Piyasalarda Bu Ay Aralık 2016

advertisement
Piyasalarda Bu Ay
Aralık 2016
Şebnem Mermertaş
Sermaye Piyasaları ve Makro Ekonomik Araştırmalar
Yurtdışı göstergeler
•
Kasım
sonu
Aylık
Değişim
DXY
101.25
2.8
2.6
Euro/dolar
1.0601
-0.038
-0.025
ABD 10Y
VIX
2.3855
0.56
0.85
13.3
-3.7
-4.9
BDRY
1204.0
347.0
726.0
Petrol
51.48
6.1%
36.6%
Altın
1173
-8.1%
10.5%
YBB: Yılbaşından Beri
2
YBB
•
Değişim
Küresel piyasalarda değişim rüzgarları…
Fed’in faizini artıracağı beklentisi, ABD
seçimlerini Trump’ın kazanmasıyla metallerde
fiyat artışı ve güçlenen enflasyon beklentileri,
güçlü dolar ve yüksek faiz dönemini başlatmış
görünüyor.
•
Kasım ayında bu beklentilerle dolar endeksi
%2,8 arttı, ABD 10 yıllık faizi son bir yılın en
yüksek seviyesi olan %2,38’e yükseldi.
•
Euro Bölgesinde yükselen siyasi belirsizlik ve
tahvil alımlarının süresinin uzatılacağı
beklentisi euro/dolar’ı 1,06’ya çekti.
•
Irak, İran, Libya ve Nijerya’nın önderliğinde
oluşan üretim kesintisine muhalefet, son anda
Suudi Arabistan’ın öncülüğü ve fedakarlığıyla
kırıldı. Kasım ayını düşüşle geçiren petrol,
üretim kesintisi kararının açıklanmasıyla
kayıplarını telafi etti.
Geçen ay neler oldu?
•
BIST-100 kasım ayında %5,8 geriledi. Büyük ölçüde yurtdışı kaynaklı gelişmelerle dolar/TL’de ay boyunca
izlenen yükseliş, ABD seçimlerinin sürpriz sonuçlanmasıyla gelişen ülke borsalarında izlenen satış, faizlerde
yükseliş ve yabancı satışıyla endeks ay boyunca düşüş yönlü seyir izledi.
•
Tahvil faizi ekimde 1,22 puan yükseldi. Küresel faizlerde yükseliş ve yabancı satışlarının yanı sıra, kurdaki artışın
enflasyonu yükselteceği endişesi tahvil faizinin %9,24’ten %10,46’ya yükselmesine neden oldu.
•
Merkez Bankası %7,5’te olan politika faizini %8’e ve %8,25’te bulunan marjinal fonlama oranını %8,50’ye
yükseltti, %7,25’te olan gecelik borçlanma oranını değiştirmedi. Açıklama metninde temkinli duruş sıkılaştırma
olarak değiştirildi. Merkez Bankası faiz artışının yanı sıra yabancı para zorunlu karşılık oranlarını tüm vadelerde
50 baz puan indirdi ve bu değişiklikle piyasaya 1,5 milyar dolarlık likidite sağlanacağını duyurdu.
Ayrıca 31 Aralık 2016 tarihine kadar vadesi
Kasım
Aylık
YBB
dolacak olan ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler
sonu Değişim
Değişim
reeskont kredileri için azami 31 Mart 2017
tarihine kadar vade uzatılabilmesine, vade uzatımı
BIST 100
73,995
-5.8%
3.2%
imkânının kullanılmayıp kredinin vadesinde
ödenmesi halinde, kredi geri ödemelerinin Türk Tahvil
10.46
1.22
-0.40
lirası olarak da yapılabilmesine ve bu işlemlerde
8.00
0.5
0.5
geri ödeme tarihindeki döviz alış kurunun MB faizi
kullanılmasına imkan tanıdığını açıkladı.
•
3
Eşit döviz sepeti kasımda %8,5 yükseldi. Fed’in
aralık toplantısında faizini artıracağı beklentisiyle
yurtdışında güçlenen doları izleyen dolar/TL aylık
bazda %10,2 yükseldi ve TL’nin değer kaybının en
önemli kaynağı oldu.
Dolar
3.4174
10.2%
17.1%
Euro
3.6364
7.0%
14.2%
Sepet
3.5269
8.5%
15.6%
YBB: Yılbaşından Beri
Sektörler
Fiyat
Performans
15
Moody's not
Temmuz'dan indiriminden
beri
beri
15/07/2016 23/09/2016
Son
30/11/2016
Kasım
BIST 100
BIST 30
Bankacılık Endeksi
Sanayi Endeksi
Holdingler
Metal ana
73,995
90,430
123,089
79,064
61,865
118,553
-5.8%
-5.8%
-9.6%
-1.7%
-5.3%
6.6%
-10.7%
-11.4%
-13.0%
-6.3%
-9.3%
-4.2%
Piyasa Değeri (milyar dolar)
BIST 100
137.84
-14.3%
-24.1%
YBB
2015
-7.2%
-7.6%
-10.6%
-3.3%
-7.9%
1.8%
3.2%
3.4%
2.6%
8.9%
4.8%
40.3%
-16%
-18%
-25%
-8%
-11%
-32%
-19.7%
-12%
-32%
BIST Getiri Grafiği
130
125
120
115
110
105
100
95
XU100
XUSIN
XBANK
4
25/11/16
10/11/16
26/10/16
11/10/16
26/09/16
11/09/16
27/08/16
12/08/16
28/07/16
13/07/16
28/06/16
13/06/16
29/05/16
14/05/16
29/04/16
14/04/16
30/03/16
15/03/16
29/02/16
14/02/16
30/01/16
15/01/16
31/12/15
90
Global Borsalar
Ülke
Mıs ır
Yuna ni s ta n
Dow Jones
Ja ponya
Çi n
Rus ya
S&P
Norveç
Avus turya
Fra ns a
Hol l a nda
Ma ca ri s ta n
İs vi çre
AB
Roma nya
Na s da q
Al ma nya
Ta yva n
Hong Kong
Pol onya
Arja ntin
İta l ya
G. Kore
Bel çi ka
İngi l tere
Porteki z
Çek
Hi ndi s ta n
MSCI EM
Brezi l ya
İs pa nya
Meks i ka
Türki ye
Fi l i pi nl er
5
Son*
11,453
629
19,124
18,541
3,268
1,029
2,199
589
2,520
4,578
457
30,014
7,875
2,830
6,834
4,811
10,640
9,264
22,914
1,798
17,442
16,930
1,987
3,479
6,784
4,455
881
26,707
863
61,906
8,688
45,316
73,995
6,920
1 Ay
36.6%
6.4%
5.4%
5.1%
4.8%
4.1%
3.4%
3.3%
1.9%
1.5%
1.0%
0.7%
0.6%
0.6%
0.3%
0.2%
-0.2%
-0.5%
-0.6%
-0.9%
-1.0%
-1.1%
-1.2%
-1.8%
-2.5%
-4.2%
-4.4%
-4.6%
-4.6%
-4.7%
-5.0%
-5.6%
-5.8%
-8.4%
Yılbaşından Beri
63.5%
-0.4%
9.8%
-2.6%
-7.7%
35.9%
7.6%
9.2%
5.1%
-1.3%
3.5%
25.5%
-10.7%
-8.7%
-2.4%
4.7%
-1.0%
11.1%
4.6%
-3.3%
49.4%
-21.0%
1.3%
-6.0%
8.7%
-16.2%
-7.9%
2.2%
8.7%
42.8%
-9.0%
5.4%
3.2%
-0.5%
•
Fed toplantısı, ABD seçimleri ve OPEC toplantısı gibi kritik
gelişmelerin izlendiği kasım ayında küresel borsalarda karışık
ve değişimlerin düşük olduğu izlendi.
•
Kasım ayının en çok yükseleni Mısır Borsası oldu. Arap
Baharının yaşandığı 2011’den beri yabancı yabancı
yatırımcıların uzak durduğu Mısır’da kasım başında serbest
kur rejimine geçilmesi, politika faizinin 3 puan yükseltilmesi
yabancıların kar realizasyonu için ay sonunda bankaların
yabancı para rezervlerinin %50’sini satma imkanı getirilmesi
borsanın %36 yükselmesini sağladı. Mısır Ekim ayıdan IMF ile
12 milyar dolarlık fon için anlaşma sağlamıştı. Tedbirler IMF
programı kapsamında alındı.
•
Kasım ayında gelişen ülkeler ağır bir satış baskısı altındaydı
ve hisseden 8,1 milyar dolarlık çıkış oldu. Bunu kısmen
Trump’ın seçimleri kazanması ve ABD’de faizlerin
yükselmesine neden olmasına bağlayabiliriz.
•
Ayrıca Brezilya’da politik riskin yeniden yükselmesi,
Meksika’da Trump’la ilgili endişeler, Hindistan’da sürpriz faiz
indirimi ve nakit kullanımını azaltmaya yönelik tedbirler gibi
ülke bazındaki olumsuzluklar da etkili oldu.
Gelişen piyasalar performansı*
Dolar / Kur değişimi
İsrail
-0.3%
Tayvan
1.1%
Rusya
1.3%
Çin
1.7%
Tayland
1.9%
Hindistan
2.4%
G. Kore
2.6%
Çek
3.6%
Güney Afrika
4.0%
Endonezya
4.0%
Arjantin
4.7%
Macaristan
4.8%
Brezilya
6.5%
Polonya
7.0%
Meksika
8.9%
Türkiye
10.8%
*Kasım ayı
6
Faiz (10y)
Çek
0.56
Tayvan
0.64
G. Kore
2.04
İsrail
2.17
Tayland
2.37
Çin
2.94
Arjantin
3.10
Macaristan
3.46
Polonya
3.65
Hindistan
6.41
Meksika
7.10
Endonezya
8.15
Güney Afrika
8.74
Rusya
8.82
Türkiye
10.81
Brezilya
11.88
Faiz değişimi
Hindistan
-0.59
Çek
0.06
Tayvan
0.06
Çin
0.26
Rusya
0.27
Tayland
0.31
İsrail
0.36
Güney Afrika
0.36
Macaristan
0.40
Arjantin
0.43
G. Kore
0.46
Brezilya
0.50
Polonya
0.59
Endonezya
0.97
Meksika
0.97
Türkiye
0.98
Borsa performansı
Çin
5%
Rusya
4%
İsrail
3%
Tayland
1%
Macaristan
1%
Tayvan
-1%
Güney Afrika
-1%
Polonya
-1%
Arjantin
-1%
G. Kore
-1%
Çek
-4%
Hindistan
-5%
Brezilya
-5%
Endonezya
-5%
Meksika
-6%
Türkiye
-6%
Aralık Takvimi
TÜİK,
ENFLASYON,
KAS, ÖNCEKI:
%7.16
MOODY'S
TÜRKIYE'NIN
KREDI NOTUNU
GÖZDEN
GEÇIRIYOR
1 2
Aralık
3
FED TOPLANTISI
& YELLEN
KONUŞMASI
TCMB 2017
PARA VE KUR
POLITIKASINI
AÇIKLIYOR
4
5
ABD ISTIHDAM
RAPORU, KAS
6
7
KÜRESEL
PIYASALAR
NOEL
TATILINDE
AB LIDERLER
ZIRVESI
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
AVRUPA MB
TOPLANTISI
PPK TOPLANTISI
TÜİK, BÜYÜME, 3Ç
İTALYA'DA
REFERANDUM
• Yurtdışı yatırımcıların yılbaşı tatiline hazırlandığı aralıkta piyasaların yoğun olmayan kritik bir gündemi bulunuyor.
• Bu maddelerin kritik olmalarının sebebi yapılacak açıklamalarla 2017’ye dair beklentileri şekillendirebilecek olmaları.
• Takvimde yer alan Fed, Avrupa Merkez Bankası gibi gündem maddelerinin uzun zamandır fiyatlara yansıdığını ve sürpriz
olmadıkça kısa vadeli piyasa etkilerinin sınırlı kalmasını bekliyoruz.
• İç piyasalarda Merkez Bankası’nın 2017 politikalarının duyurulması, 15-16 Aralık’ta gerçekleşecek ve Türkiye’nin üyelik
müzakerelerinin değerlendirileceği AB liderler zirvesi ve beklentilerin net oluşmadığı Para Politikası Kurulu toplantısı izlenecek.
Tarihi belli olmayan Fitch değerlendirmelerine dair beklentiler de piyasaların seyrinde etkili olacak.
7
Fed toplantısı
• Fed’in 14 Aralık’ta yapılacak toplantısında %100’e ulaşan faiz artışı beklentisini o tarihe kadar gelebilecek veri akışının değiştirmesi
beklenmiyor.
• Faizin bir kez 0,25 puan artırılarak %0,50-%0,75 bandına yükseltilmesi bekleniyor.
• Bunun fiyatlamasının tamamen gerçekleştiğini, toplantı sonrasında piyasaları şekillendirecek gelişmenin toplantıda açıklanacak olan
ekonomik beklentiler ve açıklamada verilecek sinyaller olduğunu düşünüyoruz.
• Piyasa beklentileri son durumda 2017’de iki artış fiyatlıyor gibi görünüyor. Artış olasılığı haziranda %43, Aralıkta %32 seviyesinde
bulunuyor.
14 Aralık toplantısı için Faiz Artış Beklentileri
120
100
80
60
40
20
0
Güçlü
ÜFE eksiye
istihdam
geçti
verisi
Yellen’in
Zayıf
Jackson
istihdam
Hole
verisi
konuşması
Fed
toplantısında
artış sinyalleri
Trump’ın
seçimi
kazanması
Yellen’in
Senato
konuşması
İtalya’da referandum
• Avrupa için Brexit kadar önemli bir gelişme olarak görülüyor.
• İtalyan halkı 4 Aralık’ta Başbakan Renzi tarafından hazırlanan anayasa değişiklik paketini kabul edip etmedikleri
konusundaki referanduma katılacaklar. Referandumdan ret oyu çıkması halinde Renzi’nin kampanya sırasında
söylediği gibi istifa etmesi bekleniyor. Değişiklikle kanun yapıcı olan senatodaki üye sayısının azaltılması, kanun
yapma yetkisinin hükümete bırakılması planlanıyor.
• Değişikliğe eski başbakanlar Monti ve Berlusconi de «hayır» diyor.
• Referandum sonucunun hayır olması durumunda Renzi’nin istifası gündeme gelebilecek. Yerine geçici bir
başbakan geçecek ve ülke belirsizliğin artacağı bir seçim ortamına girecek.
• Esas tehlike ise seçimlerde «Five Star Movement» olarak bilinen Euro karşıtı bir partinin kazanma olasılığının
artması. Five Star iktidara gelince ilk işinin eurodan çıkış referandumu yapmak olduğunu açıkladı.
• Bu nedenlerle İtalya referandumu Brexit referandumu kadar önemli görülüyor.
• İyi senaryoda referandumdan evet çıkması, ya da hayır çıkması durumunda istifa etmesi beklenen Renzi’nin
cumhurbaşkanı tarafından tekrar göreve atanması bulunuyor.
• Avrupa’da yapılan anketlerde İtalya’nın Euro Bölgesinden çıkma beklentisi %19 ile 2012’den beri en yüksek
seviyeye çıkmış durumda.
• İtalya Euro Bölgesinin üçüncü büyük ekonomisi ve GSYH’daki payı %16 seviyesinde.
• Bizim için de önemli bir ülke. İhracatımızın %4,8’i, ithalatımızın %5 İtalya’ya yapılıyor.
AB Liderler Zirvesi
•
AB Liderleri 15-16 Aralık tarihlerinde Brüksel’de olağan bir zirve toplantısında biraraya gelecekler.
•
Bu toplantıyı olağandışı yapan ise Avrupa Parlamentosunda 24 Kasım tarihinde gerçekleşen oylamada
Türkiye’yle üyelik müzakerelerinin dondurulması yönünde alınan tavsiye kararının değerlendirilmesinin
beklenmesi.
•
Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik süreci, 1963 yılında Türkiye'nin Avrupa Ekonomik Topluluğu ile ortaklık
anlaşması imzalamasıyla başlayan ve 1987 yılında tam üyeliğe başvurmasıyla ivme kazanan süreçtir. 1999
yılında AB üyeleri tarafından aday olarak kabul edilen Türkiye, Avrupa Birliği Devlet ve Hükümet Başkanlarının
17 Aralık 2004 tarihli Zirvesinde aldığı karar doğrultusunda 2005 yılında tam üyelik müzakerelerine başlamıştı.
Müzakereler 35 başlıkta toplanmış, 16 fasıl açılmış, birisi kapanmış, 5 fasılda kapanış kriterleri sağlanmıştı.
•
Piyasalar oylamanın yapıldığı 24 Kasım tarihinde müzakerelerin dondurulmasını büyük ölçüde fiyatlamış olsa
da AB Liderler Zirvesinden bu yönde bir karar çıkmayacağı beklentisi oluşmuştu. Bu nedenle olumsuz bir karar
çıkması durumunda 15-16 Aralık tarihlerinde piyasalarda dalgalanma oluşabileceğini düşünüyoruz.
10
Avrupa Merkez Bankası
14
12
2.5
2
Hedef 10
1.5
8
1
0.6
6
Eyl-16
May-16
Oca-16
Eyl-15
Oca-15
May-15
Eyl-14
0
May-14
-0.5
Eyl-13
2
Oca-14
0
May-13
4
Oca-13
0.5
-1
İşsizlik (%)
Oca-08
Ağu-08
Mar-09
Eki-09
May-10
Ara-10
Tem-11
Şub-12
Eyl-12
Nis-13
Kas-13
Haz-14
Oca-15
Ağu-15
Mar-16
Eki-16
Enflasyon (HICP, M/M-12, %)
3
Krediler (yıllık değişim, %)
Finans dışı kurumsal krediler
Bireysel krediler
Özel sektör kredileri
11
• Avrupa Merkez Bankası’nın toplantısı 8
Aralık’ta gerçekleşecek.
• Toplantının önemi bir önceki toplantıda
politikalarda değişiklik yapılmayıp, aralık
toplantısında gelecek dönem politikalarının
değerlendirileceğinin açıklanmasından geliyor.
• Beklenti Mart 2017’de sona erecek aylık 80
milyar euroluk tahvil alım programının altı ay
uzatılması yönünde.
• Bunun nedeni son zamanda enflasyonda
izlenen artışın içerdeki fiyat baskısından değil,
sadece yükselen emtia fiyatlarından
kaynaklanması oldu. Euro Bölgesinde yıllık
enflasyon mayısta eksiye geçtikten sonra son
durumda %0,6’ya kadar yükselmiş durumda.
• Öte yandan Euro Bölgesinde toplam kredi artış
hızı ekimde %4,2’ye kadar yükseldi. Devlete
verilen kredilerin büyüme hızı %10,6, özel
sektör kredilerinin büyüme hızı %2,3 oldu. Kredi
artış hızları hazirandan beri toparlanıyor.
• İşsizlik temmuz 2011’den beri ilk kez %10’un
altına geriledi.
• 8 Aralık toplantısından sürpriz çıkma ihtimalini
yüksek gördüğümüz için aralık ayında kritik bir
gündem maddesi olacağını düşünüyoruz.
Merkez Bankası
Para Politikası Kurulu’nun toplantısı 20 Aralık’ta gerçekleşecek.
• Enflasyon görünümünde yukarı yönlü riskler artıyor:
- TL’nin dolar karşısında son bir ayda %12 değer kaybetmiş olması
- Petrol fiyatının OPEC toplantısının ardından bir günde %10 yükselerek 50 doların üzerine çıkması
- Kasım’da otomotiv sektöründe ÖTV düzenlemeleri
- Kasımda alkollü içecek ve tütünde yapılan ÖTV artışı
• Öte yandan büyüme açısından iç talebin yavaşlama sinyalleri vermesiyle aşağı yönlü risklerin artmış olması
ve uygulanan hükümet politikaları faizle tedbir alınmasını zorlaştırıyor.
• Geçen ayki toplantısında politika faizini 50 baz puan artırarak %8’e yükselten Merkez Bankası’nın bu ayki
toplantısında da faiz artışı yapabileceği beklentisinin oluşmaya başladığını izliyoruz.
TCMB Politika Faizleri
12
Koridor üst bant
11
10
Ağırlıklı fonlama
maliyeti
9
politika faizi
7
Koridor alt bant
6
O'15
O'15
Ş'15
M'15
N'15
M'15
H'15
H'15
T'15
A'15
E'15
E'15
E'15
K'15
A'15
O'16
Ş'16
Ş'16
M'16
N'16
M'16
M'16
H'16
T'16
A'16
E'16
E'16
K'16
K'16
8
Ka yna k: Merkez Bankası
12
Kredi notu
•
Standard & Poors’un 20 Temmuz’da, Moody’s’in 23 Eylül’de Türkiye’nin kredi notunu indirmesinin ardından
piyasaların dikkati Fitch üzerinde yoğunlaştı.
•
Fitch’in takvimi belli olmadığı için, piyasalar yapılan açıklamalardan ipucu almaya çalışıyor.
•
Fitch 18 Temmuz’da yaptığı açıklamada politik ve dış finansman risklerindeki artışa vurgu yaparak, kredi notu
üzerindeki baskının arttığını açıklamıştı. Son olarak 19 Ağustos’ta not görünümünü negatife indiren Fitch
olumsuz politik gelişmelerin ve güvenlik endişelerinin en etkili faktörler olduğunu, büyümenin yatırımlardaki
düşüşle %3,4’e gerileyebileceğini, cari açıktaki iyileşmenin devam ettiğini, bankacılık sektörü görünümünün ülke
notuyla paralel olduğunu açıkladı. Fitch ekonomik performansı bozucu politik istikrarsızlık, dış finansmana dayalı
kırılganlıklar ve borç artışının kredi notu için aşağı yönlü riskler olduğunu belirtti. urum kasım ayı küresel
görünüm raporunda TCMB’nin faiz artırımının aralık ayında devam etmesinin beklendiğini açıkladı. Kasım ayı
ekonomik görünüm raporunda ise büyüme beklentisini %2,9’a indirdi.
Türkiye'nin Kredi Notları
Kuruluş
15
Tarih
Not
Görünüm
S&P
Tem-16
BB
Negatif
Moodys
Eylül-16
Ba1
Durağan
Fitch
Ağu-16
BBB-
Negatif
JCR
May-13
BBB-
Durağan
Yatırım yapılabilir
Pariteler
Dolar endeksi (DXY)
103
101
•
Fed’in faiz artışına başlamasının ilk yıldönümüne denk
gelen aralık ayında yeniden artış yapacağı beklentisinin
%100’e ulaşması dolar endeksinin bir ayda %2,8
yükselmesine yol açtı ve endeksi 101’e taşıdı. Böylece
doların değeri 2003 yılına yani 2008 krizi ve parasal
gevşeme paketleri öncesine döndü. Bu seviyede olası faiz
artışının tamamen fiyatlanmış olabileceğini düşünüyoruz.
•
Güçlü destek 100 seviyesinde izlenebilir. Toplantı
sonrasında verilecek mesajlarda 2017’de ikiden fazla artış
sinyali çıkmazsa bu seviyenin kırılması durumunda 99-100
bandında seyir oluşabileceğini düşünüyoruz.
•
Euro/dolar ise 8 Aralıktaki Avrupa Merkez Bankası
toplantısını bekliyor. Toplantıda Mart 2017’de sonra erecek
olan tahvil alımları programının altı ay daha uzatılması
beklentisinin euro/dolar’a düşüş olarak yansıdığı izleniyor.
•
Verilerin güçlü gelmesine rağmen, yaklaşan İtalya
referandumu, Avusturya cumhurbaşkanlığı seçimleri,
2017’de Fransa ve İtalya’da seçimlerinin yarattığı politik
belirsizlik ortamı euroda olası tepki yükselişlerinin sınırlı
kalmasına neden olabilir. 1,07 kısa vadede direnç olarak
izlenebilir.
99
97
95
93
91
89
87
A'16
E'16
T'16
M'16
Ş'16
A'15
E'15
T'15
M'15
M'15
O'15
85
Euro/Dolar
1.3
1.25
1.2
1.15
1.1
1.05
A'16
E'16
T'16
M'16
Ş'16
A'15
E'15
T'15
M'15
M'15
O'15
1
Emtia
Emtia endeksi
Sanayi metalleri endeksi
•
Trump etkisi sanayi metalleri fiyatlarında yükseliş
baskısı oluştururken, küresel tarım fiyatlarındaki
düşüş sayesinde bileşik endeks yatay seyir izledi.
•
Tarım endeksinin 200 günlük hareketli ortalamasını
kırmış olması, düşüşün sürebileceği yönünde sinyal
oluşturdu.
Tarım endeksi
Petrol
OPEC üyeleri 28 Eylül’den beri beklenen 30 Kasım
toplantısında ocak ayından itibaren toplam üretimi günlük
1,2mn varil kesintiyle 32,5mn varile düşürme konusunda
anlaşma sağladılar. Kesinti kararından Nijerya ve Libya
muaf tutulurken, Irak’ın 210.000 varil kesinti yapması
kararlaştırıldı. Suudi Arabistan üretimini 486.000 varil
kesintiyle 10mn varile düşürecek. BAE 139.000 varil,
Kuveyt 131.000 varil/gün kesinti yapacak. OPEC üyesi
olmayan Rusya’nın 300.000 varil kesintiyle karara iştirak
edeceği açıklandı. Karar ocak ayında uygulanacağı için
aralık ayında üretimin ciddi bir artış gösterebileceği tahmin
ediliyor. Gelecek OPEC toplantısı 25 Mayıs 2017’de
yapılacak. Endonezya’nın üyeliği isteği üzerine askıya
alındı.
40
35
E-16
E-16
Viyana
toplantısı
A-16
T-16
H-16
M-16
M-16
Cezayir
toplantısı
Ş-16
Fiyatın yükselişini sürdürebilmesi için anlaşmanın
uygulamaya koyulacağı ocak ayından itibaren gerçekleşen
üretim seviyeleri ve anlaşmaya uyulup uyulmadığı önemli
olacak.
45
O-16
•
50
A-15
Beklentiden çok daha pozitif sonuçlanan OPEC
toplantısının petrol fiyatı üzerindeki etkisi %10’luk artış
oldu. Kısa vadede 50 dolar sınırının aşağı kırılmasının zor
olduğunu düşünüyoruz.
60
55
K-15
•
Ham Petrol ($/varil, Brent)
E-15
•
30
25
20
Türkiye ekonomisi
•
TÜİK 3Ç büyüme verilerini 12 Aralık’ta açıklayacak. Sanayi
üretimindeki %3,2 düşüş büyümede aşağı yönlü riskleri artırmış
olsa da mali sektör ve inşaat sektörlerinin güçlü performansıyla
büyümenin sanayi üretiminden ayrışacağını tahmin ediyoruz.
2016’nın üçüncü çeyreği için büyüme beklentimizi %1,3 olarak
belirliyoruz.
•
Ekim ayında ihracat %3 düşüşle 12,8 milyar dolar, ithalat %0,5
artışla 17,0 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına
göre %13,2 artışla 4,16 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ekim ayında
otomotiv ihracatı %11 artarken, en büyük ihracat kalemi olan
tekstilde %9’luk düşüş ihracattaki daralmanın nedeni oldu.
İthalattaki artış altından kaynaklandı. Ekimde AB’ye ihracat %0,9
oranında azalırken, İran ve Irak’ta artış olmasına rağmen, Rusya’ya
ihracat düşüşe devam etti. Yılın ilk on aylık döneminde ihracat
%2,8, ithalat %5,8, dış ticaret açığı %12,5 düşüş gösterdi. Yıllık açık
ise arka arkaya ikinci ayda da artış göstererek 56,8 milyar dolara
yükseldi.
•
Kasım enflasyon beklentimiz piyasa beklentisine paralel 0,86’da
bulunuyor. Benzinde ve altındaki fiyat artışı ile otomotivdeki ÖTV
artışının hafifçe bu aya (büyük ölçüde aralık ayına) yansımasını
bekliyoruz. Gıdada çok düşük bir artış, eğlencede düşüş bekliyoruz.
Kasım sonu yıllık enflasyon beklentimiz 7,37’de bulunurken, alkollü
içki ve tütünde 1 Aralık’ta yapılan ÖTV ayarlaması, otomotiv
sektöründe beklediğimiz zamlarla enflasyonun yılı %8’in üzerinde
tamamlayacağını tahmin ediyoruz.
19
Dış Ticaret (m n $)
2015
2016
Değişim
10 aylık
Ekim 10 aylık
İhracat
13,240 120,406
12,841 117,021
-3.0%
İthalat
16,918 173,269
17,004 163,262
0.5%
-5.8%
Dış Ticaret Açığı
-3,678 -52,863
-4,163 -46,241
13.2%
-12.5%
Karşılama oranı
%78.3
%75.5
Ekim
%69.5
Ekim 10 aylık
%71.7
Kaynak : TÜİK
Enflasyon (%)
10.0
9.5
9.0
Tahminimiz
8.5
8.0
7.5
7.0
6.5
6.0
Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara
'16 TÜFE
Çekirdek (H)
MB Tahmini (yılsonu)
-2.8%
Göstergeler
Son Durum
Değer
Önceki Dönem
Değer
TSKB Tahmin
2016
2016-2Ç/2015-2Ç
2016/2Ç - yıllık
2016/2Ç - yıllık
3.1%
708
9,000
2015
2015
2015
4.0%
720
9,261
2.9%
721
9,100
Ekim
Ekim
1.44%
7.16%
Eylül
Eylül
0.18%
7.28%
0.86% (Kas)
Ekim
Ekim
Ekim
Ekim
Ekim
Ekim
12.8
17.0
140.5
197.3
4.2
56.8
Eylül
Eylül
Eylül
Eylül
Eylül
Eylül
10.9
15.3
140.9
197.1
4.4
56.2
142
200
Eylül
Eylül
Eylül
-1.7
-32.4
-4.5%
Ağustos
Ağustos
Ağustos
-1.5
-30.5
-4.3%
-1.6 (Eki)
37
5.1%
Ekim
Ekim
Ekim
-0.1
-28.5
-1.5%
Eylül
Eylül
Eylül
-16.9
-18.4
-1.0%
Kasım
Kasım
Ekim
Ekim
8.0%
7.9%
9.7%
98.51
Ekim
Ekim
Eylül
Eylül
7.5%
7.8%
9.2%
99.82
Ekim
Ekim
725.4
35%
Eylül
Eylül
712.9
35%
Eylül
-4.1%
Ağustos
2.8%
Ağustos
11.3%
Temmuz
10.7%
Dönem
Büyüme
Büyüme
GSYİH (mlr $)
Kişi Başına gelir ($)
Enflasyon
TÜFE (aylık)
TÜFE (yıllık)
Dış Ticaret
İhracat (aylık, mlr $)
İthalat (aylık, mlr $)
İhracat (yıllık, mlr $)
İthalat (yıllık, mlr $)
Dış Ticaret Açığı (aylık, mlr $)
Dış Ticaret Açığı (yıllık, mlr $)
Cari Açık
Cari denge (aylık, mlr $)
Cari denge (yıllık, mlr $)
Cari denge/GSYİH
Bütçe
Bütçe dengesi (aylık, mlr TL)
Bütçe dengesi (yıllık, mlr TL)
Bütçe dengesi/GSYİH
Faiz
MB haftalık repo faizi
Ağırlıklı fonlama maliyeti (aylık ortalama)
İç Borçlanmanın ağırlıklı ortalama maliyeti
Reel Efektif Döviz Kuru
Borç
Merkezi Yönetim Borç Stoku (Brüt, mlr TL)
Borç stoku / GSYİH
Sanayi (Önceki yılın aynı ayına göre değişim)
Sanayi üretimi
İşsizlik
İşsizlik
20
58
Yabancılar ne yaptı?
Portföy girişleri (mlr $)
Hisse
Nisan
6.4
Mayıs
-1.2
Haziran
4.1
Temmuz
20.1
Ağustos
10.7
Eylül
6.8
Ekim
0.2
Kasım
-8.1
Kaynak: IIF, TCMB
EM
Tahvil
8.9
-11.1
9.2
-4.1
2.9
18.3
-4.5
-16.0
Toplam
15.3
-12.3
13.3
16.0
13.6
25.1
-4.3
-24.1
Hisse
0.55
-0.78
-0.12
-0.38
-0.08
0.33
0.47
-0.49
TR
Tahvil
0.76
0.25
-0.31
0.82
0.99
0.18
-1.16
-2.13
Toplam
1.3
-0.5
-0.4
0.4
0.9
0.5
-0.7
-2.6
•
IIF verilerine göre kasımda gelişen
ülkelerden 24 milyar dolarlık portföy
çıkışı oldu. Benzeri bir aylık çıkış şimdiye
kadar sadece dört defa olmuştu: üçü
2008 krizinde, biri 2013’te tahvil alımı
azaltılması beklentisiyle.
•
Bu paralelde Türkiye’den çıkış 2,6
milyar dolar seviyesinde. Benzeri çıkış
Eylül 2011’de Avrupa bankacılık krizi
sırasında görülmüştü.
Yabancı İşlemleri ve Dolar
Hisse (mn $)
Bono (mn $)
Dolar/TL (aylık ort)
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
1,500
1,000
500
0
-500
-1,000
-1,500
-2,000
-2,500
2015
Kaynak: TCMB
21
2016
3.4
3.2
3.0
2.8
2.6
2.4
2.2
2.0
1.8
1.6
Dolar/TL
22
•
Geçen ay
uluslararası piyasalarda
doların güçlü duruşu ve 2,6 milyar
dolarlık portföy çıkışı kur üzerinde
baskı yarattı. Yeni ay başlangıcında
dolar/TL 3,59’u test etti.
•
Teknik olarak da 2014’ten beri
korunan
yükselen
trendin
alt
bandından başlayan yükselişle Temmuz
zirvesi olan 3,10’u aşan dolar/TL
%15’lik teknik yükselişini yaparak 3,553,60 bandına kadar yükseldi.
•
Kısa vadede bu hızlı yükselişin
ardından
3,50-3,60
bandında
yataylaşan hareketle tepe oluşumu
beklemek mümkün olabilir.
•
Dolar/TL’deki yükseliş portföy çıkışıyla
iç piyasada dolar arzındaki düşüşten
kaynaklandı. Kasımda 2,1 milyar
dolarlık portföy çıkışı mevcut cari açık
finansmanı ve borç geri ödemelerinden
oluşan döviz talebini artırıcı etki yaptı.
Aralıkta da yüksek bir döviz ihtiyacı
görünse de ocakta döviz talebinde
düşüş olabileceğini hesaplıyoruz.
BIST-100
BIST'te Aralık Ayları (%)
Kasım
Aralık
•
İstatistiksel olarak BIST’te aralık ayları
yabancıların tatile gitmesiyle genelde sakin
yatay bir görünüm sergiliyor.
•
Bu yıl aralık ayında BIST’in pozitif olması için
bir, negatif olması için iki neden görüyoruz.
Pozitif neden 8x F/K ile en cazip gelişen ülke
borsası olması.
•
Olumsuzlar ise aralık ayında beklenen AB
Liderler Zirvesinden çıkacak karara ilişkin
belirsizlik ve tarihi olmayan olası Fitch not
açıklaması. Bu iki gelişmede beklentilerin
olumsuz yönde fiyatlanmakta olduğunu
düşünüyoruz. Tersi durumda hızlı bir kısa vadeli
toparlanma olabileceğini tahmin ediyoruz.
•
Teknik olarak 22 Temmuzda başlayan yükseliş
trendini
sona
erdirmesinden
sonra
70.000’lerde bulunan dip seviyeye doğru
düşüşünü sürdürebileceğini, bu seviyede haber
akışıyla
dip
oluşumu
izlenebileceğini
düşünüyoruz.
23
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
?
Faiz
1,000
•
Tahvil faizi küresel faizlerdeki yükseliş ve yabancı
satışlarıyla %9,24’ten %10,46’ya yükseldi.
•
Yılbaşından beri yapılan kümülatif alım tutarı
eylülde 4,2 milyar dolardı. Son durumda 956
milyon dolara geriledi.
•
Kurdaki yükselişin etkisiyle enflasyon
beklentimizde yukarı yönlü riskler arttı. Bu nedenle
faizde önümüzdeki dönemde düşüş olasılığının
düşük olduğunu düşünüyoruz.
Yabancıların tahvildeki işlemleri (kümülatif, yılbaşından beri, mn $)
Yabancı Yerleşilerin Haftalık Net DİBS işlemleri (mn $)
4,500
500
4,240
4,000
3,500
0
3,000
2,500
-500
2,000
1,500
-1,000
1,000
500
08/01/2016
22/01/2016
05/02/2016
19/02/2016
04/03/2016
18/03/2016
01/04/2016
15/04/2016
29/04/2016
13/05/2016
27/05/2016
10/06/2016
24/06/2016
08/07/2016
22/07/2016
05/08/2016
19/08/2016
02/09/2016
16/09/2016
30/09/2016
14/10/2016
28/10/2016
11/11/2016
25/11/2016
-1,500
24
0
-500
956.5
TSKB
Ekonomik Araştırmalar
research@tskb.com.tr
MECLİSİ MEBUSAN CAD. NO 81
FINDIKLI İSTANBUL 34427, TÜRKİYE
tel: (90) 212 334 50 50 faks: (90) 212 334 52 34
2016 Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. her hakkı mahfuzdur.
Bu doküman Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.’nin yatırım bankacılığı faaliyetleri kapsamında, kişisel kullanıma yönelik olarak ve bilgi için
hazırlanmıştır. Bu dokümana dayalı herhangi bir işlem yapılması tarafımızdan öngörülen bir husus değildir. Belirtilen görüşler sadece bizim
güncel görüşlerimizdir. Bu raporda yer alan bilgileri makul bir esasa dayalı olarak güncelleştirirken, bu konuda mevzuat, uygunluk veya diğer
başka nedenlerle amaca uygunluk tam olarak sağlanamamış olabilir.
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve/veya bağlı kuruluşları veya çalışanları, burada belirtilen senetleri ihraç edenlere ait menkul kıymetlerle
ilgili olarak bir pozisyon almış olabilir veya alabilir; menkul kıymetler üzerinde opsiyonları olabilir veya ilgili diğer bir yatırıma girebilir; bu menkul
kıymetleri ihraç eden firmalara danışmanlık yapmış, hisselerinin halka arzına aracılık veya yüklenim taahhüdünde bulunmuş olabilir.
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve/veya bağlı kuruluşları bu raporda belirtilen herhangi bir şirket için yatırım bankacılığı da dahil olmak
üzere önemli tavsiyeler veya yatırım hizmetleri sağlıyor veya sağlamış olabilir.
Bu raporun ilgili olduğu yatırım fiyatı veya değeri, direkt veya dolaylı olarak, yatırımcıların menfaatlerine ters düşebilir. Döviz kurlarındaki
herhangi bir değişmenin yatırımın değeri veya fiyatı veya bu yatırımdan sağlanan gelir üzerinde olumsuz bir etkisi olabilir. Geçmişteki
performans her zaman gelecekteki performansın kılavuzu olacak demek değildir. Yatırım geliri dalgalanma gösterebilir.
Bu rapor kamuya açık bilgilere dayalıdır. Doğru veya tamam olmayan hiçbir beyan yapılmamıştır. Bu rapor söz konusu menkul kıymetlerin
alınması veya satılması için bir teklif, yorum ya da yatırım tavsiyesi değildir veya bu menkul kıymetlerin alınıp satılmasına yönelik bir teklif için
de bir istek veya zorlama değildir. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve kendisiyle bağlantılı olan diğerleri bahsedilen şirketlerin menkul
kıymetleriyle ilgili pozisyon alabilirler veya bu menkul kıymetlerle ilgili işlem yapabilirler, ayrıca bu şirketler için yatırım bankacılığı hizmetleri de
verebilirler.
Herhangi bir yatırım kararı yatırımcının tamamıyla kendi kişisel seçimine dayanmalıdır. Bu rapordaki bilgiler herhangi bir yatırım tavsiyesi
olmayıp, raporda yer alan firmalara yatırım yapılmasından ötürü Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. hiç bir sorumluluk kabul etmez.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar
tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir.
Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım
kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Download