Güneş

Güneş
Ekseni etrafındaki dönüşünü 27 günde tamamlar.Saniyede 4 milyon ton enerji üretir.
Merkür
Kütlesi Dünyadan 20 kat küçüktür.Güneşe bakan yüzeyi 525 C dir.Ekseni etrafında çok yavaş
döner. Bir Merkür yılı 59 Dünya günüdür.Fakat bir Merkür günü 176 Dünya günüdür.Bunun
sebebi ise Güneş ile arasındaki mesafenin çok az olmasıdır.Yüzeyi Ay’ın yüzeyine benzer.
Atmosfefri yoktur.Bu yüzden çok krater vardır. Eskiden Merkür “Artistlerin Koruyucusu”
olarak isimlendirilirmiş.Her kratere bir ünlünün adı verilirmiş.Hatta bir kraterin adı da
Sinan’dır .(Mimar Sinan)
Venüs
Venüs Dünya’nın ikizi olarak adlandırılır.Çünkü kütle,yoğunluk ve hacimleri aynıdır. Eğer
Venüs Güneş’ten Dünya kadar uzakta olsaymış Venüs’te yaşam olabilirmiş.Ne yazık ki
Güneş’e dünyadan 3 kat daha yakın.Yüzeyi kalın bir bulut tabakası ile kaplıdır. Bu da
Güneş’ten gelen ışınların çok iyi yansıtılmasını sağlıyor.Bu yüzden Gökyüzüne baktığımızda
Venüs’ü rahatlıkla seçebiliriz.Çünkü Güneş ve Ay’dan sonra gördüğümüz en parlak
cisimdir.Venüs’ü rahat görebilmemizdeki en büyük etken Güneş ile arasındaki mesafe Merkür
ile Güneş arasındaki mesafenin iki katı olmasıdır.Venüs’ten yansıyan ışınlar sürekli hareket
edip renk değiştirdiği için bazıları onu UFO zanneder..UFO ihbarlarının %60 ı
Venüs’tür.Rusların 1970’te fırlattıkları uzay mekiği ile Venüs’ün yüzey sıcaklığının 477 C
olduğu keşfedilmiştir.Venüs’ün atmosfer basıncı Dünya’nınkinden 100 kat daha
fazladır.Venüs’ün ilk fotoların Rus Venera 13 ve Verena 14 , 1 ve 5 Mart 1982’de fırlatılan
uzay mekikleri tarafından çekilmiştir. Bundan sonra Amerikan uzay mekiği Venüs’ün
etrafında dönerken Venüs’ün atmosferinin %96’sının CO2 gazından ,%4’nun ise Azot
gazından meydana geldiği saptanmıştır.Bu da atmosfer basıncının yuksek olmasını
açıklar.Yani Venüs’ün bulut katmanının altında bir Cehennem Sıcağı olduğunu söyleyebiliriz
 Venüs kendi ekseni etrafında Dünya’nın tam tersi bir şekilde döner. Güneş Batıdan doğup
Doğudan batar. 1 Venüs günü 117 Dünya günü .1 Venüs yılı 224 Dünya günü Yavaş dönüşü
ve atmosferinin yoğunluğundan ötürü gece gündüz sıcaklık farkları olmaz.Böylece Dünya ve
Venüs ikiz gezegen olmaktan kurtulmuşlardır 
Dünya
Dünyanın ortalama yoğunluğu suyun yoğunluğunun yaklaşık 5.5 katıdır.Güneş ile arasında
150 milyon km vardır. ¾ ü denizlerle kaplıdır.Uzaydan büyük mavi bir top a benzer.Güneşten
gelen ışınların %37 atmosferden geri yansır. Çekirdekteki sıcaklık yaklaşık 5000 C dir.
Dünya’nın tam ortasında %80 demir vardır. Ay ile arasındaki uzaklık 384.000 km dir. Ayın
kütlesi,Dünya’nın kütlesinin 1/8 i kadardır. Ay da çok fazla krater vardır. Yaklaşık 30.000
tane.
Mars
Kızıl renginden ötürü Dünya’dan kolayca seçilir.Eskiden Savaşın Tanrısı olarak
adlandırılırmış. Bir teleskop ile Mars a baktığınızda yüzeyini çok rahat bir biçimde
görebilirsiniz. Mars ın atmosferi çok incedir. %95 i CO2 %2.8 i Azot , % 1.5 Ar ve geri kalan
%0.7 si diğer gazlardır.Atmosferinden dolayı yoğunluğu Dünya’nınkinden 1/100 daha
küçüktür.Bu gezegende su sıvı halde bulunmaz. Mars ile Güneş arasındaki mesafe Dünya ile
Güneş arasındaki mesafenin %50 daha fazladır yani 2 katıdır.Geceleri – 125 C, sabah ve
öğlenleri 200 C dereceye ulaşıyor. Mars’taki rüzgarların hızı saatte 30 km den 50 km ye kadar
çıkabiliyor. Fırtınalar haftalarca sürebiliyor. Güneş Sistemimizdeki en yüksek dağ Mars’tadır.
Olympos’dur.yaklaşık 27.000metredir.1 Mars yılı yaklaşık 2 dünya yılıdır. Yarıyarıçapı
Dünya’nınkinin yarısıdır.Kütlesi 1/10 küçüktür.Yoğunluğu dünyanınkinin %70dir. Bu yüzden
Mars’ta bir insanın ağırlığı dünyanınkinin %40 azıdır. İki uydusu var. Phobos ve Diemos.
Bunlar şekilsiz kaya parçalarına benzetilir.Mars tarafından tutulmuş meteorlar olabileceği
olarak düşünülüyor.
Jüpiter.
Güneş Sistemimizdeki en büyük gezegendir. Jüpiterin kütlesi = 318 x Dünyanın kütlesi
Jüpiterin yarıyarıçapı = 10 x Dünyanın yarıyarıçapı Jüpiterin hacmi = 1300 x Dünyanın
hacmi
Bütün gezegenleri birleştirsek bile kütleri Jüpiterin ancak yarısı kadar olabiliyor. Fakat hala
kendi enerjisini üretemeyecek kadar küçük. Kendi enerjisini üretebilmesi için kütlesinin 75
katı olması gerekiyor. Atmosferinin %86 hidrojen %13 Helyum dur. Güneş Sistemimizdeki
en hızlı gezegendir. Eksenin etrafında 10.5 saatte döner. 7 Haziran 1992 de bir göktaşı Jüpiter
e çarpacaktı fakat daha çarpmadan Jüpiter’in yüksek yerçekimi yüzünden parçalandı.Birçok
uydusu vardır. En büyükleri İo,Gandymedes(Sistemdeki en büyük uydudur), Kallisto ‘dur. 17.
yy’de Galileo adlı bilimadamı tarafından araştırılmışlardır.
Saturn
Güneş Sistemimizdeki en güzel gezegenlerden biridir. Hacmi dünyanın 850 katıdır. Kütlesi
dünyanın 95 katıdır. Fakat hacmi çok küçüktür. Bir okyanusun içinde yüzebilir. 22 tane
uydusu vardır. En büyük uydusu Titandır. Atmosferi olan tek UYDUDUR. Sistemdeki en
büyük 2. uydudur. Güneş ile arasındaki mesafe Dünya ile güneş arasındaki mesafenin
yaklaşık 10 katıdır. Ekseni etrafında 10.5 de dönerken Güneş etrafında 29 yıl 6 ayda döner.
Güneş ışınlarının %50 sini yansıtır.Saturn’un etrafındaki güzel halkalar su-buz ve kayalardan
meydana gelmektedir. Bu halkalar 3 parça halinde incelenir . (a,B,C)
Halkaların genişliği 90.000 km olsa bile kalınlığı sadece 2 km’dir.Fakat bir jilet ten çok daha
keskindir. Halkaların sıcaklığı –200 ile –220 arasında değişir.Atmosfer basıncı dünyanınkini
1.5 katıdır.Titan ın yarıçapı 5150 km dir bu da demek oluyorki Merkürden büyük. Titan
Satürn etrafında 16 günde döner.Hacmi 1.9 gr/cm3 dir. Yüzey sıcaklığı –180 C yaklaşık.
Dione (1110 km ), Tethys (1000 km )
Uranus
Uranus – Güneş = 2 x Saturn – Güneş
Güneş etrafında 84 yılda döner. Eskiden bir yıldız olarak tanımlanmış fakat 1781’de
William Herschell yaptığı çalışmalar sonucu bir gezegen olduğunu kanıtlamıştır. 15 uydusu
vardır. Fakat çoğu çok küçüktür yarıçapları 200 km geçmez. Ekseni etrafında 17 saatte döner.
Satürn’ünkü kadar güzel olmasa da 1977’de Uranüs’ün de halkalarının varlığı bulunmuştur.
Büyük uydularının adları Miranda , Umbriel ve Oberon dur. Bu uyduların resimleri Voyager
2 tarafından çekilmiştir.
Neptün
Neptün ve Uranüs’ün bazı özellikleri aynıdır. Mesela hacimleridünyanın 60 katı olup
büyüklükleri de dünyanın 15 katıdır. İkisinin de atmosferleri birbirlerine çok benzer. Neptün –
Günes = %50 büyük Uranus- Güneş olmasına rağmen Uranus kadar soğuk değildir bunun
nedeni yoğunluk ve kütlelerinin farklı olması ve Neptün’ün kendi sıcaklığı olmasıdır. 1986’ya
kadar Neptün ile ilgili bilgiler çok kısıtlı idi.Fakat 1989 da Neptün’e giden Voyager 2 adlı
uzay mekiği bize bu gezegenle ilgili yaralı bilgiler sağladı.Mesela 2 değil de 8 tane uydusu
olduğunu öğrendik. Ayrıca en şiddetli fırtınalar da bu gezegendedir. Hızları saatte1700 km yı
bulur. Neptün’ün en büyük uydusu olan Triton 1846’da keşfedildi. Triton Neptün etrafında 6
günde döner. Yarıçapı 2700 km dir ve ince bir atm.ye sahiptir. Krater ve bazı buz
volkanlarına sahip olduğunun belirtileri vardır.Yüzeyinin sıcaklığı – 235. Şekli kavun a
benzer.Neptünün diğer uydularının yarıçapları 50km-400 km arası değişir. Şekilleri yoktur.
Neptün tarafından tutulmuş meteorlar olabilir.
Pluto
Sistemdeki en son gezegendir.1930 da keşfedildi.Kütlesini Ay’ın kütlesinin 1/6 sı kadardır.
Hacmisi ise Ay’ın hacminin %70 i kadardır. Çok küçük bir gezegendir. Güneş Sisteminde en
az 6 tane uydu vardır ki bunlar Pluto’dan büyüktür. Yoğunluğu suyun yoğunluğunun iki
katıdır yani 2 .yüzey sıcaklığı –230 C yi zaman zaman aşmaktadır. 1978-2000 yılları arasında
Pluto Güneşe Neptün’den daha yakındır. Pluto’nun uydusu Charon 1978 de bulundu.
Yarıçapı Plutonun yarısı kadarmış.Dünya Ay’dan 80 kez daha büyüktür fakat Pluto Charon
dan sadece 8 kat daha büyüktür. Dünya-Ay arası uzaklık = 20 x Pluto – Charon ....
Charon ve Pluto her zaman birbirlerinin aynı yüzünü görürler. Ay Dünya gibi...
Size of Space
Uzay’ın büyüklüğünü anlamak için örnekler... = Bir insanın boyu 1.50 m olsun.
Apartman : 10m
Dağ: 1000 m
Yer ve havadki uçak arasındaki uzaklık : 10 km
Yer ile Turksat uydusu arasındaki uzaklık:36.000 km
Ay’a olan uzaklık: 384.000 km
Güneş’e olan uzaklık : 150.000.000 km
En yakın yıldız : 4.3 ışık yılı
Saman yolu’nun ortasına : 28.000 ışık yılı
En yakın Galaksi : (Andromedia) 2.200.000 ışık yılı
En uzak Galaksi : (4C41.17) 13.000.000.000 ışık yılı
Uzay’ın yarıyarıçapı : 15.000.000.000 ışık yılı