TRANSFÜZYON GÜVENL***

TRANSFÜZYON GÜVENLİĞİ
1. TRANSFÜZYON GÜVENLIĞI
UYGULAMALARININ AMACI
A) YANLIŞ TRANSFÜZYON UYGULAMALARINI
EN AZA INDIRMEK,
B) HASTA VE BAĞIŞÇININ GÜVENLIĞİNİ
SAĞLAMAK,
C) ÇALIŞAN GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAKTIR.
2. Transfüzyon Hatalarının Nedenleri
 a) Kayıt sistemlerindeki eksiklikler,
 b) Kimlik doğrulanmaması,
 c) Uygulayıcıların dikkatsizliği,
 d) Grubu uygun olmayan ürün kullanımı,
 e) Saklanma zamanı geçmiş ürün kullanımı,
 f) Cross match yapılmamış ürün kullanımı olarak
sıralanabilir.
3. HKS Kapsamında Transfüzyon Güvenliği
Uygulamalarının Değerlendirileceği Bölümler
 a) Transfüzyon Merkezi
 b) Klinikler
 c) Ameliyathane
 d) Doğumhane
 e) Yoğun Bakım
 f) Diyaliz
 g) Yeni Doğan Yoğun Bakım
4. HKS Kapsamında istenen Yazılı Düzenlemelerin
İçeriği
 a) Kan ve/veya kan ürünü istemi nasıl yapılmalı
 b) Kimlik doğrulama nasıl olmalı
 c) Çapraz karşılaştırma test sonucunun kontrolü
nasıl yapılmalı
 d) Vital bulgular nasıl izlenmeli
 e) Transfüzyon reaksiyonu durumunda yapılması
gerekenler nelerdir.
5. Kan ve Kan Ürünleri İstem Formu
 Kan ve kan ürünleri istem formunda hastanın adı
soyadı, bölümü, tanısı, kan grubu ve endikasyonu
bulunmalıdır.
6. Kimlik Doğrulama İşlemi









a) Bilinci açık olan hastadan aktif iletişim yoluyla,
b) Hastadan örnek alırken ve transfüzyon öncesinde,
c) Hastaya ait barkod hasta başında yapıştırılmalı,
d) Hasta hastanede tek bir protokol ile tanımlanmalıdır.
Transfüzyon işlemine başlamadan önce riskli girişimsel
işlemler öncesinde hasta bilgilendirilmeli ve rızası alınmalıdır.
Devamında son kez;
Hasta başında,
iki sağlık personeli ile,
Kimlik ve ürün doğrulaması yapılmalı,
İlk 15 dakikada yavaş ve sağlık çalışanı kontrolünde
yapılmalı.
 Transfüzyon işlemi normal devam ediyorsa;
Uygun hızda işleme devam edilmeli,

Her 30 dakikada vital bulgular izlenmeli,

Elde edilen veriler transfüzyon takip formuna
kaydedilmelidir.
 Reaksiyon oluşması durumunda personelin yapacağı
müdahaleyi biliyor olması önemlidir. Ayrıca yaşanan
her olayda Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim
Formu doldurularak Kalite Yönetim Birimine
iletilmesi gerekmektedir.

Kan tranfüzyonu reaksiyonları ve bakım
Hemolitik Reaksiyonlar
Nedenleri
 Doğru kurallara
uyulmaması,
Belirti ve Bulgular
 Genellikle ilk 15 dk. İçinde
başlar
 Eritrositlerinin yıkım hızının
artması,
 Kanın aşırı soğukta
saklanması,
 Gerektiğinden daha uzun
süre saklanması,
 Ven boyunca yanma hissi,
 Yüz kızarması, titreme, Ateş,
 Baş ağrısı bulantı kusma,
 Göğüs ağrısı, sıkışma hissi,
dispne
 Transfüzyon öncesi fazla
ısıtılması,
 Lomber ağrı, hematüri,
 Hipotonik-hipertonik sıvılar 
ya da ilaçlarla verilmesi
Ürtiker
 Şok
Febril, Allerjik - anaflaktik reaksiyonlar
 Neden: Dönörün kanındaki proteinlerine karşı yada
dönörün aldığı bir ilaca- besine karşı alıcının duyarlı olması
ile gelişir.
 Oda sıcaklığında uzun süre bekletilen kanda Gr(-)
bakterilerin gelişmesi
Belirti ve Bulgular;
•
Transfüzyon başlar başlamaz ya da ilk 1 st içinde gelişir;
Ürtiker, kızarıklık kaşıntı, bulantı- kusma gibi hafif ya da,
Hipotansiyon, hırıltılı solunum, larenks ödemi, anaflaksi
gibi ağır reaksiyonlar gelişebilir,
Dolaşım Yüklenmesi
Neden: Kısa sürede hızlı ve fazla miktarda kan
verilmesi,
 Yaşlı, yeni doğan
 Böb yet, KKY gibi hastalıkların olması
Belirti ve Bulgular
 Kuru öksürük, dispne, siyanoz,
 Boyun venlerinde dolgunluk
 Venöz basıncın 10 mm Hg’nin üzerine çıkması
 Pulmoner ödem, kalp yetersizliği belirtileri
Kan transfüzyonu reaksiyonları gelişirse;
 Kan transfüzyonu hemen durdurulmalı ve verilen kandan
örnek alınarak lab.a gönderilmeli
 % 0,9’luk NaCl ile damar yolu açık tutulmalı,
 Dr. ye haber verilmeli,
 Dr. İstemine göre acil tıbbi tedaviye başlanmalı
 Semptomlar ve hayati bulgular takip edilmeli,
 Kan bankasına reaksiyon geliştiği bildirilmeli
 Gerekli tüm açıklamalar kayıt edilmelidir.
ÖNEMLİ HATIRLATMALAR
 Kanlar kesinlikle servideki dolaplarda saklanmamalı.Isı
nem ve aydınlatması kontrol altında olan özel dolaplarda
saklanmalı. (Lab ‘da)
 Eritrosit süspansiyonlarının ve kan transfüzyonunda
mutlaka lokosit filitresi kullanılmalı.
 Dondurulmuş ürünler 30-37 derecede çözündükten sonra
(1-6 ) derecede saklamak koşulu ile 24 saat içinde
kullanılmalı
 Kan ve kan ürünlerinin taşınmasında mutlaka özel
transport malzemesi kullanılmalı.