86_hashasiler

Haşhaşiler (Suikastçiler, Fedaiyyun, İsmaili, Şii Batıniler):
Haşhaş bağımlısı oldukları ve böylece terör eylemleri yaptıkları için,
Haşhaşiler, Haşhaşiyye ya da Haşhaşiyyun isimleriyle anılan gurup,
Suikastçiler olarak da bilinmektedir.
İngilizce karşılığı olan Assasins de, “assasinate” (suikast, katletmek)
kelimesinden gelir. Şîa’nın aşırı uçlarından biri olan Şii-Batıni
(İsmâîlîyye) mezhebine mensup Haşhaşiler, Hasan Sabbah
tarafından, Eylül 1090 tarihinde İran’da Alamut Kalesi (Kartal
Yuvası)nin ele geçirilmesiyle birlikte kurulmuştur.
0
İran ile birlikte Mısır ve Suriye’de de faaliyet gösteren Haşhaşiler, dinî
tarikat ve aynı zamanda siyasi hedefleri olan bir terör örgütü gibi
hareket etmekteydi.
Bu harekete mensup militanlar, gerçek İslam’ı yozlaştırdıkları
gerekçesiyle, farklı bölgelerdeki Müslüman hükümdarlar ile üst düzey
devlet ve din adamlarına, valilere ve halifelere hançerle suikastler
düzenlemişlerdir.
Ayrıca, Haçlı Seferleri’yle İslam’a karşı işgal ve saldırıda bulundukları
gerekçesiyle, Kudüs Kralı Conrad gibi Hıristiyan idarecilere de
saldırmışlardır.
1
Örgütün kurucusu, dini ve siyasal terörü ilk olarak kurumsallaştıran
kişi olan Hasan Sabbah (1049-1124)’tır. O’nun kurduğu tarikat sıkı bir
hiyerarşi ve katı kurallara dayanmaktaydı.
Hasan Sabbah, kendisine tam bağımlı hâle getirdiği fedailerine
haşhaş vererek ve cenneti vaat ederek çok sayıda suikast
yaptırmıştır.
İlginç bir şekilde, suikastı yapan fedai (Haşhaşi) kaçmaya
çalışmadığından, öldürülen kişinin korumaları veya halk tarafından
linç edilirdi.
2
Haşhaşiler için baş düşman, dönemin en güçlü devleti olan Büyük
Selçuklu Devleti idi. Nitekim, onlara karşı yoğun mücadele vermiş
olan Büyük Selçuklu Veziri Nizamülmülk, suikastle öldürülen (1092)
ilk kurbanlardan biri olmuştur.
Selahattin Eyyübi’ye de suikast teşebbüsünde bulunan Haşhaşileri,
XIII. Yüzyıl’da Alamut’u ele geçiren Moğollar ortadan kaldırmıştır.
Suikastlarıyla bütün toplumda yarattıkları korku ve dehşet o kadar
etkiliydi ki, devletin ileri gelenleri elbiselerinin altına zırh giymeye
başlamışlardır.
3
Mevcut düzeni yıkmak için bilinçli bir şekilde üst düzey kişilere
suikastler düzenlemişler, eylemleriyle sindirdikleri halkı, din motifli
yoğun bir propaganda ile de yanlarına çekmeye çalışmışlardır.
Hasan Sabbah, Selçuklu döneminde terörü sistemli bir vasıta olarak
kullanmış; bu yönüyle terörizmin de babası olmuştur.
Suikastlerle birlikte yarattıkları korku ve dehşet ortamı, Büyük
Selçuklu Devleti’nin zayıflama ve yıkılma sebeplerinden birini
oluşturur.
4
Selçuklu Veziri
Nizamülmülk’e Haşhaşilerin
düzenlediği suikastı anlatan
bir resim
5