Bu silahı tanıdınız mı? Prof.Dr.Numan Numanoğlu Özel TOBB ETÜ Hastanesi www.numannumanoglu.com • Taşımak için ruhsat gerekmiyor • Bu silah yılda dünyada 4.9 milyon kişiyi, ülkemizde 100 bin kişiyi öldürüyor • Her 10 saniyede bir kişi bu silah yüzünden ölmektedir • Çoğunlukla silah kullanma alışkanlığı 1314 yaşlarda başlamaktadır Silah Kullanmayı deneme nedenleri; • • • • • • Özenti Gösteriş Kendini ispatlama Arkadaş baskısı Arkadaşlar arasında yer edinme Otoriteye (ebeveyn, okul idaresi) karşı gelme • Silah kullanmayı bir kez deneyen her üç gençden biri bağımlı hale gelir • Başlangıçda oyun gibi başlayan bu korkunç alışkanlık, ilerleyen yıllarda kişileri silah bağımlısı ve hasta biri haline getirecektir • Asla silah kullanmayı denemeyin • Silahın her kullanımı, insan yaşamını 5 dakika kısaltır • Erken yaşta silah kullanmaya başlayanların ömrü ortalama 20-25 yıl azalır Önümüzdeki 30 yıl içinde bu silah, •AIDS, •Tüberküloz, •Trafik kazaları, •Anne ölümleri, •İntihar, •Cinayetlerin toplamından daha fazla insan öldürecektir • Ülkemiz ekonomisi her yıl bu silah nedeniyle 15 milyar dolar doğrudan, 3 milyar dolar da sağlık nedeniyle toplam 18 milyar dolar kaybetmektedir. Bu rakam sağlık bakanlığı bütçesinin yaklaşık 6 katıdır. • • • • • • • Bu silaha harcanan; 1 günlük parayla 1.5 kg süt, 1 haftalık parayla 1 roman, 1 aylık parayla 1 ayakkabı, 1 yıllık parayla evin 1 yıllık kömür ihtiyacı, 2 yıllık parayla buzdolabı, 3 yıllık parayla bilgisayar alınabilir. • Silahın içinde bulunan 4000 maddenin elliden fazlası doğrudan kansere sebep olmaktadır. Karbonmonoksit Egzos Gazı, Kömür sobası Arsenik Fare zehiri imalatında Metanol Roket Gazı yapımında DDT, Naftalin Böcek ilaçlamada Kadmiyum Araba Akülerinde Bütan Gazı Tüp ve Çakmak Gazı Aseton Oje ve Kimyasal sökücü Hidrojen siyanür Gaz odaları zehiri Amonyak Tuvalet temizleyici • Silahın dumanında bulunan karbonmonoksit gazı, kanın oksijen taşıma kapasitesini azaltır, dokulara yeterli oksijen taşınmasına engel olur, Bunun sonucunda silahı taşıyanlar egzersiz sırasında daha çabuk yorulurlar. • Silahı kullananların %25-30’u zamanından önce ölmektedir. • Yapılan bir araştırmaya göre 15 yaş üstü nüfusta silahlı kişi oranı %43’tür (erkeklerin %63’ü, kadınların %24’ü). Dünya genelinde ise 1.25 milyar silahlı kişi vardır. Dünyada silahlı kişilerin verdiği zarar 200 Milyar $ cıvarındadır. Ülkemize 8-10 Milyar $ zarar verdikleri hesaplanmaktadır. • Gelişmiş ülkelerde silah tutkunlarının sayısı azalırken gelişmekte olan ülkelerde artmaktadır. Son 20 yılda silah kullanımı; Türkiye’de % 80 artmış, Amerika’da % 30 azalmıştır Silah kullanımının vücuttaki zararlı etkileri Organlar Etkileri Akciğerler Öksürük, balgam, nefes darlığı, kanser Kalp Damarlarda tıkanma, kalp krizi Ağız-Boğaz Tat almama, ağız kokusu, dişlerde sararma, boğaz kanseri, boğaz iltihabı Burun Koku almada azalma Silah kullanımının vücuttaki zararlı etkileri Organlar Etkileri Sindirim sistemi Mide kanseri, mide ülseri Kemikler Kemiklerde erime Damarlar Damarlarda tıkanma Cilt Ciltte kırışıklıklar Eller Parmaklarda sararma Üreme sistemi Kanser, çocuk sahibi olamama, çocuk düşürme, sağlıksız bebek doğurma, cinsel güç kaybı • Silahlar kendilerini taşıyanlarda solunum yolu hastalıklarına ve buna bağlı olarak 40 kat daha fazla ölüme yol açmaktadırlar. • ABD’de tüm kanser ölümlerinin 1/3’ü bu silahlara bağlıdır. • Kanserden ölümlerin; % 50’sinin • Akciğer kanserinin; % 90’nının nedenidir. • Silah taşıyanlarda myokard enfarktüsü, tekrarlayıcı kalp atakları, koroner arter hastalığına bağlı ani ölüm risklerinin daha fazla olduğunu gösterilmiştir. • Silahlar kan dolaşımı ve damarlar üzerine etki yaparak felç riskini artırıp, bacak kangrenlerine neden olmaktadır. • Gebeliği sırasında silah taşıyan annelerin bebeklerinin ortalama 200 gr daha hafif ve 1 cm daha kısa olduğu saptanmıştır. Ayrıca bu annelerde düşük ve erken doğumda görülmektedir. • Silah taşıyan ve kömür, silika, tahıl ve pamuk tozuna maruz kalan işçilerde içmeyenlere göre kronik bronşit gelişme olasılığı daha fazladır. • Silahlar yüzde erken yaşta kırışıklıklar oluşturuyor, kadınlarda kemik erimesine yol açıyor. • Silahlar, erkeklerde iktidarsızlığa neden olmaktadır. • Silah taşıyanların yanında bulunanlarda bile akciğer kanseri riski 3 kat daha fazladır. Aynı şekilde silahlı kişilerin yanında bulunan kadınlardada meme kanseri riski artmaktadır. • Anneleri silah taşıyan çocuklarda ilk 2 yaşta pnömoni, bronşiolit ve bronşit gibi solunumsal hastalıklar daha fazladır. Bu çocuklarda akciğer fonksiyonlarının gelişim hızı düşükür. Silahın kullanıldığı evlerde; • Bebekler hastaneye 3 kat daha fazla başvurmakta • Ani bebek ölümü riski 2.5 kat artmakta • Bebeklerde kolik tarzı karın ağrısı 2 kat artmakta • Çocuklarda astım ve solunumsal enfeksiyon riski 2 kat artmakta • Kadınlarda akciğer kanserinden ölüm 2-3 kat artmaktadır • Hepinizin bildiği gibi yeni doğan bir bebekte akciğerlerin % 15 ‘i oluşmuştur. Geri kalan % 85 ‘i ilk 8 yaşa kadar gelişmektedir. Evde silah taşıyan varsa bu çocukların akciğerlerinin gelişimi tam olmamaktadır. Silahı kullanırsanız; • • • • • • • • • • • • • Akciğer kanseri olma riskiniz 13 - 22 kat Ağız kanseri olma riskiniz 3 - 30 kat Dişeti kanseri olma riskiniz 5 - 14 kat Dil kanseri olma riskiniz 4 - 33 kat Bademcik kanseri olma riskiniz 7 - 11 kat Gırtlak kanseri olma riskiniz 16 kat Yemek borusu kanseri olma riskiniz 8 - 10 kat Mesane kanseri olma riskiniz 3 - 5 kat Pankreas kanseri olma riskiniz 2 kat Böbrek kanseri olma riskiniz 5 kat Prostat kanseri olma riskiniz 2 kat Rahim ağzı kanseri olma riskiniz 17 kat Kan kanseri olma riskiniz 2 - 3 kat • • • • • • • Felç olma riski 2-22 kat, Bacak damarı hastalığı riski 2 kat, Ani ölüm riski 10 kat, Kadınlarda kısırlık riski 10 kat, Erkeklerde iktidarsızlık riski 10 kat, Ülser riski 2 kat, Kronik bronşit riski 2-24 kat, Kalp krizi riski 1-4 kat artmaktadır. Silah kullananların çevreye olan zararları; •Bulundukları çevrenin havasını kirletirler •Çevrelerindeki insanların pasif olarak etkilenmelerine neden olurlar •Ev ve orman yangınlarına neden olurlar • Acaba herkesin serbetce kullandığı; taşıyana ve çevresindekilere zarar veren bu silahı tanıyabildiniz mi? • Eğer tanıdınızsa gelin hep beraber insanları bu silah alışkanlığından kurtaralım. Eminim ki onlarda canı gönülden bu tutkularından vazgeçmek istiyorlar. Ama bizlerin yardımı olmadan bunu başaramayacaklar. • Silahlar nice canlara kıymadan onları etkisiz hale getirelim. Yeni nesillerin silahı sevmesine engel olalım. Silahı bıraktıktan sonra; 20. dakika : Kan basıncı ve kalp hızı normale döner 8. saat : Kanda oksijen düzeyi normale döner 24. saat : Karbonmonoksit vücuttan atılır Akciğerler temizlenmeye başlar 48. saat : Nikotin vücutta saptanamaz 72. saat : Nefes almak kolaylaşır 2-12 hafta : Dolaşım düzelir 3-9 ay : Nefes darlığı ve öksürük azalır 5. Yıl : Kalp krizi riski yarıya iner 10. Yıl : Kalp krizi riski silah kullanmayanların düzeyine gelir. Akciğer kanseri riski yarıya iner SABıRLA DINLEDIĞINIZ IÇIN TEŞEKKÜRLER!