ANTREPO REJİMİ VE EŞYANIN GEÇİCİ DEPOLANMASI HUKUKİ DÜZENLEMELER 4458 Sayılı Gümrük Kanunu * Eşyanın Geçici Depolanması (Madde 47-50) * Gümrük Antrepo Rejimi (Madde 93-107) Gümrük Yönetmeliği *Eşyanın Geçici Depolanması (Madde 77-97) * Gümrük Antrepo Rejimi (Madde 328-348) * Geçici Depolama Yerleri (Madde 512-517) Gümrük Yönetmeliği * Gümrük Antrepoları (Madde 518-552) * Geçici Depolama Yerleri ve Gümrük Antrepolarına İlişkin Ortak Hükümler (Madde 553- 559) Gümrüğe sunulan eşyaya, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayin edilir. “Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması” deyimi, eşyanın, a) Bir gümrük rejimine tabi tutulmasını, b) Bir serbest bölgeye girmesini, c) Türkiye Gümrük Bölgesi dışına yeniden ihracını, d) İmhasını, e) Gümrüğe terk edilmesini; ifade eder. “Gümrük rejimi” deyimi, a) Serbest dolaşıma giriş rejimini, b) Transit rejimini, c) GÜMRÜK ANTREPO rejimini, d) Dahilde işleme rejimini, e) Gümrük kontrolü altında işleme rejimini, f) Geçici ithalat rejimini, g) Hariçte işleme rejimini, h) İhracat rejimini; ifade eder. GÜMRÜK ANTREPOSU NEDİR? Gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın konulduğu belirli şartları taşıyan açık veya kapalı yerlerdir. ANTREPO REJİMİNİN YÜKÜMLÜYE SAĞLADIĞI KAZANÇLAR 1. İthal eşyası serbest dolaşıma sokuluncaya kadar gümrük vergilerini ödememek. 2. İthal eşyası serbest dolaşıma sokuluncaya kadar ticaret politikası önlemlerine ilişkin işlemlerin tamamlanabilmesi için zaman kazanmak. 3. Serbest dolaşıma girmeden ithal eşyasının hatalı, kusurlu olmasının tespiti halinde mahrece iade işlemine olanak sağlamak. ANTREPO REJİMİNİN YÜKÜMLÜYE SAĞLADIĞI KAZANÇLAR 4. Transit rejimine konu eşyayı vergilerini ödemeden ve ticaret politikası önlemlerine tabi olmadan, yeniden ihraç edilinceye kadar depolamak. 5. İthal eşyasını pazarlama aşamasına kadar depolamak ve paketlemek ve etiketleme gibi elleçleme işlemlerine tabi tutmak. Antrepo Rejiminin Çalışma Sistemi Eşyanın Antrepo Rejimine Girişi Antrepo rejimine girişte beyanname aranır. Gümrük beyannamesi kullanma talimatında belirtilen esaslar çerçevesinde beyannamenin tescili ile birlikte eşya antrepo rejim hükümlerine tabi tutulur. Rejimin Sona Ermesi Antrepo rejimini sona erdiren gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanım aşağıdaki durumlardan biri şeklinde olabilir: 1. Serbest dolaşıma giriş Transit Yeniden ihracat Dahilde işleme Gümrük kontrolü altında işleme 2. 3. 4. 5. ANTREPO TÜRLERİ Antrepolar; Genel ve Özel Antrepolar olmak üzere ikiye ayrılır. 1. Genel Antrepo: Eşyanın konulması için herkes tarafından kullanılabilen gümrük antrepolarıdır. A, B ve F tipi antrepolar genel antrepolardır. 2. Özel Antrepo: Sadece antrepo işletmecisine ait eşyanın konulabildiği gümrük antrepolarıdır. C, D ve E tipi antrepolar özel antrepolardır. ANTREPO SAYILARI* ANTREPO TİPİ SAYI A TİPİ 586 B TİPİ 6 C TİPİ 686 D TİPİ - E TİPİ 7 F TİPİ 3 *30.06.2014 TARİHİ İTİBARİYLE EŞYANIN ANTREPODA KALABİLECEĞİ SÜRE Eşyanın antrepo rejimi altında kalış süresi sınırsızdır. İstisna olarak antrepoda bulunan eşyanın gümrükçe onaylanmış başka bir işlem veya kullanıma tabi tutulması yönünde beyanname tescil ettirilmesi halinde otuz gün içinde işlemlerinin bitirilmesi gerekir. ANTREPO NASIL AÇILIR? ANTREPO AÇMA İZNİ KİMLERE VERİLİR? Yalnızca Türkiye’de yerleşik kişilere izin verilebilir. ANTREPO AÇMA İZİNLERİ Akaryakıt antrepoları hariç her tip antrepo açılış taleplerine ilişkin müracaatlar, ilgili antreponun fiziki yapısının yerinde incelemeler de yaptırılmak suretiyle yönetmelikte belirtilen vasıf ve şartları haiz olup olmadığı hususu ile birlikte ekonomik gereklilik ve dış ticaret politikaları göz önünde bulundurularak ilgili BAŞMÜDÜRLÜKÇE sonuçlandırılır. ANTREPO AÇMA İŞLEMLERİ 1) YATIRIM İZNİ: * Genel antrepo ile her nev’i petrol ürünü depolanan genel veya özel antrepo açma izni almak üzere başvuracak gerçek ve tüzel kişiler, yatırım yapmadan önce, antreponun açılacağı bölgede bulunan ticaret odası veya ticaret ve sanayi odasına başvurarak bölgenin iç ve dış ticaret hacmine göre ekonomik yönden ihtiyaç olduğunu belirten yazılı görüş alır. ANTREPO AÇMA İŞLEMLERİ • Dilekçe ekinde ilgili oda görüşü, faaliyet belgesi, Ticaret Sicili Gazetesi ve imza sirküleri ile birlikte Antrepo Açma ve İşletme Yatırım İzni almak üzere ilgili Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğüne başvurulur. • Başmüdürlük, antrepo açılmasına ekonomik yönden ihtiyaç bulunup bulunmadığı hususunu ve talepte bulunulan yerdeki mevcut antrepo miktar ve hacmini dikkate alarak yatırım izni taleplerini karşılar. • Akaryakıt antrepolarına ilişkin yatırım izni talepleri Müsteşarlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü) tarafından sonuçlandırılır. ANTREPO AÇMA İŞLEMLERİ 2) ŞARTLAR a) Antrepo açma izni almak üzere başvuracak gerçek kişilerin, tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri, şirketi temsile yetkili kişiler ile şirket sermayesinin % 10 veya daha fazlasına sahip gerçek kişilerin, affa uğramış olsalar dahi hırsızlık, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık, hileli iflas, sahtecilik, suç işlemek amacıyla örgüt kurma, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, basit ya da nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, iftira, suç uydurma, yalan tanıklık, yalan yere yemin, muhafaza görevini kötüye kullanma suçları ile, 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, mülga 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, mülga 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun, 1567 Sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde (1/1/1999 tarihinden önceki dönem için aynı Kanunun 344 üncü maddesinin l-6 numaralı bentlerinde) belirtilen vergi kaçakçılığına ilişkin fiillerden mahkum olmamaları şarttır. ANTREPO AÇMA İŞLEMLERİ 2) ŞARTLAR b) Genel antrepo olarak açılıp işletilmesi istenen yerlerin mutat yolların izlenmesi kaydıyla gümrük müdürlüğüne en fazla 50 km. mesafede olması gereklidir. c) Genel antrepo olarak açılıp işletilmesi istenen yerler, büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde olması halinde 5.000 m2’den, diğer yerlerde ise 3.000 m2’den küçük olamaz. Soğuk hava tertibatı gerektiren antrepolar ile yanıcı, parlayıcı, patlayıcı gibi özel tertibat gerektiren eşyanın konulacağı antrepolar bu şarta tabi değildir. ANTREPO AÇMA İŞLEMLERİ 3) AÇILIŞTA ARANAN BELGELER Antrepo açmak ve işletmek isteyen ve yukarıda belirtilen şartları haiz tüzel kişilerin, Gümrük Yönetmeliğinin 520. maddesinde sayılan belgelerle (plan, kroki, fotoğraf, sabıka kaydı, imza sirküleri vb.) birlikte ilgili gümrük idarelerine müracaat etmeleri gerekir. ANTREPO AÇMA İŞLEMLERİ 4) BAŞVURUNUN İNCELENMESİ Talep, antreponun Gümrük Yönetmeliğinin 534. maddesinde sayılan nitelikleri taşıyıp taşımadığı, eşyanın güvenli bir şekilde muhafazasını sağlayacak durumda olup olmadığı, belgelerinde eksiklik bulunup bulunmadığı gibi hususlar incelenerek ve yerinde yapılan incelemeler sonucunda Yönetmelikte belirtilen vasıf ve şartları haiz olup olmadığı göz önünde bulundurularak ilgili Başmüdürlükçe sonuçlandırılır. Antrepo açma ve işletme izin belgeleri ve harçların tahsili Gerekli şartları taşıyan antrepolara, Antrepo Açma ve İşletme İzin Belgesi düzenlenir. Antrepo izin belgesinde antreponun tipi ve kodu yazılır. 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (8) sayılı tarifede yazılı olan ve harca tabi bulunan antrepo ve geçici depolama yerleri açma izni belgelerine ilişkin harcın peşin olarak ödenmesi gerekmektedir (AÇMA HARCI 2015 yılı için 10362 TL ve 7697 TL)). Her yıl tahsil edilecek bu harçlar, antrepo veya geçici depolama yerlerinin bağlı bulunduğu vergi dairesince tahsil edilir (İŞLETME HARCI). Antrepolarda Teminat Antrepolara konulan eşya için gümrük vergileri ve ithalat rejimine göre alınması gereken fon tutarı kadar teminat alınır. Bu teminat antrepoya konulan her parti mal için ayrı ayrı alınabileceği gibi, toplu (global) ve götürü teminat şeklinde de olabilir. Teminat sadece Türk Lirası, yabancı para, hazine bonosu, tahvil veya Müsteşarlıkça tespit edilen bankalardan alınmış teminat mektupları şeklinde olabilir. Fuar ve sergilere konulan veya ithalat vergilerinden muaf olan yahut ihraç edilmek üzere antrepolara konulan eşya için teminat aranmaz. Antrepolarda Teminat Antrepolara konulan eşya için; parti için ayrı ayrı, Toplu Götürü Her teminat alınır. ANTREPONUN DEVRİ Antrepo işleticisinin hak ve yükümlülükleri izin üzerine başka bir kişiye devredilebilir. Devre izin verilebilmesi için, devretmek isteyenin taahhütlerini tamamen yerine getirmiş olması ve devralacak olanın da gerek antrepoda var olan, gerek sonradan konacak eşya ve maddeler dolayısıyla terettüp eden yükümlülük, sorumluluk ve diğer taahhütleri yüklenmesi gerekir. ANTREPONUN DEVRİ Başvurunun yapıldığı Gümrük Müdürlüğü tarafından, antreponun mevcut işletmecisinin taahhütlerini tamamen yerine getirip getirmediği incelenir ve görüş de belirtilmek suretiyle talep Başmüdürlüğe intikal ettirilir. Her tipteki akaryakıt antrepoları haricindeki antrepo devir talepleri Başmüdürlüklerce sonuçlandırılır. Akaryakıt antreposu devir talepleri görüş belirtilmek suretiyle Müsteşarlığa aktarılır. ANTREPOLARDAKİ EŞYANIN DEVRİ Gümrük antrepolarında depolanan eşya satış suretiyle başkasına da devredilebilir. Bunun için devreden ve devralanın isteklerinin, ilgili gümrük idaresine yazılı olarak bildirilmesi gerekir. Bu devir isteğinin idarece kabulü, eşyaya ait gümrük vergileri ile para cezalarının devralan tarafından üstlenilmesine bağlıdır. ANTREPOLARIN KAPATILMASI 1. Antrepolar işleticilerinin talebi üzerine tamamen veya kısmen kapatılabilir. 2. İdarece resen de kapatılabilir. Antrepolarda YGM Uygulaması 19.07.2008 tarihi itibariyle başlatılan uygulama ile; antrepolara her eşya giriş ve çıkış işleminin tespit edilmesi işlemlerinin yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından yapılması öngörülmüş ve antrepolarda gümrük memur görevlendirilmesi uygulamasına aşamalı olarak son verilmiştir. Akaryakıt antrepolarında gümrük memur görevlendirilmesi uygulamasına ise devam edilmektedir. Antrepolarda YGM Uygulaması Mevcut durumda, 05.05.2011 tarihli, 27925 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği) çerçevesinde; 1. Genel ve özel antrepolara eşya giriş-çıkış işlemlerinin tespit edilmesi 2. Genel ve özel antrepodaki stok kayıtlarının altışar aylık dönemler itibariyle tespit edilmesi, (stok sayımı yapılarak) Antrepolarda YGM Uygulaması 3. Genel ve özel antrepo başvuru dosyalarının (açılış, adres değişikliği, tadilat, genişletme, daraltma) ön incelemesine yönelik tespit yapılması, 4. Antreponun devir işlemlerinin mevzuata uygunluğunun tespit edilmesi, 5. Antrepoda yapılacak elleçleme faaliyetlerinin tespit edilmesi, İşlemlerinin Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri tarafından yapılacağı düzenlenmiştir. ELLEÇLEME Gümrük gözetimi altındaki eşyanın asli niteliklerini değiştirmeden; istiflenmesi, yerinin değiştirilmesi, büyük kaplardan küçük kaplara aktarılması, kapların yenilenmesi veya tamiri, havalandırılması, kalburlanması, karıştırılması ve benzeri işlemleridir. 23.05.2011 tarihli 27942 sayılı RG’ de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile eşyanın elleçleme faaliyetine tabi tutulmak üzere antrepodan geçici çıkışı düzenlenmiştir. EŞYANIN GEÇİCİ DEPOLANMASI NEDİR? EŞYANIN GEÇİCİ DEPOLANMASI Eşya, gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar geçici depolanan eşya statüsünde bulunur ve bu şekilde adlandırılır. EŞYANIN GEÇİCİ DEPOLANMA SÜRESİ Özet beyan kapsamındaki eşyaya, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım belirlenerek, buna ilişkin işlemler; a) Denizyolu ile gelen eşya için, özet beyan verildiği tarihten itibaren kırk beş gün, b) Diğer bir yolla gelen eşya için, özet beyanın verildiği tarihten itibaren yirmi gün, İçinde tamamlanır. EŞYANIN GEÇİCİ DEPOLANMASI Geçici Depolanan Eşya sadece gümrük idarelerinin uygun gördüğü yerlerde ve belirlenen koşullarda depolanabilir. GEÇİCİ DEPOLAMA YERLERİ Geçici depolanan eşyanın her türlü dış etken ve müdahalelerden korunmasını sağlayacak şekilde yapılmış ve taşıtların durduğu, yanaştığı veya indiği yerlere mümkün mertebe yakın olan ambar, depo, ardiye veya hangar gibi yerlerdir. GEÇİCİ DEPOLAMA YERİ AÇMA İZNİ NASIL VERİLİR? GEÇİCİ DEPOLAMA YERİ SAYISI 15.06.2011 tarihi itibariyle 138 geçici depolama yeri faaliyette bulunmaktadır. ANTREPO VE GEÇİCİ DEPOLAMA YERLERİ ARASINDAKİ FARKLAR ANTREPO GEÇİCİ DEPOLAMA YERİ Sınırsız süre 20 veya 45 günlük süre YGM veya memur görevli Memur görevli Ekonomik etkili gümrük rejimidir. Rejim değil statüdür. Antrepoya konan eşya için Geçici depolama yerine antrepo beyannamesi konan eşya için özet verilmesi gerekir. beyan verilmesi gerekir.