T.C. BAŞBAK ANLIK İnsan Hakları Başkanlığı İNSAN HAKLARI BÜLTENİ Sayı: 2011/1 ŞUBAT 2011 İnsan Hakları İhlal İddiası Başvurularına İlişkin Sayısal Veriler (2010 YILI) Adres: Yüksel Caddesi No. 23, Kat 3, Yenişehir 06650 Ankara TÜRKİYE Telefonlar: +90312 430 2378 +90312 430 6193 +90312 430 7284 Faks: +090312 430 4397 E-Posta: ihb@basbakanlik.gov.tr, İnternet adresi: www.ihb.gov.tr T.C. BAŞBAK ANLIK İnsan Hakları Başkanlığı İNSAN HAKLARI BÜLTENİ Tarih : ŞUBAT 2011 Sayı: 2011/1 Konu : İnsan Hakları İhlal İddiası Başvurularına İlişkin Sayısal Veriler ÖNSÖZ Bilindiği üzere, 3056 sayılı Başbakanlık Teşkilat Kanununun 17/A maddesine göre İnsan Hakları ile ilgili sayısal verileri açıklamak Başkanlığımızın görevleri arasında sayılmaktadır. Kamu hizmetlerinin yürütülmesinde “şeffaflık ilkesi” gereği, Başkanlığımıza, 81 İl İnsan Hakları Kurulu’na ve 892 İlçe İnsan Hakları Kurulu’na yapılan insan hakları ihlâl iddialarına ilişkin sayısal veriler, 2004 yılı başından itibaren 6 ayda bir kamuoyuna açıklamaya başlanmıştır. 2010 yılında ise 3’er aylık dönemler halinde yayınlanmış ve önümüzdeki yıllarda da aynı şekilde devam edilecektir. Bu veriler sadece ihlal iddialarıyla ilgili rakamlardır. Açıklanan rakamlar, sayısal veri elde etmek için geliştirilen “İnsan Hakları Başkanlığı Başvuru” sistemi ile İl ve İlçe İnsan Hakları Kurullarından gelen sayısal veriler marifetiyle elde edilmektedir. İnsan hakları ihlâl iddiasında bulunan kişiler tarafından yapılan başvurular neticesinde, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) teknik desteğiyle analiz edilen formlarda yer alan bilgiler, sayısal veri halinde kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır. İl ve İlçe İnsan Hakları Kurulları, 2003 yılı Kasım ayında yeniden yapılandırılarak toplumun tüm kesimlerinin temsiline imkan sağlayacak şekilde; sivil toplum temsilcilerinin ağırlıkta olduğu yeni bir yapıya kavuşturulmuştur. 23/11/2003 tarih 25298 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İl ve İlçe İnsan Hakları Kurullarının Kuruluş, Görev ve Çalışma Esaslar Hakkında Yönetmelik’e göre bulunması gereken üyeler şunlardır; İnsan hakları alanında faaliyet gösteren STK yetkilisi, Belediye Başkanı veya temsilcisi, Üniversite ve fakülte temsilcileri, İl Genel Meclisi temsilcileri, Tabip odası temsilcisi, Baro temsilcisi, Muhtar temsilcisi, TBMM’de grubu bulunan siyasî parti temsilcileri, Yerel basın temsilcisi, Okul-aile birliği temsilcisi, Sendika temsilcileri, Ticaret, sanayi ve meslek odası temsilcisi, Kamuoyuna saygıyla duyurulur. 10 Şubat 2011 Mehmet Yılmaz KÜÇÜK İnsan Hakları Başkanı Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 1 1. İHLAL İDDİALARININ HAK KONULARINA GÖRE DAĞILIMI : A. 2010 yılı İHLAL EDİLDİĞİ İDDİA EDİLEN HAK KONULARI (2010 yılı) BAŞV URU SAYISI 1. Sağlık ve Hasta Hakkı 2. Adil Yargılanma 3. Kötü Muamele Yasağı 4. Çalışma ve Sözleşme Hakkı 5. Çevre Hakkı 6. Eğitim ve Öğrenim Hakkı 7. Dilekçe Hakkı 8. Tutuklu ve Hükümlü Hakkı 9. Mülkiyet Hakkı 10. Sosyal Güvenlik Hakkı 11. Ayrımcılık Yasağı 12. Engelli Hakkı 13. Kişi Hürriyeti ve Güvenliği Hakkı 14. Tüketici Hakkı 15. Yaşam Hakkı 16. Aile Kurma/Ailenin Korunması Hakkı 17. Kadın Hakkı 18. Yerleşme ve Seyahat Hakkı 19. Çocuk Hakları 20. Uyrukluk Hakkı 21. İşkence Yasağı 22. Özel Hayatın Gizliliği 23. Din ve Vicdan Özgürlüğü 24. Örgütlenme Özgürlüğü 25. Seçme Seçilme ve Siyasi Faaliyet Hakkı 26. Konut Dokunulmazlığı Hakkı 27. Bilim ve Sanat Özgürlüğü 28. Zorla Çalıştırılma ve Angarya Yasağı 29. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Hakkı 30. Haberleşme/Basın Hürriyeti 31. Düşünce ve İfade Hürriyeti 32. Diğer 33. Belirsiz/Bilinmiyor TOPLAM 895 468 394 383 350 343 330 258 247 241 144 139 133 145 111 101 76 68 56 53 51 44 42 33 29 28 25 23 17 15 13 2010 1530 8795 2010 yılı içerisinde Başkanlığımıza internet ortamında 4736 ve posta, faks, telefon vb. yollarla 1496 başvuru olmak üzere 6232, İl ve İlçe İnsan Hakları Kurullarına 2446 olmak üzere toplam 8678 kişi 8795 hak konusunda ihlal iddiasıyla başvuruda bulunulmuştur. 2010 yılı içerisinde Başkanlığımız tarafından gerçekleştirilen tanıtım ve bilinçlendirme faaliyetleri sayesinde Başkanlığımıza yapılan toplam başvuruların % 76’sı internet üzerinden gerçekleştirilmiştir. Söz konusu bu oran, Stratejik Plan’da performans göstergesi olarak belirlenen % 60’lık hedefin üzerindedir. Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 2 HAK KONULARI İHLAL EDİLDİĞİ İDDİA EDİLEN HAK KONULARI (2010) Düşünce ve İfade Hürriyeti 13 Haberleşme/Basın Hürriyeti 15 Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Hakkı 17 Zorla Çalıştırılma ve Angarya Yasağı 23 Bilim ve Sanat Özgürlüğü 25 Konut Dokunulmazlığı Hakkı 28 Seçme Seçilme ve Siyasi Faaliyet Hakkı 29 Örgütlenme Özgürlüğü 33 Din ve Vicdan Özgürlüğü 42 Özel Hayatın Gizliliği 44 İşkence Yasağı 51 Uyrukluk Hakkı 53 Çocuk Hakları 56 Yerleşme ve Seyahat Hakkı 68 Kadın Hakkı 76 Aile Kurma/Ailenin Korunması Hakkı 101 Yaşam Hakkı 111 Tüketici Hakkı 145 Kişi Hürriyeti ve Güvenliği Hakkı 133 Engelli Hakkı 139 Ayrımcılık Yasağı 144 Sosyal Güvenlik Hakkı 241 Mülkiyet Hakkı 247 Tutuklu ve Hükümlü Hakkı 258 Dilekçe Hakkı 330 Eğitim ve Öğretim Hakkı 343 Çevre Hakkı 350 Çalışma ve Sözleşme Hakkı 383 Kötü Muamele Yasağı 394 Adil Yargılanma Hakkı 468 895 Sağlık ve Hasta Hakkı 1530 Belirsiz/Bilinmiyor 2010 Diğer 8795 TOPLAM 0 2000 4000 6000 8000 10000 BAŞVURU SAYISI Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 3 2. İHLAL İDDİASIYLA ŞİKAYET EDİLEN KURUMLAR : İhlal iddiası başvurularının şikayete konu olan kurumlara göre dağılımını göstermektedir. Söz konusu şikayetler iddia niteliğinde olup, doğruluğu ilgili kurumlar tarafından arastırılmaktadır. Bununla birlikte bu rakamlar sikayetlerin hangi kurumlar hakkında yoğunlastığı konusunda genel bir fikir vermektedir. Ayrıca her bir ihlal iddiası birden çok hak konusunu kapsayacağı için hak konuları ile şikayete konu kurumlar arasında sayısal eşitlik aranmayabilir. 2010 gerçekleşmiştir. yılında şikayet edilen Kurumlar KURUM ADI (2010) bazında sıralama şu şekilde BAŞVU RU SAYISI Bakanlıklar Sağlık Kurumu Emniyet Adliye Belediye Özel Sektör Eğitim ve Öğretim Kurumları Ceza ve Tutukevi Banka Valilik Sosyal Güvenlik Kurumu Kaymakamlık Jandarma Meslek Odası ve Birliği İl Özel İdaresi Köy Muhtarlığı Sosyal Hizmet Kurumu Diğer kurumlar Şikayet Edilen Kurum Yok TOPLAM Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 1670 611 567 566 548 508 499 303 238 233 216 143 83 75 71 41 34 1066 1026 8498 4 İHLAL İDDİASIYLA ŞİKAYET EDİLEN KURUMLAR (2010) Sosyal Hizmet Kurumu 34 Köy Muhtarlığı 41 İl Özel İdaresi 71 Meslek Odası ve Birlik 75 KURUMLAR Jandarma 83 Kaymakamlık 143 Sosyal Güvenlik Kurumu 216 Valilik 233 Banka 238 Ceza ve Tutukevi 303 Eğitim ve Öğretim Kurumları 499 Özel Sektör 508 Belediye 548 Adliye 566 Emniyet 567 Sağlık Kurumu 611 Şikayet Edilen Kurum Yok 1026 Diğer Kurumlar 1066 Bakanlık 1670 TOPLAM 8498 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 BAŞVURU SAYISI Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 5 BAŞVURULARIN İLLERE GÖRE DAĞILIMI 3. A. 2010 yılı : 2010 yılı verilerine göre insan hakkı ihlal iddiası ile 8678 kişi tarafından toplam 8795 ihlal edildiği iddia edilen hak konusu başvurusunun başvuru yapılan illere göre dağılımı şu şekilde gerçekleşmiştir: Adana 366 İstanbul 1296 Zonguldak 41 Adıyaman 208 İzmir 496 Aksaray 18 Afyonkarahisar 43 Kars 11 Bayburt 1 Ağrı 427 Kastamonu 91 Karaman 26 Amasya 26 Kayseri 81 Kırıkkale 119 Ankara 654 Kırklareli 19 Batman 28 Antalya 194 Kırşehir 36 Şırnak 6 Artvin 27 Kocaeli 140 Bartın 39 Aydın 129 Konya 285 Ardahan 14 Balıkesir 59 Kütahya 104 Iğdır 5 Bilecik 9 Malatya 85 Yalova 11 Bingöl 13 Manisa 99 Karabük 24 Bitlis 18 Kahramanmaraş 157 Kilis 18 Bolu 113 Mardin 64 Osmaniye 40 Burdur 11 Muğla 189 Düzce 44 Bursa 240 Muş 35 Yurtdışı 124 Çanakkale 35 Nevşehir 46 Belirsiz 482 Çankırı 19 Niğde 51 Toplam 8678 Çorum 41 Ordu 73 Denizli 115 Rize 39 Diyarbakır 112 Sakarya 134 Edirne 27 Samsun 65 Elazığ 48 Siirt 4 Erzincan 63 Sinop 26 Erzurum 105 Sivas 68 Eskişehir 79 Tekirdağ 76 Gaziantep 89 Tokat 38 Giresun 27 Trabzon 103 Gümüşhane 11 Tunceli 8 Hakkâri 9 Şanlıurfa 82 Hatay 115 Uşak 11 Isparta 36 Van 53 Mersin 85 Yozgat 20 Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 6 B. 2010 yılı İlk On İl Sıralaması : BAŞVURULARIN İLK ON İLE GÖRE DAĞILIMI (2010) Muğla 189 Antalya 194 208 Adıyaman 240 Bursa 285 Konya 366 Adana 427 Ağrı 496 İzmir 654 Ankara 1296 İstanbul 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 4. DEĞERLENDİRME : İnsan Hakları Başkanlığı ile 81 İl ve 892 İlçe İnsan Hakları Kuruluna yapılan insan hakları ihlâl iddiası başvurularına ilişkin sayısal veriler, kamu hizmetlerinde “şeffaflık ilkesi” gereği 2004 yılı başından itibaren kamuoyuna açıklanmaya başlamıştır. Bu başvurular, ihlâl iddiası niteliğinde olup, bu iddiaların doğru olup olmadığı ilgili kurumlar nezdinde araştırılmaktadır. Doğruluğu kanıtlanmış hak ihlaline ilişkin veriler, ülkemizdeki insan hakları sorunlarının nitelik ve boyutu hakkında genel anlamda bir fikir vermektedir. 2004 yılında Başkanlığımıza ve Kurullara toplam 847 başvuru yapılırken, bu sayı 2005 yılında1373, 2006 yılında 1590, 2007 yılında 1495, 2008 yılında 4788, 2009 yılında 4503’tür. 2010 yılı döneminde ise toplam başvuru sayısı 8678 olarak gerçekleşmiştir. İNSAN HAKLARI İHLÂL İDDİALARININ BAŞVURULAN YERE GÖRE DAĞILIMI BAŞVURU YERİ 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 İHB 354 552 666 447 1574 1941 6232 11766 İl ve İlçe Kurulları 493 821 924 1048 3214 2562 2446 11508 TOPLAM 847 1373 1590 1495 4788 4503 8678 23274 Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 GENEL TOPLAM 7 8678 9000 6232 8000 7000 4503 6000 5000 4000 3000 2562 2446 1941 %221,07 2000 %-4,5 1000 %92,7 0 İHB İL ve İLÇE KURULLARI 2009 2010 TOPLAM Değişim Oranı % 2010 yılı içerisinde hak konularına göre ilk üç sıradaki başvurular şu şekilde sıralanmıştır: 1. Sağlık ve Hasta Hakkı (895) 2. Adil Yargılanma Hakkı (468) 3. Kötü Muamele Yasağı (394) 20010 yılı ilk dokuz aylık dönemde şikayet edilen kurumlara göre ilk üç sıradaki kurumlar şu şekilde sıralanmıştır; 1. Bakanlıklar (1670) 2. Sağlık Kurumları (611) 3. Emniyet (567) Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 8 2010 yılında Başkanlığımıza ve Kurullara yapılan başvurular hak kategorilerine göre değerlendirildiğinde şikayetlerin yoğunlaştığı alanlar şu şekildedir: SAĞLIK ve HASTA HAKKI Hastanelerde hastalara gerekli özenin gösterilmemesi Sağlık hizmetlerinin gereği gibi verilmediği yönündeki başvurular Ceza evlerinde sağlık şartlarının yeterince karşılanamadığı yönündeki başvurular Yanlış teşhis konulması ve buna bağlı olarak yanlış tedavi sonucu ortaya çıkan sorunlar Hastalık nedeniyle askerlik görevinden muaf tutulma talepleri ADİL YARGILANMA HAKKI Mahkeme kararlarının yerine getirilmesinde yaşanan gecikmeler Tutukluluk süresinin uzunluğu Yeniden yargılanma talepleri Davaların uzun sürmesi Meslekten ihraç nedenlerinin dayanaksız yapıldığına dair iddialar Temyiz edilen davalarda kararların bozulması talepleri Çeşitli olaylar nedeniyle bireylerin avukat tayin edilmesi talepleri ve bu konuda yaşanan sorunlar Haksız yere mahkumiyet kararı verildiği iddiaları Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının yabancı mahkemelerde devam eden davalarına ilişkin hukuki yardım talepleri Müdafilerin davalara karşı ilgisizliği Temyiz davalarının sonuçlanmasında yaşanan gecikmeler Cumhuriyet savcılıklarına yapılan başvurulara karşı yetkililerin kayıtsızlığı Yargı kararlarına uyulmadığı yönündeki şikayetler KÖTÜ MUAMELE YASAĞI Kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan kamu görevlilerinin kişilere yönelik özensiz ve ilgisiz davranışları ÇALIŞMA VE SÖZLEŞME HAKKI Mahkeme kararıyla işe iadesi gerekenlerin işlemlerinin sonuçlandırılmasında yaşanan gecikmeler Özürlü ve üniversite mezunu özürlü vatandaşların iş talepleri Üniversite elemanlarının akademik ilerlemelerinin engellediği yönündeki şikayetleri Özel sektörde çeşitli nedenlerle iş bıraktırılmaya zorlanan kişilerin başvuruları Sigortasız işçi çalıştırılması nedeniyle yapılan şikayetler Prim ödeme sistemine dönük şikayetler Çalışanların çeşitli nedenlerden kaynaklanan tayin taleplerinin sonuçlandırılmaması nedeniyle yaşanan sorunlar Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 9 İşyerlerinde çalışma koşullarının elverişsiz olduğu yönündeki şikayetler Eski hükümlülerin iş bulma konusundaki talepleri Sebepsiz işten çıkartılma iddiaları Çalışma saatlerinin uzun olduğu şikayetleri Bazı kamu hizmeti yapan meslek mensuplarının zorlu çalışma koşulları nedeniyle yaptığı şikayetler Subay ve astsubaylar için mecburi hizmet süresine ilişkin düzenlemenin yeniden gözden geçirilmesi talepleri TUTUKLU VE HÜKÜMLÜ Tutuklu ve hükümlülerin daha iyi yaşama isteği, özellikle yetersiz gıda ve sağlık imkanlarıyla ilgili sıkıntılar Farklı cezaevlerine nakil talepleri Af talepleri Yer sıkıntısı, ceza evlerinin doluluk oranının yüksekliği, Genel hapishane koşulları, fiziki yapı vb. Mahkum ve tutukluların sağlık sorunlarının giderilmesi talepler ÇEVRE HAKKI Doğal afetler nedeniyle mülklerini kaybeden vatandaşların talepleri Kırsal alanlarda içme suyu kaynaklarından yararlanmalada ortaya çıkan anlaşmazlıklar Kompleks iş sahalarının çevreye zarar verdiğine ilişkin şikayetler Büyükşehirlerde alt yapı yetersizliklerinden kaynaklanan şikayetler Gürültü kirliliğinden kaynaklanan şikayetler Baz istasyonlarının çevreye verdiği zararlara ilişkin şikayetler Trafik sorunları Bazı Organize Sanayi Bölgelerinin yerleşim yerlerine yakın olması şikayetleri MÜLKİYET HAKKI Emekli maaşlarının kaybı/geri alınması/kesilmesi vb. sebeplerle yapılan şikayetler Vergi mükelleflerince vergi sisteminin işleyişine yönelik şikayetler Tapu ve kadastro sorunları nedeniyle kişiler arasında ortaya çıkan ihtilaflar Doğal afetlerden etkilenen vatandaşların mülkiyet talepleri Kırsal alanlarda doğal kaynakların kullanılmasında ortaya çıkan ihtilaflar Çalışan kişilerin maaş, hak ediş ve ücretleri almakta yaşadıkları sorunlar Kooperatiflerde yaşanan sıkıntılar Yurt dışında çalışan vatandaşların ücretlerini alamamaları İdari para cezaları konusunda yaşanan sıkıntılar YERLEŞME ve SEYAHAT HAKKI Barınma evlerinin yetersizliği hakkındaki şikayetler Mülteci ve sığınma hakkı talepleri Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 10 EĞİTİM VE ÖĞRETİM HAKKI Kredi ve burs talepleri Kılık kıyafeti nedeniyle öğrenim hakkının engellendiği yönündeki başvurular Bazı fakülte mezunlarının pedagojik formasyon sertifika programlarına girişte yaşanan sorunlara yönelik şikayetler Askeri okullarda okuyan öğrencilerin bu okullarla ilişiklerinin kesilmesi ve bu nedenle talep edilen tazminat tutarlarının ödenmesi için yardım talepleri Yurt dışında öğrenim görmek isteyen öğrencilerin yardım talepleri Sınav harçları konusundaki şikayetler Üniversite ikinci öğretim katkı paylarına yönelik talepler ENGELLİ HAKKI Özürlü üniversite öğrencilerinin iş talepleri Özürlü aylığı talepleri Özürlü aylığı alan vatandaşların aylıklarının kendileri tarafından kullanılamaması nedeniyle yapılan şikayetler Özürlü istihdamının arttırılması konusunda çalışma yapılması talepleri Özürlülerin askerlikten nasıl muaf tutulacağı konusunda bilgi talepleri Engellilere yönelik şiddet uygulanması İşyerlerinde ve ulaşımda günlük yaşam ihtiyaçlarının giderilmesinde karşılaşılan sorunlar Ailesinde özürlü olanların yardım ve bakım talepleri AİLE KURMA/ AİLENİN KORUNMASI HAKKI Eşlerin görev yeri değişikliği sonucun yaşanan sorunların giderilmesi talepleri Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının aile birliğinin korunmasına yönelik talepleri Tayin talepleri Cezevlerinden başka cezaevlerine nakil talepleri Yabancı ve göçmenlerin geldikleri yerlerdeki aileleriyle ilgili talepleri Mültecilerin aile birleştirme talepleri Aile içi şiddet nedeniyle yapılan başvurular KADIN HAKLARI Kadınların sosyo-ekonomik nedenlerle çeşitli işlerde çalıştırılmaya zorlanması Cinsel sömürü mağduru kadınların bulundukları durumdan kurtulma talepleri Kadına yönelik şiddet Aile içi şiddet ÇOCUK HAKLARI Çocuklara yönelik şiddet olaylarının arttığına dair şikayetler Yaşam koşullarının (barınma, sağlık, eğitim vb.) kötü olması Aile içi şiddet Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 11 Çocukların sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlayacak fiziki mekanların yetersizliği Kayıp çocukların bulunması yönündeki talepler DİĞER İnsan hakları alanında yapılan faaliyetler hakkında bilgi talepleri Danışmanlık talepleri Çeşitli mevzuat hakkında bilgi talepleri Yüksek tazminat tutarlarıyla karşılaşan kişilerin yardım talepleri Maddi yardım talepleri Başvuruların takibinde yaşanan güçlükler Memnuniyet başvuruları Kamu kurum ve kuruluşlarına yapılan başvuruların takibinin yapılması talepleri AYRIMCILIK YASAĞI Cinsel yönelimi farklı olanların başvuruları Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının bulunduğu ülkelerde ayrımcılığa uğradığı yönündeki şikayetler Kılık kıyafeti nedeniyle öğrenim hakkının engellendiği yönündeki başvurular Kamu hizmetlerden yararlanılmasında kamu görevlilerinin ayrımcılık yaptığı yönündeki şikayetler HABERLEŞME/BASIN HÜRRİYETİ Ceza ve tutukevlerindeki tutuklu ve mahkumların basın ve yayın araçlarına erişiminin engellendiği yönündeki şikayetleri KİŞİ HÜRRİYETİ ve GÜVENLİĞİ HAKKI Çeşitli nedenlerle şuça karışanların yakalanması talepleri Kayıp çocukların bulunması talepleri SOSYAL GÜVENLİK HAKKI Emekli maaşı bağlanmaması, eksik bağlanması ve kesilmesi nedeniyle yapılan şikayetler Özel sektörün yükümlülüklerini yerine getirmediği yönündeki şikayetler Sosyal güvenlik sigortası hakkının iptal edilmesi UYRUKLUK HAKKI Mülteci statüsü tanınması talepleri İkamet Tezkeresi konusunda yapılan şikayetler Yurtdışındaki vatandaşların Türkiye’deki işlemlerine ilişkin şikayetler YAŞAM HAKKI Kamu otoritelerinin bireylerin zarar görmemesi için gerekli önlemleri almamasına yönelik şikayetler Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı - İnsan Hakları Bülteni Sayı: 2011/ 1 Şubat 2011 12