Prof. Dr. Aynur AYDIN`ın sunumu
advertisement
Mevzuat Ormanları Koruyor mu? Son Döneme İlişkin Bir Analiz Prof. Dr. Aynur Aydın İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Çevre ve Orman Hukuku Anabilim Dalı >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Genel Tablo • Hukuk kurallarına ve planlama ilkelerine uygun olmayan yoğun yapılaşma usulleri • Hatalı yararlanma biçimleri • Hatalı Enerji Politikaları – Enerji Üretiminin Güvenliği-Enerji Serbest Rekabet – Rekabet Gücünü Artırmak Başlığı Altında «Çevre» • Çevre (Sermaye Stoku) Anlayışı • Hızlı Değişen Mevzuat • Süreci anlamaya ve adapte olmaya çalışan ve kurumsal mekanizmalar >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> idari 4 >> Gelinen Nokta • Hızlı Değişen Hukuk Kuralları • Kanun Yapma Tekniği • « Torba Kanun» • Kanun ile düzenlenmesi gereken konularda – İdareye Geniş Takdir Hakkı – Yönetmelik Düzenlemeleri • • • • >> Yetki ve görev örtüşmeleri yaşanan, Kamu Yararına Yönelik ve İstikrarlı Olmayan Değişiklikler Hizmet ettiği amaç ve politika belli olmayan Ruhunu ve Özünü kaybetmiş KURALLAR BÜTÜNÜ… 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Temel Mevzuat Doğal kaynaklara yönelen tüketme, kaygısız ve sınırsız kullanma anlayışının varlığı karşısında, aslında güçlü bir «temel mevzuat çatısı» olduğunu söylemek bir ironi değildir. •Anayasa •Medeni Kanun •Türk Ceza Kanunu •Çevre Kanunu >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> 1982 Anayasası 1982 Anayasasında doğal kaynaklara ve bu kaynakların toplum yararına kullanılmasına dair hükümler içermektedir. AY madde 35 mülkiyet hakkı AY madde 43 kıyılardan yararlanma AY madde 44 toprak koruma AY madde 45 tarım alanları AY madde 56 çevre hakkı AY madde 166 planlama AY madde 168 doğal kaynaklar AY madde 169 ormanlar Anayasa “Koruma” ağırlıklıdır. >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Türk Medeni Kanunu MK 715 kamu malları MK 751 ormanlar MK 756 sular MK 659-668 Tarım toprakları Medeni Kanun “Koruma” ağırlıklıdır. >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Türk Ceza Kanunu Çevreye Karşı Suçlar Bu bölüm içinde, çevrenin kasten ve taksirle kirletilmesi; gürültüye ve imar kirliliğine neden olma konuları düzenlenmiştir. “Koruma” ağırlıklıdır. >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Çevre Kanunu Madde 1, amacı, çevrenin, “sürdürülebilir çevre” ilkesi doğrultusunda korunmasını sağlamaktır Madde 2, doğal kaynaklar, hava, su, toprak ve doğada bulunan cansız varlıklar olarak nitelenmiş, bu kaynakların korunmasına hükmolunmuştur. Madde 3, çevre korunmasına ve çevre kirliliğinin önlenmesine ilişkin genel ilkeler” tespit etmiştir. “Koruma- >> 0 >> 1 Kullanma” dengesi gözetir. >> 2 >> 3 >> 4 >> Genel Değerlendirme >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Doğal Kaynakların Tahrip Olduğu Ortamlarda…. SUÇLU KİM? HUKUK MU? HANGİ HUKUK? KİMİN HUKUKU? Doğal kaynakları yeterince koruyamayan Hukuk mu? Doğal kaynağın kullanımına bağlı yatırımları engelleyen Hukuk mu? Gerçekten her şeyi belirleyen yasal düzenlemeler midir? >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Orman Varlığını Etkileyen Yasal Düzenlemeler >> Maden Kanunu Afet Kanunu Çevre Kanunu Milli Parklar Kanunu Orman Kanunu Karayolları Genel Müdürlüğü…. İskan Kanunu …. …0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Maden Kanunu >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Afet Kanunu 2012 yılında yürürlüğe girdi. Afet Afet Riski Taşıyan Alanlar!!!!!!!!!!!!! «Şehrin içindeki veya yakın çevresindeki ormanlık alanların afetler öncesinde piknik alanı, mesire yeri ve afet sonrasında geçici barınma yeri olarak kullanılması “ « orman veya mera vasıflı alanlardan ve Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlarda yeni yerleşim yerleri oluşturulabileceği» "Uygulanmayacak Mevzuat" >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Milli Parklar Mevzuatı Milli Parklar Yönetmeliği & Milli Parklar Kanunu «İçme suyu temini açısından yapımı aciliyet gösteren ve kamu yararı açısından vazgeçilmez ve kesin bir zorunluluk arz eden tesisler için uzun devreli gelişme planı şartı aranmaz.» Orman Mühendisleri Odası Danıştay YD… “kamu yararı açısından vazgeçilmez ve kesin bir zorunluluk arzeden yapı ve tesisler” açıkça gösterilmemiştir. >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Çevre Kanunu (ÇED) >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> BUGÜN ÇED "23.6.1997 tarihinden önce kamu yatırım programına alınmış olup, 29.5.2013 tarihi itibariyle üretim veya işletmeye başlamış olan projeler ile bunların gerçekleştirilmesi için zorunlu olan yapı ve tesisler Çevresel Etki Değerlendirmesi kapsamı dışındadır". Geçici 2. maddeye göre de "7.2.1993 tarihinden önce üretime ve/veya işletmeye başladığı belgelenen projeler Çevresel Etki Değerlendirmesi kapsamı dışındadır" >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Orman Kanunu >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Orman Kanunu Toplamda 40 değişiklik 15 yılda 25 Değişiklik 10 temel değişiklik «Bina ve tesis yapımına ilişkin» «Kadastro» «Suç ve Cezalara» ilişkindir. >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Yayla Yerleşimleri 6292 sayılı Kanun ile 2012 madde değiştirildi. yılında Orman Kanunu 17. “…Devlet ormanlarında 31/12/2011 tarihinden önce toplu yerleşimin bulunduğu; yaylak ve otlak olarak kullanılan alanlar içindeki yerler ile yılın belirli dönemlerinde geleneksel yaylacılık maksadıyla… tespit edilir. Bu alanlardan uygun görülenler Bakanlığının teklifi üzerine BK kararı ile «yayla alanı» olarak ilan edilir. İlan edilen yayla alanlarında 31/12/2011 tarihinden evvel ….her türlü bina ve tesisler mevcut haliyle vaziyet planında gösterilerek OGM sabit kıymetlerine alınır. Yayla alanlarında bulunan bina ve tesisler orman idaresi tarafından işletilir, işlettirilebilir veya kiraya verilebilir. ……” >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Orman İçine Bina ve Tesis Yapımı >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Karayolları Genel Müdürlüğü izinleri 2014 tarih ve 6527 sayılı Kanun Devlet ormanlarında, erişme kontrolü uygulanan karayollarındaki; •ulaştırma yapıları ve müştemilatı olan hizmet tesisleri •bakım işletme tesislerine ..» izin verilir. Devlet idareleri ile kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan, işletilen, işlettirilen veya yapişlet-devret modeli esas alınarak yaptırılan ve işlettirilen bu tesislerden herhangi bir bedel alınmaz., 6001 Sayılı KGM Kanunu Erişme Kontrolü Uygulanan Karayollarında, Yapı ve tesisler, İmar Kanuna tabi değil. Yapı ve tesisler, KGM izni ile kurulacak. Kanunun lafzı…. «verillir» «verir» Yapı ve Tesislerin İşlettirilmesi İşletme Hakkının Devri >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Erişme Kontrolü Uygulanan Karayolu--Tesisler Yaya, hayvan ve motorsuz taşıt ve araçların girmesinin engellendiği, belirli yerler ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasak olduğu, trafiğin özel bir kontrole tâbi tutulduğu, transit trafiğe tahsis edilen karayolu anlamına gelen erişme kontrolü uygulanan karayollarının etrafında ulaştırma yapıları ve hizmet binaları Bu sınırlar içerisinde KGM’ nin izni ile kurulacak tesisler dışında tesis kurulması yasaktır” otel, motel, lokanta, akaryakıt istasyonu, servis istasyonu ve diğer tesisleri İşlettirme İşletme Hakkının Verilmesi >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> Sonuç • Hukuki düzenlemelerdeki, koruma dengesi kullanma ağırlıklı hükümlere bırakmıştır. yerini • Bu değişimin olası negatif etkilerinin iyi analiz edilmesi gereklidir. • Doğal kaynağa yönelik hukuki metinlerin, son derece ihtiyatlı, bilimsel veriler, objektif kriterler ışığında ve işinin ehli uzman gruplarınca ortak akıl yürütme toplantıları sonunda hazırlanması zorunludur. >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> ANCAK! • Doğal kaynakların önemi toplum tarafından benimsenmedikçe, • Çevre, sermaye stoku olarak görüldükçe, • Karar alma süreçlerinde halkın katılımı esas olmadıkça, • Denetim ve yaptırım mekanizmaları çalıştırılmadıkça, • Doğal kaynaklardan yararlanma konusunda “üstün kamu yararı” ilke olmadıkça, Hiçbir hukuki düzenleme ormanların korunması için yeterli olmayacaktır. >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> İlginiz için teşekkür ederim. Saygılarımla. Prof.Dr. Aynur AYDIN >> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >>
