RÜZGÂR KONUYA BAKALIM! CEVABI SONRA HEP BİRLİKTE VERELİM BAŞA DÖN Duran bir cismi harekete geçiren, hareket halindeki cismi durduran, cismin doğrultusunu, yönünü, şeklini ve hızını değiştirebilen her türlü etkiye kuvvet denir. Kuvvet gözle görülemez, BAŞA DÖN Kuvvet; • Duran bir cismi harekete geçirebilir. • Hareket halindeki cismi durdurabilir. • Hareket halindeki cisimleri hızlandırabilir veya yavaşlatabilir yani hızını değiştirebilir. • Cisimlerin doğrultusunu, yönünü ve şeklini değiştirebilir. BAŞA DÖN DEMEK Kİ, DENİZİN ORTASINDA ÖYLECE DURAN BİR GEMİNİN YELKENİNE RÜZGAR KUVVET UYGULADIĞINDA O GEMİ HAREKETE GEÇERMİŞ… RÜZGÂR BAŞA DÖN Kuvvet F ile gösterilir ve vektörel büyüklüktür. Kuvvet gözle görülemez, kuvvetin sadece etkileri gözlenip ölçülebilir. Kuvvet, yönlü doğru parçaları ile (ok işareti ile) gösterilir. Kuvveti göstermek için kullanılan okun yönü, kuvvetin yönünü, büyüklüğü ise kuvvetin büyüklüğünü gösterir. BAŞA DÖN Kuvvetin gösterilebilmesi için 4 elemanının bilinmesi gerekir. Bunlar; 1- Kuvvetin uygulama noktası, 2- Kuvvetin doğrultusu, 3- Kuvvetin yönü, 4- Kuvvetin büyüklüğü (şiddeti) dür. BAŞA DÖN DİKKAT !!! Doğrultu ve yön kavramları birbirleriyle çok karıştırılır. Bu konuyu basit örneklerle anlamaya çalışalım. ÖRNEK 1 ÖRNEK 2 ÖRNEK 3 BAŞA DÖN KUVVETİN NE OLDUĞUNU ANLADIK. HAYATIMIZDA BU KADAR ÇOK KARŞILAŞTIĞIMIZ KUVVETİN ŞİDDETİNİ(BÜYÜKLÜĞÜNÜ) NASIL ÖLÇERİZ BİLİYOR MUYUZ??? BAŞA DÖN DİNAMOMETRE EVET! KUVVETİN ŞİDDETİNİ ÖLÇEN ALETLERE DİNAMOMETRE DENİR. KUVVETİN BİRİMİ NEWTON’ DUR VE “N” HARFİ İLE GÖSTERİLİR BAŞA DÖN ETKİNLİK: DİNAMOMETRE YAPIMI Malzemeler: Yay , üçayak , 1 kg lık bir ağırlık , karton şerit , ip Deneyin Yapılışı Kuvveti ölçen araçlara dinamometre denir. Sarma yayın bir ucuna kancalı bağlama parçasını geçirin. Yayın alt ucuna ise hidrostatik terazinin özel kefesini asınız. Karton şeridi, sarma yaya paralel olacak şekilde yerleştirin. Kefe boşken gösterge olarak kullandığımız telin hizasını karton şerit üzerinde işaretleyip sıfır yazınız. Kefeye 1 kg'lık kütleyi koyunuz. Sarma yay dengeye geldiğinde göstergenin karton şerit üzerinde gösterdiği hizayı işaretleyip 10 yazınız. Cetvel yardımıyla O ile 10 arasını 10 eşit parçaya bölünüz. Yaptığınız basit bir dinamometredir. Bununla ağırlığı 10 N'u geçmeyen cisimlerin ağırlıklarını ölçebilirsiniz. BAŞA DÖN DİNAMOMETRE İLE ÖLÇÜM TEKRAR BAŞA DÖN Kuvvetin ne olduğunu, Cisme etkiyen kuvvetin yönü ve doğrultusunu Cisme etkiyen kuvvetin büyüklüğünü Dinamometrenin ne olduğunu, nasıl ölçüm yapıldığını öğrendik Kuvvetin birimi nedir? A) Kilogram B) Newton C)Metrekare D) Kilometre BAŞA DÖN DOĞRU CEVAP Kuvvetin birimi Newton’dur ve “N” ile gösterilir a. 1 VE 2 FARKLI DOĞRULTUDADIR b. 1 VE 2 AYNI YÖNDEDİR c. 1 VE 2 AYNI DOĞRULTUDADIR d. 1 VE 2 FARKLI YÖNDEDİR YUKARIDAKİ RESME GÖRE, HANGİLERİ DOĞRUDUR? A) YALNIZ a B) a VE b C) b VE c D) c VE d BAŞA DÖN DOĞRU CEVAP. Yön ve doğrultu kavramlarını karıştırmayalım. KUVVETİN ŞİDDETİ NE İLE ÖLÇÜLÜR? A) Kronometre B) Termometre C) Dinamometre D) Baskül BAŞA DÖN DOĞRU CEVAP. Kuvveti dinamometre ile ölçeriz AŞAĞIDAKİLERDEN HANGİSİ KUVVETİN ELEMANLARINDAN BİRİ DEĞİLDİR? A) Uygulama noktası B) Yönü C) Kütlesi D) Doğrultusu BAŞA DÖN DOĞRU CEVAP. Kuvvetin elemanlarını hatırlayalım. 1- Kuvvetin uygulama noktası, 2- Kuvvetin doğrultusu, 3- Kuvvetin yönü, 4- Kuvvetin büyüklüğü (şiddeti) dür. Kütle kuvvetin elemanları arasında yer almıyor. BAŞA DÖN BAŞA DÖN Duran bir cismi harekete geçiren, hareket halindeki cismi durduran, cismin doğrultusunu, yönünü, şeklini ve hızını değiştirebilen her türlü etkiye kuvvet denir. Kuvvet gözle görülemez,birimi NEWTON dur. N ile gösterilir RESİMDE GÖRÜLEN KUTUYU İTEN ADAM; KUTUYA F VEKTÖREL KUVVETİNİ UYGULAYARAK KUTUYU BELLİ BİR YÖNDE HAREKET ETTİRİR. F KUTU 1- Uygulama Noktası : Kuvvetin cisme etki ettiği noktadır. UYGULAMA NOKTASI 2- Yönü : Kuvvetin cismi hareket ettirdiği yöndür. KUVVET HAREKET YÖNÜ 3- Büyüklüğü (Şiddeti) : Kuvvetin cisme etki edebilme gücüdür. 4- Doğrultusu : Kuvvetin etkisini gösterebildiği doğrultudur. Araçların hareketini kuvvet gibi düşünürsek; 1 ve 2 aynı doğrultudadır. 3 ve 4 aynı doğrultudadır. 2 ve 3 farklı doğrultudadır. 2 ve 4 farklı doğrultudadır. 1 ve 3farklı doğrultudadır. 1 ve 4 farklı doğrultudadır. Aynı yol üzerinde bulunan kuvvetlerin doğrultusu aynıdır. Yukarıdaki üç kuvvetin de doğrultuları farklıdır. Kuvvetler aynı yol üzerinde değildir. Yukarıdaki otomobile etki eden F1 ve F2 kuvvetleri zıt yönlü olmasına rağmen aynı doğrultudadır. Bu iki kuvvet aynı çizgi üzerinde düşünülebilir. Doğu batı arası bir çizgi çizilse bu iki kuvvet de bu çizginin üzerinde kalır. F1 ve F2 kuvvetleri doğu batı doğrultusunda bulunmaktadır. BATI DOĞU DENEY MALZEMELERİNİN RESİMLERİ TEKRAR DENEYELİM DİNAMOMETRE EVET! KUVVETİN ŞİDDETİNİ ÖLÇEN ALETLERE DİNAMOMETRE DENİR. KUVVETİN BİRİMİ NEWTON’ DUR VE “N” HARFİ İLE GÖSTERİLİR DİNAMOMETRE İLE ÖLÇÜM TEKRAR