Kan Hizmet Birimleri Veri Formu Doldurma Kılavuzu Sağlıkta

Kan Hizmet Birimleri Veri Formu
Doldurma Kılavuzu
Sağlıkta Dönüşüm Programı doğrultusunda son 6 yıldır Kan Bankacılığı ve
Transfüzyon Tıbbı (KBTT) alanında ülkemizde önemli gelişmeler olmakla birlikte güvenilir
veri toplama halen olması gereken düzeyin gerisindedir. Bu nedenle başta Dünya Sağlık
Örgütü ve Avrupa Birliği’nin ilgili birimlerinin resmen talep ettiği veriler olmak üzere ulusal
sağlık planlamalarımızda kullanılacak verilerin temininde güçlüklerle karşılaşılmaktadır.
Gerek ülkemizdeki sağlık çalışmalarında gerekse uluslar arası çalışmalarda
kullanılmak üzere Ülkemizdeki KBTT hizmetleri ile ilgili güvenilir veri toplanması için “Kan
Merkezleri ve Transfüzyon Veri Toplama” çalışması başlatılmıştır.
Kan Hizmet Birimleri Veri Formu; bu doldurma kılavuzundaki bilgiler ışığında
doldurulacaktır.
Excel formatındaki form üzerinde kesinlikle değiştirme ve ekleme yapılmayacaktır.
Form güvenilir kaynaklardan temin edilen (otomasyon kaydı, yazılı form kaydı, defter
kaydı vb.) veriler doğrultusunda doldurulacak, bulunmayan veya güvenilir kaynaklara
dayanmayan veriler forma yazılmayacaktır. Form doldurulurken abartı, gerçek dışı beyan
olmamasına azami önem gösterilecektir.
İlk uygulama sırasında formun doldurulmasında görülebilecek tüm sorunlar için
0.312.5851487 no’lu telefona veya kansubesi@saglik.gov.tr adresine elektronik posta ile
başvurulacaktır.
A-Kan Bağış Verileri: Bu bölümde kan verenler “gönüllü/replasman”, “kadın/erkek” olarak
ayrı ayrı belirtilecektir. Otolog transfüzyon amacı ile alınan kanlarda bu bölümdeki başlığın
altına yazılacaktır.
B-Kan ve Kan Bileşenleri Üretim Verileri: Kan merkezince alınan (üretilen) kan ve kan
bileşenleri ile başta Kızılay Kan Merkezleri olmak üzere başka kan merkezlerinden temin
edilen kan ve kan bileşenleri yazılacaktır. Kan merkezince bir hasta için üretilmiş kan ve kan
bileşeni o hastaya kullanılmayıp başka hasta için kullanıldığında bu bileşenler mükerrer kaydı
önlemek amacı ile “Diğer Merkezlerden Temin Edilen Ünite Sayısı” başlığı altında
değerlendirilecek ve bu durum açıklamalarda belirtilecektir.
C-Mikrobiyolojik Labarotuvar Uygulama Verileri: Bu bölümde bağışlanan kanlara
uygulanan test yöntemi/leri belirtilecektir. Test çalışması kan merkezi dışında hastane
laboratuarında yapılmakta ise o test yöntemi belirtilecektir.
D-Mikrobiyolojik Labarotuvar Uygulama Yöntemleri: Bu bölümde sadece kan merkezine
alınan bağış kanlarla ilgili testler göz önüne alınacaktır. Tarama ve doğrulama yöntemleri aynı
olabileceği gibi ayrı yöntemlerde olabilir. Taramada da yöntemler kullanılıyorsa birden fazla
seçenek işaretlenebilecektir. Bu konuyla ilgili detaylar “L- Açıklamalar” bölümünde konu
başlığı sıra numarası belirtilerek (Örn. D-3) yazılacaktır. Mikrobiyolojik çalışmalar kan
merkezinde çalışılmayıp hastanenin mikrobiyoloji laboratuvarında çalışılıyorsa bu durum
“Açıklamalar” bölümünde belirtilmelidir.
E-İmmüno-Hematolojik Laboratuvar Uygulama Verileri: Bu bölümde sadece kan
merkezine alınan bağış kanlarla ilgili testler göz önüne alınacaktır. Hastane kan merkezlerinde
hastalar için yapılan bu testler değerlendirilmeye dahil edilmeyecektir.
E4 başlığı altında sadece gruplama sonucu Rh negatif bulunan ve Rh negatifliği doğrulamaya
alınan numunelerin sayısı yazılacaktır.
F-İmmüno-Hematolojik Laboratuvar Uygulama Yöntemleri: Bu bölümde sadece kan
merkezine alınan bağış kanlarla ilgili testler göz önüne alınacaktır. Tarama için tek bir yöntem
kullanılabileceği gibi ayrı yöntemlerde olabilir. Bu durumda birden fazla seçenek
işaretlenecek ve detaylar “L- Açıklamalar” bölümünde konu başlığı sıra numarası belirtilerek
(Örn. İlk tayinde F-2 daha sonraki uygulamalarda F-1 kullanılmaktadır, vb) yazılacaktır.
G-Kan Bağışı Red Nedenleri: Bu bölümde “Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi” esas
alınarak değerlendirme yapılacaktır. Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi’ne
www.saglik.gov.tr adresinden ulaşılabilir. Bağış red nedenlerinden sık karşılaşılanlar listeye
alınmıştır. Ek bilgiler verilmek istenildiğinde “Açıklamalar” bölümüne yazılabilecektir.
H-Kan ve Kan Bileşenleri İmha Verileri: Bu bölüm hem kan merkezinde alınan bağışlardan
elde edilen kan ve kan bileşenleri hem de diğer merkezlerden temin edilen kan ve kan
bileşenleri göz önüne alınarak doldurulacaktır. Bağış sonrası tarama testleri pozitif çıkan veya
tamamlanmamış bağış gibi nedenlerle kullanılamayan “ham kan” lar bu bölümde
belirtilmeyecektir. Pozitif tarama sonuçları formdaki bilgiler kullanılarak değerlendirmeye
alınacaktır. Tamamlanmamış bağış sayıları da “Açıklamalar”da kan merkezince belirtilecek
bu bilgi doğrultusunda değerlendirilecektir.
I-Kan ve Kan Bileşenleri Klinik Transfüzyon Verileri: Bu bölümde istenilen veriler
kliniklerle işbirliğine gidilerek temin edilecektir. Bu işbirliğinin etkin olmadığı durumlarda bu
durum açıklamalarda belirtilecektir. Bu bölümde verilecek rakamların üretilen / diğer
merkezlerden temin edilen kan ve kan bileşeni, imha edilen kan ve kan bileşeni rakamları ile
uyumlu olması gereklidir. Örnek form bu doğrultuda hazırlanmıştır. Olası uygulama
aksaklıkları nedeni ile bu durumun dışında veriler ortaya çıkarsa mevcut veriler yazılacak
farklılık nedenleri “Açıklamalar”da belirtilecektir.
J-Kalite Kontrol Verileri: Bu bölümde “Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi” esas alınarak
değerlendirme yapılacaktır. Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi’ne www.saglik.gov.tr
adresinden ulaşılabilir.
K-Bina ve Donanım Verileri: Bu bölümde “Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi” esas
alınarak değerlendirme yapılacaktır. Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi’ne
www.saglik.gov.tr adresinden ulaşılabilir
L-Açıklamalar: Formda istenilen veriler ve kan merkezinize özgü koşullar bu bölümde
maddeler halinde (1,2, … veya a, b, … şeklinde) belirtilecektir.