OLASILIK Tanımlar Bir olayın olasılığı Ayrık iki olayın birleşiminin olasılığı Ayrık olmayan iki olayın birleşiminin olasılığı Test Tanımlar Tanımlar Olasılık, sonucu kesin olmayan olaylarla uğraşır. Örneğin; bir zar atıldığında, zarın yere düşeceği kesin; fakat üst yüze hangi sayının geleceği kesin değildir. Bir madeni para atıldığında üst yüze yazının gelmesi, olasılık hesabında bir olaydır. Tanımlar Örnek: Deney: Bir zarın havaya atılması Çıkanlar: {1,2,3,4,5,6} Örnek Uzayı: E={1,2,3,4,5,6} A olayı: Zarın üst yüzüne 2 gelmesi B olayı: Zarın üst yüzüne 4 gelmesi Kesin Olay: Zarın üst yüzüne 7 den küçük bir sayma sayısının gelmesi Ayrık Olaylar: A ve B olayları Bir olayın olasılığı Örnek uzayı “E”, bir olayı “A” ve A olayının olasılığını da O(A) ile gösterirsek; Bu ifadenin çok iyi öğrenilmesi gerekir. Diğer olasılık hesapları da bu ifade üzerine bina edilmiştir. Bir olayın olasılığı Örnek: Bir kalem kutusunda 5 inin ucu açık 15 kalem vardır. Gelişigüzel çekilen bir kalemin ucu açık olması ihtimali nedir? 1 A) 5 1 B) 3 2 C) 3 D )1 çözüm Bir olayın olasılığı Çözüm: Tüm kalemlerin sayısı; s(E) ve ucu açık kalem sayısı; s(A), ucu açık kalem çıkma olasılığı O(A) olsun. Buna göre O( A) s( A) 5 1 olur s( E ) 15 3 Cevap B Bir olayın olasılığı 1. Bir olayın olasılığı 0 ile 1 arasında bir sayıdır. a. O(A)=0 ise, A olayının gerçekleşmesi mümkün değil demektir. 2. O(A), A olayının olma olasılığı, O(A’), A olayının olmama olasılığı olmak üzere, O(A)+O(A’) =1, yani bir olay ya olur veya olmaz demektir. Bu ifadeyi , O(A)=1-O(A’) şeklinde düşünebiliriz. Ayrık iki olayın birleşme olasılığı A B 0 ise A ve B olayları ayrıktı. O halde; A ve B ayrık olaylar ise, dir O( A B) O( A) O( B) Örnek: Bir zar atılıyor. Zarın üst yüzüne gelen sayının 4 veya 3 olma olasılığı kaçtır? 1 A) 3 B) 1 4 B) 1 5 C) 1 6 çözüm Ayrık iki olayın birleşme olasılığı Bu olaylar ayrık olaylar olduğu için O ( A B ) O ( A) O ( B ) 1 1 6 6 2 1 olur 6 3 Cevap A Ayrık olmayan iki olayın birleşiminin olasılığı O(A veya B) = O(A B) ifadesi A veya B den az birinin gerçekleşmesi olasılığı demektir. TEŞEKKÜRLER