kan ve kan ürünlerinin imhasına yönelik talimat

KAN VE KAN ÜRÜNLERİNİN İMHASINA YÖNELİK
TALİMAT
DOK KODU :TH.TL.05
YAYIN TARİHİ:01.01.2016
REVİZYON NO:00
REVİZYON TARİHİ:
SAYFA NO:1/3
1.AMAÇ: Biyokimya laboratuarında stokta bulunan miadı geçmiş hastada reaksiyon gösteren, test sonucu
şüpheli olan cross match sonucu uygunsuz olan ve kliniklerden biyokimya laboratuarına gelen uygunsuz kanların
imhasını sağlamak.
2.KAPSAM: Özel Düztepe Yaşam Hastanesi hastaları kapsar.
3.KISALTMALAR:
B.K.M : Bölge Kan Merkezi
4. TANIMLAR:
5. SORUMLULAR:
Başhekim / Mesul Müdür
Başhemşire
Biyokimya Sorumlu Hekimi
Transfüzyon Sorumlu Hekimi
Yataklı Servis Hemşireleri
Transfüzyon Sorumlu Hemşiresi
Ebeler
6. FAALİYET AKIŞI:
6.1. Kan ve kan ürünleri ile bağışçılara ait numunelerin imhasına yönelik kurallar belirlenmiştir.
Özel Düztepe Yaşam Hastanesi olarak transfüzyon kan merkezimiz olmadığından dolayı kan ve kan ürünlerini
Kızılaya bağlı Bölge Kan Bankasından karşılıyoruz.
Kan alma esnasında donör reaksiyon geçirmiş veya kan vermekten vazgeçmiş ise hemen alım durdurulur ve
alınan kan imha tutanağı ile doldurularak tıbbi atık kutusuna atılır.
Miadı dolan kan ve kan ürünleri otomasyon üzerinde düşürülür ve imha edilir. İmha edilen kan ve kan ürünü
tıbbi atık kutusuna atılır. Hastanemizde de biyokimya laboratuarında miadı geçmiş kan ve kan ürünlerinde aynı
şekilde imha edilir. İmha tutanağı tutulur. Kayıt altına alınır.
Set takılıp 30 dakikadan fazla zaman geçen tam kan ve eritrosit süspansiyonu biyokimya laboratuarına seti ile
birlikte gönderilir ve imha edilir.
Transfüzyon başlayıp daha sonra reaksiyon gelişen hastalarda kan ürünü çıkartılır. Set branül kan ve kan ürünü
ile beraber biyokimya laboratuarına gönderilir. Hemovijilans formu doldurulur. Uygun transfer ile BKM’ ye
gönderilir. BKM reaksiyonun nedenlerini araştırır ve tıbbi atık kutusuna atılır. BKM’ ye gönderilen numune ve
torbada gerekli testler çalışılır. Uygun olmayan kriterler incelenir. Sonuca göre imha edilip edilmeyeceğine karar
verilir. İmha edilen kan ve kan ürünleri aynı zamanda bağışçıyla gerekçesi BKM tarafından bilgi verilir.
Taze donmuş plazmalar BKM’ den biyokimya laboratuarının stokuna gelen TDP istemi klinikler tarafından
otomasyon ve kan , kan bileşenleri istem formu kan numunesi ile istem yapılır. Kliniğe gelen TDP eritilir.
Eritilen TDP tekrar dondurulmaz. Dondurulacak olursa TDP imha edilir. Bu nedenle laboratuarda çıkış saati
önemlidir. 24 saati geçerse tekrar biyokimya laboratuarına gönderilerek imha edilir. Kırmızı atık kutusuna atılır.
Aferez trombosit veya Trombosit Süspansiyonlarında BKM ajitatör cihazında çıktıktan sonra çok hızlı şekilde
kurumumuza getirilir. İlk 15 dakika içinde ajitatör cihazında miadı dolana kadar saklanır. 15 dakikadan fazla
kliniklerde bekleyen trombositler imha edilir.
6.2. Kan ve kan ürünlerinin saklama ve transfer koşullarının sağlanmadığı tespit edilen ürünler kayıt altına
alınmalı ve aşağıdaki belirlediğimiz imha usul ve esaslara göre imha edilmelidir.
Tam Kan : Transfüzyon amacı ile alınan tam kan +2 ile +6 CO aralığında saklanmalıdır. Saklama süresi
kullanılan antikogulan / koruyucu sıvıya bağlıdır. Bu ısı aralığını koruyan dolaplarda saklanır. Transferi de
dereceli çantalar ile yapılır.
KAN VE KAN ÜRÜNLERİNİN İMHASINA YÖNELİK
TALİMAT
DOK KODU :TH.TL.05
YAYIN TARİHİ:01.01.2016
REVİZYON NO:00
REVİZYON TARİHİ:
SAYFA NO:2/3
Eritrosit Solüsyonu Ek Solüsyonlu: Bileşen tam kanın santifügasyonundan sonra plazmanın ayrılması ve
eritrositlere uygun besleyici solüsyonun ilave edilmesi ile hazırlanır. Eritrositlerin ek solüsyonla dikkatlice
karıştırılmasından sonra + 2 ile + 6 CO da saklanır.
Depolama: Saklama ısısı aralığının korunduğu kan saklama dolaplarında depolanır.
6.3. İmha edilen kan ve kan ürünlerine ilişkin kayıtlar tutulur. İmha edilen kan ve kan ürünleri olay bildirim
formu ile BKM gönderilir ve formda imha nedeni bildirilir. Otomasyonda kan ve kan ürünü silinir. Kan ve kan
ürünü bizden kaynaklı ise imha tutanağı tutulur. Kan ve kan ürünü imha tutanağına nedenleri yazılır. Tıbbi atık
kutusuna atılır.
6.4. Taze Donmuş Plazma ( TDP) : Labil pıhtılaşma faktörlerinin yeterince korunabileceği bir sürede ve uygun
bir sıcaklıkta dondurulacak tam kandan transfüzyon amacıyla hazırlanan bileşendir. Plazma kendine bağlı
torbaların kullanıldığı bir kan torbasına alınmış tam kandan, tercihen ilk 6 saat içinde veya buzdolabında
saklanmışsa 18 saat içinde, yüksek hızda santrifügasyon ile ayrılır. Plazma, trombositten zengin plazmadan da
ayrılabilir.
6.5. Etiketleme: Aşağıdaki bilgiler etiketin üzerinde bulunmalıdır;
Hazırlayan hizmet birimi
Ünite numarası ( izlenebilirlik kriterlerini karşılayan kan bileşeni protokol no )
ABO Rh ( D) grubu
Bağış tarihi
Antikoagülan solüsyonun adı
Kan bileşenin adı
Alınma ve son kullanma tarihi
Bileşenin hacmi veya ağırlığı
Saklama sıcaklığı
Eritmeden sonra son kullanma tarihi uygun bir son kullanma tarihi ile ( saati) değiştirilmelidir. Saklama sıcaklığı
buna göre değiştirilmelidir. Labil faktörleri korumak amacıyla plazma eritildikten sonra hemen kullanılmalıdır.
Tekrar dondurulmalıdır.
6.6. Saklama Koşulları
Saklama sırasındaki stabilite ortamın saklama sıcaklığına bağlıdır. Optimal saklama sıcaklığı – 25 CO veya
altıdır. Saklama sıcaklığına göre izin verilen saklama süreleri aşağıdaki gibidir.
-25 CO nin altında 36 ay
Taşıma sırasında saklama sıcaklığı korunmalıdır. Hemen kullanılmayacaksa torbalar önerilen sıcaklıkta hemen
depolanmalıdır.
Depolama: Saklama ısılarının günlük takip edildiği derin dondurucularda depolanır.
KAN VE KAN ÜRÜNLERİNİN İMHASINA YÖNELİK
TALİMAT
DOK KODU :TH.TL.05
YAYIN TARİHİ:01.01.2016
REVİZYON NO:00
REVİZYON TARİHİ:
SAYFA NO:3/3
6.7. Trombosit Süspansiyonu ( Tam Kandan ) : Taze tam kandan hazırlanan, tam kanın yüksek oranda ve etkin
formda trombosit içeren bileşenidir. + 20 C ve + 24 C arasındaki sıcaklıkta en fazla 24 saat beklemiş bir ünite
tam kan santrifüj edilerek elde edilen plazma içerisindeki trombositler yüksek devir santrifügasyonla çöktürülür;
üstteki trombositten fakir plazma, trombositlerle beraber 50 – 70 ml bırakılacak şekilde alınır; 1-2 saat dinlenme
sonrasında resüspanse edilir.
6.8. Saklama Koşulları
Trombositler canlılıklarını ve hemostatik aktivitelerini optimal olarak garantileyen koşullar altında
saklanmalıdır. Trombositler, plazma veya bir ‘’plazma + besleyici solüsyon’’ kombinasyonu içinde saklanabilir.
Saklama sıcaklığı + 20OC ile + 24 OC arasında olmalıdır. Hazırlanan trombositler için maksimum saklama süresi
5 gündür.
Depolama: Saklama koşullarının sağlandığı trombosit ajitatörü ile inkübatöründe depolanır.
7. İLGİLİ DOKÜMAN
HAZIRLAYAN
KONTROL EDEN
ONAY
KAN TRANSFÜZYON SORUMLUSU
KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ
BAŞHEKİM