Duz-Kas-Histolojisi380.16 KB

Düz Kas
Mesane
• Nerede????
–
–
–
–
İçi boş organların duvarı,
Kan damarlarının duvarı,
Göz,
Kıl follikülleri.
İnce bağırsak
Uterus
Düz Kas İşlevleri
• İstemsiz kasılma
• Bazı düz kas hücreleri kollajen, elastin, glikozaminoglikan,
proteoglikan sentezi yapabilir
Düz Kas Hücresi (1)
•
•
•
•
İğ şeklinde uzamış hücredir
Eksternal lamina ile çevrelenmiştir
20-200 µm uzunluğa sahip liflerdir
Yapraklar/demetler halinde düz kas dokusunu meydana getirirler.
Düz Kas Hücresi (2)
• Miyofilamanlar düzenli dizilim göstermedikleri için enine çizgilenme
yoktur
• T tübüller sistemi bulunmaz
• Troponin yoktur
• Oluklu bağlantılarla (neksus) birbirleriyle bağlantı kurarlar, küçük
moleküllerin ve iyonların geçişi sağlanır (hücrelerin eş zamanlı
kasılması)
Çekirdek (1)
• Merkezi yerleşimli
• İğ (mekik) şeklindedir
Çekirdek (2)
• Kasılmış hücrelerde helezon şeklini alır
• **fiksasyon sebebiyle kasıldığında preparatlarda fibroblastlardan
ayrılabilir
Organeller (1)
• Çekirdek çevresine yerleşmişlerdir
• Mitokondriyon, granüllü endoplazma retikulumu, serbest ribozomlar,
glikojen granülleri, Golgi cisimciği
• Az sayıda sarkoplazma retikulumu
• Plazma membranı invajinasyonları- sarkolemma vezikülleri (caveolae)
– Sarkoplazma retikulumu bölgelerine yakın bulunur
– T sistemine benzer işlev görürler
• Hücre iskeleti
– Desmin
– Vimentin (damar düz kası)
• Kontraktil cisim (yaygın ve dağınık yerleşimli) (sarkomer yok!)
– İnce filamanlar (aktin ve tropomiyozin) (troponin yok!)
– Kalın filamanlar (miyozin)
• Yoğun cisimler (ara filamanların ve ince filamanın bağlandığı bölgelerdir)
Kontraktil Cisim (1)
• İnce filamanlar
– Aktin
– Tropomiyozin
• Kalın filamanlar
– Miyozin II
Miyozin II molekülleri yanpolar düzenlenerek kalın filamanları
oluşturur. Bu düzen ince ve kalın filamanlar arasındaki etkileşimi
artırır
Kontraktil Cisim (2)
• Yardımcı proteinler
– Kalmodulin
• Ca2+ -kalmodulin kompleksi oluşturmak üzere Ca2+ ile
bağlanır
– Miyozin hafif zincir kinaz (MLCK)
• Ca2+ -kalmodulin kompleks tarafından aktive edilir
• Aktif MLCK miyozin düzenleyici hafif zincir fosforilasyonu
yapar......miyozin aktine çapraz bağlanır.
– α- aktinin (31 kD)
• Yoğun cisimlerin yapısına katılır
Yoğun Cisimler
•
•
•
•
•
•
Küçük, izole, düzensiz, elektron yoğun cisimler
Başlıca α- aktinin’den meydana gelir.
İnce filamanlar ve ara filamanlar için bağlanma yerleridir.
Sitoplazma içinde ya da sarkolemmayla ilişkili olarak bulunabilirler
Çizgili kastaki Z bantlarına eştir
Filamanların sarkolemma ile bağlantısını sağlar
Düz Kas Kasılma Mekanizması
• Ca2+ iyonları hücre dışından alınır
• Miyozin düzenleyici hafif zincirlerin Ca+2 bağımlı fosforilasyonu
düz kas kasılmasından sorumludur.
•
•
•
•
•
Ca2+ -kalmodulin kompleks (4/1)...
MLCK aktive olur
Düzenleyici miyozin hafif zincirlerinden birinin fosforilasyonu ...
Miyozin başındaki aktin bağlayıcı bölge açılır
Miyozin aktine bağlanır
• ATP varlığında miyozin başı bükülür ve kasılma gerçekleşir
• ATP hidrolizasyon hızı iskelet kasındakinin %10’u kadardır, kasılma yavaş
gerçekleşir, aynı miktar ATP ile uzun süre kasılabilir.
İnnervasyon
• Düz kas hücresinde kasılma 3 şekilde tetiklenebilir;
– Mekanik (gerilme) (mide)
– Sinirsel uyarı
• Otonomik sinir sistemine ait lifler düz kas demetleri arasındaki bağ
dokusunda seyreder
• İmpulsun tüm kas hücrelerine iletimi oluklu bağlantılar yoluyla olur
– Kimyasal uyarı (oksitosin, vasopresin, anjiotensin-II vb.)
• Düz kas yavaş ve uzamış kasılma için özelleşmiştir
Yenilenme
• Düz kas hücreleri bölünme ve çoğalma
yeteneğine sahiptir
– Uterus düz kası hormonal kontrol altında çoğalır
– Kan damarı, mide ve kalın bağırsak düz kasları düzenli
olarak yenilenir
Yeni düz kas hücrelerinin kaynağı???
– Farklanmamış mezenkimal kök hücre (kan damarı
adventisyası)
– Perisit
Kontraktil Hücreler
• Miyofilaman içerirler; kasılabilirler
Miyoepitelyal hücreler;
salgı bezlerinde bulunur
Perisitler; kan damarlarının
etrafını çevreler
Miyofibroblastlar; yara
iyileşmesinde görev alır
Kaynaklar
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Histology: A Text and Atlas by Michael H. Ross, Wojciech Pawlina (2010).
6th ed. Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia. ISBN: 978-0-78177200-6
Basic Histology: Text & Atlas by Luiz Junqueira, Jose Carneiro (2005). 11th
ed. McGraw-Hill, New York. ISBN: 0-07-111888-8
Color Textbook of Histology by Leslie P. Gartner, James L. Hiatt (2001). 2nd
ed. W.B. Saunders Company, Philadelphia. ISBN: 0-7216-8806-3
Histology and Cell Biology: An Introduction to Pathology by Abraham L
Kierszenbaum, Laura Tres (2011). 3rd ed. Elsevier Saunders, Philadelphia.
ISBN: 978-0-323-07842-9
Netter’s Essential Histology by William K. Ovalle, Patrick C. Nahirney
(2007). 1st ed. Elsevier Saunders, Philadelphia. ISBN: 978-1-929007-86-8
Functional Histology by B. Young, JW. Heath (2000). 11th ed. Elsevier
Science, Philadelphia. ISBN: 0443-05618-8