklı ve karmaşık söylemleri ile onu şerh ve izah etmeye kalkışmak veya ortak ve melez bir medeniyet oluşturmaya yeltenmek, İslam dinine bir hıyanettir. "Bir asıldan tev'em olarak neşet eden eski Roma ve Yunan iki dehâları, su ve yağ gibi mürur-u a'sâr ve medeniyet ve Hıristiyanlığın temzicine çalıştığı halde, yine istiklâllerini muhafaza, âdetâ tenasuhla o iki ruh şimdi de başka şekillerde yaşıyorlar. Onlar tev’em ve esbab-ı temzic varken imtizac olunmazsa, şeriatın ruhu olan nur-u hidayet, o muzlim medeniyetin esası olan Roma dehâsıyla hiçbir vakit mezc olunmaz, bel’ olunmaz.”(1) page 1 / 2 Roma ve Yunan medeniyetleri tek yumurta ikizleri gibidir, bu yüzden birisi diğerinin devamı niteliğindedir. Şimdi bu iki medeniyetin ruhu farklı bir ceset ile devam etmektedir ki bu medeniyet "Batı medeniyeti"dir. Bu medeniyetin merkezinde vahyin yerinde akıl ve rasyonalizm vardır. Üstad'ın "iki deha" demesinin özünde, bu medeniyetlerin merkeze aklı koyması vardır. Yani ister Roma ister Yunan medeniyeti olsun, bu medeniyetlerin özü ve ruhu akıl ve akılcılıktır. Aristo, Sokrat, Descartes, Karl Marks gibi dahi derecesindeki filozofların, bu medeniyetlerden çıkması buna şahit ve delildir. (1) bk. Sünuhat, Rüyada Bir Hitabe page 2 / 2 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)