2012/1.DÖNEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVLARI FİNANSAL YÖNETİM 15 Nisan 2012-Pazar 17:00 SORULAR SORU 1: a. Firma değeri nedir? (Sadece tanımını veriniz.) b. Firma değerini etkileyen etmenlerin başlıcaları nelerdir? (Sadece etmenlerin neler olduklarını sıralayınız. Her bir etmeni açıklamanız gerekmemektedir.) c. Firma değeri hesaplamasında kullanılan yöntemler nelerdir? (Sadece hangi yöntemler olduklarını belirtiniz.Her bir yöntemi açıklamanız gerekmemektedir.) SORU 2: a. Nominal Faiz Oranı, Reel Faiz Oranı ve Efektif Faiz Oranı ne demektir? b. Enflasyonun yükseldiği dolayısıyla faizlerin arttığı dönemlerde tahvil fiyatları düşer mi? Yükselir mi? Niçin? SORU 3: Bir şirketin borçla finansmanı, o şirketin hisse senetlerinin getirisinin değişkenliğini arttırır mı? Niçin? SORU 4: a.Nakit ve nakit benzeri varlıkların yönetiminde etkinliği arttırıcı ne gibi önlemler alınabilir? b.Varsayınız ki ABC şirketinin piyasa değeri 150 TL/Adet olan 10.000.000 hisse senedi bulunmaktadır. Günlük satışları ise ortalama 500.000.000 TL’dir. Şirketin bir günlük satış hâsılatını tahsil edebilmesi 4 gün sürmektedir. Günlük faiz ise % 0,0003 dür. Eğer şirket tahsilâtını bir gün hızlandırır ve 3 güne düşürebilirse şirketin bir hissesinin yeni piyasa fiyatı ne olur? Gençlik Caddesi No : 107 http://www.turmob.oeg.tr 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74 CEVAPLAR CEVAP 1: a) Firma değeri, firmanın sahip olduğu varlıklar, örgüt yapısı, kullandığı teknoloji – bilgi – knowhow ve entelektüel sermayesi ile gelecekte yaratacağı nakit akımlarının bugünkü değeridir. Firma değeri, firmanın net finansal borcu (hazır değerler ve menkul kıymetler düşüldükten sonra kalan net finansal borcu) ile hisse senetlerinin değerinin toplamına eşittir. (Firma gelirleri üzerinde hak sahibi olan tüm taraflar için ifade eden değerdir.) (Öz Sermaye Değeri = Firma değeri – Kredi ve diğer finansal borçlar + Finansal aktifler) b) Firma değerini etkileyen faktörler: 1. Firmanın varlık ve sermaye yapısı ile likidite durumu 2. Geçmişte elde edilen kârlar, gelecekteki kâr yaratma gücü 3. Geçmişteki kâr payı dağıtma politikası ve gelecekteki kâr payı dağıtabilme kapasitesi 4. Gelecekte yapılması planlanan yatırımlar ve bu yatırımlardan beklenen nakit akımları 5. Kullanılan teknoloji ve ar-ge yatırımları 6. Firmanın sahip olduğu patentler, marka değeri 7. Faaliyetlerinde kullandığı maddi ve beşeri kaynaklar, yönetim etkinliği 8. Ürün ve hizmetlerinin yaşam eğrisi 9. Sermaye,risk ve enflasyon, ekonomik beklentiler 10. Firma faaliyetlerinin likidite yönetimine etkisi, gelir – kâr ilişkisi c) Firma değeri hesaplamasında kullanılan yöntemler: A. Aktif Bazlı Yaklaşıma Dayalı Yöntemler: 1. Defte Değeri Yöntemi 2. Tasfiye Değeri Yöntemi 3. Net Aktif Değeri Yöntemi B. Piyasa Değeri Yaklaşım Kapsamındaki Yöntemler: 1. Fiyat/Kazanç Oranı Yöntemi 2. Piyasa Değeri/Defter Değeri Oranı Yöntemi 3. Fiyat/Nakit Akım Oranı Yöntemi 4. Marka Değeri C. Gelir Yaklaşımı Kapsamındaki Yöntemler: 1. İndirgenmiş Nakit Akımları Yöntemi a. Firmaya Olan Serbest Nakit Akımları Modeli b. Öz Sermayeye Olan Serbest Nakit Akımları Modeli 2. İndirgenmiş Kâr Payları Yöntemi Gençlik Caddesi No : 107 http://www.turmob.oeg.tr 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74 CEVAP 2: Nominal Faiz Oranı: Yatırılan paranın büyüme oranıdır. Reel Faiz Oranı: Yatırımın satın alma gücündeki artış oranıdır. Efektif Faiz Oranı ise faiz döneminin bir yıldan kısa olması durumunda dönem faiz gelirinin, izleyen dönem ana para ile birlikte tekrar faiz kazanması neticesi yıllık bazda nominal faizden daha yüksek olarak elde edilen fiili faiz oranıdır. i reel = (1+ Nominal Faiz Oranı)/ (1+Enflasyon Oranı) - 1 i eff = (1+ Dönemin Nominal Faiz Oranı)Dönem Sayısı - 1 Faizlerin yükseldiği dönemlerde tahvil fiyatları düşer. Çünkü tahvilin fiyatı, vadesi boyunca sağlayacağı nakit girişlerinin bugünkü değeridir. n Dönem boyunca getireceği faiz gelirleri ile n. dönem sonundaki ana paranın daha yüksek bir faiz oranı ile iskonto edilmesi, yani paydaki değerlerin daha yüksek bir faiz faktörü ile bölünmesi daha küçük bir değer verir. CEVAP 3: Evet. Çünkü borçlanmanın bir finansal kaldıraç etkisi bulunmaktadır. Borçla finanse edilen bir şirketin kârlarındaki artış, tamamen öz kaynakla finanse edilen bir şirkete göre hisse başına gelirleri çok daha fazla etkiler. Hisse başına getiri, borçla finanse edilen şirketlerde borç kaldıracı nedeniyle daha yüksektir. (Firmanın faaliyet kârının düşmesi durumunda da hissedarların kaybı, tamamen öz kaynakla finanse olanlara göre daha büyük olur.) Ancak borcun artışı finansal riski artıracak bunun sonucu olarak da yatırımcılar daha yüksek bir getiri talep edeceklerdir. “Hisse Başı Kâr Payı/ r = Hisse Fiyatı” olduğundan bu orandaki pay ve paydadaki değerlerin aynı oranda artışı hisse fiyatını değiştirmez. Ancak yatırımcıların risk takdirleri ve buna bağlı olarak belirleyecekleri r oranı hisse fiyatını değiştirebilir. Bu da yatırımcıların ayrıca bir sermaye kaybı veya kazancı elde etmesine neden olur. Öte yandan yukarıda Hisse Başı Kâr Payının aynı kalmasından bahsettik ki, bunun da aynı kalması pek mümkün değildir. Zira artan borçların arttırdığı finansal risk nedeniyle alınan borcun faiz oranı da gittikçe yükselecek, faiz giderleri de firmadan sabit bir çıkış yaratacağından hisse başına elde edilecek karların dolayısıyla temettünün düşmesi daha muhtemel hale gelecektir. CEVAP 4: a) Önlemler şunlar olabilir: - Para devir hızını arttırmak, - Tahsilatı hızlandırmak, - Müşterilerin ödemeleri ile firmanın bu fonu kullanması arasındaki zaman aralığını kısaltmak. Bunun için: Satış servisinin müşteriye hızlı cevap vermesi ve hemen fatura düzenlemesi Yaygın bankacılık ağından yararlanma, Satış noktalarına EFT sistemi koyarak müşterinin banka hesabından firmanın banka hesabına hızla transferi sağlama, Nakit giriş ve çıkış zamanları arasındaki uyumu sağlama, Nakit ödemeleri yasaların, teamüllerin izin verdiği ölçüde geç yapmak, Belli meblağları aşan ödemelerde yetkili kurulların veya belli yetkililerin onayını alma, Ödemeleri haftanın belli günlerinde yapma, Çeklerdeki floatingden yararlanma, - Peşin ödemelerden kaçınma, Gençlik Caddesi No : 107 http://www.turmob.oeg.tr 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74 - Depozito alınmasına ve müşteri avansına ağırlık vermek, - Kur risklerinden kaçınmak üzere vadeli döviz alımı, döviz swapı gibi tekniklerden yararlanmak, - Yatırım harcamalarının ivedi olmayanlarını ertelemek, - Olabildiğince kısa süreli nakit bütçeleri hazırlamak, - Nakit bütçelerinin kısa dönemler için atıl kalacağını göstereceği fonları, menkul kıymetlerde değerleme gibi olanakları araştırma, - Spekülatif amaçlarla ve ihtiyatlılık saiki ile para bulundurmada gayretkeşlik ya da kısa görüşlülük yapmama. b. Tahsilat hızlandırılacak olursa, nakit bakiyesi 500.000.000 TL artar. Yani aktif erken tahsil edilen 500.000.000 TL kadar artar. Aktif = Pasif olduğundan, aktifteki değer artışı, pasifte de 500.000.000 liralık bir değer artışı sağlayacaktır. Bu değer artışı borçtan kaynaklanmadığına göre, öz sermayedeki yükselmedir. Hisse senetlerinin değeri = (150 x 10.000.000) + 500.000.000 =1.500.000.000 + 500.000.000 = 2.000.000.000 TL olmaktadır. Buna göre bir hisse senedinin değeri: 2.000.000.000 TL/10.000.000 hisse senedi = 200 TL/adet olur. Gençlik Caddesi No : 107 http://www.turmob.oeg.tr 06570 Anıttepe – ANKARA / TURKEY Tel : 0 (90) (312) 232 50 60 (10 Hat) Fax: 0 (90) (312) 232 50 73 – 74