ELEKTRİK ENERJİSİ HAZIRLAYAN KUMRAL KERDİĞE 20120905069 Elektrik enerjisi nedir? - Mekanik ,kimyasal veya ısı enerjisinin elektriğe dönüştürülmesiyle elde edilen enerji. 2 ELEKTRİK DEVRE ELEMANLARI - Anahtar - Üreteç - Ampul - Reosta -Direnç - Ampermetre ve Voltmetre 3 - Anahtar : Akım geçişini sağlayan veya kesen elemanlardır. 4 - Üreteç: Elektrik devresinde potansiyel farkı oluşturarak yük geçişini sağlayan elemandır. 5 Üreteçlerin Bağlanması 1. Seri Bağlı: Bir üretecin (+) kutbunu diğer üretecin (–) kutbuna bağlanmasıyla elde edilen bağlama şeklidir. 6 2. Ters Bağlı: Bir üretecin (–) kutbunu diğer üretecin (–) kutbuna ya da (+) kutupların birbirine bağlanmasıyla elde edilir. 7 3. Paralel Bağlı: Üreteçlerin (+) kutbu bir noktada, (–) kutbu da başka bir noktada olacak şekilde birleştirilerek oluşturulan bağlamaya şeklidir. 8 - Ampul: Elektrik enerjisini ışık enerjisine çevirir. * Anahtar açık ise ampul ışık verir, kapalı ise ışık vermez. 9 * Ampulün parlaklığı pil sayısıyla doğru, ampul sayısıyla ters orantılıdır. ÖRNEK: Aşağıda yapılan değişiklikler ile sonuçlardan hangisi yanlıştır? Yapılan değişiklik Sonuç A. Pil sayısı arttırılınca B. Anahtar açılınca Ampulün parlaklığı artar. Ampul söner. C. Devreye ampul eklenince Ampulün parlaklığı azalır. D. Bağlantı kablosunun boyu kısalınca Ampulün parlaklığı azalır. 10 Devrede ampulün ışık verebilmesi için; 1. Pilin bitmemiş olması gerekir. 2. Bağlantı kablosu kopuk olmamalıdır. 3. Ampul patlak olmamalıdır. 4. Ampulün duya tam yerleşmesi gerekir. 11 - Reosta : Elektrik akımının şiddetini değiştirmek için kullanılır. 12 * Akım dirençsiz yolu tercih ettiğinden, devrede yalnız okun ucundan 1 yönünde kalan direnç var demektir. * Dolayısıyla ok 1 yönünde hareket ettirilirse, direnç azalır, 2 yönünde hareket ettirilirse direnç artar. 13 - Direnç: Akımın geçişine karşı koyan elemandır. 14 Dirençlerin Bağlanması 1.Seri Bağlama: Dirençlerin uç uca bağlanması. * Seri bağlı dirençlerin toplamı devrenin eşdeğer direncini verir. 15 ÖRNEK: Aşağıdaki devrede eşdeğer direnç kaç ohm’dur? Reş = R1 + R2 + R3 Reş = 3Ω + 5Ω + 7Ω = 15Ω 16 2.Paralel Bağlama: Dirençlerin karşılıklı uçlarının birbirine bağlanması. * Dirençlerin çarpımının toplamına oranı eşdeğer direnci verir. 17 ÖRNEK: 3Ω ve 6Ω’luk iki direnç paralel bağlanmıştır. Eşdeğer direnç kaç ohm olur? 18 - Ampermetre: Elektrik akımının şiddetini ölçen alet. 19 - Voltmetre: Devrenin herhangi iki noktası arasındaki potansiyel farkını (gerilimi) ölçmek için kullanılan araç. 20 Ampermetre ve Voltmetrenin karşılaştırılması AMPERMETRE VOLTMETRE - Tellerin direnci çok düşüktür. - Tellerin direnci çok yüksektir. - Devre akımının tamamı burdan geçer. - Çok az bir akım geçer. - Devreye seri bağlanır. - Devreye paralel bağlanır. 21 DEĞERLENDİRME SORULARI 1) Aşağıdakilerden hangisi elektrik devre elemanlarından değildir? A. Anahtar B. Pompa C. Üreteç D. Ampul 22 2) Voltmetre için aşağıdakilerden hangisi doğru değildir? A. Devrenin gerilimini ölçer B. Devreye paralel bağlanır C. Devrenin akımını ölçer D. Tellerin direnci çok yüksektir. 23 3) Elektrik devresinde akımı meydana getiren aygıta ne denir? A. Almaç B. Üreteç C. İletken D. Sigorta 24 KAYNAKÇA • http://www.fenbilim.net/konu/5-6-1.html • http://www.fenokulu.net/portal/Sayfa.php?Git=KonuKate gorileri&Sayfa=KonuBaslikListesi&baslikid=29&KonuID=166 • http://www.fenokulu.net/portal/Sayfa.php?Git=KonuKate gorileri&Sayfa=KonuBaslikListesi&baslikid=29&KonuID=771 • http://www.fenodevi.com/fizik-konulari-odevleri/284- ureteclerin-seri-ve-paralel-baglanmasi • http://nenedir.com.tr/ampermetre-ile-voltmetre-arasindane-tur-farklar-vardir/ 25