Bologna Süreci`nde Sosyal Boyut

Bologna Süreci’nde
Sosyal Boyut
Yrd. Doç. Dr. Armağan Erdoğan
TOBB EKONOMİ VE TEKNOLOJİ ÜNİVERİTESİ
10 ARALIK 2010
İçindekiler
Veri Toplama ve Değerlendirme Süreci
Sosyal Boyut Kavramı
Neden
Önemlidir?
Neler Yapılmaktadır?
 Cinsiyet Başlığı Altında Neler Yapılıyor
 KSGM Türkiye Eylem Planı
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği
Kadına Yönelik Şiddet
Yeni Bologna Resmi Sitesi http://www.ehea.info
21. Yüzyılda Yaşanan Gelişmeler
Küreselleşme
 Teknolojik ilerlemeler
 Bilgi ekonomisi
 Sosyal hareketlilik
 Çok kültürlülük

her alanda
 Rekabet
 Kalite
 Şeffaflık,
karşılaştırılabilirlik
 İşbirliği
yapmayı gerektiriyor
Dünyada Yükseköğretimde Neler Yapılıyor?
Veri Toplama ve Değerlendirmenin Önemi
Yükseköğretimde;
 Durum tespiti yapmak
 Politikalar üretmek
 Politikaları güncellemek
 Değerlendirmeler yapmak için
Doğru
 Güncel
 Karşılaştırılabilir
verilere ihtiyaç var.

Hangi Kurumlar Veri Topluyor?
Bu doğrultuda,
2009 Leuven Bologna
Bakanlar Bildirgesinde
alınan kararla veri
toplama görevi
Eurostudent
Eurostat
Eurydice
Raporlama Çalışma Grubu
Üyeleri:
Raporlama ve
Uygulama Çalışma
Grubu
Bologna Ülkeleri
Veri Toplayıcılar
Eurostat
Eurydice
Eurostudent
E4 (ENQA, EUA
EURASHE, ESU)
Bir Örnek: Hareketlilik
Kapalı sistemler
Kısıtlı sistemler
Düşük gelen ve giden
(Türkiye)
Yüksek giden
Açık Sistemler
Yüksek giden ve gelen
Düşük gelen
Çekici sistemler
Yüksek gelen,
Düşük giden
Sosyal Boyut Kavramı Nedir?
Yükseköğretimin her
kademesine
erişimde
 devam etmede
 katılımda

eşit fırsatlar
oluşturmak
Kimler dışarıda kalıyor?
sosyo-ekonomik
 bölgesel
 cinsiyete dayalı
 fiziksel

engeller ?
Sosyal Boyut Hedefleri
Leuven Bildirgesinde; üye ülkeler 2020 ye kadar
 yükseköğretime katılımın genişletilmesini
 temsil edilemeyen grupların erişiminin arttırılmasında
ölçülebilir hedefler belirlemeyi
 AYA’da öğrencilerin yükseköğretimdeki paylarının ve
bu alandaki verilerin arttırılması
hedeflediler.


Fırsat eşitliğine engel olan ve dezavantajlı grupları
tanımlayan araştırmalar ve istatistikler yapılıyor mu?
Takip ediliyor mu?
Fırsat eşitliği için gerekli tedbirler alınıyor mu?
Yükseköğretime erişimde eşit fırsatlar
Yükseköğretimin toplumun bütününe yaygınlaştırılması

Şeffaf giriş/geçiş koşulları
Ön lisans
 Lisans
 Yüksek lisans
 Doktora

Ülkemizdeki uygulama: ÖSYM- Merkezi Sistem
Avrupa 2020 Strateji Hedefi: Genç neslin en az %40 ının
yükseköğretim derecesine sahip olması
Yükseköğretime devamda eşit fırsatlar

Yükseköğretime başlayan gençlerin tamamı
mezun oluyor mu?

Ne kadarı eğitimlerini çeşitli nedenlerle
tamamlayamıyor?

Devamın önündeki engeller nelerdir?
Avrupa 2020 Stratejisi Hedefi: Okul bırakma
(drop out) oranının % 15 ten %10 un altına
çekilmesi
Öğrencilerin eğitim-öğretim
süreçlerine aktif katılımı
Yüksek

öğretime
katılımı
sağlamak

Öğrenci merkezli eğitim
Öğrencilerin öğrenme süreçlerine
katılımı
Öğrenci öncelikli yönetim
Öğrencilerin yönetim
mekanizmalarına katılımı
Öneriler…
 Yükseköğretime devamda





Esnek öğrenme yöntemleri
Esnek öğrenme ortamları
Kariyer merkezleri
Rehberlik ve danışma merkezleri
Hukuki ve mali danışma merkezleri
 Yükseköğretime katılımda






BEK çalışmalarında aktif rol almalarını sağlamak
Toplantılar düzenlemek
Toplantı düzenlemelerini teşvik etmek
İyi rol modelleri görünür kılmak
Konsey seçimlerine katılımı sağlamak
Seçimlerde ve görevlerde cinsiyet dağılımına önem vermek
Cinsiyet Başlığı Altında Neler Yapılıyor?
Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü
2 başlıkta Ulusal Eylem Planı oluşturdu
 Toplumsal Cinsiyet Eşitliği
 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele
Eylem Hedef ve Stratejileri
 Sorumlu kurum-kuruluşlar

Hedef 2: 9. Kalkınma Planı Hedefleri Dahilinde eğitimin her
kademesinde kız çocuklarının okullulaşma oranları (kayıt, devam
ve tamamlama) artırılacaktır.
Hedef 3: Eğitimin her kademesinde fiziki ve teknik kapasite artırılacaktır.
Hedef 5: Aile içinde şiddet gören kadına ve şiddet failine yönelik tedavi ve
rehabilitasyon hizmetlerini düzenlemek ve uygulanmasını sağlamak.
Neler Yapıldı?
Her iki Ulusal Stratejik Planlardaki hedefler ve
faaliyetlerle ilgili 2 farklı form hazırlandı,
Üniversitelere gönderildi
 Bu alanlardaki çalışmalarını bildirmeleri
istendi
 4 farklı alanda çalışma grubu oluşturuldu.
 Tıp/Sağlık
 Hukuk
 Eğitim
 İletişim
Çalışma gruplarının Yaptığı Çalışmalar
 Tıp/Sağlık






KYŞ ve TCE konularına tıp fakültelerinin özellikle dönem derslerinin
içinde yer verilmesi
Halk sağlığı, adli tıp, aile hekimliği ve psikiyatri eğitimlerinin içine de her
2 konunun entegre edilmesi
Tıp fakültelerinde (çocuk istismarı, şiddet mağduru vb.) adli vakalarda
hekimin; hukuki sorumlulukları, ceza hukuku, ailenin korunması ve
kurumlar arasında iletişim gibi görevlerinin derslere entegrasyonu
Üniversitelerdeki personel, akademisyen ve uzmanlarda farkındalık ve duyarlılık
yaratılması için, her iki konunun da ele alındığı, bilgilendirme toplantıları ve hizmet
içi eğitimlerin yapılması
Tıp fakültelerinde KYŞ ile ilgili hizmet verenlerin konu ile ilgili uygulamada olan
mevzuatı bilerek yönlendirebilmeleri için gereken bilgiye (danışma Merkezlerinin
adresleri, şiddet mağdurları için yasal haklar, kadın sığınma evleri, ücretsiz telefon
hatları vb ile ilgili bilgilere) sahip olmalarının sağlanması,
Eğiticiler ve öğrencilere yönelik tıp fakültelerinin ilgili bölümlerince (adli tıp, halk
sağlığı, kadın doğum gibi) KYŞ ve TCE konularının sağlık bağlantısını ve diğer
yönlerini içeren “kaynak kitap” oluşturulması/ hazırlanması
Üniversiteler Neler Yapabilir?
 Toplumsal Cinsiyete Farkındalığı Pekiştirmek
 Kadın Çalışmaları Merkezleri kurmak
 Bir ağ kapsamında deneyim paylaşmak
 Rol Modellerini tanıtmak
 Rehberlik Merkezleri oluşturmak
 Kayıt sırasında öğrencilere “Cinsiyet Eşitliği” ve hakları
/sorumlulukları konusunda broşür dağıtmak
 Sadece sabır gerektiren konularda değil, karar alma
ve inisiyatif kullanma gerektiren konularda da kadın
personele (akademik ve idari) sorumluluk vermek
Teşekkür ederim…
YRD. DOÇ DR. ARMAĞAN ERDOĞAN
YÜKSEKÖĞRETİM KURULU
AB VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER BİRİMİ
armagan.erdogan@yok.gov.tr