B: PROTİSTA ALEMİ *Bu alemde bulunan tüm

DERS :BİYOLOJİ
KONU : CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI
DEVAM EDİYORUZ...
B: PROTİSTA ALEMİ
*Bu alemde bulunan tüm canlılar ökaryot hücre yapısına sahiptirler ve
genelde bir hücreli canlılardır.
*Pratista alemindeki canlılar siller, kamçılılar, kök ayaklılar, sporlular ve
cıvık mantarlar diye 5'e ayrılırlar ilk olarak siller göreceğiz.
1-)Siller:
•
Üzerinde küçük tüysü canlılar bulunur. Hetetrof canlılardır.
ÖR: Terliksi Hayvan.
2-) Kamçılar:
•
Organelli olarak kamçıları bulunur. Ayrıca kloroplastları bulunur.
Gündüz fotosentez gece ise hetetrof belenir.
3-) Kök Ayaklılar:
•
Belirgin bir şekilleri yoktur. Yalancı ayaklarıyla hem hareket eder
hem de besinlerini içeri alırlar. Hetetrof beslenirler.
4-) Sporlular:
•
Hayvanlar üzerinde yaşayan parazit hetetrof canlılardır. Sporla
çoğaldıkları için bu ismi alırlar.
5-) Cıvık Mantarlar:
•
Belirgin bir şekilleri yoktur. Çok çekirdeklidirler. Amip gibi hareket
ederler. Eşeyli ve sporla çoğalabilirler. Parazit ve saprofit
beslenirler.
Şekil: Protista Alemi
C: MANTARLAR ALEMİ:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Hepsi hetetrofdurlar.
Parazit ve saprofit yaşayanlarda bulunur.
Kök iletim demeti gibi yapıları bulunmaz.
Kloroplast bulunmaz.
Çok çekirdeklidir.
Çeperleri bulunur. Çeperin yapısındaselüloz ve kitinde bulunur.
Nişasta depo etmezler. Glikojen ve yağ depo ederler.
Eşeyli ve eşeysiz çoğalabilirler.
Havada, karada, suda, bitki ve havyaların üzerinde parazit olarak
yaşayabilirler.
Bir kısmı besin olarak kullanılır. Alglerle birleşerek Likenleri
oluşturabilirler.
Şapkalı, küf, ağaç ve maya yapında kullanılır.
Besin, protein ve mineral bakımında zengindirler.
Şekil: Mantarın Yapısı
D: BİTKİLER ALEMİ
•
Ökaryotturlar. Hepsi çok hücrelidir.
Hücre çeperleri vardır ve hücre çeperinin ana maddesi selülozdur.
Klorofil maddeleri kloroplast içindedir.
Kloroplasttan başka; kromoplast ve lökoplast gibi renk maddelerde
vardır
Nişasta Depo ederler.
Yeşil bitkilerin hepsi otorofdur. Işık enerjisini kimyasalenerjiye
çeviriler.
Çoğu toprağa bağlı olduğu için yer değiştiremezler.
•
Sinir ve duyu sistemleri yoktur.
•
•
•
•
•
•
1-) Tohumlu (Çiçekli) Bitkiler:
Hepsi damarlıdır. Kök, gövde ve yaprakları gelişmiştir. Eşeyli
üremelerini tohum olarak gerçekleştirirler. Embriyoyu besleyecek besin
depoları oldukları için kara yaşamına uyum sağlamıştırlar. Doku ve
organları iyi gelişmiştir.
Tohumun meyve etrafının örtüp, örtülmemesine göre ikiye ayrılır;
a) Açık Tohumlu Bitkiler.
Tohumları etrafında zar bulunmaz. Tohumlar kozalak etrafında bulunur.
Bu tür bitkiler iğne yapraklıdır. Kışın yapraklarını dökmezler.
b) Kapalı Tohumlu Bitkiler:
Tohumlar meyve etrafında örtülmüştür. Çiçeklerinde taç ve çanak
yaprakları vardır. Tohumlar çenek sayısına göre 2 alt gruba ayrılılar.
•
•
Tek Çenekliler: Tohumlarında sadece bir tane çenek yaprağı
vardır. Kambiyom dokusu olmadığı için, enine kalınlaşma
görünmez.
Çift Çenekliler: Tohumlarında 2 tane çenek Yaprağı bulunur.
Kambiyoma sahiptirler
2-) Sporlu (Çiçeksiz) Bitkiler:
Üreme ve gelişimlerinde çiçek oluşturmazlar. Spor oluşturarak eşeysiz
üremiyi, gamet oluşturarak eşeyli üremeyi gerçekleştirirler. Bu iki üreme
çeşidi birebirinin devamı şeklindedir ve bu olaya döl almaşı denir. Suya
bağılıdırlar.
İletim demetleri bulunup bulunmamasına göre 2’ye ayrılırlar.
a)
Damarlı Sporlu Bitkiler:
İletim demetleri olup, sporla üreyen bitkilerdir. Gerçek kök, gövde
ve yapraklarda bulunmaz. ÖR: Eğreltiotu
b)
Damarsız Sporlu Bitkiler:
Yaprak, kök veya gövdeleri yoktur veya çok basittiler. Bu tip vücut
yapısına tallus denir.
ÖR: Yeşil su yosunları,
HAYVANLAR ALEMİ
Omurgalı ve omurgasız olmak üzere ikiye ayrılır. Çok hücreli, heterotrof
ve yer değiştirebilen canlılardır.
1)
Omurgasızlar
•
I) Süngerler : Basit yapılıdırlar. İskeletleri inorganik
maddelerden yapılmıştır. Tatlı su ve denizde yaşayabilirler.
Mezenşim adı verilen sıvının etrafında hücre tabakasının
sarmasıyla oluşmuşlardır. Herhangi bir sisteme sahip değillerdir.
•
II) Sölenterler : Sindirim boşlukları vardır. Boşluk hem ağız hem
anüs görevini yapar. Vücutları iki hücre tabakasından oluşur. Dışta
yakıcı kapsülleri vardır. (Düşmana karşı koruyucu) Örnek : Deniz
anası, Hydra, Mercanlardır.
•
III) Yassı solucanlar : Genellikle parazittirler. Sindirim
sistemleri gelişmemiştir. Vücutta bulunan tek açıklık ağız ve anüs
görevini yapar. Sinir ve üreme sistemi vardır. Örnek : Planaria,
Tenya, Karaciğer kelebeği.
•
IV) Yuvarlak solucanlar : Sindirim sistemlerinde ağız ve anüs
olmak üzere iki açıklık vardır. Bazıları hayvanlarda parazit olarak
yaşarlar. Örnek : Barsak solucanı, kancalı kurt.
•
V) Halkalı solucanlar : Sindirim sistemlerinde özelleşmiş
bölümler vardır. Kapalı dolaşım sistemine sahiptirler.
Örnek : Toprak solucanı, Sülük.
•
•
VI) Yumuşakçalar : Vücutları yumuşaktır ve iskeletsizdirler.
Bazıları kabukludur (midye). Suda ve karada yaşarlar.
Örnek : Ahtapot, midye, salyangoz.
VII) Kabuklular : Dış iskeletlidirler. Üyeleri eklemlidir. Tatlı su
ve denizlerde yaşarlar.
Örnek : Karides, yengeç, istakoz.
•
VIII) Örümcek, Akrep ve Keneler : Eklemli dört çift ayak
taşırlar. Antenleri yoktur. Zehir bulunduran bir bez taşırlar.
•
IX) Böcekler : Çoğu karada yaşar. Vücutları baş, göğüs ve karın
olarak üç bölmeye ayrılır. Genellikle üç çift ayak, iki çift kanat
taşırlar. Trake solunumu yaparlar. Dolaşım sistemleri açıktır.
Örnek : Bit, arı, çekirge, sinek, ipek böceği.
•
X) Derisi dikenliler : Deniz hayvanlarıdır. Açık dolaşım görülür.
Solunum solungaç, deri veya keselerle yapılır. Hareketlerini
vücutlarından çıkardıkları diken gibi çok sayıda ayakları ile
yaparlar. Örnek : Deniz kestanesi, deniz yıldızı gibi.
2) Omurgalılar
:
Ortak Özellikleri :
 Sırtta sinir kordonu ve sinir ipi bulunur.
 Solunum organları yutak ile bağlantılıdır.
 Omurga denilen ortak bir iç iskelet yapıları vardır.
 Dolaşımları kapalıdır.
Bu şubede 5 sınıf canlı grubu vardır.
•
I) Balıklar : İç iskeletleri kıkırdak veya kemiktendir. Genellikle
yüzgeçli ve pulludurlar. Solungaç solunumu yaparlar. Kapalı
dolaşım sistemine sahiptirler.
•
II) Kurbağalar : Karada ve suda yaşayabilirler. Larva döneminde
solungaç, ergin dönemde akciğer solunumu yaparlar. Soğuk kanlı
canlılardır. Örnek : Su ve Kara kurbağaları, semenderler.
•
III) Sürüngenler : Vücutları keratin pullarla kaplıdır.
Derilerinde ter bezleri yoktur. Örnek : Yılan, Kertenkele, Timsah,
Kaplumbağa soğuk kanlı canlılardır.
•
IV) Kuşlar : Vücut sıcaklılkları sabittir. Bu yüzden sıcak
kanlıdırlar. Kanat ve tüy taşırlar. Kalpleri 4 odacıklıdır. Dolaşım
sistemleri kapalıdır.
•
V) Memeliler : Sıcak kanlıdırlar. Derilerinde genellkle kıllar
bulunur. Yavrularını sütle beslerler. Kalpleri dört gözlüdür.
Denizde ve karada yaşayabilirler. Örnek : Yarasa, Fok balığı, Kirpi,
Sincap, Tavşan, Balina, Yunus, İnsan vs.
KOLAY GELSİN ARKADAŞLAR
SORULARLAGELDİK