Bir Çini Diyarı: İznik... - tchayat Dergisine Hoşgeldiniz

advertisement

ana sayfa

sayılar
o
Nisan 2015Yitik Kentin Yolcusu
o
Temmuz 2014Yitik Kentin Yolcusu
o
Ağustos 2013Yitik Kentin Yolcusu
o
Ocak 2013Fes: Zamanın Durduğu Yer
o
Temmuz 2012Adrenalin = Zimbabwe
o
Ekim 2011Güzel Ülkem: Efes
o
Eylül 2010Büyük Göç: Afrika
o
Aralık 2009Tek Dünya Vatandaşı
o
Nisan 2009Enerji: Stratejik Sektör
o
Haziran 2008İshak Paşa Sarayı
o
Ağustos 2007Küreselleşme
o
Kasım 2006Kalkınma İçin: Yatırım
o
Nisan 2006Tek İhtiyacımız: Diyalog
o
Kasım 2005Doğu İle Batı
o
Temmuz 2005Eğitim Bilim ve Kalkınma
o
Nisan 2005Dünyanın Neresindeyiz
o
Ocak 2005Yakın Coğrafyamız
o
Eylül 2004Turizm Ekonomisi
o
Mayıs 2004Demiryollarımız
o
Şubat 2004Yaşam İçin Üretim

hakkımızda

iletişim

abone ol

Bottom of Form


























Блог http://webekm.com/ и още нещо.
e-Posta
Yazdır
BİR ÇİNİ DİYARI: İZNİK...
Ebru Arslan tarafından yazıldı. Aktif 31 May 2012.
İznik, her avuç toprağı binlerce yıldır kültür kalıntıları ile yoğrulmuş, bölgede yüzyıllar boyu
tarih sayfalarının baş köşelerinde yerini almış bir kenttir.
Dört imparatorluğa başkentlik yapmış nadir yerleşimlerden biridir.
Tarihçe
Kent yakınlarındaki Karadin, Çiçekli, Yügücek ve Çakırca
Höyüklerinde M.Ö. 2500 yıllarına inen uygarlık izleri saklıdır. M.Ö. VII. yüzyılda Trak
kavimlerinin göçlerinden önce burada kurulan yerleşim 'Helikare'adını almıştır. Kentte
basılan sikkelerde Khryseapolis (Altın şehir) adı okunmaktadır. Makedonya Imparatoru
Iskender'in generali Antigonos tarafından M.Ö. 316 yılında yenilenen kent Antigoneia adını
almıştır. Iskender'in ölümünden sonra Antigonos ile general Lysimakhos arasındaki savaşı
kazanan Lysimakhos kente, Antipatros'un kızı olan eşi Nikaia'nin adını vermiştir. M.Ö.
293'te Bithynia Krallığı'na bağlanan kent, önemli mimari yapılarla süslenmiştir. Bir süre
Bithynia Krallığı'nın başkenti olan Nikaia daha sonra Roma'nın önemli bir yerleşimi olarak
varlığını sürdürür. Nikaia, Bithynia havarilerden Petrus'un çabaları ile Hıristiyanlık ile tanışır.
Imparator l. Constantinus döneminde Hıristiyanlık üzerindeki yasaklar kalkar. 325 yılı yazı
başında Nikaia, Hıristiyanlık için çok önemli bir olaya sahne olur ve Birinci Konsül, Senatus
Sarayı'nda toplanır. ımparator Constantinus'un da katıldığı toplantıda iki önemli görüş
tartışılır. Iskenderiyeli din adamı Arius'un görüşü "hz. ısa'nın sadece bir insan olduğu ve
tanrıdan dünyaya gelmediğidir." Kısa sürede taraftar toplayan bu teze, Piskoposlar karşı
çıkmıştır. Hiristiyan dünyasınca bugün de savunulan "Hz. ısa'nın Tanrı'nın oğlu olduğu" tezi
uzun tartışmalardan sonra kabul görmüştür. Hiristiyanlıkla ilgili yortu günleri ve Nikaia
Kanunları adı ile bilinen 20 maddelik metin bu Konsülden sonra kabul edilmiştir. 787
yılında İznik Ayasofya'sında VII. Konsül toplandı. ımparatoriçe Irene'nin önderliği ile resim
ve heykel üzerindeki yasaklar kaldırıldı. İznik, Selçuklularını Bizanslıların da başkenti
olmuştur. Çinicilik İznik çiniciliğinin gelişimini, tarihleri bilinen yapılar üzerindeki çini
kaplamalardan açık-seçik görülebilir.
1378/91 yılları arasında yapılan İznik Yeşil Cami
minaresini süsleyen en eski Osmanlı çinileri teknik ve dekor bakımından Selçuk geleneğini
devam ettirmekle beraber renk ve tonları onlardan daha zengindir. Camiye ismini veren bu
çiniler firuze ve yeşil renklerin çesitliliği ve zenginliğiyle dikkat çekerler. Istanbul'daki
yapılarda kullanılan çinilerin İznik'te yapıldığını tarihsel belgelerden öğreniyoruz. Milet,
Sam grubu ve Rodos isi adı ile tanınan seramiklerin merkezi İznik'tir. XVII. yy.da İznik'e
gelen gezgin Evliya Çelebi, 300'den fazla çini fırınının bulunduğundan söz eder. İznik
çinilerinde; lâle, sümbül, nar, karanfil gibi çiçek motifleri kullanılmıştır. Ayrıca insan, kuş,
balık, tavşan, köpek gibi hayvan ve gemi motiflerine de rastlanır. Mavi, firuze, yeşil ve
kırmızı en çok kullanılan renklerdir.
İznik'in Orhan Gazi(1326-1362) tarafından alınmasından hemen sonra kentin fiziksel
dokusu değişmeye başladı. Sosyal amaçlı pek çok vakıf eser inşa edildi.Bu eserlere
Hüdavendigar livası içinden bazı köylerin vergi gelirleri tahsis edildi. Öeğin Kirmastı
(M.K.Paşa) kazasına bağlı Bacıköy ,Eğri-çay, Hüseyin, Katır özü, Yumak, Muğrı(Moru) köyleri
Orhan Bey tarafından İznik'teki Kara-oğlan Zaviyesi ne vakf edilmişti. Bu köyler den elde
edilen buğday,nohut,mercimek, meyve ve bağ ürünlerinin vergi için ayrılan bölümü ilgili
zaviyeye gönderilirdi. Tüm vakıf eserlerin toprak ve kira gelirlerinin İznik'in iktisadi hayatını
canlandırdığını söyleyebiliriz.
Bu düzenli gelir kaynakları bu eserlerin yüzyıllar boyunca geçirdikleri onarım için
finansman sağladığın dan, mimar ve sanatkarların da mevcudiyetini beraberinde getirmişti.
Nikaia/İznik özellikle II.Murat ve Çandarlılar döneminde tepeden tıağa imar edildi ve birçok
cami,medrese,han, hamam bu dönemde yapıldı. İznik,ıstanbul'dan Anadolu'ya uzanan sefer
ve kervan yolunun üzerinde önemli bir durak ve konaklama merkezi oldu. Keza XIVXVI.yüzyıllarda İznik, Türk kültür hayatında önemli bir yere sahipti.Birçok ulema ve şairin
yetiştiği bir kültür merkezine dönüşmüştür. Çağın en ünlü alimleri İznik'teki medreselerde
ders vermeye başlamışlardı. Bu yüzden de İznik'e "Ulema Yuvası" (Alimler Diyarı) denmiştir.
XVI. yüzyılda İznik, doğuya giden başlıca ticari yol üzerinde önemli bir merkez olmuştur;bu
durum şehre zenginlik ve refahı getirmiştir.Ayrıca iki yüzyıla yakın bir süre boyunca
üretilen çiniler de şehrin ünlenmesinde büyük bir katkıda bulunmuştur. Zamanın bir çok
seyyahlarının da bize aktardıkları gibi çini sanatının en güzel öekleri,en yetenekli ustalar
tarafından burada yapılıyor ve Osmanlı ımparatorluğu'nun her yanına gönderiliyordu.
Ancak,16.yüz yıldan başlayarak Osmanlı vakıf düzeninde ortaya çıkan olumsuz
gelişmeler,İznik'teki bu altyapı tesislerini de etkiledi.Vakıf görevlilerince yapılan
yolsuzluklar,vakıf arazilerinin taşrada ayın ve eşrafın eline geçmesi başlıca
sebeplerdendir.ıstanbul'un fethi ve Anadolu 'daki Osmanlı egemenliğinin pekişmesinden
sonra,İznik'in önemi azaldı. Diğer taraftan Kara Halil Paşanın idamı,Çandarlı ailesinin
nüfuzunun sarsılmasına sebep oldu. şehrin köklü ve zengin aileleri de ıstanbul'a göç
etmeye başlayınca İznik gerileme sürecine girerek XVI.yüzyıl sonlarından itibaren
boşalmaya ve eski zenginliğini kaybetmeye başladı.XVII. yüzyılın ikinci yarısından itibaren
İznik gerilemeye başlamıştır.Ticari ve hac yolu üzerinde bulunmaması,çiniciliğin eskisi gibi
yapılamaması ve özellikle bölgedeki bataklıktan yayılan sıtma hastalığı bunun başlıca
sebepleridir. Uzunca bir süre unutulmuş, bakımsız kalmış ve nüfusu azalmış olan İznik
hakkındaki başlıca bilgiler yabancı seyyahların izlenimleridir.Surlar içinde daha çok ekilmiş
bahçeler ve bunların arasında ev kalıntıları bulunmak taydı; kısıtlı nüfusun başlıca geçim
kaynaklarından biri Bizans devrinden beri devam eden ipekçiliktir.XIX. yüzyılda iyice
küçülen İznik'te, Türk, Rum ve Ermenilerden oluşan halk,genelde bahçecilik ve ipekçilikle
uğraşmaktaydı. Kurtuluş Savaşı sırasında İznik oldukça zor günler geçirmiş,21 Eylül
1920'de gelen Yunanlılar şehri tamamıyla işgal edeme mişlerdir. Yaklaşan düşman birlikleri
karşısında kaçmaya mecbur kalan İznik halkı kentin yakılmasına tanık olmuş ve geri
dönmeye zorlanmışlarsa da baskılar sonucunda yeniden kaçmayı başarmışlar ve
arkalarından İznik, bir kez daha yıkılmıştır.Bu vahşetli günlerde şehrin tarihi eserlerinin bir
kısmı artık yenilenemeyecek şekilde zarar görmüştür Savaş sonunda harap durumda olan
İznik'in Hıristiyan halkı göç etmiş,Türk nüfusu ise azalmaya başlamıştır.
Osmanlı döneminin sonlarına doğru giderek gerileyen,özellikle"çinicilik"teki üstünlüğünü
yitiren kent, Cumhuriyetin ilk yıllarında Yenişehir'e bağlı bir bucak merkezi iken,15 Mayıs
1930 tarih ve 1612 sayılı yasa ile ilçe merkezi yapılarak Bursa'ya bağlanmıştır.Bursa ilinin
bir ilçesi olan İznik,bu tarihten sonra Rumeli göçmenlerinin yerleşim yeri olmuştur.Uzun
süre fazla değişim göstermeyen ve 1960'lı yıllarda hızla gelişmeye başlayan İznik'te
bağcılık,zeytincilik,meyve,sebze ve tahıl üretimi yapılmaktadır. Eskiden en önemli geçim
kaynaklarından olan balıkçılık, günümüzde ancak geleneksel olarak sürdürülmektedir.
Önemli bir turizm durağı olan İznik,her geçen gün daha fazla yerli ve yabancı ziyaretçi
akınına uğramaktadır.
PLG_CONTENT_AUTHORLIST_TITLE_ABOUT_AUTHOR
Ebru Arslan
PLG_CONTENT_AUTHORLIST_TITLE_MORE_ARTICLES

Feyza A. Sönmezer

İnşaat Sektörü

Avrupa birliği

Deniz taşımacılığı

Makine Sektörü

Deri Sektörü

Ayakkabı

MOBİLYA AKSESUARLARI
Bookmaker bet365 The best odds.
Full premium BIG Theme for CMS
twitter
Twitter response: "Bad Authentication data."
bülten
Hüküm ve Koşullar
tece haberler
 TECE FITECMA FUARINDA
...
 YENİ DEPOMUZ POLONYA'DA
...
 TECE INTERZUM KÖLN 2017 FUARINDA
...
tchayat Magazine | Copyright © 2012 Tece Dekor A.S.
Download