REZERVUAR SİSTEMLERİNDE BALIKÇILIK

REZERVUAR SİSTEMLERİNDE BALIKÇILIK YÖNETİMİ:
SİSTEMLERİN ANLAŞILMASI VE PLANLARIN GELİŞTİRİLMESİ
Özcan ÖZEN
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi
Çanakkale 17100 oozen@comu.edu.tr
ÖZET:
Doğal göl ve akarsu ekosistemlerindeki canlıların besin zincirleri gerek tür
bakımından ve gerekse av-avcı türlerinin zamansal olarak senkronik bir yapı göstermeleri bakımından bir denge içindedir. Su kaynaklarının depolanması, düzenlenmesi
ve kontrolü amacıyla kullanılan doğal veya insanlar tarafından oluşturulmuş olan rezervuarlar hidrolojik yapısı bakımından göl ve akarsu arasında melez bir su kütlesi
yapısındadır. Rezervuarlardaki suyun fiziksel ve kimyasal yapıları doğal sulardakinden oldukça farklı olmasından dolayı besin zincirinin kendiliğinden bir dengeye
ulaşması oldukça zordur. Doğal sistemlerdeki geleneksel ekolojik ve limnolojik
ilkelerin rezervuarlar için başarılı bir şekilde uygulaması beklenemez. Dünyada “rezervuar balığı” olarak sınıflandırılabilecek bir tür olmadığı için rezervuarlarda ekolojik
olarak sağlıklı ve sürdürebilir bir balıkçılık hedefleniyor ise bu sistemlerde manipulasyon ve sürekli izleme kaçınılmazdır. Stoklama ile manipulasyon yapılacak ise stoklama amaçları net bir şekilde belirlenerek stoklama büyüklüğü ve zamanı tespit
edilmelidir. Başarı ölçütlerinin değerlendirilebilmesi için popülasyon sürekli olarak
uygun metotlar ile örneklenmeli ve izlenmeli. Başarılı bir rezervuar balıkçılığı yönetimi için nihai bir hedef belirlenerek buna uygun ölçülebilir ve zaman sınırlaması olan
amaçlar tespit edilip bu doğrultuda yapılan eylemlerin izlenmesi ve test edilmesi
gerekmektedir. Bu makalede rezervuar ekosistemlerinin biyotik ve abiyotik dinamikleri, bu dinamiklerden önemli olanların izlenme yöntemleri ve başarılı bir yönetim
planının geliştirilme aşamaları ele alınacaktır.
Anahtar Kelime: Rezervuar Balıkçılık Yönetimi, rezervuar limnolojisi, besin zinciri,
izleme metodları, yönetim planlaması.
525