İLKYARDIM-TEMEL EĞİTİM Giriş Tanıtım Dersin Amacı: Denizde bulunan gemilerdeki koordineli tıbbi destek planlarına etkin katılımları ve hasta veya yaralılara, gemide kaldıkları sürece, tatminkar standart bir tıbbi bakım vermelerini mümkün kılmaktır. Giriş tanıtım IMO 15 kasım 1979 Genel Kurul Kararı a) 600 deniz milinden fazla yol kat eden veya güvenli bir yerden 200 deniz milinden fazla açıkta seyreden ve doktoru olmayan tüm gemilerde ileri seviyede tıbbi bakım kursunu tamamlamış en az bir kişi olmasını tavsiye eder Giriş Tanıtım 1.13 Acil Tıbbi Durum – Temel Eğitim 1.14 Acil Tıbbi Durum – İlkyardım Tüm denizcilere açıktır 1.13’ ü alan tüm zabitana açıktır 1.15 Tıbbi Bakım 1.13’ ü alan tüm zabitana açıktır Acil Tıbbi Durum – Temel Eğitim Genel İlkeler Kanama Vücut yapısı ve işlevleri Şok Kazazedeye pozisyon verme Yanıklar Bilinci kapalı kazazede Hayata döndürme (Temel Yaşam Desteği) Kazazedenin kurtarılması ve nakli Acil Tıbbi Durum – İlkyardım İlkyardım Kırıklar çıkıklar İlkyardım çantası Yanıklar Vücut yapısı ve işlevleri Hipotermi Gemide zehirleyici tehlikeler Telsiz ile Tıbbi yardım Hasta muayenesi Farmakoloji Omurga yaralanması Sterilizasyon Kalp durması Tıbbi Bakım İlkyardım – hatırlama Kazazedelerin bakımı Hastabakım şekilleri Hastalıklar Alkol ve İlaç bağımlılığı Diş bakımı Kadın hastalıkları, doğum Hipotermi Denizde Ölüm Dış yardım İsteme Gemide Çevre Kontrolü Hastalık Önleme Kayıtlar ve yönetmelikler İlaçlar ve tıbbi gereçler Ameliyat alet, gereç ve malzemeleri İlkyardım Tanım: Herhangi bir kaza yada yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda sağlık görevlilerinin tıbbı yardımı sağlanıncaya kadar hayatın kurtarılması yada durumun daha kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç ve gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalara denir. İlkyardım Amacı Hayat Kurtarmak Hastanın durumunu korumak Sakatlıkları önlemek İlkyardımcının Özellikleri Tedbirli olmalı Soğukkanlılığını korumalı Gereksiz cesaret göstermemeli Emin olmadığı uygulamalardan kaçınmalı İlkyardım Çantası Makas (1), Üçgen Bandaj (2), Eldiven (3), Plastik Poşet (2), 5x5 Gazlı Bez (5), Çengelli İğne (2), 10x10 Gazlı Bez (5), Suni Solunum Ağızlığı 2 m. x 10 cm. Rulo Sargı (2) (1), TYD Bilgi Formu İLKYARDIM ÖNCELİKLER Kendi güvenliğinizi sağlayın Kazazedeyi tehlikeden yada tehlikeyi kazazededen uzaklaştırın Bir yaralı varsa ABC sıralamasına uyun Birden çok yaralı varsa (Triaj) Kanaması olan; Solunumu durmuş; Bilinci kapalı olan öncelik sırasına uyun İlkyardım – Acil Yardım Yaşam Zinciri Tıbbi Yardım İste TYD’ ye Başlayın Erken Defibrilasyon Erken İleri Bakım Vücut Yapısı ve İşlevleri (Fizyoloji-Anatomi) İnsan vücudunun işleyişini inceleyen bilim dalına fizyoloji, yapısını inceleyen bilim dalına anatomi denir. Hücreler Hücreler yaşamın basit parçalarıdır. Vücutta dokuları ve organları oluştururlar. Hücreler sadece diğer hücrelerden oluşabilirler. (HÜCRE TEORİSİ) Dokular Kas dokusu Sinir dokusu Epitel dokusu Bağ dokusu Bağ Doku Sinir Doku Epitel Doku Bezler Epitel dokusundan oluşurlar. Salgı yaparlar. Dış salgı bezleri: salgılarını kanallar aracılığı ile vücut dışına salgılarlar. (ter bezi..) İç salgı bezleri: Ürettikleri hormonları kanal aracılığı olmadan kana verirler. (insülin…) Organlar İki veya daha fazla tipte dokunun bir araya gelmesiyle oluşurlar. Belli bir fonksiyonu gerçekleştirmek üzere organize olmuşlardır. Organlara örnekler Mide Kalp Karaciğer Böbrekler Beyin Diğerleri Vücut Sistemleri Sinir sistemi Endokrin sistem Bağışıklık sistemi Dolaşım sistemi Kas/İskelet sistemi Solunum sistemi Boşaltım sistemi Sindirim sistemi Üreme sistemi Sinir Sistemi: Anatomik olarak: SANTRAL SİNİR SİSTEMİ Beyin Spinal kord PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ His Motor FONKSİYONEL OLARAK •İstemli (Somatik) sinir sistemi •İstemsiz (Otonom) sinir sistemi Sempatik Parasempatik OMURİLİK KANALI •Beyinden ve sinir fiberlerini geçirir •L2’den foramen magnum’a kadar uzanır ÇEVRESEL SİNİRLER •S.S.S ‘e duyu bilgilerini taşır •Kaslara motor uyarıları taşır •Kollara ait sinir lifleri •Lumbosacral sinir lifleri • 12 çift kafa siniri Endokrin (Salgı) Sistem: Endokrin sistem tüm vücuda yayılmış çeşitli bezlerden oluşmaktadır. Bu bezler hormon adı verilen çeşitli kimyasal habercileri yapmakta ve kana salıvermektedir. Belirli bir hormon tarafından etkilenen hücrelere o hormonun hedef hücreleri denir. Endokrin Sistem Dolaşım Sistemi: Dolaşım sistemi, insan vücudunu çalıştıran "makinedir". Beyine ve vücudun bütün dokularına oksijen ve besin maddelerini taşır. Atıkları ve karbondioksiti alır. Kapalı bir devre gibi çalışır. Kan devamlı olarak kalpte sol ventrikülden aortaya pompalanır, buradan arterlere, arteriollere, kapillere, venüllere, venlere ve tekrar kalbe gelir. Kas-İskelet Sistemi: İnsan vücudu oldukça iyi gelişmiştir, biçimini ayakta durmasını ve hareketini kas kemik sistemi sağlar. İsminden de anlaşılacağı gibi kemikleri ve istemli kasları içerir. Kas kemik sistemi ayrıca önemli iç organları da korur. Fakat yaralanmalara neden olabilecek dış kuvvetlere açıktır. Kas-İskelet Sistemi: Kaslardan çok kemikler tehlikededir. Kasları kemiklere tutturan tendonlar (kiriş), iki kemik yan yana geldiğinde oluşan eklem, eklemin kemik uçlarını tutan ligamentler (bağ), hepsi tehlikelere maruz kalabilirler. Kas-İskelet Sistemi: Çizgili kaslar (istemli) Düz kaslar (istemsiz) Solunum Sistemi Oksijen, karbondioksitin değişimi Havanın iletilmesi, bu sırada vücut ısısına getirilmesi, nemlendirilmesi, temizlenmesi Ses oluşturulması Savunma Asit-baz dengesinin sağlanması Boşaltım Sistemi İki böbrek İki üreter Mesane (sidik kesesi) Üretra dan oluşur. Boşaltım Sistemi Üre ve keratin gibi artık ürünlerin atılmasını sağlar. Kanın su ve tuz dengesini kontrol eder. Sindirim Sistemi Sindirim sistemi gastrointestinal kanal (mide ve barsaklar) ağız, tükrük bezleri, farenks, özofagus, karaciğer, safra kesesi, pankreas, rektum ve anüsten oluşur. Bu sistemin fonksiyonu yiyeceği sindirerek vücut hücrelerini beslemektir. Sindirim, yiyeceğin ağıza alınmasıyla başlayarak gerekli bileşiklerin alınıp, bütün hücreleri beslemek için dolaşım sistemiyle taşınmasına kadar süren komplike bir olaydır. Üreme Sistemi