YAŞAM KALİTESİ ÜRÜN KALİTESİ EĞİTİMDE KALİTE ÇEVRE KALİTESİ YK AİLEDE KALİTE DEVLETTE KALİTE SAĞLIKTA KALİTE ORGANİZASYONLARI DEĞİŞİME ZORLAYAN FAKTÖRLER Globalleşme ve rekabet Uluslararası ve bölgesel entegrasyonların önem kazanması Bilgi teknolojilerindeki gelişmeler; bilgisayar kullanımının yaygınlaşması; üretim sürecinde robotlardan yararlanılması; telekomünikasyon alanında hızlı gelişmeler Malzeme teknolojisindeki gelişmeler Yeni teknolojik buluşlar Değişen demografik yapı ORGANİZASYONLARI DEĞİŞİME ZORLAYAN FAKTÖRLER Yeni oluşan pazarlar dolayısı ile pazar kapma yarışı İnsan hakları ve demokrasi alanındaki gelişmeler dolayısı ile organizasyonlarda insana saygının önem kazanması Ekonomik kalkınmanın itici gücünün insan kaynağı olduğunun anlaşılması Müşterilerin bilinçlenmesi ve beklentilerinin değişmesi Çalışanların yönetime katılma ve daha demokratik yönetilme istekleri... REKABETTE SON 40 YILDA YAŞANAN DEĞİŞİM Üretim Üstünlüğü Maliyet Ürün Özellikleri Kalite Yenilik Esneklik Hız Farklılık 1960 1970 1980-90 Kalite Yenilik Esneklik Hız Farklılık Mükemmellik Altı sigma 2000.. Peter Druker “Gelişimi başlatmak için şirketler, iş teorisini tekrar gözden geçirmek ve tekrar düşünmek için istekli olmalıdır. Biz biliriz yerine hadi soralım demek gerekir. Burada iki soru sorulmalıdır: • Müşterimiz kimdir? • Başarılı şirketlerin yaptığı ve bizim yapamadığımız nedir?” Şirketlerin Yaşadığı Sorunların Temel Kaynağı • • • • • İsraf Düşük verim Düşük kalite Müşteri memnuniyetsizliği Fiyat rekabetine dayanamamaları KALİTE QUALIS = NASIL QUALITAS = KALİTE KALİTE ÖNEMLİDİR SORUNLAR ORTAYA ÇIKMADAN ÇÖZÜMLERİN OLUŞTURULMASIDIR. KALİTE MÜŞTERİ TATMİNİDİR. ÜRÜNÜN NE KADAR İYİ OLDUĞU KONUSUNDA SON KARARIN VERDİĞİ MEMNUNLUK KALİTE ESNEKLİKTİR. DEĞİŞEN TALEP KARŞISINDA UYUM SAĞLAYABİLMEK KALİTE ETKİLİ OLMAKTIR. İSTENEN ZAMANDA İŞİ DOĞRU YAPMAKTIR KALİTE PROGRAMA UYMAKTIR. GERÇEK VERİLERLE OLUŞTURURLAN PROGRAMLAR DAHİLİNDE HAREKET ETMEK KALİTE SÜREÇTİR. MEVCUT SEVİYEYİ SÜREKLİ VE HIZLA YÜKSELTMEK, KALİTE YATIRIMDIR. İŞİ İLK DEFADA DOĞRU YAPMAK SONRADAN DÜZELTME YAPMAKTAN ÇOK DAHA KOLAYDIR. KALİTE Ürünler, hizmetler, insan, süreçler ve çevreler ile ilişkili beklentileri karşılayan veya aşan dinamik bir durumdur. KALİTE’nin endüstride kullanılan 8 terimi Juran1962 Pazaryeri kalitesi Tasarım kalitesi Uygunluk kalitesi Tüketici tercihi Kalite özelliği Mükemmellik Fonksiyon Departman adı KALİTE KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ FENİKELİLER Muayene görevlileri, ürün kalitesinde sürekli yapılan uygunsuzlukları kusurlu ürünü yapanın elini keserek önlemeye çalışıyorlardı. Ürünlerin, yönetimin belirlemiş olduğu spesifikasyonlara uygunluğu kontrol edilerek kabul ya da ret kararı veriliyordu. Amaç, ürünler ile ilgili şikayetlerin karşılanması ve ticari ahlakın oluşturulmasının sağlanmasıydı. HAMMURABİ YASASI (M.Ö. 2150) Bir inşaat ustasının yaptığı ev, ustanın yetersizliği ve işini gereği gibi yapmaması nedeniyle yıkılarak ev sahibinin ölümüne yol açarsa, o usta öldürülecektir. OPERATÖR DÖNEMİ ENDÜSTRİ DEVRİMİ ÖNCESİ, ÜRETİMİN ATÖLYELERDE YAPILDIĞI VE KALİTENİN O MALI ÜRETEN USTANIN SORUMLULUĞUNDA OLDUĞU YILLAR 1900 NEZARETÇİ DÖNEMİ Endüstri Devrimi’nin başlaması, İlk takım tezgahlarının ortaya çıkması ile üretim sistemi ve ürün yapısının karmaşık hale gelmesi, İşletmelerin büyümesi ve çok sayıda ustanın istihdam edilmesi Ürün kalitesinin sorumluluğu, ürünü üreten kişiye verilmiştir. NİHAİ KONTROL DÖNEMİ Ürünlerin tek tek ya da örnekleme yoluyla kontrolü Fire oranlarında % 60 ‘lık bir artış Böylece kalite ÇOOOOK pahalı anlayışı 1940 İSTATİSTİKSEL KALİTE KONTROL Matematikçi Walter Shewhart “Economic Control of Quality of Manufactured”(1931) Seri üretim alanında ilk defa kontrol kartlarını uyguladı Shewhart: “İmalatın her aşamasında sapma ve değişlikler var” 1960 KALİTE UCUZMUŞ HATA TÜRLERİ MAKİNA İNSAN MALZEME % 5-15 SİSTEM %85-90 TKK TKY Toplam kalite anlayışı işletme çapında kalite yaklaşımı olarak geliştirilmiş, tüm işletme ve kurum kültürüne yansımış; başta yönetim olmak üzere tüm çalışanların paylaşılan vizyonu haline gelmiş ve bu hali ile “toplam kalite yönetimi (TKY)” olarak adlandırılmaya başlanmıştır. PHILIP CROSBY VERİMLİLİĞİ VE KARLILIĞI ARTIRIR. GEREKSİNİMLERE UYGUNLUKTUR. KALİTE TEPE YÖNETİMİN SORUMLULUĞUNDADIR. W.EDWARDS DEMİNG VERİMLİLİĞİ VE REKABET BECERİSİNİ ARTIRIR. EKONOMİK OLARAK MALİYETİ HESAPLANAMAZ. İSTATİSTİKSEL OLARAK ÖLÇÜLEBİLİR. YÖNETİCİLER DEĞİŞMELİ VE ORGANİZASYON KÜLTÜRÜNÜ DEĞİŞTİRMELİDİRLER. JOSEPH JURAN KALİTE KULLANIMA UYGUNLUKTUR. YARATICILIĞI DESTEKLER. KALICI SORUNLAR İÇİN ÖNLEYİCİ OLUR. TEPE YÖNETİCİLER DEĞİŞMEK ZORUNDA DEĞİLDİR. ARMAND V. FEIGENBAUM YÖNETİM İŞİDİR. İNSANLARIN BAĞLILIK TAAHHÜDÜ ŞARTTIR. KISA DÖNEMLİ MOTİVASYON ŞARTTIR. KAORU ISHIKAWA TOPLAM KALİTE; HER ÇALIŞAN HER SÜREÇ HER İŞ VE ÜRÜN YAŞAM DÖNGÜSÜNÜN TAMAMINI TANIMLAR. ÜST YÖNETİM TOPLAM KALİTE LİDERLİĞİNİ ÜSTLENMELİDİR. GENICHI TAGUCHI ÜRÜNÜN SEVKİYATTAN SONRA TOPLUMDA NEDEN OLDUĞU MİNİMAL ZARARDIR. SIFIR HATA YETERSİZDİR. ÜRÜNÜN KALİTESİ TASARIM AŞAMASINDA BELİRLENİR. Masaaki İmai • Kaizen • Gemba Kaizen • Küçük adımlarla sürekli iyileştirme KALİTENİN SEKİZ BOYUTU David. A. GARVİN PERFORMANS ÖZELLİKLER GÜVENİLİRLİK UYGUNLUK DAYANIKLILIK HİZMET GÖRME YETENEĞİ ESTETİK ALGILANAN KALİTE KALİTE KONTROL KALİTE STANDARTLARININ SAPTANMASI VE BU STANDARTLARIN UYGULANIP UYGULANMADIĞINI GÖRMEK İÇİN GEREKLİ ÖLÇME VE KONTROLLERDEN OLUŞAN İŞLEMLERDİR. KALİTE SİSTEMİ KALİTE YÖNETİMİNİ UYGULAYABİLMEK İÇİN GEREKLİ OLAN ÖRGÜTSEL YAPI, PROSEDÜRLER, SÜREÇLER VE KAYNAKLARDIR. TOPLAM KALİTE KONTROL FEIGENBAUM’A GÖRE, “Bir organizasyondaki değişik grupların kalite geliştirme, kaliteyi koruma ve kalite iyileştirme çabalarını, müşteri tatminini de göz önünde tutarak üretim ve hizmeti en ekonomik düzeyde gerçekleştirebilmek için birleştiren etkili bir sistem” OLARAK TANIMLANMAKTADIR. TOPLAM KALİTE Bir örgütte herkesi kapsayan sürekli gelişim faaliyetlerini sürdürerek, örgütün her düzeyinde, toplam olarak bütünleşik çabanın performansı geliştirmek için yöneltilmesidir. TOPLAM KALİTE Ürünlerin, hizmetlerin, çalışanların, süreçlerin ve çevrenin kalitesini sürekli geliştirerek bir örgütün rekabetçiliğini maksimum kılmaya çalışan yaklaşım. MÜŞTERİ Süreç ölçme Çalışan KALİTE KONTROL VE KALİTE YÖNETİM ARASINDAKİ FARK YÖNETİM ÖNLEMEYE YÖNELİK SİSTEMATİK VE ZAMANA YAYILMIŞ KONTROL AYIKLAMAYA YÖNELİK SİSTEMATİK VE NOKTASAL BİR ANDA GERÇEKLEŞİR TASARIM VE UYGUNLUK KALİTESİ TASARIM KALİTESİ TERCİH EDİLEN ÖZELLİKLERİN ÜRÜN TASARIMINDA YER ALMASI UYGUNLUK KALİTESİ GERÇEKLEŞEN ÜRETİMİN TASARIMDA BELİRTİLEN ÖZELLİKLERE UYMASI PERFORMANS KALİTESİ İŞLETMENİN ÜRÜN/HİZMETLERİNİN PAZARDAKİ PERFORMANS DÜZEYLERİNİN MÜŞTERİ ARAŞTIRMALARI, SATIŞ/HİZMET ANALİZLERİ İLE BELİRLENMESİDİR. KULLANIMA UYGUNLUK ÜRÜNÜN; Kullanım Süresi İçinde Kullanım Amacı Doğrultusunda Başarılı Olarak Kullanılmasıdır. TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ ORGANİZASYONLARDA, İŞ SÜREÇLERİNİN SÜREKLİ İYİLEŞTİRİLMESİ YOLUYLA, ÖNCEDEN TANIMLANMIŞ OLAN MÜŞTERİ GEREKSİNİM VE BEKLENTİLERİNİN YERİNE GETİRİLMESİNİ ÖNGÖREN BİR YÖNETİM FELSEFESİDİR. TKY VE STANDARTLAR TKY KALİTE STANDARTLARI ISO 9001 OHSAS AQAP ISO 14000 ISO 22000 TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ DÖNEMİ TKY Kaliteden herkes sorumludur Yıl 1980 TARİHLERLE KALİTE TKK TKY İPK Son Kontrol Nezaretçi Operatör 1900 1920 1940 1960 1980 JURAN TK Y Sadece ölçmekle kalmayın ! Kalite yönetim araçlarını kullanmak kadar, kalite kültürünü yerleştirmek için de zamana ihtiyacınız olacak, Yarınları yakalamak için bugünden yola çıkın. Unutmayın, yola dün çıkanlar bugün bir adım önünüzdedir. Sonucun kaliteli olması için… Kaliteli liderlik Kaliteli insan Kaliteli süreç Kaliteli sistem Kaliteli donanım Kaliteli iletişim Kaliteli hedefler Tüm bunları sağlamak için… TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNİN GELİŞİMİ Frederick Taylor …..Bilimsel yönetim Walter A. Shewart….İstatistiksel yöntemler W.Edward Deming….PDCA-PUKÖ JUSE… Japon bilim adamları ve mühendisleri derneği ASQC …..Amerikan kalite kontrol derneği Taguchi…Tasarımda kalite İshikawa…. Kalite çemberleri Masaaki İmai…. Kaizen-Sürekli gelişim Feigenbaum….Toplam kalite Crosby….Sıfır hata Motorola….Altı sigma ISO…..Standartlar Kalite ödülleri….EFQM, Malcom Baldridge, Deming ödülü vb. TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ TOPLAM = HERKESİN KATILIMI KALİTE = MÜŞTERİ GEREKSİNİM VE BEKLENTİLERİNİN TAM OLARAK KARŞILANMASI YÖNETİM = KALİTELİ ÜRÜN YA DA HİZMET İÇİN BÜTÜN KOŞULLARIN SAĞLANMASI. TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ Bir kuruluşta üretilen ürün ve hizmetlerin, iş yerindeki süreçlerin ve çalışanların sürekli iyileştirilmesi ve geliştirilmesi yolu ile minimum toplam maliyette, müşteri ihtiyaç ve beklentilerinin karşılanması için nicel istatistik ve yönetim tekniklerinin ayrıca bir uygulamasıdır. TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ SADECE ÜRÜN VE HİZMETİ DEĞİL, İYİLEŞTİRİLEBİLECEK HER KAVRAMI KAPSAR VE HER KADEMEDEN TÜM ÇALIŞANLARIN KATILIMINI GEREKTİRİR. TKY; TKY’NDE KALİTE, KONTROL İLE DEĞİL, ÜRETİM İLE ELDE EDİLMEKTEDİR. HATALARIN KONTROL İLE AYIKLANMASI YERİNE ” İLK SEFERİNDE DOĞRU YAP” TEMEL İLKESİ VE “ HATALARIN ÇIKMADAN ÖNLENMESİ” YAKLAŞIMI BENİMSENMEKTEDİR. TKY; TKY, HERŞEYDEN ÖNCE BİR YÖNETİM FELSEFESİDİR. BU FELSEFE İNSANIN MUTLULUĞUNU ESAS ALMAKTADIR. İNSAN ÇALIŞANLARDIR, İNSAN MÜŞTERİLERDİR, ORTAKLARDIR, BAYİLERDİR, TEDARİKÇİLERDİR, KISACA İNSAN TOPLUMDUR. İNSAN VAROLDUĞU SÜRECE BU FELSEFEDE GELİŞEREK VARLIĞINI SÜRDÜRECEKTİR. TKY; TKY DEMOKRASİDİR. HERKES FİKRİNİ ÖZGÜRCE SÖYLEYEBİLMELİ VE HERKES YÖNETİME VE KARARLARA KATILABİLMELİDİR. ÇALIŞANLARIN ÖNERİLERİNİ DİNLEMEK, ONLARA DEĞER VERMEK VE ÖDÜLLENDİRMEK GEREKMEKTEDİR. TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNİN FELSEFESİ SÜREKLİ İYİLEŞME Daha iyi yöntemler araştırılarak tekniksel ve yönetsel süreçlerin kararlı şekilde iyileştirilmesinin sağlanması. İyileştirme için Faaliyetler • Gelişim alanlarını belirlemek için mevcut durumun değerlendirilmesi ve analiz edilmesi, • Gelişim için hedeflerin belirlenmesi, • Hedeflere ulaşmak için olası çözümlerin araştırılması, • Bu çözümlerin değerlendirilmesi ve bir seçimin yapılması, • Seçilen çözümün uygulanması, • Uygulama sonuçlarının hedefleri karşıladığını belirlemek için ölçülmesi, doğrulanması, analizi ve değerlendirilmesi, • Değişikliklerin uygulanması. Müşteri Odaklılık Elemanları: – – – – Doğru ürün, Mükemmel kalite, Rekabet edebilen fiyat, Zamanında teslim. Takım Çalışması Takım çalışması, yönetici ve yönetici olmayanlar arasında, fonksiyonlar arasında, müşteriler ve tedarikçiler arasında olur. Takım çalışması uygulamaları, örgütte yer alan tüm grupların ihtiyaçlarının belirlenmesini, örgütteki herkesin yararını gözetecek çözümlerin bulunmasını, sorumluluğun ve kazancın birlikte paylaşımını içerir. Deming Yönetim Metodu Temelinde süreç yönetimi, çalışanların çalışmalarını kolaylaştırmak için işbirliği ve öğrenmeyi besleyen bir örgütsel sistemin yaratılması yatar. Deming’in 14 Kuramı 1.Rekabetçi olma, işinde kalma ve iş sağlama amacıyla ürün ve hizmetin gelişmesine yönelik kararlı isteği yaratın. 2.Yeni felsefeyi iş yerinize uyarlayın. 3.Kaliteyi geliştirmek için yığın denetim bağlılığını terk edin. 4.Sadece fiyat etiketine dayanan iş kararı uygulamasına son verin. 5.Kalite ve verimliliği arttırmak için üretim ve hizmet sistemini sürekli ve düzenlice geliştirin. 6.İş eğitimini kurumsallaştırın. 7.Liderliği kurumsallaştırın. 8.Şirkette herkesin işini daha iyi yapması için korkuyu defedin. 9.Departmanlar arasındaki engelleri yok edin. 10.Çalışanlara sıfır hata ve yeni verimlilik düzeyi için sloganlar, öğütler ve hedefler vermeyi bırakın. 11. (a) Fabrika katında iş standartlarını yok edin.Bunun yerine liderliği işlerliğe koyun. (b) Amaçlar ile yönetime son verin. Sayısal amaçları ve sayılar ile yönetimi kaldırın. Bunun yerine liderliği sağlayın. 12. İş yerinde işçilerin gurur duyacakları uygulamaları geliştirin. 13. Eğitim ve kendini geliştirme programlarını kurumsallaştırın. 14. Herkesin katılımını sağlayın. DEMİNG YÖNETİM METODUNDAKİ KAVRAMLAR • • • • • • • Vizyoner liderlik İçsel (çalışanlar)ve Dışsal( Tedarikçiler) İşbirliği Öğrenme Süreç yönetimi Sürekli Gelişim Çalışanların doldurulması Müşteri memnuniyeti DEMİNG DÖNGÜSÜ PLANLA UYGULA ÖNLEM AL KONTROL ET KALİTE GELİŞİMİ İÇİN JURAN’IN ON ADIMI 1.Gelişim fırsatı ve ihtiyacı bilincinin yaratılması, 2. Gelişim için hedeflerin konulması, 3.Konulan hedeflere ulaşmak için örgütlenme(bir kalite konseyinin kurulması, problemin belirlenmesi, projenin seçimi,çalışma takımlarının atanması, kolaylaştırıcı faaliyetlerin gösterilmesi vb.) 4. Üst yönetimden başlanarak çalışanlara kalite eğitiminin verilmesi, 5. Problemleri çözmek için projelerin yürürlüğe konulması, 6. Gelişmelerin raporlanması, 7. Uzmanlarca tasdiklerin verilmesi, 8. Sonuçların bildirilmesi, 9. Elde edilen sonuç ve hesapların tutulması, 10. Yıllık kalite gelişimlerinin, şirketin bir süreci ve düzenli bir sistemin bir parçası görülerek gelişmeye ivme kazandırılması • DEMİNG Örgütlerin sistematik yapısı, liderliğin önemi ve örgütsel süreçte değişkenliğin azaltılması üzerinde durmaktadır. • JURAN Kalite planlaması, kontrol ve gelişme faaliyetleri ile hataların yok edilmesi için istatistiksel araçların kullanılmasını önemser. TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ UYGULAMANIN YARARLARI İşletmelere, piyasa taleplerine esnek davranabilme ve bunları karşılayabilme yeteneği kazandırdığından, Kaynak kullanımını optimize ederek makine, donanım ve araç gereç yatırımını azalttığından, İnsan ve sermaye tasarrufu sağladığından, Bir yandan, insanın eğitim ve karar alma süreçlerine katılımını sağlamak suretiyle, çalışanların artan tatminsizlik duygusunu ortadan kaldırdığından, TOPLAM KALİTE UYGULAMALARININ YARARLARI ( devamı) Ayrıca gençlerin inandıkları yönetim fikirlerini uygulama olanağı verdiğinden , yapılan iyileştirici ve geliştirici çalışmaların sonuçlarına yönelik işlerin verimliliğinin ölçülmesini sağladığından, Tüm bunların doğal bir sonucu olarak pazar payının artması ve yeni pazarlara girilmesi olanağı sağlayarak hissedarları da tatmin ettiğinden, inanarak uygulanmalıdır.