HR. Ü. Müh. Fak. Makina Mühendisliği Bölümü 0502304-Termodinamik I Final Sınavı (18/01/2012) Adı ve Soyadı:………………………………………………… No:…………………… Alınan Puanlar: Sınav sonucu…………………. 1…….2…….3…….4…….5…….6….. İmza:……………… Süre: 90 dak. Not: Verilmediği düşünülen değerler için mantıklı kabuller yapılabilir. Gözetmenlere soru sorulmayacaktır. Soru No S-1 (20 p) Sorunun Tanımı Bir araba lastiğinin basıncı, bir basınç ölçerle yolculuk öncesi 180 kPa ve yolculuk sonrası 205 kPa olarak ölçülmektedir. Bu yerdeki atmosfer basıncı 95 kPa’dır. Lastiğinin hacminin değişmediği ve 0.05 m 3 olduğu kabul edilirse, tekerlek içindeki havanın mutlak sıcaklığının artış yüzdesini bulunuz. Not: Hava için R=0.287 kJ/kgK. Çözüm S-2 (20 p) Bir piston silindir düzeneğinde başlangıçta 800 kPa basınç ve 70°C sıcaklıkta 5 kg soğutucu akışkan R-134a bulunmaktadır. Daha sonra soğutucu akışkandan çevreye sabit basınçta ısı kaybederek, soğutucu akışkan 15°C sıvı hale gelmektedir. Buna göre; a) Sınır işi bulunuz (KJ). b) Isı geçişini bulunuz (KJ). c) Bu işlemi P- ve T- diyagramlarında gösteriniz. Çözüm: Çengel Tabloları kullanılmıştır. a) ∫ ⁄ b) , ⁄ Alternatif Çözüm 1.durum(Tablo A-13’ten) ⁄ ⁄ ⁄ 2.durum (Tablo A-11’den) ⁄ ⁄ ⁄ Sayfa 1/4 Not: Gerekirse arka sayfayı kullanınız Sorunun Tanımı Soru No S-3 (20 p) Bir Carnot ısı makinesi 600°C sıcaklıktaki bir ısıl depoda 20 kW ısı almakta ve 35°C sıcaklıktaki ortama ısı vermektedir. Isı makinesi ürettiği gücün tamamıyla bir soğutma makinesi çalıştırılmaktadır. Soğutma makinesi -5°C sıcaklıktaki bir ortamdan ısı alarak 35°C sıcaklıktaki çevre ortama ısı vermektedir. Buna göre, a) ısı makinesinin ısıl verimini b) soğutma makinesinin soğutma tesir katsayısı en fazla kaç olur (COP), c) soğutulan ortamdan en çok ne kadar ısı çekilir (KW) d) çevreye atılan toplam ısı miktarını (KW) hesaplayınız. a)Carnot ısı makinası verimi: b)İki ısıl kaynak arasında çalışan bir SM’nin en yüksek Tesir katsayısı(COP) ancak bir Carnot makinesinden elde edilir. Dolayısıyla: c)En çok ısıyı çekebilmek için SM’nın carnot makinası olması gerekir. Dolayısıyla c)Çevreye atılan toplam ısı : Çevreye atılan toplam ısı:108.1kW Sayfa 2/4 Not: Gerekirse arka sayfayı kullanınız Sorunun Tanımı Soru No S-4 (20 p) 5MPa basınç ve 400°C sıcaklıktaki su buharı bir lüleye 80 m/s hızla girmekte, 2MPa basınç ve 300°C sıcaklıkta çıkmaktadır. Lülenin giriş kesiti 50 cm2 olup, çevreye 120 kJ/s ısı kaybı vardır. Sürekli akış hali için a) Su buharının kütle debisini (kg/s), b) çıkış hızını (m/s), c) lülenin çıkış kesit alanını (m2) hesaplayınız. Çözüm:Çengel Tabloları kullanılmıştır ⁄ 1.Durum Tablo A-6’dan ⁄ ⁄ Su Buharı-Kızgın Buhar ⁄ 2.Durum ⁄ ⁄ Kızgın buhar Tablo A-6’dan a) ̇ ̇ ̇ ̇ ̇ ⁄ ⁄ ̇ ⁄ ̇ ̇ b) ̇ sürekli akışlı bir sistem olduğu için ̇ ̇ Sistemin potansiyel enerjisi yok, kinetik enerjisi var, giriş ile çıkış arasında entalpi farkı var ve sistemden ısı kaybı vardolayısıyla: ̇ ( ) ̇ ( ) ̇ ( ⁄ ( ) ⁄ ) ⁄ ( )[ ⁄ ⁄ ] ⁄ c) ̇ ̇ Sayfa 3/4 ⁄ Not: Gerekirse arka sayfayı kullanınız Soru No S-5 (10 p) Sorunun Tanımı 10 m yüksekliğinde silindirik bir tank, eşit hacimde su ve yağ ile doldurulmuştur. Silindirin üst ve alt noktaları arasındaki basınç farkını mSS ve Pa birimleri cinsinden hesaplayınız. Suyun yoğunluğu 1000 m3/kg, yağın yoğunluğu 890 m3/kg’dır. Çözüm: h1 S-6 Kapalı bir sistemde Politropik hal değişimi (PVn= sabit) için sınır işi (Ws) denklemini türetiniz? P.Vn =C, (10 p) 2 C V n1 dV C n 1 n 1V 2 W12 PdV 1 W12 2 1 P2V2 P1V1 1 n R.(T1 T2 ) 1 ( P1 .V1 P2 .V2 ) n 1 n 1 Başarılar dileriz……………… Bülent Yeşilata & Hüsamettin Bulut & M.Azmi Aktacir Sayfa 4/4 Not: Gerekirse arka sayfayı kullanınız