İklimlendirme Sistemlerinde Suyun Önemi

İklimlendirme Sistemlerinde Suyun Önemi | Sedat TAŞKIN
İKLİMLENDİRME SİSTEMLERİNDE SUYUN ÖNEMİ
Sedat TAŞKIN
Systemair HSK - Proje ve İş Geliştirme Mühendisi
İnsan yaşamı ve dünyadaki tüm canlıların yaşamını devam ettirebilmeleri için su vazgeçilmez bir kaynaktır.
Bizim çalışma alanımız olan iklimlendirme sistemleri için de su, aynı şekilde hayati önem taşımaktadır.
Hem soğutma hem de ısıtma sistemlerinde enerjinin aktarımı için su kullanılmaktadır. Bu sistemlerde
enerji suya aktarılmakta, ısıtma ve soğutma sudan havaya aktarılan enerji ile yapılmaktadır. (Klima
santralleri, yer konvektörleri, fancoiller, radyant ısıtıcılar, hava perdeleri gibi ünitelerde ısıtma ve soğutma
prosesi cihazların içerisinde bulunan sulu serpantinlerin içerisindeki suyun enerjisini havaya aktarması ile
ısıtma ve soğutma işlemi yapılmaktadır.)
Su hem ucuz hem de temiz bir akışkandır. Ayrıca, suyun enerji transferi kabiliyetinin yanında,
evaporasyonu esnasında ortamdan çektiği ısı sayesinde de bir çok proses gerçekleştirilmektedir. Örneğin,
soğutma kulelerinde suyun soğutulması suyun buharlaşması esnasında ortamdan çektiği ısıyla olmaktadır.
Bu yöntem ile çalışan soğutma kuleleri hem endüstriyel uygulamalarda direkt olarak proses suyunun
soğutulmasında, hem de su soğutmalı iklimlendirme sistemlerinin kullanıldığı tüm alanlarda suyun
soğutulmasında kullanılmaktadır.
Şekil:1 Soğutma kulesi çalışma prensibi
İklimlendirme Sistemlerinde Suyun Önemi | Sedat TAŞKIN
Son dönemde dünyada ve ülkemizde sıklıkla kullanılmaya başlanan indirekt adyabatik(evaporatif)
soğutmalı havadan havaya ısı geri kazanımlı klima santrallerinde yılın çoğu döneminde mekanik soğutma
(soğutma çevrimi ekipmanları çalıştırılmadan) yapmadan sadece ısı geri kazanım ve indirekt adyabatik
soğutma yapılarak istenilen soğutma ihtiyacı sağlanabilmektedir. Şekil:2 ‘den de görülebileceği üzere;
adyabatik soğutma işlemi veri merkezinden dönen sıcak hava üzerine değil dış ortamdan aldığımız hava
üzerinde yapılmaktadır.(İndirekt adlandırılması bu sebeple yapılmaktadır.) Böylelikle eşanjör üzerinde
yaş termometre sıcaklığına kadar yaklaşan hava sıcaklığı eşanjörün diğer tarafından geçen veri
merkezinden gelen sıcak havadan ısı çekerek bu havanın soğutulması sağlanmaktadır. Böylelikle yılın çoğu
zamanında su ile yaptığımız adyabatik soğutma sayesinde mekanik soğutma yapmak için kompresör
çalıştırmak yerine sadece suyu pompalamak için küçük bir pompa kullanılarak gerekli soğutma işlemi
yapılmaktadır. İstenilen üfleme sıcaklığı ve dış ortam şartlarına bağlı olarak yılın çok az bir bölümünde
kompresör desteği gerekli olmaktadır. Böylelikle 365 gün 24 saat çalışan veri merkezlerinde su ile
yaptığımız soğutma ile enerji tüketimleri çok azaltılmaktadır.
RA: Dönüş havası, SA: Üfleme havası, OA: Dış hava, EA: Egzoz havası
Şekil:2 Veri Merkezlerinde kullanılan indirekt adyabatik(evaporatif) soğutmalı havadan havaya ısı geri
kazanımlı klima santrali
İnsan başta olmak üzere dünya üzerindeki tüm canlıların yaşamını devam ettirebilmesi suya
bağlıdır. Öyle ki, astronomik araştırmalarda bile herhangi bir gezende yaşam olma olasılığının ilk
belirtisi, o gezegende su izine rastlanmasıdır. Bu şartlar altında, iklimlendirme sistemlerinin de
suyu olabildiğince verimli kullanması, hem bizler hem de gelecek nesillerimiz için çok önemlidir.