Untitled

BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
BOS değeri plazma değerinden düşük olanlar à K+,
Ca++, Glukoz, Kolesterol (Çok düşük), Protein (Çok düşük)
BOS değeri plazmadan yüksek olanlar
kreatinin
à Mg
++
P dalgası àatriyum depolarizasyonu (ventrikül diyastolünün
son bölümü);
T dalgası à ventrikül repolarizasyonu sırasında ortaya çıkar.
P-R ya da P-Q aralığı àatriyum kasılmasının başlangıcından
ventrikül kasılmasının başlangıcına kadar olan süreyi
gösterir(~0.16 sn).
Q-T aralığı àventrikülün kasılma süresini belirtir (~0.35 sn)
0,43 sn’den küçüktür.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Parasempatik
•
•
•
•
Eritropoetin (iç korteks ve dış medulladaki interstisiyel
hücrelerden hipoksiye yanıt olarak salınır)
Gözde
sirküler
kaslar
Gastrointestinal
sistem (baskın olan
parasempatiktir)
Parotis
•
Moll bezleri: Göz kapağında kirpik diplerine açılan apokrin
ter bezleridir.
•
Zeis bezleri: Göz kapağında kirpik diplerine açılan küçük
sebase bezlere verilen addır.
•
Meibomian bezleri: Göz kapağında kirpik diplerine açılan
sebase bezlerdir.
Sıkı bağlantı bölgesi (Zonula Ocludens):
112: Tek tip otonom innervasyona sahip
yapılar
Gözde radial kaslar (à1)
Ekrin ter bezleri (lifler
sempatik, fakat ileti ve
reseptör kolinerjiktir)
Apokrin ter bezleri (à)
Ventrikül kası (ß)
His-Punkinje lifleri (ß)
Dalak kapsülü (à1, ß2)
Arter
ve
venler
(parasempatikler
sadece
dış genital organların erektil
yapılarındaki
damarlarda
belirgin aktivite gösterirler)
Vezikula seminalis / Vas
deferens (à1 å ejekülasyon))
Karaciğer (à1, ß2)
İskelet kası (ß2)
Yağ dokusu (à2, ß1, ß3)
Pineal bez / Nörohipofiz (ß)
Trombositler (à2)
Prostoglandinler, sitokinler, (intraglomerüler mezanjiyal
hücreler, podositler) kollajen, ekstraselüler matriks
bileşenleri, endotelin
116. İNTERSELÜLER BAĞLANTILAR
ST aralığı à Ventrikül depolarizasyonu ve repolarizasyonu
arasındaki süredir. İzoelektrik hattan 2 mm sapması patolojiktir.
•
•
Vitamin D3 (1,25 dihidroksikolekalsiferol)
•
115. GÖZDEKİ BEZLER
QRS dalgası ya da kompleksi à ventrikül depolarizasyonu,
Sempatik
•
,
112. EKG:
21
•
Zonula ocludens en yüzeyde olan hücre bağlantısıdır.
•
Esas fonksiyonu epitel hücreleri arasından her iki yöne
doğru madde geçişini engellemektedir.
•
Geçirgen olmayan bağlantılardır. TUS
•
Bant şeklinde hücreyi tamamen sarar.
•
Mesanede çok sayıda zonula occludens bulunur.
Ara bağlantı bölgesi (zonula adherens);
•
Hücreyi sarar ve komşu hücrelerin birbirine bağlandığı fikrini
verir. (Membranların dış yüzleri birbirleri ile kaynaşmaz.)
•
Önemli bir özelliği çok sayıda aktin içeren mikroflamanların
dens plaklara (membranın sitoplazmik yüzeyinde) tutunmuş
olmasıdır.
•
Kadherin molekülü ile bağlantılar oluşturulur.
Nokta desmozom (Macula adherens):
•
Hücre yüzeyinde disk şeklinde bir yapıdır.
•
Komşu hücrenin yüzeyindeki buna özdeş bir yapı ile bağlantı
kurar.
•
Derinin çok katlı yassı epitelinde yalnızca desmozom tipi
bağlantı bulunur.
Gap junctionlar
•
Hücreden hücreye elektriksel iletimi sağlayan bağlantı
yapılarıdır.
•
Esas görevi hücreler arası bilgi iletimi ile ilgilidir.
•
Bunu iyon ve hormon alışverişi ile yapar.
•
Epitelin bazal yüzünde görülen desmozomlara ise
hemidesmozom denir.
117.
113. Hemoglobin alt tipleri
İkinci
haberci
Hb Gower
à ζ2ε2 (embriyonik yaşam)
HbPortland à ζ2γ2 (embriyonik yaşam)
HbF
à α2γ2 (fetal-neonatal yaşam)
HbA
à α2β2 (major erişkin hemoglobin)
HbS
à α2β2 (β zincirinde glutamat yerine valin)
HbBartz
à γ4 (α talasemi)
HbH
à β4 (α talasemi)
HbA2
à α2∆2 (minör erişkin hemoglobini)
ζ: zeta ε: epsilon γ: gamma α: alfa β: beta
İkinci
haberciyi
oluşturan
enzim
cAMP
Adenilat siklaz
Protein kinaz A
aktivasyonu
İnozitol
Trifosfat (IP3)
Fosfolipaz C
Sarkoplazmik
retikulumdan
kalsiyum salınımı
Diaçilgliserol
(DAG)
Fosfolipaz C
Protein kinaz C
aktivasyonu
cGMP
Guanilat Siklaz
Protein kinaz G
aktivasyonu
114. BÖBREKTE SENTEZLENEN MADDELER:
•
Renin (jukstaglomerüler ya da epiteloid hücreler)
•
Anjiyotensin-1 (Renin tarafından)
•
Anjiyotensin-2 (ACE tarafından; böbrek ve akciğerde
endotel hücrelerince)
Etki
Kalsiyum
www.tusdata.com
-
Ca / kalmodulin’e
bağlı adenilat
siklaz ve
protein kinaz
aktivasyonu
22
TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ
119.Kalpte elektriksel iletimin en yavaş olduğu yer AV
noddur.
SA nod
à 0,05 m/sn
à 1 m/sn
à 0,04 m/sn
à 1m/sn
à 4m/sn
à 1 m/sn
Atrium
AV nod
His demeti
Purkinje
Ventrikül
120. Nöroglia hücreleri 4 kısma ayrılır:
1. Astrositler
2. Oligodendroglialar
3. Mikroglialar
4. Ependim hücreleri
X1. ASTROSİTLER
Glial hücrelerin en büyüğüdür.
1. Fibröz astrosit (beyaz cevher)
118.
2. Protoplazmik astrosit (Gri cevher)
GASTRİK HÜCRE TİPLERİ VE
FONKSİYONLARI
Hücre
tipi
Oksintik
(pariyetal hücreler)
Chief
(esas)
hücreler
Mide
bölümü
Sekresyon
Salgısını
ürünü
stimüle edenler
-
MSS’deki hasardan sonra, hasar yerinde astrositler
prolifere olurlar ve skar dokusu oluştururlar.
***(gliozis)***
-
Astrositler ve oligodendrogliyalar birlikte makrogliya
olarak değerlendirilir.
Ektodermden gelişir.
Corpus
(Fundus)
HCI,
intrinGastrin vagal stisik
faktör
mülasyon(Ach)
(yaşam için
histamin
gerekli)
-
-
Astrositlerden küçük hücrelerdir.
-
Corpus
(Fundus)
Pepsinojen
(düşük pH’da
Vagal stimülasyon
pepsin olur.)
(Ach)
ve gastrik
lipaz
Oligodendrogliyalar yaygın olarak yani hem gri
cevher hem de beyaz cevherde bulunur.
-
MSS’de myelin yapımından sorumludur.
-
Fonksiyon
bakımından
PSS’indeki
Schwann
hücrelerinin anoloğudur. Ektodermden gelişir.
G
Antrum
hücreleri
Mukus
Antrum
hücreleri
Gastrin
Mukus
Vagal stimülasyon
(GRP küçük peptidler racılığıyla)
Somatostatin inhibe eder. Midedeki
H+ inhibe eder.
Vagal stimülasyon
(Ach)
2. OLİGODENDROGLİYALAR
3. MİKROGLİALAR
-
Mikroglialar beyin makrofajlarıdır.
-
Beyinde hasar olduğunda
fagositozundan sorumludur.
-
En küçük glial hücrelerdir.
-
Ektodermden değil, mezodermden gelişirler.
mikroglialar
debrisin
125: ÇEŞİTLİ TRANSPORT SİSTEMLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Tip
Elektrokimyasal
Gradient
Taşıyıcı
mediatör
Metabolik
enerji
Na+
Gradienti
Basit difüzyon
Yokuş Aşağı
Yok
Yok
Yok
Kolaylaştırılmış
difüzyon
Yokuş Aşağı
Var
Yok
Yok
Primer aktif
transport
Yokuş yukarı
Var
Var
Kotransport
Yokuş yukarı *
Var
İndirekt
Var,
yönde
Countertransport
Yokuş yukarı *
Var
indirekt
Var
,
yönde
*Bir veya daha fazla solüt yokuş yukarı; Na+ yokuş aşağı (downhill) transport edilir.
www.tusdata.com
Na+-K+ pompa
inhibisyonu
İnhibe
(Na+-K+
pompası var ise)
aynı
zıt
İnhibe eder
İnhibe eder
BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
4- EPENDİM HÜCRELERİ
-
MSS’deki iç boşlukları döşeyen bu prizmatik epitel
hücreleri de nörogliyalar içinde değerlendirilir.
-
Ventriküller ve spinal kordu döşer.
121. KAN HAVA BARİYERİ BİLEŞENLERİ
•
Surfaktan: Alveol yüzey gerilimini azaltarak kollabe
olmasını önleyen, tip II alveol hücreleri tarafından
salgılanan lipidden zengin (fosfolipidler ve çeşitli
proteinler) salgı
•
Tip-I alveol epiteli (yassı) sitoplazması
•
Tip-I alveol epiteli bazal laminası
•
İnce bir doku aralığı boşluğu (bazı bölgelerde bazal
laminalar kaynaşır ve bu boşluk bulunmayabilir)
•
Kapiller bazal laminası
•
Kapiller endoteli.
23
122.İnce flamanları (aktin) Z çizgisine bağlayan protein
nebulindir.
123.Kaslarda kalsiyumu yüksek afinite ile bağlayarak
kontraksiyonda rola aln protein Kalmodulin’dir; Gevşeme
sırasında kalsiyumun sarkoplazmik retikuluma geri
alınmasında kalsiyum reseptörü Ryanodin’dir; kasta
sarkoplazmik retikuluma alınmış olan kalsiyumu bağlayarak
özellikle terminal sisternalarda depolanmasını sağlayan
protein ise kalsekestrindir.
124: KALP DÖNGÜSÜ
Atrium sistolü :
P dalgasını takip eder. Ventrikül doluşuna katkıda bulunur
ancak mecburi değildir. Atrium sistolü ile ventrikülün
dolması 4. kalp sesine neden olur. Bu ses normal
erişkinlerde duyulmaz.
Ventrikülün izovolumetrik kontraksiyonu:
QRS dalgasının başından hemen sonra başlar. Ventrikül
basıncı atrium basıncını aştığında atrioventriküler
kapaklar kapanır. Kontraksiyon nedeniyle ventrikül basıncı
izovolümetrik olarak artar. Aort kapağı kapalı olduğu için
kan ventrikülü terk etmez.
Hızlı ventriküler ejeksiyon:
Ventrikül basıncı maksimum değerine ulaşır. Ventrikül
basıncı aort basıncını aşınca aort kapağı açılır. Ventrikül
ve aort arasındaki basınç gradienti nedeniyle kan aortaya
fırlatır. T dalgasının başlaması, kontraksiyonun ve hızlı
ventrikül ejeksiyonunun bitişine işaret eder.
Azalmış ventrikül ejeksiyonu:
Kanın ventrikülden atılımı devam eder fakat daha yavaştır,
ventrikül basıncı düşmeye başlar, atrium dolmaya devam
eder.
Ventrikülün izovolümetrik gevşemesi:
Ventrikülün repolarizasyonu tamamlanır. Aort kapağı ve
pulmoner kapak kapanır. Semilunar kapakların kapanması
ikinci kalp sesine karşılık gelir. İnspirasyon ikinci kalp
sesinin çiftlesmesine neden olur. Atrioventriküler kapaklar
kapalı kalır.
Hızlı ventrikül doluşu:
Ventrikül basıncı atrium basıncının altına düştüğünde
mitral kapak açılır ve sol ventrikül dolmaya başlar. Kanın
atriumlardan ventriküllere hızlı geçişi üçüncü kalp sesine
neden olur.
Azalmış ventrikül doluşu (Diastasiz):
Ventrikül daha yavaş hızla dolmaya devam eder. Diastazis
zamanı kalp hızına bağlanır. Kalp hızı artarsa ventrikül
dolum zamanı azalır.
www.tusdata.com
TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ
24
BİYOKİMYA’DA BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
1. LEPTİN, yağ dokusu düzeyini beyne bildiren hormon
2. Tripsin, kimotripsin, elastaz ve enteropeptidaz serin
proteazdır.
3. Elektron transport zincirinin ekstrensek substratı koenzim
Q’dur.
5. Ca bir tersiyer mesajcıdır.
++
6. 45S pre-ribozomal RNA RNA polimeraz-I tarafından
sentezlenir.
7. Glikolize 3 karbonlu metabolitler düzeyinden giren monosakkarit
fruktozdur.
8. İndüklenemeyen disakkaridaz laktaz’dır.
9. Glukoneogenezde kullanılan başlıca yağ asidi 3 karbonlu
propionik asittir.
10.İnsanda halka yapısı parçalanamayan maddeler kolesterol ve
pürin nükleotidlerdir.
11. Peroksizom
• H2O2 üreten D-aminoasit oksidaz ve ürat oksidaz gibi
enzimleri içerir.
• H2O2’yi yıkan katalaz enzimini içerir.
• C24 ve C26 gibi çok uzun zincirli yağ asitlerinin yıkımını
yapar.
• Fitanik asitin (20 karbonlu dallı zincirli yağ asidi) yıkımını
gerçekleştirir.
• Safra asidi sentezinde kolesterol yan zincirlerini
uzaklaştırır.
• Plazmalojen sentezine katılır.
• Refsum hastalığı, adrenolökodisterofi ve zelweger
sendromu peroksizomal hastalıklara örnek olarak
verilebilir.
12. Metil histidin:Myofibriler proteinler olan aktin ve miyozinin hücre
içi yıkımı ile oluşur ve idrarla atılırlar.
13.Şaperonlar: Proteinlerin kuruluşunda ve uygun katlanmasında
görevli olan proteinlerdir.
Özellikleri:
•
•
•
•
Bakteriden insana kadar çok değişik türlerde yer alırlar
Bir çoğuna ısı-şok proteini (HSP 10-60-70-90 v.b.) denilir.
Bazıları katlanmış proteinin, katlanmasını bozacak uyarılarla
beraber aktiflenir (örnek yüksek sıcaklık veya kimyasal
maddeler).
Bazıları katlanmamış veya agrege olmuş proteine bağlanarak
katlanmayı kolaylaştırır.
•
Şaperonlar ATPaz etkinliği taşır ve protein-şaperon etkileşimi
ATP gerektirir.
•
Sitoplazma, mitokondri ve endoplazmik retikulum gibi çeşitli
hücresel bölümlerde yer alırlar.
•
Kalneksin ve kalretikülin şaperonlara örnek olarak verilebilir.
Kalneksin ER zarına yerleşiktir ve MHC antijenlerinin,
glikoproteinlerin ve bazı plazma proteinlerinin katlanmasında
önemlidir.
Protein katlanmasında önemli olan iki enzim “protein disülfid
izomeraz” ve “peptidil prolil izomeraz”dır.
•
14: Kollajen ve elastin arasındaki farklar
Kollajen
Elastin
Bir çok farklı genetik tipte
Tek genetik tipte
Üçlü sarmal
Üçlü sarmal yok, rastgele zemberek
konformasyonu (gerilmeye izin verir)
Gly-X-Y yineleyen çatı
Gly-X-Y yineleyen çatı yok
Hidroksilizin var
Hidroksilizin yok
Karbonhidrat içerir
Karbonhidrat yok
16.ETZ’de tek transmembraner olmayan kompleks II ETZ’de
elektronların ilk toplandığı ortak nokta koenzim Q
17.Yağ sentezi insanda major karbonhidratlardan elde edilen asetil
KoA’lardan gerçekleşir.
Yağ asidi sentezi için gerekli olan asetil KoA’lar sitoplazmaya
sitrat içinde taşınır.
Yağ asidi sentezi için gerekli olan asetil KoA’lar sitoplazmada
sitrat liyaz reaksiyonu ile elde edilir.
18.NO, HOCl ve H2O2 nonradikal reaktif oksijen ürünleridir.
19.Yağ dokusunda bulunan LPL özellikle toklukta postprandiyal
dönemde aktiftir ve aktivitesi insülinle uyarılır. Açlığa geçilen
dönemde yani “postabsorbtif dönemde” aktivitesi azalır.
Yağ dokusunda bulunan LPL dışındaki LPL’ların hiç birisi
insülinden etkilenmez
20.KC’de yağ depolanmasını engelleyen maddelere “lipotropik
maddeler” adı verilir. Örneğin kolin, metionin, betain, inozitol,
Esansiyel yağ asitleri gibi.
21.Şilomikron kalıntılarının kandan temizlenmesinde
kusur apolipoprotein E eksikliğinde görülür ve Ailesel
disbetalipoproteinemi (Tip III hiperlipoproteinemi – broad
β-band hastalığı) olarak tanımlanır.
22.Yağ asit sentezinin sitozolde başlayabilmesi için mutlaka
dört şeye ihtiyaç vardır. asetil KoA, CO 2 (genellikle
bikarbonat formunda bulunur), ATP ve NADPH.
23.NADPH ‘ın en büyük kaynağı Hekzos monofosfat şantı ve
NADP bağımlı-malat dehidrojenazdır (malik enzim).
25.Beyin, diğer sinir sistemi dokuları, eritrositler ve böbrek
üstü medullası serbest yağ asidlerini kan düzeyi ne olursa
olursun yakıt olarak kullanamazlar.
26.Malonil KoA, karnitin açil transferaz I enzimini inhibe
eder.
27.Hipoglisin β-oksidasyonun ilk enzimi olan açil KoA
dehidrojenazı inhibe eder, β-oksidasyon bozulur. Hipoglisin
aynı zamanda dallı zincirli aminoasid yıkımınıda engeller.
Jamaika kusma hastalığı da denilen bu hastalıkta,
kusma, SSS depresyonu, glukoneogenez inhibisyonu ve
hipoglisemi oluşur.
28.Metil malonil KoA‘nın süksinil KoA ya dönüşümünde metil
malonil KoA mutaz olup koenzimi deoksi-adenozilkobalamin
formunda vitamin B12’dir.
29.Kc’de TİOFORAZ ENZİMİ (süksinil KoA: asetoasetat
KoA transferaz) BULUNMADIĞINDAN, KC KETON
CİSİMCİKLERİNİ YAKIT olarak KULLANAMAZ.
30.Safranın başlıca bileşeni olan fosfolipid, fosfatidil kolindir.
31.Fosfatidil inozitol, membranlar üzerinde glikozilfosfatidili
nozitol (GPİ) kancası şeklinde bulunur ve bu noktalar özel
bazı proteinlere bağlanma bölgeleri oluşturur. Örneğin
alkalen fosfataz, lipoprotein lipaz, asetil kolin esteraz ve
5’nükleotidaz gibi enzimler, toksoplazma, tripanazoma ve
leishmanya gibi parazitler bu bölgelere bağlanır.
32.Paroksismal nokturnal hemoglobinüri (PNH); Eritrosit
zarındaki bazı proteinlere bağlı olan glikozilfosfatidilinozitol
(GPİ) kancasının kusuruna neden olan mutasyonlar nedeni
ile gelişen bir hastalıktır.
33.SRS-A, anaflaksinin yavaş etkili maddesi olup LTC4, LTD4
ve LTE4 ten meydana gelir.
Molekül içi aldol çapraz bağları Molekül içi desmozin çapraz bağları
Sentez
sırasında
peptidleri var
15.Growth hormonun sekonder mesajcı sistemi: Jak-kinaz
sistemi Tüm dokularda etkilerini sadece adenilat siklaz
sistemi ile gösteren başka bir sekonder mesajcı kullanmayan
tek hormon PTH
uzatma Sentez sırasında uzatma peptidleri
yok
34.LTB 4’ün ülseratif kolitte mukozal hasardan sorumlu
olduğu kilit rolü olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle selektif
5-lipooksijenaz inhibitörü olan ZİLEUTEN tedavide
verilmektedir.
www.tusdata.com
BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
35.Gaucher gastalığı en sık görülen glikolipidozdur. Bu
hastalıkta ACE enziminde artış, asit fosfataz yüksek,
askenazi yahudilerinde taşıyıcılık 1/14, uzun kemiklerde
osteoporoz, glukoserebrozid birikimi ve hepato-splenomegali.
Histiositik köpük hücreler oluşur
36.Safra asidi sentezinde hız kısıtlayıcı basamağı 7-alfahidroksilaz’dır
37.ApoE4 baskın olan hastalar ileri yaşta Alzheimer hastalığı
için yüksek risk taşırlar.
38.Lizozomal kolesterol esteraz eksikliğinde Wollman hastalığı
görülür. Bu hastalıkta, lizozomda kolesterol esterleri birikimi
ve adrenal kalsifikasyon görülmektedir.
39.HDL2, karaciğer tarafından scavenger reseptör B-1 (SR-B1) adı
verilen reseptör aracılı endositoz yolu ile alınır ve kolesterol
esterleri yıkılır.
40.Tip III Hiperlipoproteinemi (Disβ-Lipoproteinemi =
Broad β band hastalığı): Kanda şilomikron kalıntıları
ve IDL artmışır. Normal bir kişide VLDL/Trigliserid
oranı < 0.2 iken bu hastalarda tipik olarak bu oran 0.3>
olmaktadır. Erken yaşlarda ateroskleroz gelişebilir, familial
hiperkolesterolemiden farklı olarak koroner arterler yerine
daha çok abdominal ve femoral arterler gibi damarlar
tutulmuştur.
41.Tangier hastalığı; Otozomal ressesif geçişlidir. Apo A I ve A II
sentezi azalmıştır. Plazmada HDL nin olmadığı bu hastalıkta
kolesterol esterleri RES de birikir.
42.Tiyamin eksikliğinde transketolaz aktivitesi azalır.
43.NADH özellikle 340 nm dalga boyunda verdiği absorbans
nedeni ile birçok enzimin tayininde kullanılan kitlerin temel
prensibini oluşturmaktadır.
44.Hartnup hastalığında, monoamino ve monokarboksilik
aminoasidlerin emilimi azalmıştır. Bu hastalarda triptofanın
da emilimi bozulur. bu hastalarda niasin eksikliği gelişir
ve pellegra benzeri deri lezyonları oluşur. Yine triptofanın
seratonin sentezine aktarıldığı malign karsinoid sendromda
da pellegra görülür.
45.Biotin; Başlıca dört enzimatik reaksiyon için gereklidir.
Pirüvat karboksilaz, Asetil KoA karboksilaz, Propionil
KoA karboksilaz ve β-metilkrotonil KoA karboksilaz.
46.Asetil KoA’nın yapı taşı olan Koenzim A, başlıca dört
maddeden meydana gelir.
a. β-Merkapto - etilamin
b. pantotenik asit
25
c. adenin
d. riboz-3-fosfat
47.Folik asit eksikliğinde oral histidin yüklenmesi sonrası bu
reaksiyon yavaşladığından kanda ve idrarda FİGLU artışı
görülmektedir. FİGLU atılım testi folik asit eksikliğinin
tanısında kullanılmaktadır.
48.Folat, vitamin B 12 ve piridoksal fosfat eksiklikleri
hiperhomosisteinemi ile beraberdir. Homosistein artışı
kardiyovasküler hastalıklara neden olan atheroskleroz,
hipertansiyon ve tromboza neden olmaktadır.
49.Piridoksal fosfat, özellikle amino asitlerle ilgili reaksiyonları
katalizleyen çok sayıda enzimin koenzimi olarak görev yapar.
Özellikle hatırlanması gereken başlıca reaksiyonlar; ALT
ve AST gibi enzimlerin düzenlediği transaminasyon ,
DOPA’dan DOPAMİN ve Histidinden histamin oluşumu gibi
dekarboksilasyon reaksiyonları, ALA-sentaz ve glikojen
fosforilaz enzimlerinin koenzimi olduğu.
50.Pridoksin eksikliğinde, çocuklarda konvülsiyon, aşırı
hassasiyet olarak kendini gösterir. Bunun nedeni
pridoksine bağımlı bir enzim olan glutamat dekarboksilaz
aktivitesinde azalma sonucu beyinde GABA azalmasıdır.
Ayrıca periferik nörit’te oluşur.
51.Vit C hem antioksidan hem de fazla alındığı takdirde
prooksidan etkili olan bir maddedir
52.Görmeyi sağlayan en önemli olay 11-cis retinal’in alltransretinal’e dönüşümüdür.
53.Dikumarol ve vitamin K’nın sentetik bir analogu olan
warfarin inhibisyonuna duyarlıdır. Sonuç olarak
antikoagülanlar γ-karboksiglutamat oluşumunu
engelleyerek etki gösterirler.
54.γ-Karboksiglutamat, pıhtılaşma işlemiyle ilgili olmayan diğer
proteinlerde de örneğin kemikte osteokalsin’in aktivasyonunda
görev alır.
55.E vitamini LDL oksidasyonunu en iyi engeleyen
maddedir.
Kalp yetmezliğinin takibinde kullanılan N-Terminal pro Brain
Natriüretik Peptittir ( N-T-proBNP )
Steroid hormon sentezinde hangi basamak
mitokondriyaldir?
Sitp450-scc ( 20-22 desmolaz ) veya 11-β-hidroksilaz
Tümör kemoterapisinde kullanılan ve DNA’nın minör
oluğuna yerleşerek sitotoksik etki gösteren ilaç hangisidir?
Daktinomisin (aktinomisin D)
www.tusdata.com
TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ
26
56.İnsülin reseptör sisteminde, insülinin reseptöre birleşmesi ile
reseptörde dimerizasyon (şekil değişikliği) oluşur ve reseptörde
bulunan tirozinlerde fosforillenir. Reseptöre aktarılan bu fosfor
gruplarıda src homoloji 2 (SH2) yapısı içeren çeşitli proteinlerle
etkileşir. Bu sistemin çalıştırılması mitojenle aktive edilen
protein kinazı (MAPK) çalıştırır. MAPK nukleusa geçerek bazı
transkripsiyon faktörlerini aktifler ve böylece gen uyarılması
yaratılır. Böylece hücre proliferasyonu ve farklılaşması oluşur.
Yani “İNSÜLİNİN BÜYÜME VE PROLİFERASYONLA İLGİLİ
OLAN ETKİLERİNE MITOJENLE AKTIVE EDILEN PROTEIN
KINAZ (MAPK)“ aracılık etmektedir.
57.Nitrik Oksit Sentezi: NO sentezi için gerekli substratlar
arginin, oksijen ve NADPH’dır. FMN, FAD, hem ve
tetrahidrobiopterin enzimin (NO sentaz) koenzimleri, NO ve
sitrülin ürünleridir.
İki tür enzim bulunmaktadır (NO sentaz):
1. Yapısal (sabit hızda sentez): Endotel, sinir doku ve
PLT’lerde bulunan Ca-kalmodulin bağımlı enzim.
İki tipi bulunur:
a. Nöronal NOS (nNOS)
b. Endotelial NOS (eNOS)
2. Uyarılabilen (iNOS): Hepatosit, makrofaj ve nötrofillerde
yer alan Ca’dan bağımsız enzim.
• NO sentez uyarıcıları hücre tipine göre değişir. TNF ve
İL-1 enzim sentezini artırır.
•
Damar düz kası gevşetir ve vazodilatasyon yapar (endotel kökenli gevşetici faktörün eşi).
•
NO cGMP aracılığı ile vazodilatasyon yapar. NO endotel hücrelerinde sentezlenir. Nitrogliserin, nitroprussid
gibi nitratlar NO’e dönerek etki yaparlar. Bu nedenle
NO endojen nitro-vazodilatatör olarak adlandırılır.
•
Penis ereksiyonuna katılır. Sildenafil sitrat (viagra)
cGMP’yi yok eden fosfodiesterazı baskılayarak bu işi
yapar.
•
Beyin ve periferal otonom sinir sisteminde nörotransmitterdir.
•
Nörotoksisitede rolü vardır.
•
İnfantil hipertrofik pilor stenozunda, pilor spazmının
oluşumuna düşük NO düzeyleri katılır.
•
PLT agregasyonunu önler, makrofaj fonksiyonu için
önemlidir.
•
Makrofaj NO sentaz aktivitesi genelde düşüktür.
Sentezi bakteriyal lipopolisakkarit ve γ-interferon ile
artar. Uyarılmış makrofajlar serbest oksijen radikalleri
oluşturur. Bunlar NO ile birleşip daha fazla bakterisidal
etki oluşturur.
•
NO oksijen ve süperoksitle tepkime vermesinden
dolayı dokularda çok kısa yarı ömre sahiptir. Süperoksit radikali ile tepkimesi sonucunda, peroksinitrit
(ONOO) oluşur. Bu madde de OH radikali vermek
üzere parçalanır.
58. Sekonder mesajcı olarak cGMP’yi kullanan hormonlar:
a. ANP
b. BNP
c. NO
d. PgF2α
59.Growth hormonun sekonder mesajcı sistemi “JAK-KİNAZ”
sistemidir.
60. LEPTİN:
• Leptin laboratuvar farelerinde OB (obesite) geni ürünü
olarak tanımlanmıştır.
• Leptin en çok adipositlerde olmak üzere çok azda intestinal
epitel hücreleri ve plasentada üretilmektedir.
• Leptin reseptörleri beslenmeyi düzenleyen hipotalamusun
arkuat, ventromedial ve dorsomedial nukleuslarının
nöronlarında yer alır.
• Leptin yağ dokusu düzeyini beyne bildiren sinyadir. Yağ
dokusu düzeyi yeterli olduğunda salgılanan leptin miktarı
reseptörleri ile etkileşerek iştahı ve yakıt alımını azaltır ve
enerji harcanmasını destekler.
•
Leptin aynı zamanda sempatik sinir sistemini uyararak, kan
basıncını, kalp atımını ve termogenezi artırmaktadır.
• Termogenezi artırması adipoz doku mitokondrilerinde
ayırıcı (uncoupling protein) olarak davranmasına
bağlıdır.
• Leptin beslenmeyi ve iştahı belirleyen tek hormon değildir.
İnsülin salgısıda yağ dokusu miktarını ve enerji dengesini
yansıtır. İnsülin hipotalamusdaki reseptörleri etkileyerek
iştanı azaltır.
• Leptin sekonder mesajcı olarak JAK/STAT’ı kullanır.
• İştahı baskılayan peptidler (anaroksijenik): insülin,
α-MSH, CRH, CART (kokain-amfetamin regulated
transkript), CCK
• İştahı artıranlar: Nöropeptid Y (hipotalamus arkuat
nukleusda sentezlenir) ve ghrelin (mide kaynaklı) dir.
Rezistin yağ dokusundan salgılanan ve insülin rezistansından
sorumlu olan hormondur.
Ghrelin: Mide tarafından salınan bir peptid hormondur. İştah
artırıcı hormon olarakda bilinir. Ghrelin enjeksiyonu kısa süreli
iştahı artırmakta ve enerji harcanmasını ve yağ katabolizmasını
azaltmaktadır.
61.Adrenal korteksde
“testesteron”dur.
üretilen
en
potent
androjen
62.Başlıca kobalamin türevleri:
• Kobalamin (plazmada en fazla)
• Hidroksikobalamin (diğerlerinin prekürsörü)
• Deoksiadenozil kobalamin (koenzim)
• Metilkobalamin (koenzim)
• Siyanokobalamin (tedavide kullanılan form)
• Aquakobalamin (depo formu)
• Transkobalamin I-II-III (taşıyıcı)
63.Gastrointestinal sistemden emildikten sonra portal dolaşımla
taşınmayan vitaminler “Vitamin A ve Vitamin D”dir. Çünkü her
ikiside ŞL’larla önce lenfatik sisteme oradan sol subklavian
venle sistemik dolaşıma geçerler.
64.Histidin bileşikleri
• Histamin
• Karnozin → histidin + β-alanin
• Anserin → karnosin + SAM
• Ergotiyonein
• Homokarnozin → GABA + histidin
65.Kolesterol biyosentezi 6 evreye bölünebilir:
1. Asetil KoA’nın HMG KoA’ya çevrilmesi:
• Karaciğerde (parankim hücrelerinde) HMG KoA
sentazın iki tane izoenzimi vardır. Sitoplazmik
enzim kolesterol sentezinde kullanılır,
mitokondriyal enzim ise keton cismi sentezinde
görevlidir.
2. 6 C’lu bir bileşik olan mevalonatın HMG KoA’dan
sentezlenmesi:
• Hız kısıtlayıcı basamaktır
• Bu basamak endoplazmik retikulumda oluşur ve
indirgeyici olarak 2 mol NADPH kullanılır ve 1 mol
KoA salınır.
• Geri dönüşümsüzdür.
3. Mevalonattan CO 2 kaybedilmesi ile izoprenoid
birimlerin oluşumu:
• Mg, ATP kullanılır
• 3 basmak sonunda 1 mol CO2 çıkışı ile beraber
kolesterol sentezinde ilk ortaya çıkan izoprenoid
birim olan isopentenil pirofosfat oluşur.
4. Altı tane izoprenoid birimin bir ara ürün olan skualen
yapmak üzere kondansasyona uğraması:
• İzopentenil pirofosfat (C5) önce izomeri olan
dimetilallil pirofosfata döner.
• 1 izopentenil (C5) ve 1 dimetilailil pirofosta (C5) bir
araya gelerek geranil pirofosfatı (C10) yapar.
• Sonraki basamakta 1 geranil (C10) ve 1 izopenteni
pirofosfat (C5) biraraya gelir ve farnesil pirofosfatı
(C15) yapar.
• Son basamakta 2 tane farnesil pirofosfat (C15) bir
araya gelerek squaleni (C30) oluşturur.
www.tusdata.com
BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
5. Skualen, ata steroid olan lanosterole çevrilmesi
• NADPH, FADH2 ve O2 kullanılır.
• Lanesterol kolesterol sentezinde ilk ortaya
çıkan steroid bileşiktir ve ata steroid olarak
adlandırılır.
• Skualen kolesterol sentezinde halkalaşmanın
başladığı noktadır. Tam kapanmış halkalar ise
lanesterolde izlenir.
6. Lanosterolün üç metil grubunun yitirilmesi dahil daha
ileri bir çok basamaktan geçmesiyle kolesterolün
oluşması
• NADPH kullanılır.
• Kolesterol sentezinde squalenin squalen epokside
çevrimi, squalen epoksidin lanesterole çevrimi ve
Lanesterolden kolesterole dönüşümü sağlayan
enzimler enoplazmik retikulumda bulunur.
66. Mitokondriyal DNA (mt DNA):
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
İnsan mitokondrisi küçük, halkasal, çift sarmal DNA
molekülünden 2-10 kopya içerir. Bunlar total hücre
DNA’sının %1 kadarını oluşturur.
Zigot oluşumu sırasında mitokondrilerin tümünün ovum
tarafından sağlanması nedeniyle, mendeliyen olmayan
maternal kalıtım göstermesi insan mt DNA’sının en önemli
özelliğidir.
Kuramsal olarak hasta anne bu hastalığı tüm çocuklara
aktarır, fakat sadece kızlar bu hastalık için taşıyıcıdır.
İnsan mitokondriyal DNA’sının yapı ve işlevinin önemli
özellikleri
Halkasal ve çift sarmallıdır; bir ağır (H) ve bir hafif (L)
zincir içerir
Solunum zincirinin 67 tane olan protein alt biriminden
13 tanesini kodlar
- NADH dehidrogenaz 7 alt birimi
- Kompleks III’ün sitokrom b’si
- Sitokrom oksidazın üç alt birimi
- ATP sentazı iki alt birimi
Protein sentezi mitokondri içinde gerçekleşir fakat
mitokondrideki DNA azlığı nedeni ile mitokondrial
proteinlerin az bir kısmı lokal olarak üretilmektedir.
Mitokondriyal polipeptidlerin çoğu nükleer genlerce
kodlanır.
Büyük (16s) ve küçük (12s) mt ribozomal RNA’ları
kodlar
22 mt tRNA’yı kodlar
Yüksek mutasyon oranına sahiptir.
Mitokondriyal hastalıklar:
27
67.Serbest yağ asidlerini primer yakıt olarak kullanan tek doku
Kalp kasıdır
68.Özellikle UV ışınlar ile en kolay bozulabilen ve fototerapi alan
bebeklerde eksikliği görülebilen vitamin Riboflavindir.
69.Ağır kombine immun yetmezliğe neden olan adenozin
deaminaz (ADA) eksikliğidir.
70.Kseroderma pigmentozumlu hastalarda sorunlu olan
enzim UV’ye özgün endonükleazdır.
71.Primidin nükleotidleri (sitozin, urasil ve timidin) kesinlikle glisin
içermez.
72.Yağ dokusunda hormona duyarlı lipazı fosforilleyerek
aktive eden en önemli hormon epinefrindir.
73.Fotosensitivite görülmeyen tek porfiria türü Akut intermitant
porfiria olup, eksik olan enzim porfobilinojen deaminaz veya
diğer adı ile hidroksimetilbilian sentazdır.
74.FSH salgılanması spesifik bir şekilde inhibin tarafından
inhibe edilir
75.Lizozomal kolesterol esteraz eksikliği nedeni ile lizozomlarda
kolesterol esterleri birikimi, hepatosplenomegali,steatore,
anemi ve adrenal kalsifikasyon görülen, hastalık Wollman
hastalığıdır.
76.Hem ETZ’de hem de TCA siklusunda yer alan enzim
süksinat dehidrojenazdır.
77.Karnitin açil transferaz I (karnitin palmitoil transferaz) enzimi
malonil KoA tarafından inhibe olur. Ayrıca sülfonilüre grubu
(glibürid, tolbutamid) oral antidiabetiklerde bu enzimi inhibe
eder.
78.Transaminasyon reaksiyonuna girmeyen aminoasitler üç tane
olup bunlar treonin, lizin ve prolindir.
79.Timidilat sentaz inhibitörü ve dUMP analoğu olan olan ilaç
5- florourasildir.
80.Glukoz , galaktoz ve fruktoz gibi monosakkaritler diğer bir çok
besin maddelerinin aksine ileumda emilmez. Bunlar duodenum
ve üst jejunumda hızlı bir şekilde emilirler.
81.Karboksipeptidaz ve aminopeptidaz proteolitik enzimler
olup ektopeptidazlara örnektir.
82.Enteropeptidaz, ince barsak mukozasında bulunur ve
tripsinojenin tripsine dönüşümünü başlatır.
83.İnhalasyon yoluyla aşırı alındığında parkinson benzeri
bulgulara ve psikolojik semptomlara yol açan eser element
mangandır.
84.Kreatinin, 24 saatlik idrarın tam olarak toplanıp toplanmadığının
en önemli göstergesidir.
Leber’in Herediter Optik Nöropatisi (LHON): İlk tanımlanan
mitokondriyal hastalıktır. Maternal kalıtımla iletilir. Genç erişkin
dönemde optik sinir ölümüne bağlı olarak ani görme kaybı şeklinde
ortaya çıkar.
85.Kanda serbest bakırın taşınmasından sorumlu olan protein
albümindir.
MERRF Sendromu (Myoklonik epilepsi ve ragged red fibers):
Myoklonus, ataksi, jeneralize güçsüzlük ve myopati şeklinde ortaya
çıkar.
MELAS: Mitokondriyal ensefalomyopati laktik asidozis
87.Yağ asidi sentezinin hız kısıtlayıcı enzimi olan asetil CoA
karboksilazın allosterik aktivatörü Sitrattır
MITOKONDRİYAL DNA MUTASYONLARI VE
HASTALIKLAR
Nükleotid değişimleri
Klinik hastalık
Hafif derecede baz
değişimleri
Orta derecede nükleotid
değişimleri
Şiddetli nükleotid
değişimleri
mt DNA problemleri
Ailesel sağırlık, Alzheimer hastalığı,
Parkinson hastalığı
LHON, MERRF
86.Albümin hariç tüm plazma proteinleri glikoprotein
yapısındadır.
88.Eritrosit içerisinde bulunup methemoglobin oluşumunu önleyen
enzim sitokrom b-5 redüktazdır.
89. Uzun süreli kullanıldığı zaman İgA eksikliği yaparak ÜSYE
ve GİS enf yatkınlığı arttıran, ayrıca D vit eksikliğine yol
açan ilaç fenitoin’dir.
90.LDL oksidasyonunu en iyi önleyen ve köpük hücre oluşumunu
engelleyerek atheroskleroz riskini azaltan vitamin E
vitaminidir.
91.Glikojenolizi ve TCA siklüsünü hızlandıran element
kalsiyumdur.
Leigh’s sendromu
Klinik hastalık
Duplikasyonlar
Maternal kalıtımlı ve yetişkin başlangıçlı
diabet ve sağırlık
Delesyonlar
Yetişkin başlangıçlı kronik progresif
eksternal oftalmopleji, Kearns-Sayre
sendromu
92.Gs -α subünitinde ADP ribozilasyonuna neden olarak GTP’ase
aktivitesini bozan ve Gs -α subünitinin istirahat fazına geçişini
engelleyerek cAMP’yi irreversibl şekilde arttıran madde kolera
toksinidir.
93.Gi -α subünitinde ADP ribozilasyonuna neden olarak
Gi‘ü inhibe ederek cAMP’yi arttıran madde Pertusis
toksinidir.
www.tusdata.com
28
TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ
94.Alzheimer hastalığında Asetikolin düzeyleri anlamlı olarak
düşüktür. Ayrıca Apo E4 baskın olan kişilerde bu hastalığın
ortaya çıkma sıklığı daha yüksek olduğu bulunmuştur.
•
•
Flouroasetat
Arsenit ve civa
95.İnsanda tip II topoizomerazın inhibitörü, etoposide adı
verilen bir kemoterapötik ajandır.
•
•
Malonat
Fosfoglikolik asid
96.Eukaryotik hücrelerde 60 s ribozomal subünitteki peptidil
transferazı inhibe eden siklohekzimid’tir
97.ETZ komponentlerinden kompleks II olan süksinat
dehidrojenaz hariç diğer komplekslere (Kompleks I, III,
IV ve V) ait proteinlerinin bir kısmı mitokondriyal DNA
tarafından kodlanmaktadır. Kompleks II ise tamamen
nükleer DNA tarafından kodlanmaktadır.
98.Nükleusta bulunan ve DNA’nın uygun şekilde katlanmasını
sağlayan histon proteinler arjinin, lizinden zengin bazik
proteinlerdir.
99.Genetik materyal içerisinde hatalar tolere edilemezken
bir tek tRNA moleküllerinde anormal bazların (alkilasyon,
metilasyon vb) bulunması karekteristiktir.
100.α-Amanitin, RNA polimeraz II inhibitörü olup mRNA sentezini
ve sonuçta da protein sentezini inhibe eden bir zehirdir.
101.Puromisin, aminoaçil-transfer RNA ya ( tirozinil-tRNA )
benzeyerek protein sentezini uzama fazında durdurur.
102.γ-Karboksi glutamat oluşumu K vitaminine bağımlı pıhtılaşma
faktörlerinde ( faktör II, VII, IX ve X ) ayrıca protein C ve
protein S yapısında önemlidir. Bunun dışında osteokalsin
gibi kemik proteinlerinin yapısında da ?- karboksi glutamat
oluşumu gereklidir. Dikumarol ve warfarin - karboksi glutamat
oluşumunu engelleyerek etki gösteren ilaçlardır.
103.Hangisi akut faz reaktanı olarak kabul edilmez?
104.Hemopeksin veya alfa-2-makroglobülin
105.Hangi organ hasarında plazma Laktat dehidrojenaz seviyesi
değişmez? Beyin
106.A vitaminin görme ile ilgili fonksiyonlarında görev alan formu
hangisidir? Retinal ( 11-cis-retinal )
107.Steroid hormon sentezinde hangi basamak düz
endoplazmik retikulumda yer almaz ? 20-22 desmolaz
veya 11-β-hidroksilaz
108. Daktinomisin (aktinomisin D)
109. Önemli bazı enzim inhibitörleri
• İodoasetat
Gliseraldehit 3P DH
• Florid
Enolaz
• Arsenat
İnorganik P analoğudur. 1,3
bifosfogliserat basamağı atlanır.
Arsenat glikolizin devamlılığını
bozmadan ATP sentezini
engelleyen metabolittir.
à
à
à
à Akonitaz
ketoglutarat DH, Pruvat
à alfa
DH
à Süksinat DH
à Fosfofruktokinaz-1
110. Bir mol gliserole 2 mol fosfatidik asit katılırsa kardiolipin
oluşur. Antijenik özelliği olan tek lipiddir. Sifiliz tanısında
kullanımı buna bağlıdır.
111.En fazla protein ve en fazla PL içeren apoprotein
HDL3’tür.
112.Hormona duyarlı lipaz yağ yıkımının en önemli hız
kısıtlayıcı basamağıdır.
Karnitin sistemi Hormona duyarlı lipazdan sonra yağ
asidi yıkımının 2. kontrol bölgesidir.
Karnitin, Lizin ve Metiyoninden karaciğer ve böbrekte
sentezlenir.
Karnitin, Glutatyon ve Kreatin gibi 2-3 aa’lik peptidler
sitozolde enzimatik halde oluşur. Yani bunlar için ribozom
gerekmez!
113. HMG-KoA sentaz
Keton cisimleri ve kolesterol sentezinde ortak rol alan bir
enzimdir. Karaciğer parankim hücrelerinde yer alır. HMGKoA sentetazın mitokondriyal ve sitozolik olmak üzere 2
izoformu vardır. Tahmin edilebileceği gibi mitokondriyel
formu keton cisimleri sentezinde, sitozolik formu ise
kolesterol sentezinde rol alır.
114. Glutamin dolaşımda en çok bulunan aa’dir.
-
Karaciğer dışı dokuda NH 3 , Glutamin şeklinde
transport edilir.
-
Sistin bir aa değil, dipeptiddir.
-
Arginin ve Histidin yarı esansiyel aa’lerdir. Özellikle
yenidoğanda bunlar esansiyeldir. Ayrıca Histidin
üremili hastalarda esansiyel özellik kazanmaktadır.
115. Başlıca önemli ETZ inhibitörleri:
Rotenon, amytal, sekobarbital, piericidin A
Kompleks I’den ubikinona elektron taşınmasını bloke eder.
à
Malonat
Yapısal olarak süksinata benzer ve kompleks
II’yi yani süksinat dehidrogenazı yarışmalı olarak inhibe
eder.
à
Thenaytrifloroaseton (TTFA), karboksin
Kompleks
II’de elektronların FeS merkezlerden ubikinona transferini
engeller.
à
BAL (dimerkaprol), antimisin A
Sit b’den c’ye
elektron taşınmasını bloke eder (kompleks III)
à
Siyanür, CO, hidrojen sülfür, sodyum azid
Sitokrom
oksidazı (Kompleks IV) inhibe eder. Sitokrom a3’den Oksijene
elektron geçişini engellerler.
à
116.Lipid Metabolizmasında Yer Alan Lipazlarin Genel
Özellikleri:
• Gastrik lipaz, midede kısa zincirli yağ asidli trigliseridleri
hidroliz eder.
• Pankreatik lipaz, pankreastan salgılanır, etki yeri barsak
lümenidir. Etkisi için kolipaz gereklidir. Trigliseridleri
hidroliz eder.
• Lipoprotein lipaz, ekstrahepatik dokulardan kaynaklanır.
Kapiller endotel yatakta etkilidir. Şilomikron ve VLDL’yi
hidrolizler. Heparin tarafından plazmaya salınır. Apo C II
tarafından aktiflenir.
• Hormona duyarlı lipaz, yağ hücrelerinde etkilidir. Depo
trigliseridleri hidroliz eder. cAMP bağımlı kinaz tarafından
aktiflenir.
• Asid lipaz, birçok dokuda lizozomlarda bulunur. Fagositoz
sırasında hücre içine alınan lipidlerden yağ asidlerini
hidroliz eder.
117. Apo AI: LCAT aktivatörüdür ve HDL’de bulunur.
Apo B-100 : LDL, VLDL ve IDL'de bulunur. Karaciğerde sentezlenir
LDL reseptörlerine yapışmasını sağlar.
www.tusdata.com
BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER
Apo B-48: Şilomikron ve şilomikron artıklarında bulunur.
Barsaklarda sentezlenir.
Apo CI : VLDL ve HDL'de bulunur.
Apo CII : VLDL, HDL ve şilomikronlarda bulunur. Ekstra hepatik
lipoprotein lipaz aktivatörüdür.
Apo CIII : VLDL, HDL ve şilomikronlarda bulunur.
ApoD
: HDL'nin subfraksiyonudur.
ApoE
: VLDL, HDL, şilomikron ve şilomikron artıklarında
bulunur.
118. Amino asitlerin Dekarboksilasyon Ürünleri
Serin ...................Etanolamin
Sistein ................Taurin
Histidin ................Histamin
Triptofan .............Triptamin
5-OH triptofan .....Serotonin
Tirozin..................Tiramin
Lizin .....................Kadaverin
Arginin ................Agmatin
Aspartik asit........Beta alanin
Glutamik asit.......GABA
Ornitin..................Putressin
119: Bazı moleküllerin hücre içi ve dışı
ortalama konsantrasyonları
Madde
Hücre Dışı Sıvı
Hücre İçi Sıvı
Na+
140 mmol/L
10 mmol/L
K+
4 mmol/L
140 mmol/L
Ca (serbest)
2.5 mmol/L
0.1 mmol/L
Mg2+
1. 5 mmol/L
30 mmol/L
Cl-
100 mmol/L
4 mmol/L
HCO3-
27 mmol/L
10 mmol/L
PO43-
2 mmol/L
60 mmol/L
Glukoz
5. 5 mmol/L
0-1 mmol/L
Protein
2 g/dL
16 g/dL
2+
120: Plazma ve serum arasındaki
kompozisyon farkı
Plazmada
Plazma ve serum
serumdan daha
arasında fark
fazla bulunanlar
bulunmayanlar
Kalsiyum, Klor
Bilirubin
LDH
Kolesterol
Total protein
Kreatinin
Plazmada serumdan daha az
bulunanlar
Albumin, ALP,
AST, CK, Glukoz,
Fosfor, Na, K,
Üre, Ürik asit
122: Tümör Belirteçleri
Tümör belirteci olan enzimler
Alkol dehidrogenaz
Karaciğer
Aldolaz
Karaciğer
Alkalen fosfataz
Kemik, karaciğer, lösemi,sarkom
Alkalen fosfataz,
plasental
Over,
akciğer,
trofoblastik,
gastrointestinal, seminom, hodgkin
hastalığı
Amilaz
Pankreas
Kreatin kinaz-BB
Prostat, akciğer (küçük
meme, kolon, over
GGT
Karaciğer
LDH
Karaciğer, lenfoma, lösemi
Lösin aminopeptidaz
Pankreas, karaciğer
Nöron-spesifik enolaz
Akciğer (küçük hücreli), nöroblastom,
karsinoid, melanom
5’-nükleotidaz
Karaciğer
hücreli),
Tümör belirteci olan hormonlar
PSA
Prostat
Prostatik asit fosfataz
Prostat
Terminal
deoksitransferaz
(TdT)
Lösemi
Timidin kinaz
Lösemi, lenfoma, akciğer
hücreli)
ACTH
Cushing sendromu, akciğer
(küçük hücreli)
ADH
Akciğer (küçük hücreli), adrenal
korteks
Bombesin
Akciğer (küçük hücreli)
Kalsitonin
Medüller tiroid
Gastrin
Glukagonoma
GH
Pitiüter adenom, renal, akciğer
Koryonik
gonadotropin
Embriyonel, koryokarsinom,
testiküler (nonseminomatöz)
HPL
Trofoblastik, gonad, akciğer
Nörofizinler
Akciğer (küçük hücreli)
PTH
Karaciğer, böbrek, meme, akciğer
Prolaktin
Pitüiter adenom, böbrek, akciğer
VIP
Pankreas, bronkojenik,
feokromasitoma, nöroblastom
121.
Kofaktör
29
(küçük
Tümör belirteci olarak onkofetal antijenler
Enzim
Fe2+ .............................................katalaz, peroksidaz, sitokrom oksidaz,
triptofan pirolaz
Zn2+.............................................karbonik anhidraz, alkol dehidrogenaz,
karboksipeptidaz A ve B, RNA polimeraz,
alkalen fosfataz , laktat dehidrogenaz
Mg2..............................................heksokinaz, piruvat kinaz, glukoz 6fosfataz
Cu2+ .........................lizil oksidaz, süperoksid dismutaz, tirozinaz,
seruloplazmin,amin oksidaz, sitokrom oksidaz,
dopamin beta - hidroksilaz
Se .......................... glutatyon peroksidaz, deiyodinaz,
tioredoksin redüktaz
Mo ........................... dinitrogenaz, ksantin oksidaz
Ni2+........................... üreaz
K+ .......................... piruvat kinaz
Mn2.............................................. arjinaz, ribonükleotid redüktaz
AFP
Hepatosellüler, germ hücreli
(nonseminomatöz)
CEA
Kolorektal, gastrointestinal, pankreas,
akciğer, meme
Karbonhidrat belirteçler
CA15-3
Meme, over
CA27-29
Meme
CA19-9
Pankreatik, gastrointestinal, hepatik
CA 72-4
Over, mem, gastrointestinal, kolon
CA19-5
GİS, pankreas, over
CA50
Pankreas, GİS, over
CA125
Over, endometriyuım
www.tusdata.com
30
TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ
123: Biyokimyada hız kısıtlayıcı basamaklar
Reaksiyon
Yeri
Glikoliz
Sitoplazma
Glukoneogenez
Krebs
Döngüsü
Mitokondri
Sitoplazma
Mitokondri
(TCA)
Hız Kısıtlayıcı Enzim(ler)
Hekzokinaz
Fosfofruktokinaz-1 (major)
Pürivat kinaz
Pürivat karboksilaz
PEP-Karboksikinaz
Fruktoz-1,6 Bifosfataz (major)
Glukoz 6-Fosfataz
Sitrat Sentaz
İzositrat Dehidrogenaz
alfa- ketoglutarat Dehidrogenaz
Pentoz Fosfat Yolu
Sitoplazma
Glukoz 6-P Dehidrogenaz, 6fosfat glukonat dehidrogenaz
Glikojen
Sentezi
Sitoplazma
Glikojen Sentaz
Glikojen Yıkımı
Sitoplazma
Glikojen Fosforilaz
Yağ Asit
Sentezi
Sitoplazma
Asetil KoA Karboksilaz
Mitokondri
Karnitin Açil Transferaz
Kolesterol
Sentezi
Sitoplazma
HMG-KoA Redüktaz
Ketogenez
Karaciğer
Mitokondrisi
HMG-KoA Sentaz
Üre Siklusu
İlk iki reaksiyon
mitokondKarbomil Fosfat
ride, diğer
Sentetaz I (mitokondri)
reaksiyonlar
sitoplazmada
gerçekleşir.
Hem sentezi
Mitokondri
Sitoplazma
ALA Sentaz (mitokondri)
DER stoplazma
Hem oksijenaz (mikrozom)
DER stoplazma
Alınan bilirubin safraya atılımı
Safra asit
sentezi
Mikrozom
7-alfa hidroksilaz
Steroid hormon sentezi
Mitokondri
Endoplazmik P450 SCC, dezmolaz
retikulum
Katekolamin
sentezi
Sitoplazma
Yağ Asit
Oksidasyonu
(Beta
Oksidasyonu)
Hem
katabolizması
Bilirubin
metabolizması
Pürin sentezi Sitoplazma
Pirimidin
sentezi
124.Karaciğer fonksiyon testleri
1- Karaciğerin organik anyonları taşıma ve ilaçları
metabolize etme kapasitesini saptayan testler
(konjugasyon kapasitesini belirleyen testler):
• Serum bilirubin
• Bromsulftalein: Karaciğerin boşaltım işlevini
değerlendiren bir testtir.
• İndosiyanin
• Serum nefes testleri
• Serum kafein
2- Karaciğer hücre hasarını ve kolestazı belirleyen
testler:
• Aminotransferazlar
• Alkalen fosfataz
• LDH
• 5’-Nükleotidaz
• Gama glutamil transpeptidaz (GGT)
• Lösin aminopeptidaz
3- Karaciğerin sentez kapasitesini belirleyen testler:
•
Plazma proteinleri: Albümin, seruloplasmin, ferritin,
α1- antitripsin düzeyleri değerlendirilir.
• Lipoproteinler
• Kan pıhtılaşma faktörleri:
• İmmünoglobülinler
4- Etiyolojiyi gösteren testler:
Tirozin Hidroksilaz
Glutamin Fosforibozil
Aminotransferaz
Sitoplazma
(Dihidropürivat deKarbomil Fosfat Sentetaz II
hidrogenaz
mitokondriye
yerleşmiştir).
• Spesifik otoantikorlar
• Hepatit serolojisi
• Alfa fetoprotein
• Avusturalya antijeni
5- Serum amonyak düzeyi
125. Primer safra tuzları: Glikokolik asit, Glikokenodeoksikolik
asit, Taurokolik asit, Taurokenodeoksikolik asit.
Kolik asit, Kenodeoksikolik asit, Deoksikolik asit ve
Litokolik asit ise safra asididir.
126. TCA döngüsü reaksiyonları için gerekli vitaminler
1. Niasin, izositrat dehidrogenaz, à-ketoglutarat
dehidrogenaz ve malat dehidrogenaz reaksiyonlarında
kullanılan NAD’nin nikotinamid bölümünün sentezi için
kullanılır.
2. Riboflavin, süksinat dehidrogenazın kofaktörü olan
FAD’nin sentezi için kullanılır. FAD ayrıca à-ketoglutarat
dehidrogenaz için de gereklidir.
3. Alfa-ketoglutarat dehidrogenaz, lipoik asit ve
vitaminlerden sentezlenen diğer dört kofaktörü içeren bir
multi enzim kompleksidir.
a. Tiamin, tiamin pirofosfatın sentezinde kullanılır.
b. Pantotenik asit, KoASH için.
c. Riboflavin, FAD için.
d. Niasin, NAD+ için.
127. Kan lipoproteinlerinin bileşimi
- Lipoproteinlerin başlıca bileşenleri triaçilgliseroller,
kolesterol, kolesterol esterleri,fosfolipidler ve proteinlerdir.
Protein bileşenleri (apoprotein olarak adlandırılır) A, B, C
ve E ile gösterilir.
- Fizyolojik olarak ve klinik tanıda önemli dört büyük
lipoprotein sınıfı bulunur:
1. Şilomikronlar yoğunluğu en az olan lipoproteinlerdir,
çünkü triaçilgliserol içerikleri en fazla protein içerikleri
en azdır.
2. VLDL şilomikronlardan daha yoğundur fakat yine de
triaçilgliserol içerikleri yüksektir.
- IDL, VLDL’den köken almıştır, VLDL’den daha
yoğundur, triaçilgliserol içeriği ise yarısından azdır.
3. LDL daha az triaçilgliserol ve daha fazla protein içerir.
Bu nedenle köken aldığı IDL’den daha yoğundur. LDL,
en fazla kolesterol ve kolesterol esterine sahip lipoproteindir.
4. HDL, en yoğun lipoproteindir. Triaçilgliserol içeriği en
az ve protein içeriği en fazladır.
- Lipoproteinler dansitelerine göre (ultrasantrifügasyon)
veya elektroforetik özelliklerine göre ayrılabilirler
www.tusdata.com