İSLAM TARİHİ İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ Türklerin İslamiyeti Kabulleri • Abbasiler zamanında Türk - Arap ilişkileri gelişti. Talas Savaşı’nda Çinlilere karşı birlikte savaşıldı. Abbasiler yönetim ve askerlik işlerinde Türklere görevler verdiler. Bu durum Türklerin İslamiyeti tanımalarını, bu dinin kendi inanç ve yaşayışlarına benzediğini görmelerini sağladı. Bunun sonunda topluca İslamiyeti kabul etmeye başladılar. İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ • • • • • Karahanlılar Gazneliler Büyük Selçuklular Eyyubiler Memlükler KARAHANLILAR • Halkı ve yöneticileri Müslüman olan ilk Türk devletidir. Türkistan dolaylarında Bilge Kül Kadır Han tarafından kurulmuştur. Başkenti Balasagun'dur. Yusuf Kadir Han zamanında en parlak dönemini yaşayan devlet onun ölümünden sonra ikiye ayrıldı. Zayıflayan devlet önce Selçuklulara bağlandı. Doğu Karahanlılar, Karahitaylar Batı Karahanlılar ise 1212'de Harzemşahlar tarafından yıkıldı. GAZNELİLER • Kuzey Hindistan, Afganistan ve İran'ın doğusunda Alp Tigin tarafından kuruldu (963). Başkent Gazne devletin adı oldu. Gazneliler Sultan Mahmut zamanında Hindistan'a seferler yaparak burada İslamiyetin yayılmasını sağladılar. Sultan Mesut'un Dandanakan Savaşı'nda (1040) Selçuklulara yenilmesi Gaznelileri zayıflattı. 1087'de yıkıldı. Yıkılışlarında çok uluslu bir devlet olmaları da etkili oldu. BÜYÜK SELÇUKLULAR Oğuzların Kınık boyundan, Selçuk Bey’in torunları Tuğrul ve Çağrı beyler 1040'da Dandanakan Savaşı'nda Gaznelileri yenerek bağımsızlıklarını elde ettiler. Tuğrul Bey zamanında İran, Irak, Türkistan ele geçirildi. Bağdat'ta yaşayan Abbasi halifesi koruma altına alındı. Anadolu'ya ilk Türk akınları başladı. Pasinler Savaşı kazanıldı. Alp Arslan zamanında kazanılan Malazgirt zaferi Anadolu'nun Türk yurdu olmasını sağladı. Melikşah zamanında en parlak zamanını yaşayan devlet onun ölümüyle parçalandı (1092). Sultan Sancar devleti yeniden toparladı. Ancak 1141'de Karahitaylarla yapılan Katvan Savaşı’nın kaybedilmesi, atabeylerin bağımsızlıklarını ilan etmesi, taht kavgaları Oğuzların isyan etmesi devletin yıkılmasına neden oldu. EYYUBİLER • Mısırda Selahaddin Eyyubi tarafından kurulmuştur. Yöneticiler ve askerler Türk, halkı Arap'tır. Haçlılarla mücadele ederek İslam dünyasını korumuşlardır. MEMLÜKLER • Eyyubi Devleti’nin yerinde kurulmuştur. Yöneticiler ve ordu Türk'tür. Haçlılar ve Moğollarla mücadele ederek Türk ve İslam dünyasını korumuşlardır. Yavuz'un Mısır Seferi sonunda Osmanlılarca yıkılmıştır. Fahriye Öztürk 12/C No : 5490