KALP YETERSİZLİĞİNİN TANIMI Kalp tarafından vücudun metabolik gereksinimini karşılayacak kadar kanın pompalanamaması durumudur. KALP YETERSİZLİĞİ ANA NEDENLER Kalp debisinin azalması Metabolizmanın artması (hipertroidi) Kanın oksijen taşıma kapasitesinin azalması (anemi ve hipoksi vb.) KALP DEBİSİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Önyük (“preload”) Ardyük (“afterload”) Miyokard performansı Kalp hızı değişiklikleri AŞIRI ÖNYÜK (VOLÜM YÜKLENMESİ) Sol-sağ şantlı lezyonlar (VSD, PDA vb) Kapak yetersizlikleri (MY, TY, vb ) Sistemik arteriyovenöz fistüller AŞIRI ARDYÜK (BASINÇ YÜKLENMESİ) Ventrikül çıkış yolu darlıkları (AS, PS, Aort Koarktasyonu, vb) Ventrikülün doluşunu bozan durumlar (mitral darlığı, triküspid darlık ve konstriktif perikardit vb) MİYOKARD PERFORMANSININ BOZULMASI Primer miyokart ile ilgili durumlarda kalp yetersizliği gelişebilir Miyokardit, kardiyomiyopati, koroner arter anomalileri) Miyokardın sistolik fonksiyonları, diyastolik fonksiyonları veya her ikisi birden bozulabilir KALP HIZI DEĞİŞİKLİKLERİ Taşiaritmiler (SVT, VT) Bradiaritmiler (AV blok, ilaç) KOMPANSATUAR MEKANİZMALAR Kardiyak dilatasyon ve ventriküler doluş basıncının yükselmesi (Frank-Starling) Sempatik tonus artımı ve katekolamin salınımı Miyokard kasılması ve kalp hızı artar (b adrenerjik uyarı ile) Beyin ve kalbe giden kan akımı artar (a adrenerjik uyarı ile) Renin-Anjiotensin sistem aktivasyonu ile su ve tuz tutularak volum arttırılır, ön yük arttırılıp kalp debisi arttırılır, TA idame ettirilir Doku oksijenizasyonu artırmak için eritrositlerin oksihemoglobin eğrisi sağa kayar Ventrikül genişler ve hipertrofi olur ancak ventrikül hipertrofisi kronik kalp yetersizliğinde devreye girer KALP YETERSİZLİĞİ NEDENLERİ - SÜT ÇOCUĞUNDA İLK GÜN Yenidoğanın kalp kası fonksiyon bozukluğu Asfiksi Geçici miyokard iskemisi Sepsis Hipoglisemi Hipokalsem Yenidoğanın hematolojik anormallikleri Anemi, Hiperviskosite sendromu Yenidoğanın yapısal anormallikleri TY, PY, Sistemik AV fistül Yenidoğanın kalp hızı anormallikleriSVT, konjenital AV tam blok Yenidoğanın miyokarditi İLK HAFTA Yapısal anormallikler Kritik AS, PS, Aort koarktasyonu, Kesintili aort arkusu HLHS, TAPVR (obstrüktif tip), PDA ( (prematürelerde) Kalp kası fonksiyon bozukluğu ve kalp hızı anormallikleri Böbrek anormallikleri Böbrek yetersizliği, sistemik hipertansiyon Endokrin bozukluklar YD hipertroidisi, adrenal yetmezlik İLK 2 AY 1.Kardiyak yapısal anormallikler Sol-Sağ şantlı KKH Atriyum seviyesinde (ASD,TAPVR) Ventrikül seviyesinde (VSD, AVSD, Tek ventrikül) Aort seviyesinde (PDA, APW, trunkus arteriyosus) Sol kalbin obstrüktif lezyonları Sol koroner arterin pulmoner arterden çıkışı 2.Akciğer anormallikleri (kronik hipoksi) MSS hipoventilasyonu, Üst solunum yolu darlıkları Bronkopulmoner displazi 3.Kalp kası anormallikleri Kardiyomyopati Miyokardit, Pompe's hastalığı 4.Böbrek ve Endokrin bozukluklar Hipotroidi İLK 2 AY SONRASI Daha önce sayılan nedenler Kawasaki Sepsis KALP YETERSİZLİĞİ NEDENLERİ ÇOCUKLUK ÇAĞI ve ADÖLESAN 1.KONJENİTAL KALP HASTALIKLARI Ameliyat edilmemiş KKH Sol kalp yetersizliği AY, AV kapak yetersizliği, Taşiaritmiler Sağ kalp yetersizliği Eisenmenger send, Ebstein, Pulmoner stenoz Ameliyat edilmiş KKH Sol kalp yetersizliği AP kollateraller, Rezidüel VSD, AY, sol AV kapak yet, diğer Sağ kalp yetersizliği Rezidüel RV hipertansiyonu, Fontan sonrası, PY 2.EDİNSEL KALP HASTALIKLARI Romatizmal Ateş Enfektif Endokardit Kollajen Doku Hastalıları Diğer Sistemik Hastalıklar Sepsis tiroid Kawasaki Hipertansiyon Renal hastalıklar (akut-kronik) Nöro-musküler hast. Konjenital Sendromlar Marfan, Hurler, Noonan’s Pulmoner Hipertansiyon KLİNİK BULGULAR Klinik bulgular değişkendir ve çeşitli faktörlere bağlıdır. Hastanın yaşı, Kalp hastalığının nedeni, Hastalığın tuttuğu kalp boşlukları, Kalbin performansının bozulma hızı ve derecesidir. KLİNİK BULGULAR II Miyokard performansının bozulması ile ilgili bulgular Pulmoner venöz konjesyon bulguları Sistemik venöz konjesyon bulguları MİYOKARD PERFORMANSININ BOZULMASI Kardiyomegali, Taşikardi, Galo ritmi, Arteryel nabızlarda zayıflama, Pulsus paradoksus, Pulsus alternans, Terleme. PULMONER VENÖZ KONJESYON Takipne, Dispne, Wheezing, Raller, Siyanoz, Öksürük. SİSTEMİK VENÖZ KONJESYON Hepatomegali, Boyun venlerinde dolgunluk, Periferik ödem LABORATUAR İNCELEMELERİ Radyolojik bulgular TELEKARDİYOGRAFİ Kalp yetersizliğinden şüphelenilen her hastada kalp silüetinin genişliğini ve pulmoner damarlanmayı belirlemek için telekardiyogram mutlaka çekilmelidir Süt çocuklarında 0.55 ve 1 yaşından büyük çocuklarda 0.50'nin üstünde olması kardiyomegaliyi gösterir Yeterli inspiryumda çekilmelidir Yeni doğan ve süt çocuklarında timus büyüklüğü kalp büyüklüğünden ayırdedilmelidir LABORATUAR İNCELEMELERİ EKG bulguları Ventrikül hipertrofisi, atriyum geniş-lemesi, ST ve T değişikliklerini saptamada Taşi-Bradi aritmilerin tanısı Ancak kalp yetersizliğinin tanısında yardımcı değildir LABORATUAR İNCELEMELERİ Ekokardiografi Kalp yetersizliğine yol açan doğumsal kalp anomalilerini, kazanılmış kalp hastalıklarını ve ventrikül fonksiyonlarını saptamada yararlıdır. LABORATUAR İNCELEMELERİ- Biyokimya Kan gazı ve pH değerleri Serum elektrolitleri İdrar Kan sayımı Kan glikoz ve kalsiyum düzeyi TEDAVİ Esas nedenin ortadan kaldırılması Presipite eden faktörlerin ortadan kaldırılması Medikal tedavi ile kalp yetersizliğin kontrol altına alınması NEDENE YÖNELİK TEDAVİ En iyi yaklaşım Neden bulunmalı mümkünse medikal tedavi ile birlikte nedene yönelik yapılmalı Yapısal bir kalp hastalığında cerrahi Enfektif endokardit veya sistemik hipertensiyon ilaçlarla tedavi edilir PRESİPİTE EDEN FAKTÖRLERİN ORTADAN KALDIRILMASI Aritmi Anemi Enfeksiyon Ateş Hipoglisemi Hipokalsemi Asid baz dengesinin düzeltilmesi MEDİKAL TEDAVİ Genel önlemler Pozisyon (45 oturur pozisyon) Oksijen (L-R şantlı hastalarda !!) Dinlenme Diyet (ağırlık izlemi) Sedasyon (morfin) İlaçlar tedavi de MEDİKAL TEDAVİ Pozitif inotropik İlaçlar Digital glikozidleri Adrenerjik agonist ilaçlar (Dopamin, Dobutamin) Posfodiesteran inhibitörleri (Amrinone ve milrinone) Vazodilatatör ilaçlar Diüretikler Loop diüretiklerThiazid diüretikler Aldosteron antagonistleri DİGİTAL GLİKOZİDLERİ Çocukluk yaş grubunda digital glikozitleri kalp yetersizliğinin tedavisinde en iyi ilaç konumunu hala korumaktadır. Digital glikozitlerinin klinik bakımdan en önemli etkisi miyokardın kasılma gücünü arttırması, venöz konjesyonu azaltması ve kalp hızını azaltmasıdır. DİGİTAL ÖNCESİ DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Kalp yetersizliği iyi değerlendirilmeli Daha önce digital almış mı? Digital preperatı doz ve şekli iyi bilinmeli Digital öncesi EKG kontrolü Digital etkisini değiştiren faktörler Yaş Renal yetmezlik (digoksin çoğu böbrekten) KC yetmezliği (digitoksin çoğu karaciğerde) Malabsorbsiyon Tiroid hastalıkları 8eliminasyonu arttırır) Kan kalsiyum ve potasyum düzeyleri kullanılan diğer ilaçlar (fenobarbital, DPH) DİGİTAL GLUKOZİTLERİ Digoksin Digoksin-Sandoz (tb. Damla, amp) Natoxine tb, damla) Digitoksin digitoksin (tb) digimerck (tb) Lanatosid C Cedilanid amp DİGOKSİN İLE DİGİTALİZASYON Doyurma İdame (mg/kg-gün) Prematür Matür 1 ay-2 yıl 2 yaş Maksimum 0,02-0,03 0,03-0,04 0,05 0,03-0,05 1 mg 1/4’ü ile 1/4’ü ile 1/3-1/5 ile 1/4-1/5 ile ** İntravenöz doz oral dozun % 75** DİGİTAL ZEHİRLENMESİ Digital kullanılan hastalar zehirlenme yönünden dikkatle izlenmelidir. Digitalin tedavi edici dozu ile toksik dozu arasındaki sınır çok dardır. Digital zehirlenmesine klinik ve elektrokardiyografi bulguları ile karar verilir. Digital zehirlenmesinden şüpheleniliyorsa kan düzeyine bakılır. Süt çocuklarında 4-5ng/ml, büyük çocuklarda 3ng/ml’nin üzeri toksiktir. DİGİTAL ZEHİRLENMESİNİN BELİRTİLERİ Kalp dışı belirtiler Gastrointestinal belirtiler: bulantı, kusma, iştahsızlık, karın ağrısı Nörolojik belirtiler:baş ağrısı, letarji, disoryantasyon, konfüzyon, konvülsiyon Renk algılamada bozukluk ve allerjik döküntüler Kardiyak belirtiler Derin sinüs bradikardisi İkinci, üçüncü derece AV blok Atriyal, ventriküler erken atımlar Supraventriküler, ventriküler taşikardi Atriyal flutter, fibrilasyon DİGİTAL ZEHİRLENMESİNİN TEDAVİSİ Digital zehirlenmesinde digital ve kesin endikasyonu yoksa diüretik kesilir. Hasta elektrokardiyografi monitöründe devamlı izlenir. Serum potasyum düzeyi düşük ise potasyum başlanır. Kalp bloklarında atropin (0.01-0.03 mg/kg, 4-6 saat ara ile, maksimum 0.4 mg/kg) verilir. Ağır bradiaritmi varsa geçici pace-maker takılır. Disritminin tipine göre antiaritmikler veya gerekiyorsa kardiyoversiyon uygulanır. Ciddi aritmilerde digoksin bağlayan antikor (FAB) kullanılmalıdır. DOPAMİN Dopamin miyokardın kasılmasını arttırır (ß1 reseptörler üzerinden). Ayrıca düşük dozlarda beyin, koronerler, böbrek ve splanik yatağa kan akımını arttırır. İnfüzyon dozu arttırılırsa vazokonstriksiyon ve sistemik damar direncinde artma meydana gelir. Serum yarı ömrü 3-5 dk'dır. Ağızdan alınırsa inaktive olur. Santral bir damardan verilmelidir, Alkali solüsyonlar ile birlikte infüze edilmemelidir. 5 µgr/kg/dk ve altında infüzyon hızında böbrek kan akımını arttırır ve natriürez meydana gelir. Orta hızdaki infüzyon 5-15 µgr/kg/dk inotropik etki için kullanılır. DOBUTAMİN Kuvvetli pozitif inotropik ve orta derecede kronotropik etkisi olan sentetik sempatomimetik amindir. Böbrek kan akımına etkisi yoktur. Serum yarı ömrü 2-3 dk'dır. Önerilen infüzyon başlama dozu 2-5 µgr/kg/dk. Klinik cevaba göre infüzyon dozu ayarlanır. DOPAMİN + DOBUTAMİN Her bir ilacın istenmeyen etkilerini azaltmak ve yararlı etkilerini birleştirmek için böbrek dozunda dopamin 3-5 µgr/kg/dk, 5-10 µgr/kg/dk dobutamin ile birlikte kullanılır. Ağır kalp yetersizliğinde bu tedaviye ardyükü azaltıcı bir ilaç (nitroprusside veya milrinone) eklenebilir. AMRİNONE VE MİLRİNONE Standart kalp yetersizliği tedavisi ile periferik perfüzyonun düzelmediği hastalarda fosfodiesteraz inhibitörleri kullanılmaya başlanmıştır. Sol ventrikül kasılmasını arttırır ve ardyükü azaltırlar. İntravasküler volum yeterli olmalı, kan basıncı ve kalp debisi dikkatle izlenmelidir. Milrinone amrinone'dan 10-30 kez daha potenttir. AMRİNONE VE MİLRİNONE Amrinone yükleme dozu 0.7 µgr/kg İv. birkaç dakika içinde verilir. İdame dozu 5-10 µgr/kg/dk'dır. Milrinone yükleme dozu 50 µgr/kg İv. birkaç dakikada verilir. 0.35-0.75 µgr/kg/dk ile devam edilir. Ciddi yan etkileri seyrektir. Önemli hipotansiyon, reversibl trombositopeni ve ventriküler erken atım yapabilir. VAZODİLATATÖR İLAÇLAR Amrinone yükleme dozu 0.7 µgr/kg İv. birkaç dakika içinde verilir. İdame dozu 5-10 µgr/kg/dk'dır. Milrinone yükleme dozu 50 µgr/kg İv. birkaç dakikada verilir. 0.35-0.75 µgr/kg/dk ile devam edilir. Ciddi yan etkileri seyrektir. Önemli hipotansiyon, reversibl trombositopeni ve ventriküler erken atım yapabilir. VAZODİLATATÖR İLAÇLAR Sistemik damar direncinin acil düşürülmesinde nitroprusside pozitif inotropik ilaçlara ek olarak kullanılmaktadır. Ancak ciddi yan etkilerinden dolayı hemodinamik monitorizasyon gereklidir. DİÜRETİKLER Dolaşım konjesyonunu gidermek için kullanılırlar. Böbreklerden sıvı ve tuz atılımını sağlayarak etki ederler Diüretikler elektrolit dengesizliği ve asid baz dengesinde bozukluklara yol açabilir. Hasta bu yönden izlenmelidir Diüretik grupları Loop diüretikler Thiazidler Aldosteron antagonistleri “LOOP” DİÜRETİKLER “Furosemide” akut kalp yetersizliğinde ilk tercih edilen diüretiktir. “Furosemide” ve “ethacrynic” asid etkisini Henlenin distal loopuna etki ederek gösterir. Aktif klorür emilimini inhibe ederek, pasif sodyum ve su emilimini bloke eder. FUROSEMİDE İntravenöz kullanıldığında etkisi 2-5 dk'da, intramusküler 20-40 dk'da, ağızdan 30-60 dk'da başlar. İntravenöz kullanımdan sonra etkisi 3 saat, ağızdan kullanıldığında 6 saat devam eder. 1 mg/kg/doz İV kullanılır. İhtiyaç oldukça tekrarlanabilir. Kalp yetersizliği kontrol altına alındıktan sonra ağızdan verilmeye başlanır. Böbreklerden hızla atılır. THİAZİD DİÜRETİKLER Bazı yazarlar kronik ağızdan tedavide yararlı olduğunu ileri sürerler. Loop diüretiklerden çok daha az potenttir Distal “convoluted” tübüle etki ederek sodyum emilimini inhibe ederler. Ağızdan kullanılırlar Diüretik etkisi genellikle 1 saat içinde ortaya çıkar ve 12-24saat devam eder “Chlorothiazid” 20-40 mg/kg/gün, “hydroclorothiazid” 2-5 mg/kg/gün ALDOSTERON ANTAGONİSTLERİ “Spirinolactona” oldukça zayıf bir diüretiktir, tek başına nadiren kullanılır. Genellikle loop diüretikler veya thiazidler ile birlikte kullanılır. Hafif diüretik etkisi vardır, esas olarak diğer kuvvetli diüretiğin potasyum kaybettirici etkisini antagonize eder. 1-2 mg/kg/gün günde 1 veya 2 kez kullanılır. MİYOKARDİT MİYOKARDİT Miyokardın koroner hastalıkta görülen iskemik değişikliklerden farklılık gösteren nekroz ve/veya dejenerasyon ile beraber inflamatuvar hastalığıdır Klinik başvuruların ~ % 0,3’ü Otopsi serilerinin ~ % 1,15 ‘i Ani ölümlerin ~ %4,2-12,3’ü MİYOKARDİT NEDENLERİ Viral Enterovirüsler Coxsackie A Coxsackie A Echovirüs Poliovirüs Adeno virüsler (özellikle seroptip 2 ve 5) Diğer virüsler (CitomegaloV, HSV, İnfluensa A, Ebstein-Barr, Varisella, Kabakulak, Kızamık, ParvoV, Kuduz, Hepatit B-C, Kızamıkçık, RSV, HIV) Nonviral Riketsiyal (r. Riketsii) Bakteriyel (meningekok, salmonella. klebsiella, brusella, leptospira, mikoplazma, tbc,) Protozoal (toksoplazma, amip) Fungal (candida, aktinomikoz) Diğer paraziter (şistosomiyasiz, larva migrans, ekinokokkosiz) Nonenfeksiyöz Toksik (difteri, akrep sokması) İlaçlar (sulfonamitler, siklofosfamid, penisillin, INH, indometazin, tetrasiklin, metil DOPA, fenitoin) Hipersensivite/otoimmün (Romatoid artrit, romatizmal ateş, SLE, Ülseratif kolit, miks KDH) Diğer (sarkoidoz, Kawasaki) ekinokokkosiz) MİYOKARDİT PATOLOJİ Viremi Miyokard hücresi içinde virüs replikasyonu Direkt viral miyositoliz Diğer hücrelerde enfeksiyona bağlı neoantijen oluşumu Sitotoksik T hücrelerinin infekte ve noninfekte hücrelere etkisi Natural Killer hücrelerin infekte hücrelere saldırısı Geç cevap: Antikorla işaretli hücrelerin kompleman aktivasyonu ile yıkılması KLİNİK BULGULAR Yenidoğan ve Süt çocuğunda beslenme bozukluğu, ateş, irritabilite, kızarıklık atakları, ani ölüm FM: KKY bulguları Büyük çocuk ve adölesanda viral enfeksiyon öyküsü, ateş, letarji, karın ağrısı, çarpıntı ekzersiz intoleransı. Hastalık ilerledikçe respiratuvar semptomlar öne çıkar FM: KKY bulguları, ateşşiz taşikardi, aritmi LABORATUVAR TELEKARDİYOGRAFİ EKG EKOKARDİYOGRAFİ VİRAL ÇALIŞMALAR ENDOMİYOKARDİYAL BİYOPSİ (Dallas kriterleri) MOLEKÜLER TANI (Adeno virüs için polimeraz zincir rekasiyonu) MİYOKARDİT TANISI Yakın zamanda geçirilmiş viral hastalık öyküsü Açıklanamayan konjestif kalp yetersizliği Ateşte beklenenden daha fazla taşikardi Gallop ritmi Disritmi EKG değişiklikleri Ekokardiyografik bulgular KKY AYIRICI TANI Yenidoğan ve Süt çocuğu Sepsis Hipoksi Hipoglisemi-kalsemi Yapısal kalp hastalıkları Dilate kardiyomiyopati Endokardiyal fibroelastosis Anormal orijinli sol koromer arter Çocuklu çağı Dilate kardiyomiyopatiler (idiyopatik, X-Linked, otozomal dominant) Endokardiyal fibroelastosis Kronik taşikardi Perikardit MİYOKARDİT TEDAVİSİ Kalp yetersizliğinin tedavisi Antikoagülasyon Antiaritmik tedavi İmmüno süpresifler ? Hiper immün -Globülin Sol ventrikül destek cihazları PROGNOZ Genelde kötüdür YD da % 75 e varan mortalite Büyük çocuklarda % 10-25 mortalite % 50 düzelme