Türkiye Halk Sağlığı Kurumu

T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
BEBEK VE ÇOCUK İZLEMLERİ
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İzlenmesi Gereken Gruplar
•
•
•
•
•
•
•
15- 49 yaş kadınlar
Gebeler
Lohusalar
0-5 yaş çocuklar
Adolesanlar
Bulaşıcı hastalıklar
Kronik Hastalıklar
2
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Bebek ve Çocuk İzlemleri
Biyolojik,
psikososyal
ve gelişimsel problemlerin tanı, tedavi ve
rehabilitasyonuna yönelik önemli hizmetler
sunan,
okul öncesinde HER ÇOCUĞU izleyen tek
sistem, sağlık sistemidir.
3
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İzlem neden önemlidir?
• Çocuk izlemi, birinci basamak çocuk sağlığı ve hastalıkları
hizmetlerinin temelini oluşturmaktadır.
• Tüm çocukların büyüme ve gelişmelerinin izlendiği, sağlıklı olup
olmadığının değerlendirildiği, aşı ve sağlık eğitimi gibi koruyucu
hekimlik uygulamalarının sunulduğu bir sağlık hizmetidir.
• Hekimler, çocuk sağlığı hizmetlerinin köşe taşını oluşturan ön
bilgilendirme ve koruyucu hekimlik uygulama olanağını en çok
rutin sağlam çocuk kontrolleri sırasında bulurlar. Bu hizmetten
yararlanmak her çocuğun en doğal hakkıdır.
• Sağlam çocuk izleminde amaç; sağlıklılığı sürdürmek, bebek ve
çocuk ölümlerini, hastalık, sakatlıkları azaltmak ve önlemektir. Daha
geniş anlamda, sağlığın geliştirilmesi ve desteklenmesini
sağlamaktır.
4
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İzlemin ilkeleri
1. Hastalıkların önlenmesi
–
–
–
–
Büyüme-gelişmenin izlenmesi
Yaşa uygun beslenmenin sağlanması
Aşılama
Sağlık eğitimi
2. Hastalıkların erken tanı ve tedavisi
– Öykü
– Fizik muayene
– Taramalar
3. Çocuğun sağlıklı yetişmesi konusunda aileye destek
– Sağlık eğitimi
– Çocuk yetiştirilmesi konusunda danışmanlık
– Aile planlaması konusunda danışmanlık
4. Bakımın sürekli olmasının sağlanması
5
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Her bebek kayıt altına alınmalı
Kaydedilen her bebek izlenmeli
• İlk 1 yaşta en az 9 kez
• 6 yaşa kadar 17 kez
6
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Bebek İzlemleri;
• 1.izlem: Doğumda,
• 2.izlem: yaşamın ilk 48 saati içinde
• 3.izlem: 15. gün (13.-17. gün arası)
• 4.izlem: 41. gün (36.-46. gün arası)
• 5.izlem: 2. ay (55.-65. gün arası)
• 6.izlem: 3. ay (85.-95. gün)
• 7.izlem: 4. ay (115.-125. gün)
• 8.izlem: 6. ay (165.-195. gün)
• 9.izlem: 9. ay (250.-290. gün)
7
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Çocuk İzlemleri;
• 10. İzlem: 12. ay izlemi (365.-394. gün)
• 11. İzlem: 18. ay izlemi (17.-19. ay)
• 12. İzlem: 24. ay izlemi (23.-25. ay)
• 13. İzlem: 30. ay izlemi (29.-31. ay)
• 14. İzlem: 36. ay izlemi (35.-37. ay)
• 15. İzlem: 48 ay izlemi (45.-51. ay)
• 16. İzlem: 60. ay izlemi (57.-63. ay)
• 17. İzlem: 72. ay izlemi (69.-75. ay)
8
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
• İzlemler,
sağlık personelinin “Bebek
ve Çocuk İzlem
Protokolleri”nin uygulanması
sırasında kullanılmak üzere
başvuru kaynağı olarak
oluşturulmuştur.
• İzlemler,
Bakanlık politikaları ve
Dünya Sağlık Örgütü’nün
önerileri doğrultusunda,
Milli Pediatri Derneği, Türk
Pediatri Kurumu, Türk
Neonatoloji Derneği ve
Sosyal Pediatri Derneğinin
katkıları ile hazırlanmıştır.
9
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Protokollerin içeriği
Kontrol
listeleri
Bebek/çocuğun yaşına göre
yapılması/ sorgulanması
gerekenleri içerir
Akış
şemaları
Yönergeler
10
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
11
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
12
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
13
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
14
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Her izlemde yapılması gerekenler
• Anneyi ve bebeği/çocuğu karşılayın ve uygun
iletişimi kurun
• Bebek/çocuk bilgilerini kullandığınız kayıt
sistemine girin
• Anneye bebeğin/çocuğun herhangi bir
sorununun/yakınmasının olup olmadığını
sorun
15
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Her izlemde yapılması gerekenler
• Bebeğe/çocuğa tam bir sistemik muayene yapın
–
–
–
–
–
–
–
–
Muayene başlamadan önce ellerinizi yıkayın
Antropometrik ölçümleri alın
Vücut ısısını ölçün
Bebeğin genel görünümüne bakın
Baş ve boyun muayenesi yapın
Solunumu ve kalbi değerlendirin
Üreme organlarını muayene edin
Yaşına uygun diğer değerlendirmeleri yapın (görme, GKD,
TA vb)
16
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Her izlemde yapılması gerekenler
• Anneye danışmanlık verin
– Beslenme
– Çocuk gelişimi
– Yaşına uygun diğer konularda danışmanlık
• Öykü, özgeçmiş ve çocuk-aile ilişkisinde çocuğun
ihmal ya da istismar edilmiş olabileceğini
düşündürecek tavır ve davranışlara dikkat edin. Fizik
muayene bulgularını değerlendirirken istismar
ve/veya ihmal olasılığını göz ardı etmeyin
17
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Her izlemde yapılması gerekenler
• Bebeğin/çocuğun aşılarını kontrol edin eksik aşılarını
tamamlayın, aşı yan etkileri hakkında bilgilendirme
yapın
• Bebeğin/çocuğun yaşına uygun uygulamaları
yapın/sorgulayın
–
–
–
–
Neonatal tarama
İşitme taraması
D vitamini desteği
Demir desteği (mutlaka anemi yönünden
değerlendirildikten sonra)
– Gelişimin izlenmesi ve desteklenmesi
18
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Her izlemde yapılması gerekenler
• Bulgularınızı kayıtlarınıza işleyin
• Değerlendirmeniz sırasında bebekte/çocukta bir
sorun saptarsanız ilgili yönergelere göre hareket
edin, gerektiğinde bebeği bir uzmana yönlendirin
• Ailenin sorularını yanıtlayın ve verilen önerilerle ilgili
broşürleri verin
• Kontrol için randevu tarihini belirleyin
19
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Protokoller neden önemli
• Protokoller kanıta dayalıdır
• İyi uygulama örneklerini içerir
• Bebek ya da çocuğun sağlık düzeyini, risklerini
bütüncül bir yaklaşımla belirlemeyi sağlar
• Bakanlıkça yürütülen çocuklara yönelik
program uygulamalarının tamamını içerir
• Uygun müdahaleler için yol göstericidir
• Çalışmalarınız için yasal zemin oluşturur, sizleri
korur
20
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Protokollerin uygulanması= EKİP ÇALIŞMASI!!!
Antropo
metrik
ölçümler
Fizik
muayene
Kayıt
İletişim
Uygulamalar
(bağışıklama,
tarama vb)
Danışmanlık
21
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Gelecek için…
•
•
•
•
•
İzlem protokollerinin güncellenmesi
6-10 yaş için,
10-19 yaş için,
19-24 yaş için izlem protokolleri geliştirilmesi
…
22
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Sizlerden beklentilerimiz
• Bebek/çocukların izlem takvimine uygun
izlenmesi
• İzlemlerin nitelik olarak iyileştirilmesi için
protokollerin kullanılması
• İzlemlerin ekip halinde yapılması
• Kayıtların doğru ve eksiksiz tutulması
• Kayıtlar
• Kayıt…
23
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
• Soru…
• Katkı…
cocukvergensdb@thsk.gov.tr
24
İstatistik
Bilgi İşlem
Başkanlığı
Çocuk ve
ve Ergen
SağlığıDaire
Daire Başkanlığı