Türkiye`de Biyolojik Evrim Kuramı Eğitiminin Tarihsel ve Sosyolojik

advertisement
Türkiye’de Biyolojik Evrim Kuramı Eğitiminin
Tarihsel ve Sosyolojik
Bir Değerlendirmesi
“Evrimi Öğret, Bilimi Öğren:
Türkiye’den ileride İran’dan Gerideyiz”*
*”Teach evolution, learn science: we’re ahead of Turkey,
but behind Iran”
Steve Jones:
“Ama Türkiye konusunda pek iyimser değilim”*
*“But I am not so optimistic about Turkey”
Eurobarometer 2005
† 13 soruluk temel bilimsel bilgiler anketinde, en
az doğru cevabı bulunan ülke Türkiye - %44
† “Ne sıklıkla bilim ve teknoloji konusundaki
tartışmalara katılırsınız?
Hiç -
%71
† “Fen Dersleri Yeterince İlginç Değil”
Evet - %66
Konuşmanın Akışı
† Cumhuriyet tarihini, evrim kuramı eğitiminde
yapılan değişikliklere göre dönemleştirmek.
† Dönemleri siyasi olaylarla birlikte ele almak.
† Biyoloji ders kitapları aracılığıyla, dönemler
arasında karşılaştırmasını yapmak.
† Bugün Türkiye’de gelinen noktayı, tasvir etmeye
çalışmak.
1970
1960
1950
1940
1923
1930
Dünyanın ve insanın
evrimini anlatarak
başlayan tarih
ders kitapları
“...kitabımızda insanın
tarihine girmeden önce, kainat, dünya
ve insan hakkında zamanımızın
ilme dayanan teorilerini aktardık
ve açıkladık ve bunu yaparken
batıl fikirlerden sıyrılarak,
tarihi gerçekliği kavramaya çalıştık”
1942
1970
1960
1950
1940
1923
1930
Dünyanın ve insanın Tarih ders kitaplarından
ilk bölümler çıkarılmış
evrimini anlatarak
başlayan tarih
ve tarih yontmataş devri
ders kitapları
ile başlatılmıştır.
1942
Tarih ders kitaplarından
ilk bölümler çıkartılmış
ve tarih yontmataş devri
ile başlatılmıştır .
1970
1960
1950
1940
1923
1930
Dünyanın ve insanın
evrimini anlatarak
başlayan tarih
ders kitapları
1947 CHP
Kongresi
1942
Dünyanın ve insanın
evrimini anlatarak
başlayan tarih
ders kitapları
1947 CHP
Kongresi
Bu tarihte basılan
tarih ders kitaplarından
ilk bölümler çıkartılmış
ve tarih yontmataş devri
ile başlatılmıştır .
1970
1960
1950
1940
1930
1923
Demokrat Parti
Dönemi
I. Menderes Hükümeti
“Maddi bakımdan ne kadar ilerlemiş
olursa olsun, milli ahlakı sarsılmaz
esaslara dayanmayan, ruhunda
manevi kıymetlere yer vermeyen
bir cemiyetin bugünkü karışık
dünya şartları içinde kötü
akıbetlere sürükleneceği tabiidir.”
Dünyanın ve insanın
evrimini anlatarak
başlayan tarih
ders kitapları
1947 CHP
Kongresi
Tarih ders kitaplarından
ilk bölümler çıkartılmış
ve tarih yontmataş devri
ile başlatılmıştır .
1970
1960
1964
1942
1950
1940
1930
1923
Demokrat Parti
Dönemi
Fen Liseleri
ve
BSCS
Ders Kitaplarında 8 Kriter
8
7
6
kitabın içerdiği
ölçüt sayısı
5
4
3
2
1
0
1962
1968
1979
1985
1992
1995
1998
2000
2003
Ders Kitaplarında 8 Kriter
8
7
6
kitabın içerdiği
ölçüt sayısı
5
4
3
2
1
0
1962
1968
1979
1985
1992
1995
1998
2000
2003
1962 Tarihli Biyoloji Ders Kitabı
“Öyle ise, tufanlarda canlıların ortadan
kalktıkları, yeniden yaratıldıkları; türlerin sabit
olduğu fikirleri doğru değildir”
1960-1970
1957
Sputnik
Dünyanın ve insanın
evrimini anlatarak
başlayan tarih
ders kitapları
1947 CHP
Kongresi
Tarih ders kitaplarından
ilk bölümler çıkartılmış
ve tarih yontmataş devri
ile başlatılmıştır .
1970
1960
1964
1942
1950
1940
1930
1923
Demokrat Parti
Dönemi
Fen Liseleri
ve
BSCS
1960-1970
1957
Sputnik
1966-69
Adalet P.
Dönemi
Dünyanın ve insanın
evrimini anlatarak
başlayan tarih
ders kitapları
1947 CHP
Kongresi
Tarih ders kitaplarından
ilk bölümler çıkartılmış
ve tarih yontmataş devri
ile başlatılmıştır.
1970
1960
1964
1942
1950
1940
1930
1923
Demokrat Parti
Dönemi
Fen Liseleri
ve
BSCS
Adalet Partisi (1966-1969)
“Milli eğitim politikamızın temeli;
vatandaşın bir kül halinde
kalkınabilmesine, maddi ve
manevi hayatını teçhiz ederek ve
milli şuuru hakim kılarak
yetişmesine yardım etmektir”
1960’ların sonu
Fethullah Gülen’in bir konuşmasından:
“Liselerde okutulacak biyoloji
kitaplarını, Allah’ın adıyla bizim
adamlarımız, dinimize,
kökenimize inanmış, bağlı
kimseler hazırlasınlar”
1957
Sputnik
1966-69
Adalet P.
Dönemi
Dünyanın ve insanın
evrimini anlatarak
başlayan tarih
ders kitapları
Tarih ders kitaplarından
ilk bölümler çıkartılmış
ve tarih yontmataş devri
ile başlatılmıştır .
1970
1960
Fen Liseleri
ve
BSCS
1976
1947 CHP
Kongresi
1964
1942
1950
1940
1930
1923
Demokrat Parti
Dönemi
Tek Kitap
Rejimi
1976-Tek Kitap Rejimi’nin Amaçları
“Türk-İslam kültürünün
aşağılanan unsurlarının
çıkarılması, İslami değerlerin
öne çıkarılması ve pozitivizmin
dışlanması...”
Ders Kitaplarında 8 Kriter
8
7
6
kitabın içerdiği
ölçüt sayısı
5
4
3
2
1
0
1962
1968
1979
1985
1992
1995
1998
2000
2003
1957
Sputnik
1966-69
Adalet P.
Dönemi
Dünyanın ve insanın
evrimini anlatarak
başlayan tarih
ders kitapları
Tarih ders kitaplarından
ilk bölümler çıkartılmış
ve tarih yontmataş devri
ile başlatılmıştır .
1970
1960
Fen Liseleri
ve
BSCS
1976
1947 CHP
Kongresi
1964
1942
1950
1940
1930
1923
Demokrat Parti
Dönemi
Tek Kitap
Rejimi
“MC’nin Ders
Kitaplarına Hayır!”
2005
2000
1995
1990
1985
1980
Modern Biyoloji
Programı’na son!
Yaratılış görüşü
lise biyoloji müfredatında!
2005
2000
1995
1990
1985
1980
Modern Biyoloji
Programı’na son!
Ders Kitaplarında 8 Kriter
8
7
6
kitabın içerdiği
ölçüt sayısı
5
4
3
2
1
0
1962
1968
1979
1985
1992
1995
1998
2000
2003
Vehbi
Dinçerler
Dönemi
Modern Biyoloji
Programı’na son!
Yaratılış görüşü
lise biyoloji müfredatında!
2005
2000
1995
1990
1985
1980
1983
Milli Eğitim Bakanı
Vehbi Dİnçerler
1980 Darbesi
DPT
Raporu
Dinçerler
Modern Biyoloji
Programı’na son!
Yaratılış görüşü
lise biyoloji müfredatında!
2005
2000
1995
1990
1985
1980
1983
DPT
Raporu
Dinçerler
Modern Biyoloji
Programı’na son!
Evrim kuramı
liselerin işlediği
son biyoloji
konusu haline
getirildi.
Yaratılış görüşü
lise biyoloji müfredatında!
2005
2000
1995
1990
1985
1980
1983
Ders Kitaplarında 8 Kriter
8
7
6
kitabın içerdiği
ölçüt sayısı
5
4
3
2
1
0
1962
1968
1979
1985
1992
1995
1998
2000
2003
1992 tarihli biyoloji ders kitabı:
“Günümüzde biyoloji ile ilgili birçok bilim adamı,
hayatın çeşitliliğini, bir hücre içinde geçen hayat
olaylarının olağanüstü nizamını ve kainatın çok
ince bir düzenle işlediğini görerek, Allah’ın
varlığını idrak ettiklerini belirtmişlerdir”
Ders Kitaplarında 8 Kriter
8
7
6
kitabın içerdiği
ölçüt sayısı
5
4
3
2
1
0
1962
1968
1979
1985
1992
1995
1998
2000
2003
1983
DPT
Raporu
Dinçerler
Modern Biyoloji
Programı’na son!
Evrim kuramı
liselerin işlediği
son biyoloji
konusu haline
getirildi.
Yaratılış görüşü
lise biyoloji müfredatında!
2005
2000
1995
1990
1985
1980
Bilim
Araştırma
Vakfı
Ders Kitaplarında 8 Kriter
8
7
6
kitabın içerdiği
ölçüt sayısı
5
4
3
2
1
0
1962
1968
1979
1985
1992
1995
1998
2000
2003
Ders Kitaplarında 8 Kriter
8
7
6
kitabın içerdiği
ölçüt sayısı
5
4
3
2
1
0
1962
1968
1979
1985
1992
1995
1998
2000
2003
MEB Metin Bostancıoğlu (DSP)
“Yüzelli yıldır tartışılan Darwin Kuramına,
olgusal içerikten yoksun spekülatif bir teori
diye bakmak ne denli yanlışsa, doğruluğu
kanıtlanmış bir kuram gibi algılamak da o denli
yanlıştır. Bu konu tartışılıyor, biz de bu
tartışmanın dışındayız”.
AKP iktidarı Dönemi
Ders Kitaplarında 8 Kriter
8
7
6
kitabın içerdiği
ölçüt sayısı
5
4
3
2
1
0
1962
1968
1979
1985
1992
1995
1998
2000
2003
Bakan Çelik:
Yaratılış aynen kalacak,
“Çıkarmayacağız”.
Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri
Öğretmen görüşleri-1
Şekil 1: "Evrim kuramı konusundaki görüşleriniz nedir?"
Canlılığın çeşitliliğini açıklayan temel bir kuram %46,9
Geçerli olabilir ama tam olarak kanıtlanmamıştır %38,1
Bilimsel olarak geçerliliğine inanmıyorum %9.5
İnançlarımla çeliştiği için benimsemiyorum %2,0
Fikrim yok %2,7
Cevapsız %0,7
Öğretmen görüşleri-2
“Evrim Kuramı, Yaratılış görüşü ile birlikte
okutulmalı.”
(%19,2)
Öğretmen Görüşleri-3
Şekil 2: Hizmet süresi ile evrim kuramı hakkındaki görüşlerinin karşılaştırması
60
50
Canlılığın çeşitliliğini açıklayan temel bir kuram
Geçerli olabilir ama tam olarak kanıtlanmamıştır
Yüzde
40
Bilimsel olarak geçerliliğine inanmıyorum
30
İnançlarımla çeliştiği için benimsemiyorum
20
Fikrim yok
10
Cevapsız
0
1-9
10-19
Hizme t süre si (yıl)
20<
“Öğretmenim Biz Maymundan mı Geldik?”
† “Canlılar evrimleşmiştir” %25.7
† “İnsan ayrı bir türdür, hayvanlar ile birlikte
sınıflandırılmamaktadır” %46.3
Sonuçlar
† Eğitimin kendisi siyasi bir alandır.
† İktidarın niteliği, eğitimin içeriğini büyük
oranda belirler.
† Örgütlü muhalefet de etkilidir.
Evrim Kuramı Davasında ÜKD’nin Cevabından:
† ilköğretim 8. sınıf programında olmamasına
rağmen, ilköğretim fenbilgisi kitabında yaratılış
görüşü bulunmaktadır
† 2005 yılında program değişikliği olmamasına
rağmen, 8. sınıf fen bilgisi kitabında evrim
konusu kısaltılmıştır.
Teşekkürler
R. Nazlı Öztürkler Somel
nazlisomel@yahoo.com
Download