Temmuz Bülten.BÜLTEN - Ortonorm Ortodonti Ağız ve Diş Sağlığı

advertisement
ortonorm
ortodonti tedavi merkezi
e-bülten
Temmuz 2007- 4
Ortodontist
Dr. Med. Dent.
Benan OÐUZ
Dr. Med. Dent.
Cem CANÝKLÝOÐLU
www.ortonorm.com
Ý Ç Ý N D E K Ý L E R
ortonorm
Diþ çürükleri daha çok koyu renklenmelerle birlikte görülen oyuklar olarak
algýlanmaktadýr. Önlenebilir bir hastalýk olmasýna karþýn dünyada diþ çürüðü
deneyimi yaþamayan çok az insan vardýr. Devamý için týklayýn
3
Diþler neden çürür ?
Çürük belirtileri nelerdir ?
Diþ çürüðü nasýl ilerler ?
4
Çürükten korunmak için ne yapmalýdýr ? Devamý için týklayýn
Diþ plaðý ve karbonhidratlý gýdalar neden çürük oluþturur ?
Çürük nasýl önlenebilir ?
5
Kimlerde daha çok çürük olur ? Devamý için týklayýn
Çürük Aþýsý Var mýdýr ?
Çürüðe karþý antibiyotik var mýdýr ?
Antiseptik gargaralar kullanalým mý ?
Çürük oluþumuna bazý alýþkanlýklarýn etkisi
Diþ çürümesi önlenebilir mi ?
e-bülten
ortodonti tedavi merkezi
DÝÞ ÇÜRÜKLERÝ
6
Çürük nasýl tedavi edilir ? Devamý için týklayýn
AÐIZ KORUYUCULARI
Özellikle futbol, basketbol, güreþ, gibi kontakt spor yapan sporcularda ve oyun
çaðýndaki çocuklarda ya diðer sporcularýn ya spor ekipmanlarýnýn çarpmasý ya
da düþme sonucu yaralanmalar olabilmektedir. Devamý için týklayýn
DÝÞ HEKÝMLÝÐÝNDE ACÝL YAKLAÞIM
(Diþ Aðrýsý, Diþ Kýrýlmasý, Diþ Çekimi)
Kiþiler genellikle, beklenmedik zamanlarda ortaya çýkan, diþlerindeki acil
sorunlara yönelik ilk yardýmýn nasýl yapýlacaðý konusunda yeterli bilgiye
sahip deðildirler. Devamý için týklayýn
9
Diþ aðrýsý
Diþ kýrýlmasý 10
Daimi diþin yerinden çýkmasý Devamý için týklayýn
11
Dudak ve yanak yaralanmalarý Devamý için týklayýn
Diþ çekimi sonrasýnda oluþan kanamalar
Diþ çekimini takiben öneriler
Web sitemize kullanýcý adýnýzý ve parolanýzý girerek,
baþlangýç ve bitiþ fotoðraflarýnýza ulaþabilirsiniz.
www.ortonorm.com
DÝÞ ÇÜRÜKLERÝ
ortonorm
Diþler neden çürür ?
Aðýzda bulunan bakterilerden oluþan bakteri plaðý, þekerli ve unlu yiyeceklerin
aðýzda kalan artýklarýndan asit oluþturabilmektedir. Bu asitler, diþlerin mineral
dokusunu çözerek diþin minesinin bozulmasýna ve sonuçta da diþ çürüðünün
baþlamasýna ve diþhekimlerinin kavite dedikleri oyuklara neden olmaktadýrlar.
Uzun yýllar, nedeni bilinmeyen bir hastalýk gözüyle bakýlan diþ çürüðünün
günümüzde “çok sebebe baðlý bir hastalýk” olduðu anlaþýlmýþtýr.
Diþ çürüðünün baþlýca 3 etkeni vardýr:
Bakteri plaðý (Diþ plaðý adý da verilir),
Karbonhidratlý gýdalar (þeker, un... gibi),
Bünyesel etkenler (Diþin yapýsý. tükürüðün bileþimi... gibi)
Diþ saðlýðý dengeli olan bir kimsede bu etkenlerden birisi deðiþikliðe uðrarsa,
çürük ortaya çýkar.
e-bülten
ortodonti tedavi merkezi
Diþ çürükleri daha çok koyu renklenmelerle birlikte görülen oyuklar olarak
algýlanmaktadýr. Önlenebilir bir hastalýk olmasýna karþýn dünyada diþ çürüðü
deneyimi yaþamayan çok az insan vardýr.
Çürük belirtileri nelerdir ?
Çürük ve oyulmuþ bir diþ, koyu renkli
boþluðuyla kolayca tanýnýr. Fakat bazen
çürük çukurcuðu gizli kalýr ve diþ hekimi
ancak yardýmcý taný araçlarýyla (mesela
diþ röntgeni gibi) teþhis koyabilir.
Çoðu zaman çürük, diþ tüberküllerinin
yani tümsekciklerin birbiriyle kesiþtiði
yerde veya diþin boyun kýsmýnda görülür.
Ýki diþ arasýnda kalan gizli çürükler uzun
süre fark edilmez. Bu tür çürüklerde “...
akþam yemek yerken diþime taþ geldi
zannettim, bir de baktým, diþimin bir
parçasý aðzýmda...” denildiðini sýkça
duyarýz.
Diþ çürüðünde diþ hekimine baþvurmayý
gerektiren en önemli belirti aðrýdýr. Aðrý,
soðuk, sýcak, tatlý veya ekþiden olur.
Aðrýnýn þiddeti kiþiden kiþiye deðiþir ve etken ortadan kalkýnca aðrýda geçer;
fakat tedavi edilmeyen çürüklerde aðrýlar bir süre sonra sürekli olmaya
baþlarlar.
Diþ çürüðü nasýl ilerler ?
Çürük, daima diþin yüzeyinden baþlar ve ilerleyerek dentin tabakasýna
eriþir. Dentin, mineden daha fazla organik madde içerir. Bu nedenle çürük
bu tabakada daha çabuk yayýlarak dentini bir burgu gibi deler; fakat, çürüðün
ilerleme hýzý, kiþiden kiþiye ve diþten diþe çok deðiþir.
ortonorm
Çürükten korunmak için ne yapmalýdýr ?
Ýlk yapýlmasý gereken þey diþ hekimine gitmek ve onun önerilerine uymak
olmalýdýr. Aslýnda çürükten korunma, bir kiþisel irade konusudur ve hepimizin
saðlam diþler ve saðlýklý aðzýn getireceði rahatlýðýn bilincinde olmamýz
gerekir. Diþ plaðý ve karbonhidratlý gýdalar neden çürük oluþturur ?
Günümüzde bakteri plaðý ile ilgili çok sayýda araþtýrma yapýlmaktadýr ve
artýk þekerle birlikte bakteri plaðýnýn, çürüðün baþ
etkenlerinden birisi olduðu anlaþýlmýþtýr.
Bakteri plaðý görülebilir mi ? Evet
görülebilir. Bunlar, diþlerin boyun
kýsmýnda ve iki diþ arasýnda yer alan
beyazýmsý kirlerdir. (Fark edilmesini
kolaylaþtýrmak için piyasada
“Disclosing Tablet” veya “Disclosing
solution” adýyla bilinen boyayýcý tablet
ve eriyikler satýlýr.) Plak þöyle teþekkül
eder:
e-bülten
ortodonti tedavi merkezi
Unutulmamasý gereken bir husus da, dentinin diþin bir savunma organý
olduðudur. Dentin içinde önceki bölümde tanýmý yapýlan kanalcýklarýn
ucunda odontoblast denilen yapým ve onarým hücreleri bulunur ve bunlar
çürük dentini tamir dokusu ile týkayabilirler. Týpký kuþatýlan bir kaleyi
savunanlarýn güllelerle açýlan gedikleri onarmalarý gibi... Kendiliðinden olan
bu savunma, bazen hýzla ilerleyen çürük karþýsýnda yetersiz kalabilir.
Önce tükürükle protein diþe yapýþýr.
Bu proteindeki bol miktarda aðýz
ortamýnda bulunan þekerden kimyasal
yolla dekstran yapar.
Dekstran bu protein plaðýna tutunur ve
böylece diþ plaðý teþekkül eder.
Teþekkül eden plak artýk yalnýz aðýz çalkalamakla giderilemez.
Buraya kadar oyunun-yani çürük oluþumunun-piyonlarý (yani bakteriler)
hazýr olmuþtur... þimdi bakteriler, mineye bir hamle yapacaklardýr... Bakteriler
bu hamleyi iki koldan yaparlar:
Bazý bakteriler þekerden asit yaparak, minenin inorganik örgüsünü
bozarlar.
Bir kýsmý da, minenin organik kýsýmlarýný parçalayan enzimler yaparlar.
Ýþte diþ çürüðü oyununun senaryosu kýsaca böyledir. Bu oyun nasýl
bozulur ve çürük nasýl önlenebilir ?
Bakteri - þeker iþbirliði önlenirse oyun bozulur mu? Bu nasýl olabilir?
Müttefiklerden birisini; Örneðin þekeri ortadan kaldýrarak... þeker, çikolata,
pasta yemeden... Olur mu? þeker, organizma için kaçýnýlmaz gýdalardan
birisidir ve hayvan deneyleri þekerden yoksun beslenmenin çürüðü
durdurmadýðýný, sadece biraz azalttýðýný göstermiþtir. Evet, þeker bir çürük
etkenidir ama, ne tek baþýna ne de baþlýca etken...
Öyleyse, çürükten korunmak için ne yapmalýdýr? Asýl korunma, ikinci
saldýrgana yani mikroplara karþý mücadele ile olur. Bu da diþleri fýrçalayarak
gerçekleþtirilir.
Kimlerde daha çok çürük olur ?
ortonorm
Þekerli ve unlu yiyeceklerle bakterilerin buluþmasý sonucunda çürükler
oluþtuðuna göre herkes için bir tehlike var demektir. Ancak beslenmelerinde
karbonhidratlý ve þekerli yiyeceklerin oraný çok yüksek olanlar bir de sularýnda
florür oraný çok düþükse çok daha fazla çürük tehlikesi altýndadýrlar. Bakteri
plaðý tarafýndan oluþturulan aside karþý tükürük doðal bir savunma
mekanizmasý oluþtursa da tek baþýna çürüðü önleyemez.Tükürük akýþýný
ve miktarýný azaltan hastalýklar ya da ilaçlar da çürük oluþumunu
hýzlandýrmaktadýrlar. Bu nedenle de diþhekimleri tükürük akýþýný artýrdýðý
için þekersiz sakýzlarý sýklýkla
önerirler.
Çürük Aþýsý Var mýdýr ?
Hayýr... “Ama gazetelerde
okuyoruz” diyeceksiniz. Biraz önce
size çürüðün çok sebebe baðlý bir
hastalýk olduðunu söyledik. Neye
karþý, hangi etkene karþý aþý
hazýrlanacak? Bilim adamlarý
yaklaþýk elli yýldýr bu konuda
çalýþmaktadýrlar. e-bülten
ortodonti tedavi merkezi
Çürüðe karþý antibiyotik
var mýdýr ?
Çürüðü durduracak bir antibiyotik
yoktur. Üstelik, antibiyotikler çocuklarda oluþum döneminde diþlerin üzerine
çökelerek onlarý boyarlar ve gri-kahverengi, morumtýrak renk almalarýna
neden olurlar. Antiseptik gargaralar kullanalým mý ?
Bazý aðýz ve diþeti hastalýklarýnda belirli bir süre için belirli dozda antiseptik
gargara verilebilir; fakat þunu unutmayýn ki, aðýz saðlýðýnda en etkin araç
fýrçadýr.
Çürük oluþumuna bazý alýþkanlýklarýn etkisi
Beslenme alýþkanlýklarýnýn çürük oluþumuna etkisi olduðu öteden beri
bilinmektedir. (Örneðin sert ve lifli gýdalarla beslenen Eskimolarda çürük
hemen hemen hiç görülmez.) Buna karþýlýk yumuþak ve yapýþkan besinlerin
diþler üzerine tutunmalarý, plak oluþturmalarý ve çürük meydana getirmeleri
daha kolaydýr.
Diþ çürümesi önlenebilir mi ?
EVET. Sabah kahvaltýsýndan sonra ve akþam yatmadan önce diþlerin
fýrçalanmasý ve her gün diþ ipliðinin düzenli kullanýlmasý en etkili yoldur.
ortonorm
Þekerli yiyecekleri ana öðünlerde tüketmeye çalýþmak ve yemek aralarýnda
bir þey yememeye gayret etmek de diðer bir önlemdir.
Diþhekimine muntazam aralýklarla baþvurmak bir çürüðü önlemek ya da
erken yakalamada en iyi yoldur. Ayrýca sýcak ve soðuða duyarlý diþler ya
da aðrýlý diþlerde veya tebeþirimsi renkte olan baþlangýç çürükleri, kahverengi
renklemeler ve oyuklar gibi durumlarda vakit geçirilmeden hekime
baþvurulmasý tedavinin þeklini deðiþtirecek ve zorluðunu azaltacaktýr.
Çürük nasýl tedavi edilir ?
Diþ çürüðünün kendiliðinden iyileþmediðini ve çürüyen yapýnýn tamir
olmadýðýný biliriz. Çürük tedavi edilmezse ilerler. Öyleyse, mutlaka çürük
diþi doldurmak gerekir. Henüz diþ özüne kadar ilerlememiþ çürükler þöyle
tedavi edilir:
e-bülten
ortodonti tedavi merkezi
Yiyecek artýklarý en çok diþlerin çiðneme yüzeylerindeki girintilerde ve
diþlerin birbirine deðdiði ara yüzeylerde biriktiði için, diþ fýrçalarý küçük baþlý
seçilmelidir. Diþlerin iç yüzeyleri, dýþ yüzeyleri, çiðneyici yüzeyleri ve dilin
üstü fýrçalanmalý ve ara yüzlerde diþ ipliði kullanýlmalýdýr. Fýrçalar, orta
derecede sert ya da yumuþak kýllý olmalý ve belirli aralýklarda
deðiþtirilmelidirler. Fýrça kýllarýnýn aþýnmamýþ olmasý ve bakteri taþýmayacak
bir þekilde muhafaza edilmesi gerekmektedir. Asla baþkasýnýn diþ fýrçasý
kullanýlmamalýdýr. diþ fýrçalama sýrasýnda florürlü bir diþ macunu kullanýlarak,
florürün diþ çürüðünü önlemedeki rolünden yararlanýlmalýdýr. Florürlü
macunlara yardýmcý olarak ayný zamanda aðýz kokusunu gidererek ferahlýk
ve temizlik hissi veren florürlü gargaralar da kullanýlabilir.
1. Önce Çürük Temizlenir
Mine ve dentin çok sert
yapýlardýr. Çürüðü
temizlerken bu yapýlarýn
kaldýrýlmasý gerekir. Çürük,
“frez” dediðimiz özel
uçlarla temizlenir.
Günümüzde çürük, elmas
uçlu veya tungsten
çeliðinden yapýlmýþ
frezlerle temizlenir. Bu
frezler yüksek dönülü,
hassas motorlara takýlýr.
Bu motorlarýn dönüþü dakikada 300.000’dir. Saniyede, (ya da 2 sayana
kadar) kullanýlan alet tam 5.000 devir yapar. Ayrýca dönme esnasýnda hiç
titreþim de yoktur. Biraz aðrý olabilir. Çünkü, dentin yüzeyi biraz hassastýr
ve kiþiden kiþiye deðiþen þiddette aðrý duyulur. Bunun çaresi lokal anestezidir.
Lokal anestezi ile hiç aðrý duymadan diþ dolgusu yaptýrýlabilir. 2. Temizlenen Çürük Boþluðu þekillendirilir
Diþ doldurturken sadece çürüðün temizlenmez çürük etrafýnda bazý
düzeltmeler de yapýlýr. Çürük boþluðunun geniþletilmesi “kavite hazýrlama”
belirli kurallara göre biyomekanik ve yapýsal (morfolojik) zorunluluktan dolayý
yapýlmaktadýr.
baðýrmanýzý rica edebilir miyim?
Hasta :
Niçin doktor? O kadar kötü deðil ki!
Doktor :
Bekleme salonunda çok hastam var
ve ben de bugün saat 18:00 deki maçý
kaçýrmak istemiyorum!
HÜRRÝYETE DOÐRU
Gün doðmadan,
Deniz daha bembeyazken çýkacaksýn yola.
Kürekleri tutmanýn þehveti avuçlarýnda,
Ýçinde bir iþ görmenin saadeti,
Gideceksin
Gideceksin ýrýplarýn çalkantýsýnda.
Balýklar çýkacak yoluna, karþýcý;
Sevineceksin.
Aðlarý silkeledikce
Deniz gelecek eline pul pul;
Ruhlarý sustuðu vakit martýlarýn,
Kayalýklardaki mezarlarýnda,
Birden
Bir kýyamettir kopacak ufuklarda.
Denizkýzlarý mý dersin, kuþlar mý dersin;
Bayramlar seyranlar mý dersin,
Þenlikler cümbüþler mi?
Gelin alaylarý, teller, duvaklar,
Donanmalar mý?
Heeey
Ne duruyorsun be, at kendini denize:
Geride bekliyenin varmýþ, aldýrma;
Görmüyor musun, her yanda hürriyet;
Yelken ol, kürek ol, dümen ol, balýk ol, su ol;
Git gidebildiðin yere...
Orhan Veli KANIK
ÞÝÝR KÖÞESÝ
e-bülten
Sizden mümkün olduðunca yüksek sesle
;-)
ortodonti tedavi merkezi
Diþhekimi hastasýna :
;-)
ortonorm
Birazda
gülelim
AÐIZ KORUYUCULARI
(mouthguard = sports guard)
ortonorm
Aðýz koruyucular hangi amaçla kullanýlýrlar?
Aðýz koruyucularý alt ve üs diþler arasýna yerleþtirilerek yumuþak plastikten
yapýlmýþ apereylerdir. Alt ve üst diþler arasýnda yumuþak bir yastýk görevi yaparak,
diþlerin arasýnadaki direk temasý kaldýrýr.Bu þekilde alt ve üst diþlerin çarpmasý
ile meydana gelen travmalar sonucunda oluþan þoku absorbe ederek, olasý beyin
sarsýntýlarýný, diþ ve çene kýrklarýný, dil ve yanak yaralanmalarýný büyük oranda
önlerler. Bu özellikleri ile aðýz koruyucularý her yaþtaki sporcunun vazgeçilmez
ekipmanlarýndan bir tanesi olmalýdýr. Aðýz koruyucularýnýn koruyuculuk iþlevlerini
yerine getirebilmeleri için alt ve üst çene diþlerinin arasýna yerleþtirilen ve diþelerin
birbirleri ile temasýný önleyen bölümünün 3 -5 mm kalýnlýðýnda olmasý gerekmektedir.
e-bülten
ortodonti tedavi merkezi
Özellikle futbol, basketbol, güreþ, gibi kontakt spor yapan sporcularda ve oyun
çaðýndaki çocuklarda ya diðer sporcularýn ya spor ekipmanlarýnýn çarpmasý ya
da düþme sonucu yaralanmalar olabilmektedir. Spor yaralanmalarý içerisinde
diþ, çene, dudak ve dil gibi aðýz içerisindeki dokularýn yaralanmalarý önemli yer
kaplamaktadýr. Aðýz koruyucularý kullanýlarak bu yaralanmalar önemli ölçüde
önlenebilmektedir.
Üç çeþit aðýz koruyucusu vardýr.
1. Hazýr tipte aðýz koruyucularý :
Spor malzemesi satan maðazalarýndan kolaylýkla elde edilebilirler. Fabrikasyon
olarak üretilmiþlerdir. Diðerlerine kýyasla daha ucuzdurlar. Ancak diþlere uyumu
tam olmadýðý için koruyuculuk iþlevini istenildiði gibi yerine getirememektedirler.
2. Aðýz içerisinde þekillenen aðýz koruyucularý :
Akrilik ya da kauçuk esaslý özel maddeler aðza yerleþtirilerek gerekli þekli aldýktan
sonra sertleþmeleri saðlanýr. Diþhekimi tarafýndan hazýrlanmasý gerekmektedir.
3. Kiþiye özel yapýlan aðýz koruyucularý :
Diþ hekimi tarafýndan kiþiye özel üretilir. Bu nedenle diþler ile tam bir uyum
saðlayabilmektedir. En iyi koruma bu tip aðýz koruyucularý ile saðlanmaktadýr.
Aðýz koruyucularýnýn kiþiye özel bir malzeme olduðu unutulmamalýdýr.
Ýþlevlerini uzun süre ve yeterli bir þekilde yapabilmeleri için kullanýmlarýnda
ve bakýmlarýnda özen gösterilmelidir.
Aðýz koruyucularýnýn kullanýmýnda dikkat edilecek hususlar:
Kullanmadan önce ýlýk su ve sabunla yýkanmalýdýr. Sýcak su kullanýlmamalýdýr.
Özellikle 2. tip aðýz koruyucularýný sýcaklýk karþýsýnda yumuþayacaðý için deforme
olabilir.
Saklanmadan önce bir aðýz gargarasý içerisine batýrýlýp çýkartýlmalýdýr.
Aðýz koruyucusunun kuru muhafaza edilmesi gereklidir. Bunun için iyi
havalanabilen saklama kutusu kullanýlmalýdýr.
Aþýrý sýcak deformasyonlara neden olacaðý için güneþ ýþýðýnda ya da sýcak
havalarda otomobil içerisinde tutulmamalýdýr.
Üzerine herhangi bir aðýrlýk koyulmamalýdýr.
Bir baþkasýnýn kullanmasýna izin verilmemelidir.
DÝÞ HEKÝMLÝÐÝNDE ACÝL YAKLAÞIM
(Diþ Aðrýsý, Diþ Kýrýlmasý, Diþ Çekimi)
ortonorm
Acil yaklaþým gerektiren diþ sorunlarý nelerdir?
Diþ aðrýsý
Aðrýyan diþ üzerinde ve diþlerin arasýnda bulunan gýda birikintileri, diþ
fýrçasý ve diþ ipi kullanýlarak temizlenmeli ve yarým su bardaðýna yarým çay
kaþýðý tuz ilave edilerek elde edilen tuzlu su ile aðýz iyice çalkalanmalýdýr.
Kesinlikle aðrýyan diþ üzerine ASPÝRÝN ya da herhangi bir aðrý kesici
ilaç uygulanmamalýdýr. Kimyasal yapýlarý nedeni ile bu gibi ilaçlar diþ etinde
ve çevre yumuþak dokularda tahriþlere neden olabilmektedir. Bu da diþ
aðrýsýnýn yanýnda ikinci bir aðrýnýn oluþmasýna neden olacaktýr.
Eðer iltihap nedeni ile yüzde þiþlik oluþmuþsa o bölgeye soðuk kompres
yapýlmalýdýr.
e-bülten
ortodonti tedavi merkezi
Kiþiler genellikle, beklenmedik zamanlarda ortaya çýkan, diþlerindeki acil
sorunlara yönelik ilk yardýmýn nasýl yapýlacaðý konusunda yeterli bilgiye
sahip deðildirler. Oysa yapýlacak çok basit uygulamalarla daha sonradan
çözümlenmesi çok zor olan tablolarýn ortaya çýkmasý önlenebilmektedir.
Diþhekimine gitmeden önce
bir aðrý kesici ilaç alýnabilir.
Diþ üzerinde çürük nedeni
ile oyuk oluþmuþsa buraya çok
az karanfil yaðý (eugenol)
emdirilmiþ pamuk koyulabilir.
Eugenol aðrýnýn azalmasýný
saðlayacaktýr. Ancak, bu iþlemi
yaparken eugenol fazla
kullanýlarak diþ etine sýzmasýna
neden olunmamalýdýr. Çünkü
karanfil yaðý da yumuþak
dokularý tahrip edici özelliðe sahiptir.
Bir an önce diþhekimine baþvurulmalýdýr.
Diþ kýrýlmasý Tedaviye yardýmcý olabilir düþüncesi ile -mümkünse- kýrýlan diþ parçasý
bulunarak koruma altýna alýnmalýdýr.
30 dakika içerisinde diþhekimine gidilmelidir.
Bu arada bölgede kanama meydana gelmiþse temiz bir gazlý bez ile
basýnç uygulanmalýdýr. Basýnç uygulamasýna raðmen kanama 15 dakika
içerisinde durmazsa en yakýn saðlýk kuruluþuna baþvurulmalýdýr.
Diþ kýrýlmalarý, diþlerin yerlerinde oynamasý ya da çýkmasý, aðýz
dokularýnda yaralanmalar ve beyin sarsýntýsý sýklýkla da basketbol, futbol
vs. gibi kontak sporlarý yaparken oluþan çarpma ve düþmeler ile trafik
kazalarý sonucunda oluþmaktadýr. Özellikle kontakt spor yapan çocuklarda
oluþabilecek aðýz yaralanmalarýný ve diþ kýrýklarýný önlemek için uygulanacak
en uygun yöntem aðýz koruyucusu (mounth guard) kullanmalarýný saðlamaktýr.
ortonorm
Diþi yuvasýna yerleþtirirken kesinlikle zorlanmamalýdýr.
En geç 30 dakika içerisinde diþhekimine baþvurulmalýdýr.
Daimi diþin yerinden çýkmasý Yerinden çýkan diþ bulunmalýdýr.
Bulunan diþ taç (kuron) kýsmýndan tutulmalýdýr. Diþi kök kýsmýndan
tutarak buradaki dokularýn daha fazla hasar görmesine neden olunmamalýdýr.
Eðer diþin kök kýsmýndaki dokular fazla hasar görürse diþin yuvasýna
tutunmasý mümkün olmaz. Kuron kýsmýndan tutulan diþin üzerinde bulunan
yabancý maddeler akan su altýnda yýkanmalýdýr.
Diþ yüzeyinin temizlenmesi
sýrasýnda ovalama iþlemi
yapýlmamalý ve kesinlikle
fýrça kullanýlmamalýdýr
e-bülten
ortodonti tedavi merkezi
Diþ darbe nedeni ile kendi yuvasýnda yer deðiþtirir ise hafif bir parmak
basýncý ile diþ eski pozisyonuna getirilmeye çalýþýlmalýdýr.
Öncelikle diþi yuvasýna
yerleþtirmeye çalýþýlmalýdýr.
Diþi yerine yerleþtirirken
aþýrý kuvvet
uygulanmamalýdýr. Aksi
taktirde diþ ve diþ yuvasýnda
ciddi hasarlara neden
olunabilir.
Diþ yuvasýna
yerleþtirilebilmiþse yerinde
sabit kalabilmesi için üzerine
temiz bir gazlý bez koyularak
ýsýrtýlmalýdýr.
Bu þekilde en kýsa zamanda diþhekimine baþvurulmalýdýr.
Eðer diþ yuvasýna yerleþtirilememiþse diþ hekimine gidinceye kadar süt
ya da su içerisinde korunmalýdýr.
Yerinden çýkmýþ diþi tekrar kazanýlmasý için diþ dokularýnýn fazla
zedelenmemesi ve mümkün olduðunca çabuk diþ hekimine baþ vurulmasý
gereklidir..
Uygun þartlarda korunmuþsa ve en geç yarým saat içerisinde diþ hekimine
ulaþtýrýlmýþsa diþin tekrar kendi yuvasýna yerleþtirilerek (reimplantasyon)
ile kurtulma þansý %90 dýr.
Dudak ve yanak yaralanmalarý
Yaralý bölge ýlýk su ile temizlenmelidir.
ortonorm
Yanak ya da dudak dýþýndan soðuk kompres uygulanmalýdýr.
Eðer yara fazla büyükse ve kanama devam ediyorsa, diþhekimine ya da
en yakýn acil polikliniðine baþvurulmalýdýr.
Diþ çekimi sonrasýnda oluþan kanamalar
Diþ çekiminden sonra oluþan hafif kanamalar normaldir.
Þiddetli kanama varsa hemen diþ hekiminize ya da en yakýn saðlýk
kuruluþuna baþvurmalýsýnýz.
Sýzýntý þeklinde kanama varsa çekim yeri üzerine konulan gazlý bez
basýnç uygulayarak yarým saat
tutulursa kanama duracaktýr.
Eðer kanama hala devam
ederse en uygun olaný diþhekiminize baþvurmanýzdýr.
Bu mümkün deðil ise bir çay
poþetini suda ýslattýktan sonra
gazlý beze sarýnýz ve çekim
yerine basýnçla uygulayýnýz .
Çay yapraðý içerisinde bulunan
kanýn pýhtýlaþmasýna yardýmcý
mineraller sayesinde yarým
saat içerisinde kanama
duracaktýr.
e-bülten
ortodonti tedavi merkezi
Yara bölgesinde kanama varsa kanamanýn durmasý için gazlý bezle
basýnç uygulanmalýdýr.
Eðer sonuç alýnmaz ise diþ
hekiminiz ya da en yakýn saðlýk
merkezine baþvurunuz.
Diþ çekimini takiben öneriler
Hekiminizin yanýndan ayrýldýktan sonra, gaz tamponu ýsýrarak yerinde
tutunuz. Kanama var ise ikinci tamponu da çekim yerine uygulayabilirsiniz.
Çekimi takiben 4-6 saat kadar sýzýntý halinde kanama meydana gelebilir.
Çekimden sonra mümkünse baþýnýz yüksekte olmak kaydýyla yatýnýz.
Çekimi takiben yaklaþýk 2 saat kadar herhangi bir þey yemeyiniz. Sýcak
yiyeceklerden kaçýnýnýz.
Alkol ve kanamayý arttýrabilecek olan ilaçlarý kullanmayýnýz.
Eðer herhangi bir sorun olur ise (diþ aðrýsý, fazla ve uzun süre kanama)
diþhekiminize baþvurunuz.
ortonorm
ortodonti tedavi merkezi
info@ortonorm.com
www.ortonorm.com
Download