Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu,Mayıs 2011/II

advertisement
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş.
EKONOMİK GELİŞMELER
ÖZET DEĞERLENDİRME RAPORU
Mayıs 2011/II
HAZIRLAYANLAR
Mustafa ŞİMŞEK
Fulya BAYRAKTAR
Faruk SEKMEN
EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR MÜDÜRLÜĞÜ
Mayıs 2011
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
2011 yılı Mayıs ayının üçüncü ve dördüncü haftalarında ekonomide yaşanan
gelişmeler ve bunların piyasalara yansımaları, açıklanan son veriler doğrultusunda
aşağıda özetlenmiştir.*
Yurtiçi Piyasaları Etkileyen Gelişmeler
TCMB Para Politikası Kurulu, 25 Mayıs 2011 tarihli toplantısında; politika faizi
olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı ile Banka bünyesindeki Bankalararası
Para Piyasası ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Repo-Ters Repo Pazarı’nda
uygulanmakta olan faiz oranlarının sabit tutulmasına karar vermiştir.
•
Kurul tarafından yapılan açıklamaya göre; özel tüketim ve yatırım talebi 2010
yılındaki güçlü artıştan sonra daha ılımlı bir seyir izlemekte, dış talep ise zayıf
görünümünü korumaktadır. İstihdam koşullarındaki iyileşme devam ederken
işsizlik oranları kriz öncesi seviyelerine yaklaşmaktadır. İmalat sanayinde
kapasite kullanım oranlarının düşük düzeylerini koruması toplam talebin henüz
enflasyon üzerinde baskı oluşturacak seviyeye gelmediğine işaret etmektedir.
Bununla birlikte, ithalat fiyatlarındaki birikimli artışların gecikmeli etkilerine bağlı
olarak kısa vadede temel enflasyon göstergelerindeki sınırlı yükselişin süreceği
tahmin edilmektedir. Ayrıca Kurul enflasyonun Mayıs ayında yıl sonu hedefi olan
%5.5’in üzerine çıkabileceğini ve Enflasyon Raporu’nda öngörülen seviyelerde
dalgalı bir seyir izleyeceğini not etmiştir. Alınan sıkılaştırıcı tedbirlerin krediler ve
iç talep üzerindeki etkileri yılın ikinci çeyreğinden itibaren görülmeye başlamıştır.
Ancak, gerek enerji ve diğer emtia fiyatlarının bulunduğu yüksek seviyeler
gerekse dış talebi zayıflatan gelişmeler, cari dengedeki iyileşmeyi yılın son
çeyreğine ertelemiştir.
Hazine Müsteşarlığı’ndan yapılan basın duyurusuna göre; “Ülkemizde büyümeyi
desteklemeye, istihdamı artırmaya ve kamu mali yönetimini etkinleştirmeye
yönelik olarak gerçekleştirilen reformlar kapsamında Dünya Bankası ile
yürütülmekte olan Adil Büyümenin ve İstihdamın Tesisi Kalkınma Politikası
Kredisi (Restoring Equitable Growth and Employment Programmatic
Development Policy Loan – REGE DPL) serisinin ilk kredisi (REGE DPL I) 24
Mart 2010 tarihinde sağlanmıştır. Serinin ikinci kredisi (REGE DPL II) ise 5 Mayıs
2011 tarihinde Dünya Bankası İcra Direktörleri Kurulu’nda görüşülerek
onaylanmış olup, Kredi Anlaşması 27 Mayıs 2011 tarihinde imzalanmıştır. 506.1
milyon EUR tutarındaki kredi, 9 yılı geri ödemesiz dönem olmak üzere toplam
26.5 yıl vadelidir.”
•
•
*
Nomura, hazırladığı bir raporda, Türk ekonomisinin aşırı ısındığı
değerlendirmesinde bulundu. Kuruluş raporda, “İncelediğimiz veriler, ekonominin
yavaşladığına dair bir şey sunmuyor. Verilere bakarak söyleyebileceğimiz tek
şey, ekonominin aşırı ısındığıdır. TCMB´nin bir yol ayrımına geldiğini
düşünüyoruz. Enflasyon raporunda yer alan risk senaryosu gerçeğe dönüşüyor.
Veriler, oldukça canlı bir ekonomiye işaret ederken, TCMB´nin politika
opsiyonlarını değerlendireceğini ve Mayıs´ta 25 baz puanlık bir faiz artırımına
Rapor, 16 – 27 Mayıs 2011 dönemindeki gelişmeleri içermektedir.
1
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
gidilebileceğini düşünüyoruz (ancak ilk artırımın Haziran´da gelmesi riski de söz
konusu).” yorumunda bulundu.
•
Morgan Stanley ise, raporunda Türk ekonomisinin aşırı ısınma işaretleri
göstermekten uzak olduğunu kaydetti. Raporda, “Türkiye’de ekonominin aşırı
ısındığını düşünmüyoruz. Açıklanan son veriler Türkiye’de büyüme
momentumunun açık bir şekilde güç kaybettiğini gösteriyor. Kapasite kullanımı
hala kriz öncesi seviyelerin oldukça altında, işsizlik oranı yüksek kalmaya devam
ediyor ve fiyat baskılarına dair ciddi bir emare yok. TCMB’nin mevcut politika
stratejisine bağlı kalacağını ve politika faizini 2011’in 4. çeyreğine kadar
değiştirmeyeceğini, sonrasında ise 75 baz puanlık artırıma gitmesini bekliyoruz.”
ifadeleri yer aldı.
•
Barclays Capital, hazırladığı raporda, Türkiye´de cari işlemler açığının daha da
genişleyebileceği uyarısında bulundu. Türkiye´nin gelişmiş ekonomilerde
olmayan güçlü büyüme, sağlam kamu borç dinamikleri, sağlıklı bankalar ve sınırlı
hanehalkı kaldıraç seviyesine sahip olduğunu belirten Barclays Capital, bu
durumun Türkiye´ye büyük sermaye girişleri olmasına katkıda bulunduğunu
kaydetti. Olumlu enflasyon verilerinin yatırımcı güveninin çıpalanmasına yardım
etmesine karşın, enflasyonun baz etkisine bağlı olarak önümüzdeki aylarda
artmaya devam edeceğini ve alınan tedbirlere rağmen kredilerin sadece kademeli
şekilde yavaşlayacağını öngören Barclays, cari işlemler açığının daha da
genişleyeceğini kaydetti. Bu ortamda TCMB´nin gelişmelere gerek TL gerekse
döviz cinsinden yükümlülükler için zorunlu karşılık oranlarında ek artırımlarla
cevap vereceğini ifade eden Barclays, TCMB´nin faizleri 4. çeyreğe kadar
artırmayacağını tahmin etti.
•
Citi, raporunda, TCMB´nin Mayıs ayı faiz toplantısından çıkan kararları
değerlendirdi. Raporda, “Beklentilerle aynı doğrultuda olmak üzere TCMB,
politika faizini %6.25 seviyesinde sabit bıraktı. Aynı şekilde Banka, önceki
kararlarının gecikmeli etkilerini değerlendirmek üzere zorunlu rezerv karşılıklarda
da bir değişikliğe gitmeme kararı aldı. Banka, kapasite kullanımı oranı
sonuçlarına atıfta bulunarak iç talebin halen enflasyona yönelik büyük bir tehdit
oluşturmadığını düşünmeye devam ediyor ki bu konuda biz TCMB ile aynı fikri
paylaşmıyoruz. TCMB’nin alışılmışın dışındaki stratejisine karşı kanıtların giderek
arttığını düşünüyoruz. Sonuç itibariyle, TCMB’nin mevcut stratejisi, dışarıdan
kaynaklanabilecek güven değişimleri ve ani duraklamalara karşı ekonomiyi
savunmasız bırakıyor.” ifadeleri yer aldı.
•
EFG İstanbul, raporunda, TCMB´nin Mayıs ayı faiz toplantısından çıkan kararları
değerlendirdi. Raporda, “TCMB, beklediğimiz gibi rezerv karşılık oranlarında ve
politika faizinde bir değişikliğe gitmedi. Banka, son enflasyon raporundaki
beklentilerini sürdürüyor. Bu nedenle, Haziran toplantısında da TL ya da döviz
yükümlülüklerinde bir artırıma gidilmesini beklemiyoruz. Bununla birlikte, TCMB,
2011’in ikinci yarısında sınırlı bir ek sıkılaştırma planlıyor gibi. Bu, önce rezerv
karşılıklar ve sonrasında politika faizinde kademeli bir artışa gidilmesi şeklinde
olabilir. 2011’in 4. çeyreğinde politika faizinde 100 baz puanlık artırım yapılması
yönündeki beklentimizi koruyoruz.” ifadelerine yer verildi.
2
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
Uluslararası Piyasalardaki Gelişmeler
•
Chicago FED Başkanı Charles Evans, FED´in yılsonundan önce kısa vadeli
federal fon faizlerini artıracağını düşünmediğini belirtti. Evans, yaptığı
açıklamada, Nisan ayında ortaya çıkan %9´luk işsizlik oranının bir faiz artırımına
gitmek için çok yüksek, cari enflasyonun ise bir faiz artırımı gerektirmek için çok
düşük olduğunu vurguladı. Evans, "Ben hala gevşek bir politika uygulanması
gerektiğini düşünüyorum" diye konuştu.
•
New York FED Başkanı William Dudley, insanların FED´in oluşturduğu devasa
miktardaki banka rezervlerinin enflasyonda bir artışa neden olmasının yakın
olduğu endişesi içinde olmamaları gerektiğini söyledi. "İnsanların şu anda FED´in
bilançosunda park etmiş olan rezervlerden endişe duymaları gerektiğini
düşünmüyorum" diye konuşan Dudley, "Bu rezervlerin fiyat artışı kaynağı
olmamasını, vaktinde bir çıkış politikası uygulanmasını sağlayacağız" dedi.
Dudley ayrıca, enflasyon seviyelerinin herkes üzerinde bir yük olduğunun
farkında olduğunu, bununla birlikte FED´in muhtemelen geçici olan fiyat
artışlarına aşırı reaksiyon vermemek konusunda dikkatli olması gerektiğini
vurguladı.
•
ABD Beyaz Saray sözcüsü John Boehner, ABD´nin borç limitini artırması
gerektiğinin açık olduğunu söyledi. Ulus´a Sesleniş konuşmasında Boehner, "Bir
noktada borç limitini artırmak zorunda olduğumuz açık. Bunu, ABD´nin uzun
vadeli mali güçlüklerini göz önüne alarak yapacağız." dedi. ABD başkanı Barack
Obama da borç limitinin artırılmamasının küresel finansal sistemi
etkileyebileceğini ve ülkeyi başka bir resesyona sürükleyebileceğini söyledi.
Obama, "Yatırımcılar, ABD´ye olan güvenin boşa çıktığını görürlerse tüm finansal
sistem çözülebilir." diye konuştu.
•
ABD Hazine Bakanlığı, 14,294 trilyon USD olan yasal borçlanma sınırına
ulaşıldığı bilgisini verdiler. ABD Hazinesi, federal emeklilik fonları alımlarını
durdurarak Ağustos ayına dek temerrütten kaçınılabileceğini kaydetti.
•
ABD Hazine Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, Şubat´ta 27.2 milyar
USD düzeyinde açıklanan uzun vadeli ABD hisse senedi ve tahvili alımı, Mart´ta
24 milyar USD seviyesine geriledi. ABD Hazine Bakanlığı´nın açıkladığı verilere
göre, en çok ABD hazine tahviline sahip Çin´in Mart´ta elinde bulundurduğu
toplam hazine tahvilleri 9.2 milyar USD düşerek 1,145 trilyon USD’ye indi. En çok
ABD hazine tahvili tutan ikinci ülke Japonya´da ise bu rakam Şubat´taki 890.3
milyar USD seviyesinden Mart´ta 907.9 milyar USD seviyesine yükseldi.
•
ABD´de Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksinin Mayıs´ta 74.3 olduğu
bildirildi. Beklenti, endeksin 69.8 seviyesinden Mayıs´ta 72.5 seviyesinde
gerçekleşmesi yönündeydi.
•
ABD´de bekleyen ev satışlarının Nisan´da aylık bazda %11.6 azaldığı bildirildi.
Yıllık bazda ise düşüş %26.5 olarak açıklandı. Bekleyen ev satışları endeksi
Nisan´da 81.9 oldu. Endeks, Mart´ta 94.1 idi
•
ABD´de ev üreticilerinin güvenini ölçen endeks, Mayıs ayında değişim
göstermedi. Ulusal Ev Üreticileri Birliği (NAHB) konut piyasası endeksi Mayıs
ayında 16 seviyesinde kaldı. Ekonomistler, endeksin Nisan ayındaki 16
seviyesinden Mayıs´ta 17 seviyesine yükselmesini bekliyorlardı.
3
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
•
ABD´de Nisan ayında konut başlangıçları %10.6 düşüşle 523 bine geriledi. Aynı
dönemde inşaat izinleri de %4 düştü. Mart ayı konut başlangıçları 549 binden
585 bine, inşaat izinleri 575 bine revize edildi. Nisan´da konut başlangıçlarının
575 bin olması bekleniyordu
•
ABD´de Nisan´da sanayi üretimi yatay seyretti, beklenti %0.3 artış yaşanmasıydı.
Aynı dönemde kapasite kullanımı %77´den %76.9´a indi.
•
ABD´de ikinci el konut satışlarının Nisan ayında %0.8 gerileyerek 5.05 milyona
indiği bildirildi. Beklenti, verinin 5.2 milyon düzeyinde olması yönündeydi. FED
Philadelphia imalat endesi Mayıs´ta 3.9 seviyesine indi. Beklenti, endeksin Nisan
ayındaki 18.5 seviyesinden Mayıs´ta 23 seviyesine çıkması yönündeydi.
•
ABD´de yeni ev satışları Nisan´da %7.3 artış gösterdi. Mevsimsel ayarlanmış
olarak yıllık bazda yeni ev satışları Nisan ayında 323 bin seviyesinde gerçekleşti.
Beklenti, satışların Nisan´da 300 bin seviyesinde gerçekleşmesi yönündeydi.
•
ABD´de dayanıklı mal siparişleri Nisan´da %3.6 düşüş kaydetti. Beklenti,
dayanıklı mal siparişlerinin Nisan´da %2.5 düşmesi yönündeydi.
•
ABD ekonomisinin ilk çeyrekte %1.8 büyüdüğü bildirildi. Beklenti, ekonominin ilk
çeyrekte %2.2 büyümesi yönündeydi. ABD ekonomisi, geçen yılın son
çeyreğinde % 3.1 büyüme kaydetmişti.
•
ABD´de kişisel gelirler ve tüketim harcamalarının Nisan´da aylık %0.4 arttığı
bildirildi. Ülkede çekirdek enflasyonun ise Nisan´da beklenti paralelinde aylık
%0.2 arttığı bildirildi.
•
Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet, euronun istikrarlı ve
güvenilir bir para birimi haline geldiğini belirterek, "Euroda bir kriz yok" dedi.
"Birçok Euro Bölgesi üyesi, geçmişte yaptıkları hataların ardından şimdi
ekonomik ve mali politikalarını dikkatli bir şekilde ayarlıyorlar. Tüm üye ülkeler
ihtiyatlı mali politikaların prensiplerine saygı göstermeli. Ortak kuralların
iyileştirilmesi ve tüm üyelerin bunlara uymalarını sağlamak için önemli reformlar
gerekli" diye konuşan Trichet, "Bu dönem hala çok kolay değil. Vatandaşlar
ECB´nin önümüzdeki yıllarda, son 12 yıldır yaptıkları gibi fiyat istikrarını
sağlayacağına güvenebilirler. Biz vatandaşların tarafındayız. Enflasyonun, en çok
toplumun zayıf kesimlerini vurduğunun bilincindeyiz" dedi.
•
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Jean Claude Trichet, Euro Bölgesi
ekonomisinin giderek güç kazandığını ifade etti, ancak yeni bir faiz artırımının
çok acil görünmediğini söyledi. Trichet, enflasyona yönelik yukarı yönlü riskleri
yakından takip ettiklerini ve gereken neyse o şekilde hareket edeceklerini
kaydetti.
•
Belarus Merkez Bankası, Belarus Rublesi´nin değerini %36 oranında devalüe
etti. Belarus Merkez Bankası´nın internet sitesinde yer alan yeni kurlara göre,
3.155 Belarus Rublesi olan ABD Doları, bu sabah 4.930 Ruble seviyesine çıktı.
Belarus Merkez Bankası, ayrıca, rublenin kur sepeti karşısında hareket bandını
ortalama kurun %12 altı ve üstü olarak belirledi.
•
İsrail Merkez Bankası, faiz oranlarını 25 baz puan artırdı. Bankadan yapılan
açıklamaya göre, faiz oranları %3.25 olarak uygulanacak.
•
Avrupa´da, kötüleşen borç krizi ve artan emtia fiyatlarının büyüme görünümünü
olumsuz etkilemesi üzerine, bölgede tüketici güven endeksi Mayıs´ta 105.5
4
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
düzeyine indi. Nisan´da 106.1 seviyesinde açıklanan endeksin Mayıs´ta 105.7
olması bekleniyordu.
•
Euro bölgesinde özel sektör büyümesi beklentilerin üzerinde düşerek, Mayıs´ta
yedi ayın en yavaş büyümesini kaydetti. Euro Bölgesi bileşik çıktı endeksi,
Nisan´daki 57.8´den Mayıs´ta 55.4´e geriledi. Beklenti, endeksin Mayıs´ta 57.4
seviyesine gerilemesi yönündeydi. İmalat sanayi satın alma yöneticileri
endeksinin Nisan´daki 58 seviyesinden Mayıs´ta 54.8´e gerilediği bildirilirken
Euro Bölgesi hizmet sektörü endeksi 55.4 oldu. Ekonomistler, imalat gösterge
endeksinin 57.5, hizmet endeksinin ise 56.7 olmasını bekliyorlardı.
•
İngiltere´de Nisan ayında enflasyon beklentinin üzerinde yükselerek, yıllık %4.5
oldu. Beklenti %4.2 idi.
•
Almanya´da Zew ekonomik algı endeksi Mayıs ayında 7.6´dan 3.1´e geriledi.
Zew mevcut koşullar endeksi 87.1´den 91.5´e yükseldi.
•
Almanya´da iş dünyasının ekonomiye olan güvenini ölçen IFO endeksi Mayıs
ayında değişim göstermedi. IFO endeksi, Mayıs´ta 114.2 seviyesinde kaldı.
Beklenti, endeksin Nisan ayındaki 114.2 seviyesinden Mayıs´ta 113.7 seviyesine
inmesi yönündeydi.
•
Japonya´da gıda hariç tüketici fiyatları, Nisan´da, bir önceki yılın aynı dönemine
göre %0.6 artış kaydetti. Japonya Ekonomi Bakanı Kaoru Yosano, verinin,
ülkede enflasyonda devamlı artışa işaret etmediğini ifade etti.
•
Japonya´da fabrika siparişleri Mart ayında önceki aya göre %2.9 arttı. Şubat ayı
verisi %1.9 düşüşe revize edildi. Siparişlerin %10 düşmesi bekleniyordu.
•
Çin´de Nisan ayında yabancı yatırımları %15 arttı. Yatırımlar 8.5 milyar USD’ye
yükseldi. Mart ayında da %33 artış olmuştu. Yılın ilk dört ayında yabancı
yatırımları %26 artarak 38.8 milyar USD oldu.
•
Çinli kredi derecelendirme kuruluşu Dagong Global Credit Rating, İngiltere´nin
yerel ve yabancı para cinsinden kredi notlarını AA-´den A+´ya indirdi, görünümü
ise ´negatif´ olarak belirledi. Dagong, yaptığı açıklamada, "Kredi notunun
düşürülmesi İngiltere´nin borç geri ödeme kapasitesindeki kötüleşmenin gerçek
durumunu ve kredi notu seviyesini gelecekte iyileştirmesindeki zorluğu
yansıtıyor" ifadelerine yer verdi.
•
Venezuela ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre
%4.5 büyüdü. Ülkede kamu sektörünün yılın ilk çeyreğinde %3.3, özel sektörün
ise %4.6 büyüdüğü ifade edildi. İmalat sanayi, ilk çeyrekte %7.6, perakende
sektörü %10.4, komünikasyon sektörü %8, ulaştırma sektörü ise %7.8 büyüdü.
•
Meksika ekonomisi bu yıl ilk çeyrekte %4.6 büyüdü. Geçen yılın son çeyreğinde
Meksika %4.4 büyümüştü. Açıklamada, yılın ilk çeyreğinde sanayi üretiminin
%5.2 ve hizmetler sektörünün de %4.4 büyüdüğü kaydedildi. Meksika ekonomisi
2009 yılında %6.1 daralmıştı.
•
Tayland ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde yıllık bazda %3 büyüme kaydetti.
Geçen yıl son çeyrekte Tayland ekonomisi %3.8 büyümüştü.
•
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), küresel toparlanmanın
sürdüğünü ancak, ülke ve bölgelere göre farklı hızlarda ilerlediğini bildirdi.
OECD´nin Ekonomik Görünüm Raporunda, yüksek işsizliğin küresel ekonomik
krizin mirası olduğuna işaret edilerek, ülkelerin istihdam piyasalarını iyileştirmeleri
5
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
gerektiği vurgulandı. OECD bölgesinde işsizlik oranının 2011´de %7.7´ye ve
2012 sonunda %7.1´e gerileyeceği, ancak kriz öncesi seviyelerin üstünde
kalmaya devam edeceği vurgulanan raporda, küresel büyümenin geçen yılın
ortalarından bu yana toparlanmakta olduğu ve ekonomik aktivitenin giderek artan
şekilde, güçlenen özel sektör talebiyle yönlendirildiği ifade edildi. Bununla birlikte
yaşanan toparlanmanın ekonomiler arasında farklı hızlarda ilerlemeye devam
ettiği vurgulanan raporda, yüksek petrol ve emtia fiyatları ile Japonya
depreminden kaynaklanan sorunların kısa vadede ekonomik aktiviteyi biraz
azalttığı ve enflasyonu yukarı yönlü ittiği belirtildi. Raporda, yılın ikinci yarısında
bu etkilerin ortadan kalkmasının beklendiği ifade edildi.
•
Kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor’s (S&P), İtalya’nın ‘A’ olan
uzun vadeli kredi notu ile ‘A-1’ olan kısa vadeli notlarını teyit ederken, ülkenin
kredi not görünümünü “durağan”dan “negatif”e çevirdi. Kuruluştan yapılan
açıklamada, kararda, hükümetin zayıf ekonomik büyüme hedefinin ve Euro
Bölgesi’ne üye Yunanistan ve Portekiz’de yaşanan ülke borcu krizinin bölgenin
üçüncü büyük ekonomisi İtalya’ya da sıçrama endişelerinin etkili olduğu
vurgulanarak, ülkenin uzun vadeli kredi notunun düşürülme riskinin arttığına
dikkat çekildi.
•
Fitch Ratings, Belçika´nın kredi görünümünü ´durağan´dan ´negatif´e revize etti
ve AA+ olan yerel ve yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu yineledi.
Fitch ayrıca, Belçika´nın kısa vadeli kredi notunu F1+ ve Ülke Tavanı notunu da
AAA olarak teyit etti. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Yunanistan´ın "BB+"
olan uzun vadeli döviz ve yerel para cinsinden kredi notlarını da "B+"ya
düşürdüğünü bildirdi. Fitch, ülkenin görünümünü "negatif" olarak belirledi.
•
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Japonya´nın “AA” olan uzun
vadeli kredi notunu teyit etti ancak not görünümünü “durağan”dan “negatif”e
çekti. Kuruluştan yapılan açıklamada, 11 Mart´ta meydana gelen deprem,
tsunami ve nükleer felaketin Japonya´nın kamu finansmanının üzerindeki olası
etkisine dikkat çekilerek, ülkenin kamu borcunun artmasının beklendiği ifade
edildi. Fitch, Japonya´nın ülke kredibilitesinin, artan kamu borçlarının yarattığı
negatif baskı altında olduğunun altını çizerek, istikrarlı bir görünüme ulaşabilmesi
için Japonya´nın daha güvenilir ve daha güçlü bir mali konsolidasyon planına
ihtiyacı olduğunu vurguladı.
6
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
Son Açıklanan Veriler
•
T.C. Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamaya göre; 2010 yılı Mayıs
ayında %73.3 olan İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (KKO) (NACE Rev.
2), 2011 yılı Mayıs ayında,
geçen yılın aynı ayına göre 1.9
puan, bir önceki aya göre de
0.3 puan artış göstererek
%75.2
seviyesinde
gerçekleşmiştir.
İmalat
sanayi
genelinde
mevsimsel
etkilerden
arındırılmış kapasite kullanım
oranı ise; geçen yılın aynı
ayına göre 1.9 puan artış, bir
önceki aya göre ise 1.0 puan azalış göstererek %74.8 seviyesinde
gerçekleşmiştir. Mal gruplarına göre kapasite kullanım oranlarında geçen yılın
aynı ayına göre yatırım mallarında, ara mallarında ve dayanıksız tüketim
mallarında artış gözlenirken, tüketim mallarında, gıda ve içeceklerde ve dayanıklı
tüketim mallarında düşüş gözlenmiştir.
•
TÜİK tarafından açıklanan, Hanehalkı İşgücü Araştırması 2011 Şubat Dönemi
(Ocak, Şubat, Mart 2011) Sonuçları’na göre; 2011 yılı Şubat döneminde,
kurumsal olmayan çalışma
çağındaki nüfus geçen yılın
aynı dönemine göre 929 bin
kişi artarak 53 milyon 152 bin
kişiye ulaşmıştır. Bu dönemde
istihdam edilenlerin sayısı,
geçen yılın aynı dönemine
göre 1 milyon 535 bin kişi
artarak 22 milyon 802 bin
kişiye yükselirken, işgücüne
katılma oranı geçen yılın aynı
dönemine göre 1 puanlık
artışla
%48.5
olarak
gerçekleşmiştir.
Türkiye genelinde işsiz sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 600 bin kişi
azalarak 2 milyon 964 bin kişiye düşerken, işsizlik oranı 2.9 puanlık azalış ile
%11.5 seviyesinde, tarım dışı işsizlik oranı da %14.2 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Bu dönemde, istihdam edilenlerin %24.4’ü tarım, %20.4’ü sanayi, %5.9'u inşaat,
%49.3’ü de hizmetler sektöründedir. Önceki yılın aynı dönemi ile
karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payının 0.7 puan,
sanayi sektörünün payının 0.1 puan, inşaat sektörünün payının ise 0.6 puan
arttığı, buna karşılık hizmetler sektörünün payının 1.4 puan azaldığı
görülmektedir.
•
Hazine Müsteşarlığı’ndan yapılan açıklamaya göre; 2011 yılı Nisan ayı sonu
itibarıyla, Merkezi Yönetim Brüt Borç Stoku, 487.5 milyar TL olarak
gerçekleşmiştir. 2011 yılı Nisan sonu itibariyle merkezi yönetim brüt borç
7
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
stokunun 356.6 milyar TL (%73.1) tutarındaki kısmı Türk Lirası cinsinden, 130.9
milyar TL tutarındaki (%26.9) kısmı döviz cinsi borçlardan oluşmaktadır.
İç borç stokunun alacaklılara göre dağılımına baktığımızda; 2010 yılının Ocak
ayında %81.7 olan iç borç stokunun piyasa payının, yıl ortasına kadar sürekli
arttığı, Temmuz ve Ağustos aylarında bir miktar gerilemesine rağmen izleyen
aylarda artışına devam ederek Aralık ayında %85.4 olarak gerçekleştiğini
görmekteyiz. 2011 yılının Ocak ayında %85.3 olan bu oran Şubat ve Mart
aylarında %85.1, Nisan ayında ise %84.9 seviyesinde gerçekleşmiştir. 2010
yılının Ocak ayında 25.4 ay olan iç borç stokunun ortalama vadeye kalan gün
sayısı ise; yıl boyunca sürekli artış göstererek, Ekim ayında bir miktar
gerilemesine rağmen, Aralık ayında 31 ay olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılının
Ocak ayında 34.1 ay olan iç borç stokunun ortalama vadeye kalan gün sayısı,
Şubat ayında 35.2 ay, Mart ayında 34.2 ay ve Nisan ayında 34.1 ay düzeyinde
gerçekleşmiştir.
•
•
•
Türkiye İstatistik Kurumu ve T.C. Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen Aylık
Tüketici Eğilim Anketi’ne göre, 2010 yılının Nisan ayında 85.80, 2011 yılının
Mart ayında 93.43 olan Tüketici Güven Endeksi, 2011 yılının Nisan ayında bir
önceki aya göre %0.03 oranında artarak 93.46 olarak gerçekleşmiştir. Ankete
göre, güven endeksindeki artış, tüketicilerin mevcut dönem satın alma gücü ve
gelecek dönem genel ekonomik durumlarına ilişkin değerlendirmelerinin
iyileşmesinden kaynaklanmaktadır.
T.C. Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamaya göre; Reel Kesim Güven
Endeksi, 2011 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre 0.5 puan artarak 117.2
puan düzeyinde gerçekleşmiştir. 2011 yılının Nisan ayında sırasıyla; son üç
aydaki toplam sipariş miktarı, mevcut mamul mal stok miktarı ve mevcut toplam
sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, sabit
sermaye yatırım harcaması, gelecek üç aydaki toplam istihdam, gelecek üç
aydaki üretim hacmi, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı ve genel gidişata
ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkilemiştir.
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan, Mayıs Ayı Sektörel Güven
Endeksleri sonuçlarına göre; 2011 yılı Mayıs ayında Hizmet Sektörü Güven
Endeksi, bir önceki aya göre %3,08, Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi
%0,33 oranında artarken, İnşaat Sektörü Güven Endeksi %0,97 oranında azaldı.
Nisan ayında 115.75 olan Hizmet Sektörü Güven Endeksi 119.31, 115.44 olan
Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi 115.82 değerine yükseldi, İnşaat
Sektörü Güven Endeksi de 100.51 değerinden 99.54’e geriledi.
Hizmet Sektörü Güven Endeksindeki artış, son üç ayda iş durumu ve son üç
ayda hizmetlere olan talep; Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksindeki
artış da, son üç ayda iş hacmi; değerlendirmelerinin iyileşmesinden
kaynaklanmaktadır. İnşaat Sektörü Güven Endeksindeki düşüş ise alınan
kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyine ilişkin değerlendirmelerin kötüleşmesinden
kaynaklanmaktadır.
Açıklamaya göre; Sektörel Güven Endeksleri 0-200 aralığında değer alabilmekte,
endeksin 100’den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin
iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini göstermektedir.
•
T.C. Merkez Bankası’nın mali ve reel sektörden katılımcılarla gerçekleştirdiği
2011 Yılı Mayıs Ayı II. Dönem Beklenti Anketi sonuçlarına göre; Türkiye
8
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
ekonomisinin 2011 yılında %5.2 oranında büyüyeceği, tüketici fiyatlarının %6.99
oranında artacağı, cari işlemler açığının 61,010 milyon USD ve dolar kurunun
1.58 TL civarında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Önümüzdeki 12 ve 24 ay
sonrasının yıllık TÜFE beklentileri ise sırasıyla %6.88 ve %6.29 düzeyindedir. 12
ay sonrası için, 6 ay vadeli hazine bonosunun yıllık bileşik getirisi %8.71, 5 yıl
vadeli, 6 ayda bir ödemeli devlet tahvillerinin yıllık bileşik getirisi de %9.65 olarak
beklenmektedir. 2011 yılı Mayıs Ayı II. Dönem Beklenti Anketi’nde, bir önceki
dönem Beklenti Anketi’ne göre; sadece 24 ay sonrasının TÜFE beklenti değeri
düşmüş, yılsonu büyüme beklentisi aynı kalmış, diğer tüm ekonomik
göstergelerin beklenti değerleri yükselmiştir.
•
Merkez Bankası Analitik Bilânçosu Ana Kalemlerindeki Gelişmeler
6 Mayıs – 20 Mayıs 2011 döneminde Merkez Bankası Analitik Bilânçosu aktif
büyüklüğü uzun süredir devam eden artış trendini sürdürerek yaklaşık %1 artışla
140,610 milyon TL’den 141,962 milyon TL seviyesine yükselmiştir. Aktif büyüklük
geçen yılın aynı dönemine göre karşılaştırıldığında ise yaklaşık %23.6 oranında
artış kaydetmiştir.
Bu dönemde Dış Varlıklar kalemi yaklaşık %2 artarak 149,059 milyon TL’den
151,956 milyon TL seviyesine yükselirken, İç Varlıklar kalemi ise önceki
dönemde kaydettiği %30 düşüşün ardından bu dönem de yaklaşık %18 oranında
düşerek -8,449 milyon TL’den -9,994 milyon TL seviyesine gerilemiştir.
Bilânçonun pasif kalemleri incelendiğinde Merkez Bankası Toplam Döviz
Yükümlülüklerinin bu dönem yaklaşık %1.5 artarak 64,274 milyon TL’den 65,249
milyon TL düzeyine çıktığı görülmektedir. Toplam Döviz Yükümlülükleri kaleminin
alt ayrımına bakıldığında, Dış Yükümlülükler kalemi %2 oranında gerileyerek
21,912 milyon TL düzeyinde bulunurken; İç Yükümlülükler kaleminin ise yaklaşık
%3.4’lük bir artışla 43,336 milyon TL’ye çıktığı görülmektedir.
Merkez Bankası Analitik Bilânçosu Ana Kalemleri (Milyon TL.)
AKTİFLER
1.DIŞ VARLIKLAR
2.İÇ VARLIKLAR
PASİFLER
1.TOPLAM DÖVİZ YÜKÜMLÜKLERİ
1.1. DIŞ YÜKÜMLÜKLER
1.2. İÇ YÜKÜMLÜKLER
1.2.1. Döv. Ol. Takip Ol. Mevduat
1.2.2. Bankaların Döviz Mevduatı
2.MERKEZ BANKASI PARASI
2.1. REZERV PARA
2.1.1. Dolaşıma Çıkan Banknot
2.1.2. Bankalar Mevduatı
2.1.3. Diğer Kalemler
2.2. DİĞER MB PARASI
2.2.1. APİ’den Doğan Borçlar
2.2.2. Kamu Mevduatı
TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $)
14.05.10 06.05.11
20.05.11
114,876
118,264
-3,388
114,876
57,901
20,362
37,540
16,456
21,084
56,975
64,785
41,995
22,700
89
-7,810
-8,278
468
72,343
141,962
151,956
-9,994
141,962
65,249
21,912
43,336
9,382
33,955
76,713
116,947
54,110
62,653
184
-40,233
-48,017
7,783
89,454
Kaynak: TCMB
9
140,610
149,059
-8,449
140,610
64,274
22,374
41,900
10,147
31,753
76,336
116,085
52,832
63,131
121
-39,749
-48,042
8,293
89,931
Değişim
Son Yıl Dönem
27,086
1,352
33,692
2,897
-6,606
-1,545
27,086
1,352
7,348
975
1,550
-462
5,796
1,436
-7,074
-766
12,871
2,202
19,738
377
52,162
862
12,115
1,278
39,953
-479
95
62
-32,423
-485
-39,739
25
7,315
-510
17,111
-477
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
Bu dönem itibariyle Emisyon Hacmi %2.4 oranında artış kaydetmiş ve 52,832
milyon TL’den 54,110 milyon TL’ye yükselmiştir. Bankalar Mevduatı kaleminin ise
bu dönem %0.76 oranında düşüş kaydederek 62,653 milyon TL düzeyinde
bulunduğu görülmektedir. Dolayısıyla da büyük oranda bu iki kalemin
birleşmesinden oluşan Rezerv Para da %0.74 oranında artış kaydederek
116,085 milyon TL’den 116,947 milyon TL seviyesine yükselmiştir.
Merkez Bankası’nın temel politika araçlarından biri olan Açık Piyasa
İşlemlerinden Doğan Borçlar kalemi bu dönem önemli bir değişiklik
kaydetmeyerek -48 milyar TL seviyesinde bulunmaktadır. Diğer yandan Merkez
Bankası’nın bir diğer politika aracı olan Kamu Mevduatı kaleminin ise bu
dönemde yaklaşık %6 azalarak 8,293 milyon TL’den 7,783 milyon TL’ye
gerilediği dikkati çekmiştir.
TC Merkez Bankası brüt döviz rezervleri ise uzun süredir devam edegelen
artışını durdurarak bu dönem itibariyle %0.5 gibi düşük bir oranında gerileyerek
89,454 milyon USD seviyesindeki yerini korumuştur.
•
Tahvil-Bono Piyasası
Küresel risk iştahındaki azalma ve Yunanistan’ın borç sorunlarının tüm Euro
Bölgesini etkilemesi ve cari açık için önlem alma beklentilerinin yoğunlaşması
sonucu 20.02.2013 itfa tarihli
gösterge tahvilin bileşik faizi
Mayıs ayının üçüncü haftasını
önceki haftaya göre 24 baz
puan artışla %8.90 düzeyinden
kapattı.
Euro bölgesi borç sorununun
büyümesi ile sorunlu ülkelerde
yapılandırma
ihtimalinin
güçlenmesi, ABD İmalat sanayi
ve diğer verilerin beklenenin
altında kalmasının küresel toparlanmaya dair endişelere sebep olmasıyla ve
küresel risk iştahının azalması faizlerin de yukarı yönlü hareketine sebep oldu ve
20.02.2013 itfa tarihli gösterge tahvilin yıllık bileşik faizi %9 seviyesine kadar
yükseldi. Merkez Bankası beklenti anketinde 2 yıllık enflasyon beklentisinin
piyasa ile paralel olması, Para Politikası Kurulu toplantısında faiz oranlarının ve
zorunlu karşılıkların değiştirilmemesi kararı piyasada olumlu karşılanması ve
Çin’in Euro bölgesi tahvillerini alacağı haberleri ile düşüşe geçen gösterge
tahvilin bileşik faizi JP Morgan’ın yayınladığı bir raporda Türk hisse senetlerinin
portföydeki yerinin azaltılmasını tavsiye etmesiyle gelen satışlar sonucu haftayı 7
baz puan artışla %8.97 seviyesinden kapattı.
•
Döviz Piyasası
Mayıs ayının üçüncü haftasında IMF Başkanı Dominique Strauss Kahn’nın
gözaltına alınması ve küresel risk iştahında meydana gelen düşüş sonucu
EUR/USD paritesi 1.41 düzeyine kadar geriledi. Euro bölgesi ekonomi ve maliye
bakanları toplantısından Yunanistan’a dair yapılan açıklamalar ve FED’in faizleri
düşük seviyelerde tutacağını belirtmesi ile toparlanan parite haftayı 1.4282
düzeyinden kapattı. EUR/USD paritesindeki düşüş ve küresel risk iştahındaki
azalma sonucu USD/TL kuru, yüksek seviyesini devam ettirerek 1.5946 düzeyine
10
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
kadar çıktıktan sonra paritenin tekrar artması ve FED açıklaması ile haftayı
1.5812 seviyesinden kapattı.
Euro Bölgesi borç krizinin
büyümesi
ve
borçların
yapılandırmaya
gideceği
bekletişinin güçlenmesi ile
küresel risk iştahının azalması
USD’nin tüm para birimleri
karşısında değer kazanmasına
neden oldu. Bunun yanında
S&P’nin İtalya’nın kredi notunu
durağandan negatife almasıyla
da EUR/USD paritesi 1.40 düzeyine geriledi. Daha sonra Çin’in Portekiz ve
Avrupa Finansal İstakrar Fonu’nun çıkaracağı tahvillerden alacağı haberi ile
tekrar yükselen parite haftayı 1.4239 seviyesinden kapattı. Küresel risk
iştahındaki azalma ve EUR/USD paritesindeki düşüş TL’nin USD karşısında
değer kaybetmesiyle sonuçlandı. Hafta boyunca 1.60 düzeyindeki yüksek yerini
koruyan USD/TL kuru Mayıs ayının son haftasını 1.6080 seviyesinden kapattı.
•
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB)
Önceki hafta gerek küresel dalgalanmalar gerekse yurt içinde yüksek oranda
gelen cari açık nedeniyle kayda değer düşüşler yaşayan İstanbul Menkul
Kıymetler
Borsası
(İMKB)
Bileşik Endeksi Mayıs ayının
üçüncü haftasına düzeltme
hareketleriyle artış kaydederek
başladı. Ancak Euro Bölgesi
borç sorunu nedeniyle hem
Avrupa borsalarında hem de
ABD’de kayıpların yaşanması
ile yurtiçinde cari açık ve
banka
kredilerinin
sürekli
büyümesini engellemek üzere
çeşitli önlemler alınabileceği
endişesinin oluşturduğu baskı nedeniyle tekrar değer kaybı yaşayarak haftayı
63,299 puandan kapatmıştır.
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Bileşik Endeksi Mayıs ayının son
haftasına önceki hafta gelen satışlara tepki olarak teknik alımlarla başlayarak %2
artış kaydetti ve 64,561 puana yükseldi. Ancak hafta içinde Euro bölgesi borç
sorununun büyümesi ile sorunlu ülkelerde yapılandırma ihtimalinin güçlenmesi,
ABD İmalat sanayi ve diğer verilerin beklenenin altında kalmasının küresel
toparlanmaya dair endişelere sebep olmasıyla küresel risk iştahının azalması
hem gelişmiş hem de gelişmekte olan piyasalarda satışlara neden oldu. Merkez
Bankası Para Politikası Kurulu toplantısında faiz oranlarının ve zorunlu
karşılıkların değiştirilmemesi kararı piyasada olumlu karşılanmasına rağmen JP
Morgan’ın yayınladığı bir raporda Türk hisse senetlerinin portföydeki yerinin
azaltılmasını tavsiye etmesiyle gelen satışlar sonucu İMKB Bileşik Endeksi sert
düşüş yaşadı ve haftayı 62,407 puandan kapattı. İstanbul Menkul Kıymetler
11
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
Borsasındaki yabancı yatırımların oranı ise son günlerdeki yabancı çıkışı sonucu
27 Mayıs itibariyle %62.44 olarak gerçekleşmiştir.
•
Türk Bankacılık Sektörü Gelişmeleri
13 Mayıs – 24 Mayıs 2011 döneminde bankacılık sektörü toplam mevduat hacmi
uzun süredir devam eden büyüme trendine son vererek %0.44 gibi küçük bir
oranda da olsa düşüş kaydederek 671,473 milyon TL’den 668,545 milyon TL
seviyesine gerilemiştir. 2010 yılsonuna göre karşılaştırıldığında ise yaklaşık %3.7
oranında artış kaydeden Bankacılık sektörü toplam mevduat hacminin alt
ayrımına bakıldığında ise vadeli mevduatlar bu dönem itibariyle %0.48 oranında
düşüş göstererek 568,565 milyon TL’den 565,833 milyon TL’ye gerilerken,
vadesiz mevduatların ise önemli bir değişiklik göstermediği görülmektedir.
Bankacılık Sektörü ile İlgili Seçilmiş Göstergeler (Milyon TL.)
Değişim (%)
31.12.10 13.05.11 24.05.11 Yıl Sonuna
Göre
MEVDUAT VE FONLAR
TOPLAM MEVDUAT VE FONLAR
Vadeli
Vadesiz
KREDİLER
TOPLAM KREDİLER
TL
YP
YP Krediler/Toplam Krediler (%)
Krediler /Mevduat (%)
Takipteki Alacaklar (Brüt)
Takipteki Alacaklar / Krediler (%)
Menkul Değerler Portföyü
MDP/ Mevduat (%)
Dönem
644,591
542,103
102,489
671,473
568,565
102,908
668,545
565,833
102,712
3.72
4.88
0.22
-0.44
-0.48
-0.19
532,315
386,342
145,972
27.42
82.58
19,783
3.72
287,883
44.66
591,501
423,940
167,561
28.33
88.09
18,844
3.19
278,877
41.53
594,128
424,681
169,447
28.52
88.87
18,786
3.16
279,377
41.79
11.61
9.92
16.08
0.44
0.17
1.13
-5.04
-0.31
-2.95
0.18
Kaynak: BDDK
Bankacılık sektörü toplam kredi hacmi Bankacılık Denetleme ve Düzenleme
Kurumu’nun ikazları ve Merkez Bankası’nın önlemlerine rağmen uzun süredir
olduğu gibi yine artış kaydetmeye devam etmiştir. Krediler 2010 yılsonuna göre
%11.6, bir önceki döneme göre ise %0.44 oranında artış kaydederek 591,501
milyon TL’den 594,128 milyon TL’ye yükselmiştir. Toplam kredilerin alt ayrımına
bakıldığında ise TL kredilerin çok küçük oranda artarak 424,681 milyon TL’ye
çıktığı; yabancı para cinsinden kredilerin ise %1.13 oranında artış kaydederek
167,561 milyon TL’den 169,447 milyon TL’ye çıktığı görülmektedir. Bankacılık
sektörü takipteki alacaklar hacmi ise uzun süredir olduğu gibi önceki döneme göre
düşüş kaydederek 18,786 milyon TL seviyesine inmiştir. Böylece uzun süredir
süregeldiği gibi takipteki alacakların kredilere oranı önceki döneme göre bu
dönem de gerileyerek %3.19’dan %3.16 düzeyine inmiştir. 13 Mayıs – 24 Mayıs
2011 döneminde bankacılık sektörü menkul değerler portföyü hacmi %0.18
oranında artış kaydederek 279,377 milyon TL düzeyine yükselmiştir.
12
Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu (EG ÖDR)
Mayıs 2011/II
MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER
2009
2010
2010
Haz
Tem
Ağu
Eyl
Eki
Kas
Ara
Oca
Mar
Şub
Nis
May
-
- 196,856
*
-
- 204,766
*
-
-
-
-
-
Büyüme Oranı (1998 fiyatlarıyla)
-4.8
8.9
10.3*
-
-
5.2
*
-
-
9.2
*
-
-
-
-
-
İmalat Sanayi KKO (%) NACE Rev.2
65.2
72.6
73.3
74.4
73.0
73.5
75.3
75.9
75.6
74.6
73.0
73.2
74.9
75.2
İşsizlik Oranı (%)
14.0
11.9
10.5
10.6
11.4
11.3
11.2
11.0
11.4
11.9
11.5
-
-
-
Enflasyon (ÜFE) (%) (yıllık)
5.93
8.87
7.64
8.24
9.03
8.91
9.92
8.17
8.87
10.80
10.87
10.08
8.21
-
Enflasyon (TÜFE) (%) (yıllık)
6.53
6.40
8.37
7.58
8.33
9.24
8.62
7.29
6.40
4.90
4.16
3.99
4.26
-
GSYİH (Milyon $)
616,703 735,828
TÜFE Bazlı Reel Kur Endeksi
174,074
*
2011
116.6
126.0
127.5
125.7
127.1
128.7
131.4
131.4
126.0
121.7
118.1
116.5
119.1
-
-13,991
-48,557
-3,463
-3,584
-3,060
-3,883
-3,426
-6,044
-7,594
-6,061
-6,291
-9,766
-
-
Dış Ticaret Dengesi (Milyon $)
-38,785
-71,598
-5,688
-6,502
-6,909
-6,730
-6,328
-7,743
-8,697
-7,346
-7,439
-9,811
-
-
- İhracat-FOB (Milyon $)
102,143 113,899
9,542
9,577
8,525
8,912
10,968
9,392
11,860
9,555
10,077
11,836
-
-
- İthalat-CIF (Milyon $)
Karşılama Oranı (%) X/M
140,928 185,497
72.5
61.4
15,230
62.7
16,078
59.6
15,434
55.2
15,642
57.0
17,296
63.4
17,135
54.8
20,557
57.7
16,901
56.6
17,515
57.5
21,647
54.7
-
-
-
-
Bütçe Gelirleri (Milyon TL)
215,060 254,028
18,448
21,729
26,252
18,493
19,368
25,375
21,747
23,499
24,556
20,674
23,523
-
- Vergi Gelirleri (Milyon TL)
172,417 210,532
15,839
16,959
23,208
15,000
16,622
22,163
17,958
19,765
21,093
16,593
19,287
-
- Diğer Gelirler (Milyon TL)
Bütçe Harcamaları (Milyon TL)
42,644 43,496
267,275 293,628
2,609
23,894
4,769
23,775
3,044
23,163
3,493
25,395
2,746
21,203
3,212
25,740
3,789
37,858
3,734
22,494
3,463
23,568
4,081
26,792
4,237
22,467
-
Cari İşlemler Dengesi (Milyon $)
- Faiz Harcamaları (Milyon TL)
53,201
- Faiz Hariç Harcamalar (Milyon TL)
Bütçe Dengesi (Milyon TL)
48,296
3,343
4,624
3,103
3,997
2,186
4,989
1,838
3,803
6,171
3,994
2,841
-
214,074 245,332
-52,215 -39,600
20,552
-5,446
19,150
-2,046
20,060
3,089
21,398
-6,903
19,017
-1,835
20,751
-365
36,020
-16,110
18,691
1,005
17,397
988
22,798
-6,118
19,626
1,056
-
-2,103
2,578
6,192
-2,906
351
4,624
-14,273
4,809
7,159
-2,123
3,897
-
217,909
229,417
229,211
239,636
243,215
236,033
228,228
223,132
224,742 232,448 237,908
-
73,529
75,229
76,507
77,906
78,324
77,232
78,085
78,929
- Faiz Dışı Denge (Milyon TL)
986
8,697
Merkezi Yönetim Toplam
219,170 228,228
İç Borç Stoku (Milyon $)
Merkezi Yönetim Toplam
74,054 78,085
Dış Borç Stoku (Milyon $)
*: Çeyrek dönemler itibariyledir.
Kaynak: TÜİK, TCMB, Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı
İletişim Bilgileri
Oktay Küçükkiremitçi
Mustafa Şimşek
Fulya Bayraktar
Faruk SEKMEN
Müdür
Müdür Yardımcısı
Kıdemli Uzman
Uzman Yardımcısı
0312 4179200/2340
0312 4179200/2340
0312 4179200/2356
0312 4179200/2343
oktay.kucukkiremitci@kalkinma.com.tr
mustafa.simsek@kalkinma.com.tr
fulya.bayraktar@kalkinma.com.tr
faruk.sekmen@kalkinma.com.tr
13
78,928
81,445
82,536
-
Download