bulaşıcı olmayan hastalıklar, programlar ve kanser başkan

BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR, PROGRAMLAR VE KANSER
BAŞKAN YARDIMCILIĞI
BİLGİ NOTU
KRONİK HASTALIKLAR, YAŞLI SAĞLIĞI VE ENGELLİLER DAİRE BAŞKANLIĞI
3 ARALIK DÜNYA ENGELLİLER GÜNÜ
Dünya nüfusunun yaklaşık %15’i (bir milyardan fazla kişi) çeşitli yeti yitimi (Engellilik) durumuna sahiptir. Bu insanların
yaklaşık 200 milyonu hayatlarını devam ettirme konusunda ciddi zorluklar yaşamaktadır.
Türkiye’de görme, duyma, konuşma, yürüme, merdiven çıkma veya inme, bir şey taşıma veya tutma ve yaşıtlarına göre
öğrenme, basit dört işlem yapma, hatırlama veya dikkatini toplama fonksiyonlarından en az birinde çok zorlandığını veya
hiç yapamadığını belirten kişi sayısı 4 milyon 882 bin 841’dir.Yani toplam nüfusun %6,6’sının en az bir engeli vardır.
En az bir fonksiyonda zorluk yaşadığını veya hiç yapamadığını belirtenlerin %42,8’i erkek, %57,2’si ise
kadındır.
Engellilik oldukça çeşitlilik göstermekte, nüfusun yaşlanması ve kronik hastalıklardaki artış nedeni ile engelli
sayısı da artmaktadır.
Engelli bireyler mümkün olan en iyi sağlık seviyesine sahip olabilmek için kaliteli sağlık hizmetlerinden,
tedavilerden ve sağlık teknolojilerinden, toplumun diğer bireyleri ile eşit bir şekilde faydalanma hakkına
sahiptir.
Halkımızın sağlık düzeyini yükseltmek ve geliştirmek için bedensel, zihinsel, sosyal ya da ekonomik koşulları
nedeniyle özel ihtiyacı olan insanların (yaşlı, engelli, aile içi şiddete maruz kalan kişiler, sokak çocukları vb.
gibi) korunması ve kendi ihtiyaçlarına uygun sağlık hizmetlerine kolay erişebilirliğin artırılmasına yönelik
faaliyetlerimiz devam etmektedir:

Engelliliğin önlenmesi amacı ile her bebeğimize;
­ Yeni doğan İşitme Taraması
­ Fenilketonüri, Biyotidinaz ve Hipotiroidi Taraması,
­ Gelişimsel Kalça Displazisi Erken Tanı Ve Tedavisi
­ Hemoglobinopati Taramaları
­ Erken yaş taramalarını yapılması ( Kırma kusurları, işitme taramaları)
BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR, PROGRAMLAR VE KANSER
BAŞKAN YARDIMCILIĞI
BİLGİ NOTU

Sağlık kuruluşlarımızın engelli bireyler için erişilebilir hale getirilmesi için teknik
rehber olarak yararlanılması amacı ile 2012 Haziran ayında “Sağlık Kurumlarında
Engelliler İçin Temel Ulaşılabilirlik Rehberi” yayımlanmıştır. Kurumlarımızdaki
erişilebilirlik uygulamalarını hızlandırmak için Erişilebilirlik Takip Formu ile her
bir binadaki çalışmaların ÇKYS üzerinden takibi sağlanmıştır.

Sağlık kuruluşlarında engelli ve yaşlı hastalara hizmet alımlarını kolaylaştıracak,
işlemlerinde yardımcı olacak refakatçi personel (hostes hizmeti) temin edilmesi,

İşitme engelli hastalarla iletişimi sağlamak üzere işaret dili bilen personel istihdam
edilmesi,

Poliklinik hizmetlerinde öncelik sırasına uygun hareket edilmesi,

Engelli vatandaşlarımızın sağlık kuruluşlarına kayıt ve kabul işlemleri yapılırken
özel durumuna uygun şekilde gerekiyorsa oturması sağlanarak işlemleri yapılması,

Engelli ve kimsesiz hastaların başvurdukları sağlık kuruluşundan başka bir sağlık
kuruluşuna nakli gerektiğinde, imkanlar ölçüsünde transferi sağlanması

Engelli vatandaşlarımızın kullandıkları ortez ve protezlerin üretimi ve üretim
sonrası hizmet kalitesine ilişkin esasların belirlendiği “Ortez Protez Yönetmeliği”
çıkarılması

Engellilere sunulan sağlık hizmetleri konusunda ilgili personel hizmet içi eğitim
programlarına alınması ve eğitimlerinin sürekliliğinin sağlanması

Engelli sağlık kurulu raporları ile ilgili yönetmelik çalışmaları devam etmektedir.

Engelli sağlık kurulu raporu veren 389 kamu hastanesi, 50 hakem hastane ile
sağlık kurulu raporu düzenleme hizmetleri sürdürülmektedir.

Evde sağlık hizmetleri, Bakanlığımız, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı,
STK’lar ve belediyelerle ortak olarak yürütülmektedir. Evde sağlık hizmeti
kapsamında KOAH vb. solunum sistemi hastalıkları olanlara; yatağa bağımlı
hastalara, terminal dönem palyatif bakım hastalarına, ileri derecedeki kas hastalığı
olanlara hizmet sunulmaktadır.

Evinde sağlık hizmetine ihtiyacı olan bireylere muayene, tetkik ve tahlil, tedavi,
tıbbi bakım, takip ve rehabilitasyon hizmetleri sunulmaktadır. Aile hekimleri,
BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR, PROGRAMLAR VE KANSER
BAŞKAN YARDIMCILIĞI
BİLGİ NOTU
mobil ekipler, evde sağlık hizmet hastane birimleri, evde sağlık ağız ve diş sağlığı
birimleri evde sağlık hizmetlerinde görev almaktadırlar.

Ülkemizin tamamını içine alan evde sağlık hizmeti uygulaması ile 2016 yılı Ekim
ayı itibari ile 865.683 hastaya ulaşılmış olup, aktif toplam hasta sayısı ise 301.701
dir.
Engelliliğin önlenmesinde, engellilere karşı gerekli tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin sunulmasında,
bireylerin engellilikle ilgili farkındalığının artırılmasında ve engellilerin kendi haklarının bilincine varmasında,
sağlık sektöründen, eğitim sektörüne kadar pek çok sektörün işbirliği içinde olması çok önemlidir.