Kapalı devre soğutma kuleleri, dolaylı (indirekt) evaporatif soğutma prensibine göre çalışan soğutma üniteleridir. Açık çevrim soğutma kulesinden farklı olarak dolgu malzemesi kullanılan bölgede kapalı döngü bir ısı değiştirici içerir. Bu ısı değiştiricinin temel kullanım amacı soğutulan proses suyunun dış ortam ile temasının engellenmek istenmesidir. Hvac tipi iklimlendirme uygulamalarında su soğutmalı ürün gruplarıyla birlikte çalışırken, endüstriyel uygulamalarda direkt olarak makinelerin soğutması görevinde de çalışabilir. (Şekil 1. Çalışma Prensibi) Sistemde normal şartlar altında 3 adet akışkan bulunur. 1. Proses Akışkanı: Isı kaynağından kapalı çevrim soğutma kulesine soğuma amacıyla gelen akışkandır. Ortam şartlarına göre sadece su veya glikollü salamuralar da kullanılabilir. 2. Sprey Suyu: Direkt evoporatif soğutma prensibinin bu prosesteki baş aktörlerindendir. Sürekli olarak ısı değiştirici boruların dış yüzeyini ıslak tutarak efektif ısı transfer alanı ve katsayısı oluşumunu sağlar. Isı değiştirici borulardan aldığı atık ısıyı havaya aktarır. Bu nedenden dolayı sprey suyunun sıcaklığı çok ciddi dalgalanmalar (yükselip alçalmalar) göstermez. Sıcaklığı sistemin tüm tasarım kriterlerine bağlı olan bir değerdir. 3. Hava: Sistemdeki ısıyı ortamdan uzaklaştırmak ile görevlidir. Isıyı direct olarak sprey suyundan veya boru ile direct temas sağlar ise borudan alarak bacadan uzaklaşır. KAPALI ÇEVRİM SOĞUTMA KULESİ 1 10 Hava ortamdan ısıyı taşıyan akışkan olduğu için, bu nedenden dolayı entalpisinde de sıcaklığında da artış görülen akışkandır. Aşağıda kapalı çevrim soğutma kulesindeki havanın hareketini gösteren bir psikometrik çalışma bulunmaktadır. Relative humidity (%) 100 150 90 80 Absolute humidity (kg/kg) 70 60 50 40 140 0,0450 0,0400 30 130 0,0350 120 110 0,0300 100P2 20 90 0,0250 80 0,0200 70 60 P1 0,0150 50 10 40 0,0100 30 20 0,0050 10 0 0,0000 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 (Şekil 2. Psikometrik Diyagram) P1 t (dry bulb) t (wet bulb) t (dew point) Pressure RH g Enthalpy Density P2 35,0°C t (dry bulb) 24,0°C t (wet bulb) 19,7°C t (dew point) 101325,0Pa Pressure 40,8% RH 0,0144kg/kg g 72,2kJ/kg Enthalpy 1,136kg/m³ Density 30,0°C 30,0°C 30,0°C 101325,0Pa 100,0% 0,0272kg/kg 99,7kJ/kg 1,146kg/m³ (Tablo 1. Psikometrik Diyagram) Kapalı çevrim soğutma kulelerinde system doğru dizayn edildiği takdirde hava neme %100 doymuş olarak ayrılır. Yukarıdaki diyagramda P1 noktası İstanbul’un yaz şartlarını göstermektedir. P2 noktası ise havanın ortamı terk etme noktasını gösterir. KAPALI ÇEVRİM SOĞUTMA KULESİ 2 Evaporatif soğutma da havanın kuru termometre sıcaklığının her şartta artması gerekmez. Yukarıda da görüldüğü üzere havanın kuru termometre sıcaklığı 35 Celcius’dan 30 Celcius’a düşmüştür. Fakat entalpisi 72 kJ/kg’dan 100 kJ/kg’a çıkmıştır. Bu enerji artışının temel nedeni havanın sprey suyundan aldığı ısı ve nemdir. KAPALI ÇEVRİM SOĞUTMA KULESİ 3