Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Devre Analiz-II Lab. 9.Hafta: b. RLC Paralel Bağlama 5.2 Direnç , Kondansatör ve Bobin Paralel Bağlanması Genel Direnç , kondansatör ve bobin paralel devresine sinüs bir alternatif gerilim bağlanınca her parçaya aynı gerilim bitişik olur . Toplam akım I kondansatör akım ve bobin akımı IL’ye bölünür . Bobin Reaktif direnci XL ve kondansatör Reaktif direnci XC IL , IC , IR ve I akımları arasında faz kaymalarına sebep olur . ( Bk . ibre Grafikleri 5.9.2 ) IC Şekil 5.9.1 Akım ibre Grafikleri ( IC > IL ) Şekil 5.9.2 IC = kondansatör Reaktif akımı birim A IL = bobin Reaktif akımı , birim A I = görünür akım , toplam akım birim A IR = işleyici akım birim A U = gerilim birim V ϕ = faz kayma açısı birim 0 ( derece ) σ τ Akım IC akım IR‘ den 900 sonra geliyor . Böylece IC ve IL akımları zıt yönlüdür ( 1800 ) ve birbirlerine göre kısmen veya tam olarak kaldırırlar . IC = IL olunca akımlar birbirlerini kaldırırlar , toplam akım I işleyici akıma ( IR ) eşit ve onunla aynı yöndedir ( tınlama ) . IC > IL olunca kondansatör akımı tesirlidir , toplam akım I işleyici akımdan ( IR ) önce gelir Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Devre Analiz-II Lab. 9.Hafta: b. RLC Paralel Bağlama IC olunca bobin akımı tesirlidir , bütün akım I işleyici akımdan ( IR ) sonra gelir . Direnç , kondansatör ve bobin paralel devresinde BL , BC , G ve Y iletme değerlerinin durumu 5.9.3 ibre diyagramında gösteriliyor . İbre diyagramında IC > IL veya BC > BL ) durumu gösteriliyor . İletme değeri ibre diyagramları ( BC > BL ) BC = kondansatör Reaktif iletme değeri birim S BL = bobin Reaktif iletme değeri birim S Y =görünür iletme değeri birim S G = işleyici iletme değeri birim S Şekil 5.9.3 R , L ve C paralel devresinde değerlerin hesaplanması için formüller : Görünür akım I : Görünür iletme değeri Y: I = I 2 + ( IC − I )2 L Y = G 2 + ( BC − B )2 L Faz kayma açısının tanjanı: tan ϕ = Ödev IC − I L IR tan ϕ = BC − BL R Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Devre Analiz-II Lab. 9.Hafta: b. RLC Paralel Bağlama Direnç , kondansatör ve bobin paralel devresinde I , IL , IC ve IR akımları ölçülecek ve yön kayma açısı hesaplanacak . Sonra akımlar ve iletme değerleri için ibre diyagramları çizilecek . Devre Şeması Şekil 5.9.4 Parçalar ve Ölçü Aygıtları • • • • • • 1 direnç 1 kΩ ( 2 W ) 1 bobin 200 mH ( 19 Ω ; 0,1 A ) 1 kondansatör 0,22 µF 1 fonksiyon üretici 1 ölçü aygıtı fişler ve kablolar Deneyin Yapılması Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Devre Analiz-II Lab. 9.Hafta: b. RLC Paralel Bağlama Deney 5.9.4 şemasına göre kurulacak , fonksiyon üretici bağlanacak ve aşağıdaki gerilim ayarlanacak : Ueff = 3 V ( sinüs ) ; f = 1 kHz . Bütün akım I ( ölçü noktaları A – B ) Işleyici akım IR ( ölçü noktaları C – D ) Kondansatör akımı IC ( ölçü noktaları E – F ) Bobin akımı IL ( ölçü noktaları G – H ) Ölçü aygıtıyla ölçülüp“ sonuçlar ve Kıymetlendirmeler“ bölümüne kaydedilecek . Sonuçlar ve Kıymetlendirmeler Bütün akım I = Işleyici akım IR Kondansatör akımı IC Bobin akımı IL Faz kayma açısı : tan ϕ = IC − I IR İbre diyagramını çizmek için iletme değerlerinin hesaplanması : Kondansatör Reaktif iletme değeri : BC = ϖ . C = Bobin Reaktif iletme değeri BL = 1 / ϖ . L = Işleyici iletme değeri : G = 1 / R Görünür iletme değeri : Y = G 2 + ( BC − BL )2 = Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Devre Analiz-II Lab. 9.Hafta: b. RLC Akımlar için ibre diyagramı 1 cm = 1 mA şekil 5.9.5 Paralel Bağlama iletme değerleri için ibre diyagramı 1 cm = 0,333 mS şekil 5.9.6