EKONOMİK GÖSTERGELER

advertisement
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)
İSTİHDAM VERİLERİ
İşsizlik / İstihdam / Tarım Dışı İstihdam









İşsizlik, genel anlamda bir ülkede aktif olarak iş arayan ve çalışmak isteyen bireylerin,
istihdam edilmiş bireyler ve iş arayan bireylerin toplanma olan oranıdır.
Kaynak: http://stats.bls.gov/
İstihdam, zaten çalışmakta olan bireylerin sayısını verir.
İstihdam verisi açıklandığı zaman bu veriyle birlikte haftalık çalışma saatleri, saatlik
gelirler, tarım dışı istihdam açıklanır.
İstihdamın alt başlıkları olarak kabul edilen bu veriler istihdamın aslında ne kadar
olumlu olup olmadığı konusunda bilgi verir.
Örneğin işsizlikte belirgin bir gerileme olabilir ama gelirlerdeki gerileme veya çalışma
saatlerdeki azalma, istihdamın yarı zamanlı işler sayesinde azalabileceğini gösterebilir.
Bu durumda istihdam verisinin gerçekte e kadar olumlu olup olmadığı anlaşılır.
Tarım dışı istihdam, her ayın ilk iş Cuması ayda bir defa olmak üzere ABD’nin Doğu
saatiyle saat 08.30’da açıklanır ve özel ve kamu sektöründe geçmiş ay içinde kaç
kişiye iş bulundu konusunda net bilgi verir. Bu veriyle birlikte işsizlik, haftalık çalışma
saatleri de açıklanır.
İstihdam verileri, bir ekonominin ne kadar canlı olduğunu ve bu canlılığın ne kadar
devam edebileceğini gösteren önemli bir göstergedir.
İşsizlik ve istihdamla ilgili veriler bir önceki ayın durumunu yansıttığından geçmişe
yönelik verilerdir ancak her ay veriler açıklanırken bir önceki ayın revizyonu varsa, yani
aslında önceki ay yanlış tahmin edilmişse yeniden revize edilebilir ve piyasa bu verilere
son derece duyarlıdır.
Haftalık İş Başvuruları






İşsizlik sigortasından faydalanmak isteyen, işsiz kimselerin hafta içinde kaç tanesinin
bu sigortadan faydalanmak istediğini gösteren bir veridir.
Kaynak: www.ows.doleta.gov
Bu veri yeni ve devam eden başvurular şeklinde açıklanır ve genellikle her hafta
Perşembe günü ABD’nin Doğu saatiyle 08:30’da açıklanır.
İş Yeni ve devam eden başvuruları istihdamla her hafta birebir işsizliği etkilemez ama
ayda bir açıklanacak olan işsizlik veya istihdam verilerine öncü gösterge oluşturması
genelde üst üste belirgin şekilde artış veya azalış olduğu zamanlara denk gelir.
Örneğin eğer 4 haftalık iş yeni başvurularının ortalaması belirgin bir şekilde devam
ederse, işsizlikle ilgili daha güvenilir fikirlere sahip olabiliriz.
Haftalık iş başvurularının piyasada etkili olması daha çok açıklanan verinin
beklentilerden ne kadar olumlu ya da olumsuz olduğuna bağlı olarak ve/veya ne kadar
aşağıya ya da yukarı yönlü hareket ettiğine bağlıdır.
İş başvurularındaki belirgin yükselişler, daha çok insanın işsizlik sigortasından
faydalanmak istediğini gösterir, yani para kazanan insan sayısında azalış çok fazla
olursa o zaman harcamalar da azalır. Bu da perakende sektörünü ve sanayi
sektörünün de azalan talep nedeniyle yavaşlamasına neden olur. Yani ekonomi
yavaşlar ve faizler üzeride bastırıcı etki oluşur. Bu da Dolar’ın gerilemesine, hisse
senedi fiyatlarının da gerilemesine neden olabilir. Bonolar üzerindeki etki de bono
faizlerini aşağı yönlü etkileyebileceğinden, dolayısıyla fiyatlarını da yükseltir.
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)
Bahsedilen bu etkiler her zaman bu şekilde olacak değildir ama genellikle bu şekilde bir
etkileşim mevcuttur.
Açık İstihdam Endeksi








Gazetelerde verilen iş ilanlarıdır.
Kaynak: www.conferenceboard.org/economics/helpwanted.cfm
Her ayın son Perşembesinde, ABD’nin Doğu saatiyle saat 10.00’da açıklanır.
Aylık açıklanır ve piyasa üzerindeki etkisi düşüktür.
Ülke bazında 51 gazeteye bir anket gönderilir ve ilan sayıları toplanarak bir endeks
oluşturulur.
İşlerin yarı zamanlı ya da tam zamanlı oldu fark etmeksizin ilanları toplanır ve buna
göre hesaplamalara dahil edilir.
Piyasa üzerindeki kısa vadeli etkisi azdır ama bir ekonominin durgunluğa gideceğini ya
da büyüyebileceğiyle ilgili bir ön uyarı göstergesi olarak kullanılabilir.
Büyümeden yavaşlamaya veya durgunluğa geçişlerde bu gösterge çabuk hareket eder
ancak durgunluktan büyümeye geçiş konusunda biraz geç davranır. Bunun nedeni
durgunluk sürecinde şirket yöneticileri büyümeden emin olana kadar yeni istihdam
yaratmak istememeleridir. Bunun yerine var olan çalışanları daha çok çalıştırmak ve
sonra istihdam yaratmak istemeleridir.
Kurumsal İş Kesintileri






Veri ayda bir kez açıklanır.
Kaynak: www.challangergray.com
Piyasa üzerindeki kısa vadeli etkisi oldukça sınırlıdır ama önemli bir göstergedir.
Bir önceki ayın verisi daha sonradan revize edilmez. Yani açıklanan veri nihaidir.
Biten bir ay sonrasında herhangi bir gün ABD’nin dopu saatiyle, saat 10.00’da
açıklanır.
Kurumsal birleşmeler genellikle istihdamın yeninde yapılandırılmasıyla sonuçlanır. Bu
süreç içinde büyük çaplı işe alımlar ya da işten çıkartmalar genel istihdamı etileyebilir
boyularda olabilir.
TÜKETİM HARCAMALARI VE TÜKETİCİ GÜVENİ KONULU VERİLER
Kişisel Gelirler ve Kişisel Harcamalar





Kişilerin kolektif olarak ne kadar kazandıklarını, ne kadar harcadıklarını ve ne kadar
tasarruf ettiklerini gösterir.
Kaynak: www.bea.doc.gov
Bir ayın sona ermesinden dört ya da beş hafta sonra, ayda bir defa olmak üzere
herhangi bir gün, ABD’nin Doğu saatiyle saat 08.30’da açıklanır.
Verilerin tam olarak tamamlanması normalde zaman aldığı için geçmiş ayların verileri
genellikle revizyona uğrayabilir.
ABD ekonomisi tüketime dayalı bir ekonomidir. Ekonominin yüzde 75’i perakende
ağırlıklı olduğu için, kişilerin harcama alışkanlıkları bütün ekonomiyi derinden etkiler.
Eğer harcamalarda azalma olursa bunun anlamı, talepte çok belirgin düşüşlerin
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)




olabileceğidir. Aynı şekilde eğer harcamalarda belirgin yükselişler olursa, oluşan aşırı
talep enflasyon yaratabilecek düzeylere ulaşır.
Kişisel Gelirleri oluşturan faktörler:
o Ücretler/Maaşlar (56%)
o Serbest Gelirlilerin Kazançları (8%)
o Kira Gelirleri (1.4%)
o Temettü Gelirleri (4.4%)
o Faiz Gelirleri (11%)
o Devletten veya sosyal güvenlik kurumlarından gelen gelirler (13%)
o Diğer Gelirler (6.2%)
Kişisel gelirlerdeki artış ya da azalış, faizler üzerinde etkisi büyüktür. Eğe gelirlerde
artış olursa genellikle faizler yukarı gitme eğiliminde olur. Bununla birlikte Dolar daha
cazip olur ve Dolar yükselebilir. Hisse senetleri fiyatları da yükselmek ister ama bu
yükselişler her zaman olmayabilir. Çünkü faizlerin yükselmesi hisse senetlerindeki
yükselişi sınırlandırabilir.
Kişisel Harcamalar genelde kişisel gelirlerle birlikte hareket eder ve ekonominin yüzde
75’ini oluşturan perakende sektörünün ne yaptığını gözler önüne serer.
“Veri, kişisel Tüketim Harcamaları” başlığıyla açıklanır. Ekonominin yüzde 75’i
perakende olduğu için, kişisel tüketim harcamalarındaki yükselişler tya da düşüşler,
Gayri Safi Milli Hasılayı da direk olarak etkiler.
Perakende Satışlar




Bireylerin yaptıkları alış verişlerin toplamını ifade eder.
Kaynak: www.census.gov
Verinin hesaplanması öncelikle gönderilen 5000 adet farklı iyili ufaklı perakendecilere
gönderilen bir anketle yapılır. Bu anketin gönderimi sonrasında 8000 adet daha anket
farklı yerlere gönderilir ve sonuçları beklenir. Sonuçların gelmesi genelde zaman
aldığından veri aylık açıklanır ve geçmiş iki aya kadar revize edilebilir.
Perakende satışlar olmazsa bir ekonomi olmaz. Perakende satışlardaki yükseliş, genel
talep seviyesinin bir göstergesidir ve aynı zamanda arzı da artırır veya azaltır.
Perakende satışlar, üretimin aynası niteliğindedir. Üretim artarsa ve perakende satışlar
da artıyorsa bu olumlu bir göstergedir. Ancak üretim yüksekken perakende satışlardaki
gerileme fiyatların gerilemesine ve dolayısıyla enflasyonun da düşmesine neden olur.
Haftalık Zincir Mağazaların Satışları






80 tane farklı zincir mağazaya gönderilen anketlerin sonucuna göre hesaplanır.
Kaynak: www.chainstoreage.com (ICSC – Inernational Council of Shoping Centers)
Her hafta Salı günü, ABD saatiyle saat 07.45’te açıklanır ve bir önceki Cumartesi
gününün bittiği haftayı yansıtır.
Veri haftalık olduğu gibi aynı zamanda aylık da açıklanır. Haftalık veriler revize edilmez
ama ayık veriler, gelen yeni haftalık verilerle revize edilebilir.
Zincir mağaza satışları genel olarak harcamaların ne düzeyde olduğu konusunda
temsili bilgi verebilir. İnsanlar genellikle alış veriş merkezlerinde paralarını
harcadıklarından kayıtlı ekonominin bir barometresi konumunda olabilir.
Piyasa üzerindeki kısa vadeli etkisi oldukça azdır ve genelde tamamlayıcı bilgi olarak
kullanılır.
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)
Tüketici Kredileri







Tüketicilerin aldıkları kredileri aylık olarak açıklayan bir rapordur.
Kaynak: www.federalreserve.gov
Açıklanan ayı sonunu takiben beş veya altı hafta sonrasında ABD2nin Doğu saatiyle
15.00’da açıklanır.
Veri aylık açıklanır ve aydan aya olarak belirlenir.
Federal Reserve sistemi, bankalardan, kredi kumlarından, finans kurumlarından ve her
çeşit para plasmanı yapmaya ruhsatlı kurumdan verileri nominal değerleriyle alır ve
toplar.
Veriler 5-6 hafta önceki durumu yansıttığından belirgin şekilde revize edilir. Bu nedenle
verinin kendisi çok güvenilir değildir ancak birbiri ardına gelen üç-dört aylık veriler in
tamamı belirgin bir yorum yapmaya olanak verir.
Tüketici kredilerindeki yükseliş, insanların harcama yapmaya ne kadar iştahlı olduğuna
işaret eder. Tüketici kredilerindeki yükseliş kredi piyasasını canlandırdığı ve talep
artırdığı için hem enflasyonist hem de faizleri yukarı çekici bir etkisi vardır.
Tüketici Güven Endeksi






Tüketicilerin yaptıkları harcamalarda ne kadar rahat olduklarının bir göstergesidir.
Harcamaların psikolojik analizini yapan bir veri olduğu da söylenebilir. Genel itibarıyla
harcamaları, işleri ve ekonominin geneliyle ilgili beklentiler sınanır.
3500 kişiye gönderilen anketler sayesinde veri endeks haline getirilir. Ankete geç
cevaplayanlar yüzünden revizyonlar olsa da, oldukça düşük bir fark çıkartır.
Kaynak: www.conference-board.com
Veri aylık olarak açıklanır.
Anketlerde sorulan sorular:
o Genel olarak iş ortamını nasıl değerlendirebilesiniz? İyi? Normal? Kötü?
o Altı ay sonra sizce genel iş ortamında bir iyileşme olabilir mi? Aynı mı kalır?
Yoksa kötüleşir mi?
o Kendi çevrenizdeki iş olanakları ne kadar? Daha mı çok? Aynı mı? Daha mı
az?
o Altı ay sonra kendi çevrenizdeki iş olanakları ne kadar olur? Daha mı çok?
Aynı mı? Daha mı az?
o Altı ay sonrasında geliriniz bugünkünden daha mı çok olur, aynı mı kalır
yoksa daha mı az olur?
Veri, yaşa, gelire ve farklı coğrafyalara göre çapraz olarak da değerlendirilebilir.
Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi


Conference Board’ın tüketici güven endeksinde olduğu gibi anket usulü yapılır.
Michigan Ünversitesi toplam 500 kişiye bir anket gönderir. Bunların yüzde 60’ı yeni
deneklerdir. Yüzde 40’ıysa ikinci defa anket edilir.
Denekler 50 tane soru sorulur. Ve yeni deneklerden alınan cevaplar öncü endeksi
oluşturur daha sonra geri kalanların (yüzde 40) ikinci defa cevap vermesi sonrasında
niahi endeks üretilir. İki khaftada asıl endeks üretilir yani her niahi veri en az bir defa
revize olabilir.
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)




Kaynak: www.sca.isr.umich.edu/press-release.php
Sorulan sorular genelde harcama planarıyla ilglidir. Genel olarak ekonomiyle ilgili de
sorular gelebilir. Bir sene ve beş sene sonrasıyla ilgili beklentiler sorulur.
Anketlerde sorulan sorulardan en asıl olanları:
o Siz ve aileniz bir sene öncesinden daha iyi şartlarda mı yaşıyorsunuz?
o Önümüzdeki bir yıl sonrasında siz ve aileniz bugünkü şartlarınızdan daha iyi mi,
aynı mı yoksa daha mı kötü şartlarda olacaksınız?
o On iki ay sonrasında bugünkü şartlardan daha iyi bir ekonomik ortam içinde mi,
aynı mı, yoksa daha kötü bir ekonomik ortamla karşı karşıya kalacağız?
o Sizce önümüzdeki beş yıl içinde ekonomimiz hep iyi mi olacak yoksa arada bir
yerde durguluk olabilir mi?
o Sizce büyük paralar ödenerek alınabilecek şeyler için iyi bir zaman mı yoksa
kötü bir zaman mı?
Piyasaya etkisi az olmakla beraber, yüksek açıklanan veri, hisse senedi borsalarının
yükselmesine neden olurken, endeksteki yükseliş faizleri de yükselte eğilimine
sokabileceğinden Dolar’ın güçlenmesine neden olabilir.
ABC News Tüketici Güven Endeksi


Conference Board’ın ve Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksiyle rekabet
halinde olan ABC Tüketici Güven Endeksinin çalışma prensibi, diğer ikisiyle aynıdır.
Tek farkı 250 soruyu telefonla yapar ve veri bu nedenle revizyona ihtiyaç duymaz. Ay
sonuna gelindiğinde 1000 kişi sınanmış olduğu için iyi bir fikir verir.
Kaynak: www.abcnews.go.com/sections/business
ÜRETİN VE STOKLAR KONULU VERİLER
Gayri Safi Milli Hasıla







Ekonomik büyümenin kendisini gösterir. Eğer bir ekonomide harcamalar ve üretim
artarsa ekonomik büyüme olabilir. Ekonomide harcama potansiyeiyle üretim
potansiyelinin artması ekonomiyi büyütmez ama bu potansiyeller kullanıldığı sürece
ekonomik büyümeden bahsedilebilir.
GSMH ekonominin sağlığı hakkında çok önemli bilgiler verir.
Dört çeyrektearasındaki zaman dilimlerinde açıklanır. Açıklama ayları, Ocak, Nisan,
Temmuz, Ekimdir. Her ay sonrasında açıklanan her çeyreğin nihai verisi revize edilir.
Kaynak: www.bea.doc.gov
Evizyonlar yapılsa da çok farklı verler çıkmaz. Eğer farklı veriler açıklanırsa, piyasadaki
etkileri çok büyük olur.
ABD’nin GSMHsi = Kişisel Harcamalar (17%) + Özel Yatırım Harcamalar (70%)ı + Dış
Ticaret Dengesi (10% ihracat, 15% ithalat) + Devletin Tüketim Harcamaları ve
Yatırımları (18%)
Eğer GSMH’de bir yükseliş olursa, bunun anlamı ekonominin üretim ve tüketim
potansiyeli büyüyor demektir. GSMH yorumlanırken bir diğer yanda da enflasyonu
düşünmemiz gerekir. Eğer GSMH artarken enflasyonda belirgin bir yükseliş olmadığını
gözlemliyorsak, bu veri asıl ol zaman olumlu bir sinyal verir. Eğer enflasyon
yükselirken, GSMH da yükseliyorsa o zaman enflasyon yükselişinin ne kadar olduğuna
bakmak gerekir. Çünkü GSMH yükselirken enflasyonun yükselişi genelde
kaçınılmazdır.
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)
Dayanıklı Tüketim Malları Siparişleri






Piyasalar bu veriye oldukça tepki gösterir.
Kaynak: www.census.gov
Veri söz konusu ayı takip eden üçüncü veya dördüncü haftası sonrasında, ABD’nin
Doğu saatiyle saat 08.30’da açıklanır.
Revizyonlar geçen iki ayı içerir ve belirgin şekilde farklılık gösterebilir.
Verinin hesaplanması, en az üç sene hizmet verebilen malların üreten ve içinde sanayi
kategorisinde olan ve yıllık cirosu 500 milyon Dolar ve üzerinde olan 3500 şirketin
verilerine dayandırılarak yapılır.
Bu verinin önemi asında kendisi değil, bu veriye bağlı olarak şekillenebilecek diğer
verileri ön gördüğü için önemidir. Örneğin, istihdam artışı, sanayi üretimi, üretkenlik ve
karlılıklar dayanıklı tüketim malları siparişleriyle oldukça ilintilidir ve korelasyon ve
regresyon katsayısı yüksektir.
Fabrika Siparişleri







Çok fazla etkiye sahip olan bir veri değildir.
Kaynak: www.census.gov
Veri söz konusu ayı takip eden dördüncü veya beşinci haftası sonrasında, ABD’nin
Doğu saatiyle saat 10.00’da açıklanır.
Revizyonlar geçen iki ayı içerir ve belirgin şekilde farklılık gösterebildiği gibi piyasa
üzerindeki etkisi asıl o zaman güçlü olabilir.
Fabrikaların imalat faaliyetlerinin ne kadar güçlü olacağını gösterdiği için önemlidir.
Aynen dayanıklı tüketim mal siparişlerinde hesaplandığı gibi yıllık cirosu 500 milyon
Dolar ve üzerinde olan 3500 şirketin verilerine dayandırılarak yapılır. 3500 şirkete anket
gönderilir ve yaklaşık yüzde 60’ı bu ankete zamanında cevap verir. Geri kalan yüzde
40’ı daha sonra cevaplandırdığında verinin nihai şekli ortaya çıkabilir. Yüzde 60’lık
kesim verinin öncüsün açıklanmasına yardımcı olur.
Bu fabrikalar dayanıklı, dayanıksız, askeri mal üreten şirketlerdir.
İş Dünyası Stokları





Çok fazla etkiye sahip olan bir veri değildir.
Kaynak: www.census.gov
Açıklanan ayı takip eden altıncı hafta için her ay için açıklanır.
Bu verinin içeriğinde çok önemli diğer göstergeler bulunur. Bunlar
o Şirketlerin satışları
o Satışların Stoklara Oranı
o Toplam stoklar
Satışlarla ilgili verilerin açıklanması asıl büyük resmin ortaya çıkmasına yardıcı olur. Bu
veri sadece kendi başına kullanılırsa yanlış değerlendirilebilir. Örneğin stoklardaki
yükselişler satışların azalması yüzünden mi oluyor yoksa şirketlerin ön görülerinin
olumlu olmasından dolayı stok yığını yapmak üzere fazladan retim mi yapıyor
sorusuna, satışları da göz önüne getirdiğimizde alırız.

Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)
Sanayi Üretimi ve Kapasite Kullanımı










Bir ülkenin yedekteki kapasitesinin ne kadar olduğunu ve sanayinin mevcut kapasiteyle
ne kadar üretim yaptığını gösterir.
Kaynak: www.federalreserve.gov
Her ay için, söz konusu ayı takip eden on beşinci günde ABD’nin Doğu saatiyle saat
09.15’te açıklanır.
Yıllık revizyonlar genelde Kasım aylarında yapılır. Aylık revizyonlar da olmakla birlikte,
bunlar genelde az ve etkisi de düşüktür.
Eğer bir ekonomide bir yükseliş ya da düşüş varsa sanayi üretimi verileri bunu derhal
eksiksiz bir şekilde gösterecek olduğundan oldukça önemli bir veridir.
Aynı zamanda imalat sektöründe, istihdamda ortalama gelirler ve kişisel gelirlerin ön
görülmesinde iyi bir öncü gösterge olarak bir role sahiptir.
Federal Reserve, 295 adet üretilen mala, ekonomideki kullanım değerine göre bir
ağırlık vererek verinin hesaplanmasını yapar.
Bu verilerin yüzde 55’i hesaplandıktan sonra öncü veri açıklanır. Ardından gelen 2 ay
sonrasında yani bir kez daha revizyon olduktan sonraki ilk ay, nihai açıklama yapılır.
Kapasite kullanımı bir ülkede hiçbir zaman yüzde yüz olamaz. Çeşitli nedenlerden
dolayı azalmalar olur. Talep, üretim olanakları, sermaye yeterlilikleri, teknik nedenler
gibi konular kapasitenin altında üretim yapılmasına neden olur. Bunun ne kadar
olduğunu gösteren veri kapasite kullanımıdır.
Savaş zamanda ABD’nin kapasitesi yüzde 90’lara yakındır. Şimdilerdeyse yüzde 80
civarında. Bu oran ABD toprakları üzerindeki üretimi gösteriyor olması dolayısıyla
aslında az değildir çünkü küreselleşen ekonomide, üretim farklı yerlere (örneğin Çin’e)
kayabilmektedir. Dolayısıyla her geçen gün aslında kapasite kullanımı azalıyor
olduğundan bu veri tam olarak gerçeği yansıtmıyor demektir.
ISM (Tedarik Yönetimi Enstitüsü Endeksi) (İmalat ve Hizmet İçin)






İmalat ve hizmet sektörünün büyümesini gösterir.
Kaynak: www.ism.ws/ISMReport/index.cfm
Verinin bir revizyonu yoktur ancak her yılın Ocak ayında mevsimsel faktörler yeniden
gözden geçirilir ve değiştirilir. Bu da bütün bir yıl içinde açıklanan endeksin genelini
değiştirebilir.
Piyasanın yakından takip ettiği ve tepki gösterdiği bir veridir.
Veriyi yöneten enstitü, her ay sayısı 400 olan üye şirketler içinde hem imalat hem de
hizmet sektörü şirketlerine yönelik olanlara anketler düzenler. Bu anketler şirketlerin
satın alma müdürlerine yönelik yapılır. Satın alma müdürler bir şirketin faaliyet
göstermesi için ihtiyacı olan ürünleri ve hizmetleri satın almak durumunda olduğundan,
eğer bu noktada bulunan kişilerin satın almalarında bir yavaşlama görülürse, bunun
anlamı o şirketin faaliyetlerinin azalacağını gösterebilir.
Sorulan sorulara bağlı olarak alt endeksler oluşturulur. Bu endeksler:
o Yeni Siparişler (30%)
o İmalat Üretimi (25%)
o İstihdam (20%)
o Tedarikçilerin Sevkıyatları (15%)
o Stoklar (10%)
o Alt Satıcıların Stokları
o Emtia Fiyatları
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)
o Tamamlanmamış Siparişler
o İhracat Siparişleri
o İthalatlar
Not: Bu kalemlerin içinden İstihdam alt endeksi, tarım dışı istihdam verisiyle son derece
ilintilidir. Bu nedenle istihdam alt endeksi, tarım dışı istihdam öncesinde açıklandığı için,
öncü gösterge niteliğindedir.

Verinin kendisi ve tüm al endekslerin 50 sayısının üzerinde olması, büyümeyi, altında
olmasıysa küçülmenin işaretidir.
Chicago Satın Alma Müdürleri Endeksi (İş Dünyası Barometresi)





ABD’nin Orta Batı eyaletlerindeki ekonomik faaliyetlerin ekonomiyi büyütüp
büyütmediğini gösterir.
Kaynak: www.napm-chicago.org
Tıpkı ISM verisinde olduğu gibi verinin bir revizyonu yoktur ancak her yılın Ocak ayında
mevsimsel faktörler yeniden gözden geçirilir ve değiştirilir. Bu da bütün bir yıl içinde
açıklanan endeksin genelini değiştirebilir.
Yatırımcılar tarafından yakından takip edilir.
Orta Batı eyaletlerinde bulunan 200 satın alma müdüründen alınan bilgiye göre belli
ağırlıklarla verinin alt endeksleri hesaplanır:
o Yeni Siparişler (35%)
o İmalat Üretimi (25%)
o Tamamlanmamış Siparişler (25%)
o İstihdam (10%)
o Tedarikçilerin Sevkıyatları ve Fiyatlar (15%) (Tedarikçilerin sevkıyatlarına öre
aynı zamanda bir fiyat endeksi de oluşturulduğundan, enflasyonla ilgili de iyi bilgi
verir)
Öncü Göstergeler Endeksi




Kaynak: www.globalindicators.org
Veri her ay açıklanır ve söz konusu ayı takip eden üçüncü haftasında ABD’nin doğu
saatiyle saat 10.00’da açıklanır.
Veri aslında diğer verilerden oluşan bir portföy gibidir.
Veriyi oluşturan alt göstergeler finansal ve finansal olmayan göstergelerdir.
o Finansal Göstergeler
 S&P 500 hisse seneleri (2.9%)
 Enflasyon düzeltmeli M2 Para Arzı (27.7%)
 FED Gecelik Fonlama Maliyetiyle 10 yıllık Hazine Bonosunun Faiz
Farkları (33%)
o Finansal Olmayan Göstergeler
 Saatlik Ortalama Çalışma Saatleri (19.7%)
 Haftalık Ortalama İşsizlik Sigortası Yeni Başvuruları (2.5%)
 İmalatçıların Yeni Siparişleri (5.9%)
 Tedarikçilerin Sevkıyat Zaman Endeksi (5.9%)
 Savunma Sanayi Hariç, İmalatçıların Yeni Siparişleri (1.5%)
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)


Yeni Konutlar İçin İnşaat İiznleri (2%)
Michigan Üniversitesi Tüketici Beklentiler Endeksi (1%)
Bunun dışında geleceği gösteren göstergeler dışında bir de bugünü ve geçmişi
yansıtan göstergelerin endeksi bulunmaktadır.
o Bugünün göstergeleri olarak: (Index of Coincident Indicators)
 Tarım Dışı İstihdam Edilen İşçiler (52.4%)
 Kişisel Net Gelirler (Sigortadan ve devletten alınan ödenek ve yardımlar
hariç) (21.4%)
 Sanayi Üretimi (14.7%)
 İmalat Sektörünün Satışları (11.6%)
Geçmişe Yönelik Göstergeler (Index of Lagging Indicators)
 İstihdamın Ortalama Süresi (3.8%)
 Stokların Satışlara Oranı (12.5%)
 Üretim Başına İşçikil Maliyet Değişimi (6.5%)
 Bankaların Uyguladıkları Borçlanma Oranları (27.9)
 Ticari ve Sanayi Kredileri (9.7%)
 Hizmet Sektörü Tüketici Fiyat Endeksi (19.5%)
 Tüketici Kredilerin Kişisel Gelirlere Oranı (20.2%)
KONUT VE İNŞAAT KONULU VERİLER

Konut Başlangıçları ve İnşaat İzinleri





İnşaat halinde olan konutların ve gelecekte inşaatı yapılacak yeni konutların izinlerinin
sayısını ya da sayı değişimini oransal olarak gösterir
Kaynak: www.census.gov
Her ay için açıklanır ve söz konusu ayı takip eden iki veya üç hafta sonra ABD’nin doğu
saatiyle saat 08.30’da açıklanır.
Konut inşaatı sektöründeki büyüme, ekonominin diğer parçalarını da çalıştırdığı için
önemlidir. İnşaat sektöründeki bir genişleme ekonominin geneline yayılacak kadar
geniş uzantılıdır. Bu nedenle ekonomide önemli bir yei vardır ve yatırımcılar yakından
takip ederler.
Konutların hepsi üretilmeden önce belediyelerden izine tabidir. Belediyelerden alınan
izinler gelecekte yapılacak üretimin ne kadar olacağıyla ilgili bir öncü gösterge olduğu
için konut inşaatı izinleri verisi de oldukça önemlidir.
Var Olan Konutların Satışları






Önceden alınmış konutların satış sayısını gösterir
Kaynak: www.realtor.org
Aylık olarak açıklanır
Aylık revizyonlar çok azdır.
Şubat ayında yapılan mevsimsel düzeltmeler, geçmiş üç yılın verilerine kadar ulaşır ve
değişime neden olabilir
Bu verin önemli olması, evleri satan kişilerin satış sonrasında yaptıkları sermaye karını
nasıl kullanacaklarının belirsizliği açısından önemlidir. Eğer satan kişiler parayı
harcama eğilimine girerse o zaman tüketim artar. Ancak yeniden kont yatırımı olura o
zaman etki emlak sektöründe ve bankacılık sektöründe sınırlı kalır.
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)

Verinin hesaplanışı ülke çapındaki 400 emlakçıdan alınan verilerle hesaplanır.
Yeni Konut Satışları


Yeni alınmış konutların satış sayısını gösterir.
Kayak: www.census.gov
Konut Sektörü Endeksi





Konut sektörünün bugününü ve inşaat üretimi yapan şirketlerin beklentilerini içine katan
bir göstergedir
Kayak: www.nahb.org
Yatırımcılar üzerinde son derece düşük etkiye sahiptir.
Konut İnşaatçıları Ulusal Birliliği (NAHB), 900 üyeye şu soruları sorar:
o Konut satışların bugünü durumu nasıl? İyi, Orta, Kötü?
o Önümüzdeki altı ayda konut satışlarıyla ilgili beklentileriniz nasıl? İyi, Orta Kötü?
o Konut almak isteyen müşterilerin ilgisi nasıl? İyi, Orta, Kötü?
Veri 50 ve üzerindeyse olumlu, altındaki veriler olumsuz resme işaret eder.
Haftalık Emlak Kredisi (Mortgage) Başvuruları






Konut almak için başvurulan emlak kredilerinin sayısını gösterir
Kayak: www.mortgagebankers.org
Her hafta için açıklanır ve söz konusu haftayı takip eden Çarşamba günleri ABD’nin
doğu saatiyle saat 07.00’da açıklanır.
Çok kısa vadeli olması nedeniyle fazla revizyon yapılmaz.
Emlak kedilerindeki yükselişler, inşaat sektörüyle yakından ilgilidir. Konut kredilerinde
yükseliş olduğu zaman belli bir oranda yeni konutlara da talep artar. Bu da ekonomiyi
canlandırabilen bir zinciri çalışılabilir. Diğer yandan kişilerin emlak kredilerine olan
talebi de aynı zamanda bireylerin ekonomiye ve işlerine olan güveni ortaya koyar.
Aralarında ticari banka, emlak kredisi bankaları, yerel emlak kredi bankaları olan 20-25
adet bankadan alınan anket bilgilerine göre hesaplama yapılır.
İnşaat Harcamaları





Konut inşaatı yapılması için harcanan para miktarını gösterir
Kayak: www.census.gov
Her ay için açıklanır ve söz konusu ayı takip eden beş hafta sonrasında ABD’nin doğu
saatiyle saat 10.00’da açıklanır.
İnşaat sektöründeki büyüme bütün ekonomiye yayılan bir olgu olmasında dolayı
oldukça önemli bir yere sahiptir. İnşat sektörü ABD ekonomisinin yüzde 9’unu
oluşturduğu için GSMH üzerinde belirgin bir etkiye sahiptir. Yani büyümeyi direk etkiler.
Verinin revizyonları oldukça fazla olabilir ve piyasada dalgalanmalar yaratabilir.
Açıklanan öncü veriler sonrasındaki iki ay boyunca revize edilir.
FEDERAL RESERVE (ABD MERKEZ BANKALARI) ENDEKSLERİ
New York Eyaleti İmalat Sektörü Anketi
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)





New York Eyaletindeki imalat sektörü şirketlerinin faaliyet durumunu gösterir.
Kayak: www.ny.frb.org
Revizyonlar azdır ve en fazla aydan aya yapılabilir.
Her ay için açıklanır ve söz konusu ayı takip eden yaklaşık 2 hafta sonrasında ABD’nin
doğu saatiyle saat 08.30’da açıklanır.
New York Eyaletinde bulunan 175 şirket yöneticisine bir anket gönderilir ve şu sorular
sorulur:
o Genel iş faaliyetlerini nasıl değerlendirirsiniz?
o Yeni siparişler, sevkıyatlar ve tamamlanmamış siparişler hangi düzeyde?
o Stoklar, Fiyatlar ve çalışan istihdam hangi düzeyde?
o Ortalama haftalık çalışma saatleri kaç?
o Teknoloji yatırımlarınız ne şekilde devam ediyor?
o Sermaye harcamalarınız ne düzeyde?
Philadelphia FED’in İş Dünyası Beklentiler Anketi





Pennsylvania Eyaletindeki imalat sektörü şirketlerinin faaliyet durumunu gösterir.
Kayak: www.phil.frb.org
Revizyonlar yoktur.
Her ay için açıklanır ve söz konusu ayı takip eden yaklaşık üçüncü Perşembe günü
ABD’nin doğu saatiyle saat 12.00’da açıklanır.
New York İmalat Endeksi Sektörü Anketindeki soruların aynıları 250 faklı iş adamına
gönderilir ve gelen cevaplara göre endekslenir.
Richmond FED Endeksi





Columbia Eyaletindeki imalat sektörü şirketlerinin faaliyet durumunu gösterir.
Kayak: www.rich.frb.org
Revizyonlar yoktur.
Her ay için açıklanır ve söz konusu ayı takip eden yaklaşık ikinci Salı günü ABD’nin
doğu saatiyle saat 10.00’da açıklanır.
New York İmalat Endeksi Sektörü Anketindeki soruların aynıları 250 faklı iş adamına
gönderilir ve gelen cevaplara göre endekslenir.
Chicago FED Ulusal Faaliyet Endeksi





Bütün ülkenin ekonomik faaliyetlerini ve enflasyon baskılarını ölçen bir göstergedir
Kayak: www.chicagofed.com
Oldukça fazla revizyona uğrayabilir.
Her ay için açıklanır ve söz konusu ayı takip eden yaklaşık beş hafta sonra ABD’nin
doğu saatiyle saat 10.00’da açıklanır.
85 faklı ekonomik gösterge üzerinde çalışıp bu göstergelerin performansına bağlı
olarak hesaplanır. Ana kategoriler olarak:
o Üretim ve Gelirler
o İstihdam Piyasası ve Çalışma Saatleri
o Kişisel Tüketim ve Konut Sektörü
o Satışlar, Stoklar ve Siparişler
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)

Verinin 0 ve üzerinde açıklanması büyümeyi, sıfırın altında açıklanmasıysa ekonominin
küçüldüğünü gösterir.
BEIGE BOOK








Federal Reserve Kurulunun bütün ülkenin ekonomik faaliyetlerini ve enflasyon
baskılarını ölçen bir göstergedir
Kaynak: www.federalreserve.gov
Revizyon yoktur
Yılda 8 defa yayınlanır
FED Faizlerini belirleyen para politikası kurulunun faiz kararı vermesinden önceki iki
hafta önce ABD’nin doğu saatine göre saat 14.00’da açıklanır.
Faiz politikasını yönlendiren bir veri olması açısından ve ekonomik büyümenin ne
şekilde devam ettiği konusunda bilgi verdiğinden önemlidir.
12 yerel FED yöneticisi, kendi bögelerinde bulunan iş adamlarına yönelik anketler
hazırlarlar. Bu anketlerde öne çıkan sorular şunlardır:
o Tüketici harcamaları ne durumda gözüküyor?
o İstihdam piyasasında daralma var mı?
o Konut veya ticari inşaatlarda bir azalma mı var yoksa büyüme mi?
o İmalatçılar iş hacimlerinde bir değişimi fark ettiler mi?
Bu sorular çerçevesinde gelen cevaplar bulguları her defasında başka bir yerel FED
yetkilisi organize eder ve rapor olarak sunar.
DIŞ TİCARET
Dış Ticaret Açığı






ABD’nin yaptığı ihracat ve ithalatın ne kadar olduğunu, farkından doğan açığın ya da
fazlanın ne kadar olduğunu gösterir.
Kaynak: www.bea.gov
Her ayın ikinci haftasında ABD’nin doğu saatiyle saat 08.30’da her ay için açıklanır.
Her ay açıklanan veri mutlaka geçen yedi sekiz aya kadar geri giderek revize edilebilir.
Bu nedenle revizyonlar oldukça fazladır ama parasal olarak fazla fark etmeyebilirler.
Nadiren parasal olarak fazla olduğu görülür.
ABD petrol ithalatçısı ve tarım ürünleri ihracatçısı konumu dolayısıyla, enerji ve gıda
ürün fiyatlarında piyasadaki dalgalanmalara bağlı olarak dış ticaret açığı farklılık
gösterebilir. Özellikle Dolar’ın zayıf olduğu ve enerji fiyatlarının yüksek olduğu
dönemlerde ABD’nin dış ticaret açığı yükselebilir. Eğer buna bir de tarım ürünlerinin
fiyatlarında olması eklenirse, dış ticaret açığı çok sert yükselişler gösterebilir.
Dış ticaret açığını fonlayan bir kalem vardır ki o da yabacı sermaye girişidir. ABD ülke
dışından daha çok alıp, yurt dışına daha çok ödeme yaptığı zamanlarda bütçe açığı
yükselme eğiliminde olur. Bütçe açığının azaltılması da ülke içinden borçlanma
yapılması ve aynı zamanda ülke dışından da borçlanma yapılmasıyla giderilir. Eğer
ülke dışından alınan borçlar yeterli olmazsa, dış ticaret açığının Dolar üzerindeki etkileri
olumsuz olabilir. ABD’nin Türkiye gibi ülkelerden bir farkı vardır. ABD dış ticaret açığı
verdiği zaman bile, yurt dışı ödemelerini Dolar’la yapabilir. Ama Türkiye gibi orta ölçekli
ülkeler bunu kendi yerel para birimleriyle yapamazlar. Bu nedenle ABD dış ticaret açığı
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)
verdiği sürece, yurt dışına verdiği Dolar’lar bir şekilde ABD’ye geri döner ancak
Türkiye’nin böyle bir şansı yoktur.
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
EKONOMİK GÖSTERGELER
(ABD, Dünya ve Türkiye Ölçeğinde)
AÇIKLANACAK EK BİLGİLER
FİYAT GENEL SEVİYESİ, ÜRETKENLİK, ÜCRETLER KONULU VERİLER
Tüketici Fiyat Endeksi
Üretici Fiyat Endeksi
İstihdam Maliyet Endeksi
İthalat ve İhracat Fiyatları
Üretkenlik ve Maliyetler
Getiri Eğrisi (Yield Curve)
DİĞER, ULUSLARARASI EKONOMİK GÖSTERGELER
IFO İş Dünyası Anketleri
ZEW Endeksleri
Japonya Tankan Anketi
Fransa İş Dünyası Beklentiler Anketi
Avrupa Bölgesi’nin Satın Alma Müdürle Endeksleri
OECD Bileşik Öncü Göstergeler Endeksi
Çin Sanayi Üretimi
Anatolia Capital Global Investments Advisors LLC - International Delaware Co. USA - NFA Sicil # 0381021
E – mail: aybar@anatoliacapital.com / Web: www.anatoliacapital.com
Download